Më 15 tetor, Shqipëria do të hapë kapitullin e parë të negociatave me Bashkimin Evropian, duke u ndarë nga Maqedonia e Veriut e cila nuk ka përmbushur kushtin për ndryshimin e Kushtetutës, në mënyrë që të fusë në preambulën e saj komunitetin bullgar. Për kryeministrin maqedonas, Hristijan Mickoski, tha se ky është mesazh i keq për shtetasit maqedonas, ndërkaq partia opozitare, Lidhja Social Demokrate (LSDM) tha se kjo është humbje e madhe sa i përket politikave të Qeverisë.
Në ditën kur Viktor Orban, kryeministri hungarez shteti i të cilit ka kryesimin e presidencës së BE-së, nisi vizitën në Maqedoninën e Veriut, doli lajmi nga Brukseli se Shqipëria do të hapë kapitujt e parë të negociatave të pranimit me BE-në, duke u ndarë zyrtarisht nga Maqedonia e Veriut, edhe pse të dyja shtetet ishin në proces të përbashkët kur nisën negociatat para dy vjetësh.
NjĂ« vendim i tillĂ« u mor nga ambasadorĂ«t e shteteve anĂ«tare tĂ« BE-sĂ« mĂ« 25 shtator. NĂ« njĂ« dokument tĂ« Brukselit, nĂ« tĂ« cilin ka pasur qasje Radio Evropa e LirĂ«, thuhet se ShqipĂ«ria âĂ«shtĂ« mjaftueshĂ«m e pĂ«rgatitur nĂ« kĂ«tĂ« fazĂ« pĂ«r hapjen e kapitullit tĂ« parĂ«â.
Arsyeja Ă«shtĂ« se Maqedonia e Veriut nuk e ka pĂ«rmbushur kushtin e vendosur nga Bullgaria, qĂ« tĂ« pĂ«rfshijĂ« nĂ« preambulĂ«n e KushtetutĂ«s minoritetin bullgar. Ky kusht Ă«shtĂ« futur nĂ« kornizĂ«n negociuese qĂ« Parlamenti maqedonas votoi nĂ« korrik tĂ« vitit 2022, propozim qĂ« njihet edhe si âpropozimi francezâ. Opozita, qĂ« atĂ«botĂ« udhĂ«hiqej nga VMRO-DPME ishte kundĂ«r ndryshimeve kushtetuese.
NĂ« zgjedhjet e majit tĂ« kĂ«tij viti, VMRO-ja doli e para dhe mori udhĂ«heqjen e QeverisĂ« dhe kryeministri Mickoski e ka bĂ«rĂ« tĂ« qartĂ« se ai dĂ«shiron ta rinegociojĂ« âpropozimin francezâ.
Më herët gjatë këtij muaji, ai tha se ndryshimet kushtetuese nuk ofrojnë garanci të qartë për anëtarësim të BE-së.
Pas vendimit të BE-së për ndarjen e Shqipërisë nga Maqedonia e Veriut, Micoski tha se ky është mesazh i keq për qytetarët maqedonas.
âSi shtet kemi bĂ«rĂ« shumĂ« nĂ« dy dekada e gjysmĂ«, qĂ« kur kemi nisur rrugĂ«n tonĂ« drejt anĂ«tarĂ«simit nĂ« BE. Mendoj se shumĂ« gjĂ«ra qĂ« askush nuk i ka bĂ«rĂ«, qĂ« tani ose janĂ« shtet kandidat apo anĂ«tar, ne i kemi bĂ«rĂ« dhe kĂ«to nuk kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« aspak me kriterin e KopenhagĂ«s. Ne jemi rasti i vetĂ«m kur marrĂ«veshjet dypalĂ«she janĂ« kushte nĂ« kornizĂ«n negociueseâ, tha ai.
Kryeministri maqedonas tha se ndan mendimin âsikurse shumica e qytetarĂ«ve maqedonas se ne nuk duhet tĂ« pranojmĂ« mĂ« kushte, pa garanci, nĂ« kurriz tĂ« koncesioneve kombĂ«tare apo tĂ« identitetitâ.
âNe jemi gati dhe duam tĂ« nisim negociatat. Negociatat nĂ«nkuptojnĂ« forcim tĂ« institucioneve, pĂ«rmirĂ«sim tĂ« kapaciteteve dhe nuk nĂ«nkuptojnĂ« anĂ«tarĂ«sim. Prandaj, Ă«shtĂ« shumĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« pranohet propozimi ynĂ« se kĂ«to ndryshime [kushtetuese] do tĂ« jenĂ« efektive vetĂ«m kur Parlamenti bullgar tĂ« ratifikojĂ« protokollin e pranimit tonĂ« si shtet nĂ« BE. Por, Ă«shtĂ« e qartĂ« se dikush nuk ka qĂ«llime tĂ« sinqertaâ, tha Mickoski.
Ai po ashtu foli pĂ«r qasjen qĂ« kishte ofruar nĂ« takimin e mbajtur nĂ« Bruksel mĂ« 19 shtator me presidenten e Komisionit Evropian, Ursula von der Leyen, dhe me udhĂ«heqĂ«sit e shteteve tĂ« Ballkanit PerĂ«ndimor. Mickoski tha se ka ofruar njĂ« âqasje evropianeâ, tĂ« bisedimeve pa diktate dhe kushte.
Ndërkaq, zëvendëskryeministri Izet Mexhiti, tha se koalicioni qeverisës është i përkushtuar për rrugën evropiane.
Por, LSDM-ja opozita tha se ndarja e Shqipërisë dhe Maqedonisë së Veriut është dështim i madh për politikat e Qeverisë maqedonase sa i përket integrimit evropian të vendit.
âPikĂ« sĂ« pari, kjo Ă«shtĂ« njĂ« katastrofĂ« e madhe pĂ«r tĂ« ardhmen e qytetarĂ«ve. FatkeqĂ«sisht, Ă«shtĂ« njĂ« shans i humbur qĂ« do tĂ« prekĂ« shumĂ« familje dhe njĂ« gjeneratĂ« tĂ« tĂ«rĂ«. Kjo vret shpresĂ«n qĂ« shteti ynĂ« tĂ« bĂ«jĂ« pĂ«rparim dhe tĂ« zhvillohetâ, tha kryetari i LSDM-sĂ«, Venko Filipçe.
Sipas tij, tragjedia më e madhe është që VMRO-ja do që mospajtimet me Bullgarinë të negociohen sërish.
âDuhet tĂ« jetĂ« e qartĂ« pĂ«r tĂ« gjithĂ« se mospajtimet me BullgarinĂ« mĂ« nuk janĂ« çështje dypalĂ«she. Nuk ka mĂ« negociata me BullgarinĂ«, por me BE-nĂ« dhe VMRO-ja dĂ«shiron qĂ« tĂ« bĂ«hen sĂ«rish dypalĂ«sheâ, tha Filipçe.
