Kryeministri i Britanisë e di se një plan i tillë nuk do të funksionojë. Ai është dakord me Giorgia Melonin për një arsye krejtësisht të ndryshme.
Nga Lea Ypi, âThe Guardianâ
NjĂ« mbrĂ«mje tĂ« ftohtĂ« dhe tĂ« vonĂ« nĂ« dimrin e vitit 1999, isha duke pritur pĂ«r njĂ« tren nĂ« stacionin Termini nĂ« RomĂ«, kur vura re njĂ« zonjĂ« tĂ« moshuar qĂ« po luftonte me valixhet e saj ndaj iu ofrova ta ndihmoja. âSignorinaâ, zĂ«ri i saj dridhej kaq pak. âPĂ«r fat tĂ« mirĂ« ka ende tĂ« rinj si ju. Isha shumĂ« e shqetĂ«suar. Ky stacion Ă«shtĂ« plot me grabitĂ«s shqiptarĂ«. ĂshtĂ« njĂ« pushtim.â
NĂ« atĂ« kohĂ« nuk kisha guxim tâi thosha se isha shqiptare. Isha njĂ« nga ata me fat â njĂ« studente me bursĂ«, ndryshe nga bashkĂ«qytetarĂ«t e mi qĂ« punonin si pastrues, ndĂ«rtues, kujdestarĂ« dhe punonjĂ«se seksi. BĂ«mĂ« tituj nĂ« Itali ato ditĂ«. NdonjĂ«herĂ« si njĂ« komb i kontrabandistĂ«ve, tutorĂ«ve dhe hajdutĂ«ve; ndonjĂ«herĂ« si individĂ« tĂ« dĂ«shtuar, tĂ« socializuar nĂ«n njĂ« sistem tjetĂ«r, tĂ« cilĂ«t luftonin pĂ«r tâu integruar; dhe ndonjĂ«herĂ« si njerĂ«z tĂ« korruptuar, dembelĂ« tĂ« paaftĂ« pĂ«r tĂ« zbatuar nĂ« vendin e tyre formulĂ«n e suksesit qĂ« kishin parĂ« tĂ« rrezatohej mbi detin Adriatik nĂ« kanalet televizive tĂ« Silvio Berlusconit.
âPushtuesitâ ishte vetĂ«m njĂ«ra nga etiketimet. Edhe pse, marrĂ« fjalĂ« pĂ«r fjalĂ«, pushtimi i vetĂ«m nĂ« historinĂ« e dy kombeve shkoi anasjelltas. Ndodhi mĂ« 7 prill 1939, kur trupat e Musolinit zbarkuan nĂ« qytetin tim tĂ« lindjes, DurrĂ«s dhe aneksuan mbretĂ«rinĂ« shqiptare nĂ«n mbretĂ«rinĂ« e ItalisĂ«, duke e kthyer atĂ« si njĂ« bazĂ« ushtarake pĂ«r pushtimin e mĂ«vonshĂ«m tĂ« GreqisĂ«, duke shfrytĂ«zuar bakrin, kromin dhe burimet e tjera natyrore tĂ« saj duke stolisur flamurin shqiptar me simbole fashiste.
Që nga fundi i sundimit komunist në fillim të viteve 1990, asnjë politikan shqiptar nuk ka guxuar të sfidojë një qeveri italiane mbi trashëgiminë e marrëdhënieve të saj koloniale me Shqipërinë.
Përkundrazi, ashtu si me marrëveshjen e fundit që i mundësoi qeverisë së Giorgia Melonit të përpunojë azilkërkuesit në mënyrë ekstraterritoriale në Shqipëri, miqësia e veçantë historike midis dy kombeve përmendet shpesh. Në fund të fundit, ndryshe nga pushtimi italian i Etiopisë, ne u kursyem nga armët kimike. Incidenti i marsit të vitit 1997 ku dhjetëra gra dhe fëmijë u mbytën pasi u goditën nga një anije patrullimi italiane, tashmë është klasifikuar si aksident.
MegjithatĂ«, njĂ« qeveri nuk Ă«shtĂ« kurrĂ« e njĂ«jtĂ« me njerĂ«zit e saj. Edhe shumĂ« shqiptarĂ« kujtojnĂ« me mirĂ«njohje mikpritjen qĂ« iu bĂ« qĂ« nga vitet â90 e nĂ« vazhdim. GjatĂ« viteve tĂ« studimit nĂ« RomĂ«, takova dhjetĂ«ra italianĂ« tĂ« cilĂ«t mĂ« siguruan se tĂ« huajt ishin tĂ« mirĂ«pritur dhe mĂ« kĂ«rkonin falje pĂ«r fyerjet qĂ« dĂ«gjoja shpesh nĂ« publik. Ata shpjegonin se edhe italianĂ«t dikur kishin qenĂ« emigrantĂ«. Nuk ishin ata qĂ« besuan nĂ« mitin e âItaliani brava genteâ (italianĂ«t njerĂ«zit e mirĂ«), i cili shĂ«rbeu pĂ«r tĂ« normalizuar dhe shfajĂ«suar trashĂ«giminĂ« e Musolinit. Ata nuk mendonin se kombi duhet tĂ« jetĂ« mbi gjithçka. Ata nuk votuan pĂ«r parti si ajo e Melonit.
Zyrtarët britanikë, mes të cilëve thuhet edhe Keir Starmer, kanë deklaruar se qeveria e Mbretërisë së Bashkuar është e interesuar për një pakt migrimi si ai shqiptar. Ai nuk do të jetë me Shqipërinë. Qeveria shqiptare shqyrtoi më parë kërkesat e zyrtarëve britanikë dhe i refuzoi ato, duke deklaruar se vendi nuk do të shndërrohej kurrë në venddepozitimin e Evropës.
Megjithatë, gjithçka që i duhet Britanisë për një marrëveshje ekuivalente është një ish-koloni me një qeveri, kujtesa e së cilës është mjaft e mprehtë për të kujtuar rrugët dhe ndërtesat që zotëria i saj ndërtoi në shekullin e kaluar, por jo qeniet njerëzore që shfrytëzoi në dekadat e fundit. Një popull mjaftueshëm i traumatizuar nga e kaluara e tij e afërt për të hequr nga kujtesa të largëtën dhe i qeverisur nga një elitë politike e nënshtruar në përputhje me rendin liberal, i cili do të përsërisë mantrën se ne të gjithë duhet të ndajmë pasojat e migrimit pa vënë në dyshim shkaqet e tij gjeopolitike.
MegjithatĂ«, do tĂ« ishte naive tĂ« kritikoheshin pĂ«rpjekjet e Starmerit pĂ«r tĂ« trajtuar migracionin duke moralizuar mbi kĂ«to çështje, siç janĂ« tĂ« prirur tĂ« bĂ«jnĂ« shumĂ« njerĂ«z nĂ« tĂ« majtĂ«. Kur argumenti se duhet âtĂ« jemi pragmatikĂ«â Ă«shtĂ« i pari qĂ« hidhet nĂ« tavolinĂ«, parimet (kujtesa, pĂ«rgjegjĂ«sia, kujdesi pĂ«r njerĂ«zit vulnerabĂ«l, siç thuhet) tashmĂ« janĂ« pezulluar.
Si ta kundĂ«rshtojmĂ« atĂ«, atĂ«herĂ«? Ndoshta me njĂ« logjikĂ« tĂ« thjeshtĂ«. MarrĂ«veshjet e migracionit, si ajo qĂ« LaburistĂ«t me sa duket po studiojnĂ«, bazohen nĂ« supozime tĂ« ndryshme: qĂ« migrimi nĂ« vetvete Ă«shtĂ« njĂ« problem, se migrimi i parregullt luftohet mĂ« sĂ« miri me kufizime kufitare drakoniane, se ndalimi jashtĂ«-territorial mund tĂ« veprojĂ« si njĂ« pengesĂ«. Ka shumĂ« raportime qĂ« tregojnĂ« se secila nga kĂ«to premisa Ă«shtĂ« e dyshimtĂ«. Por edhe duke supozuar se ato janĂ« tĂ« vlefshme, ka tre çështje tĂ« tjera me tĂ« cilat duhet tĂ« pĂ«rballet çdo politikan âpragmatikâ.
Politikisht, modeli i ShqipĂ«risĂ« paraqitet si njĂ« risi nĂ« menaxhimin e flukseve migratore, sepse pĂ«rfshin bashkĂ«punimin ndĂ«rmjet njĂ« kandidati pĂ«r nĂ« BE dhe njĂ« shteti anĂ«tar tĂ« BE-sĂ«. E frymĂ«zuar nga dĂ«shira pĂ«r tĂ« gjetur njĂ« zgjidhje âstrukturoreâ pĂ«r çështjen e emigracionit tĂ« parregullt, nĂ« realitet ajo bĂ«n pikĂ«risht tĂ« kundĂ«rtĂ«n: u lĂ« negociatave dypalĂ«she atĂ« qĂ« duhet tĂ« vijĂ« si rezultat i njĂ« procesi nĂ« mbarĂ« BE-nĂ«. MĂ« shumĂ« se kaq, dhe mĂ« e rĂ«ndĂ«sishme pĂ«r MbretĂ«rinĂ« e Bashkuar, e cila nuk ka plan pĂ«r tâu ribashkuar me BE-nĂ«, krijon njĂ« precedent tĂ« rrezikshĂ«m nĂ« tĂ« cilin vendet individuale ndjekin marrĂ«veshjet e tyre pĂ«r tĂ« adresuar âprobleminâ e tyre tĂ« migracionit, duke shmangur shanset pĂ«r njĂ« proces vĂ«rtet tĂ« koordinuar nĂ«pĂ«r EvropĂ«.
Së dyti, parimi i mos-kthimit, i përfshirë në konventën e OKB-së të vitit 1951 në lidhje me statusin e refugjatëve, ndalon dëbimin ose kthimin e njerëzve në vendet që konsiderohen të pasigurta. Meloni këmbëngul se Shqipëria është e sigurt, duke përmendur statusin e saj kandidat në BE. Por nëse është kështu, pse gratë shtatzëna, fëmijët dhe kategoritë e tjera të cenueshme përjashtohen nga marrëveshja?
SĂ« treti, Ă«shtĂ« çështja ekonomike. PĂ«r tĂ« respektuar ligjin ndĂ«rkombĂ«tar, migrantĂ«t e dĂ«buar duhet tĂ« mbeten nĂ«n pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« e ItalisĂ«. Sipas marrĂ«veshjes ndĂ«rmjet ItalisĂ« dhe ShqipĂ«risĂ«, Italia Ă«shtĂ« pĂ«rgjegjĂ«se pĂ«r tĂ« gjitha kostot e ndĂ«rtimit dhe menaxhimit tĂ« dy qendrave, si dhe personelit tĂ« policisĂ«, mjekĂ«ve, infermierĂ«ve dhe zyrtarĂ«ve administrativĂ« me njĂ« shpenzim total qĂ« Ă«shtĂ« vlerĂ«suar tĂ« arrijĂ« nĂ« 670 milionĂ« euro (562 milion ÂŁ). NjĂ« emigrant i parregullt nĂ« ShqipĂ«ri i kushton ItalisĂ« njĂ«soj ose mĂ« shumĂ« sesa nĂ«se do tĂ« pĂ«rpunohej nĂ« territorin e saj. PĂ«rfitimi i vetĂ«m Ă«shtĂ« se emigrantĂ«t bĂ«hen tĂ« padukshĂ«m â âlontano dagli occhi, lontano dal cuoreâ, (larg syrit, larg zemrĂ«s, red.) siç thotĂ« fjala italiane.
Na thuhet se qeveria e Starmer Ă«shtĂ« pragmatike dhe e interesuar pĂ«r atĂ« qĂ« funksionon. Por si mund tĂ« konsiderohet ende âpragmatikeâ njĂ« âzgjidhjeâ qĂ« nuk ka kuptim logjik nga pikĂ«pamja politike, juridike dhe ekonomike?
Ndoshta ka vetëm një përgjigje të besueshme: propaganda. Laburistët e dinë se kanë një shumicë të pasigurt, të kërcënuar nga politikanët e ekstremit të djathtë që bërtasin për rrezikun e migrimit.
Laburistët mendojnë se mund të dërgojnë një mesazh për votuesit më të djathtë në koalicionin e tyre se edhe ata janë të ashpër ndaj migrantëve. Duke bërë këtë, ajo i merr si të mirëqenë mbështetësit e saj liberalë dhe të majtë. Ata mund të pezullojnë parimet e tyre dhe të falin retorikën për një kohë. Por kontradiktat politike, ligjore dhe ekonomike do të mbeten. Dhe nëse planet shkojnë përpara, ata do të fillojnë të pyesin se çfarë lloj pragmatizmi po mbështesin.
© Lea Ypi është profesoreshë për teorinë politike në departamentin e qeverisjes në London School of Economics. Marrë nga The Guardian, përshtati në shqip LAPSI.al.
The post Lea Ypi: Pakti italo-shqiptar pĂ«r emigrantĂ«t sâka sens, por pse interesohet Britania appeared first on Lapsi.al.
Login
128â â thuhet nĂ« njoftim. ©LAPSI.al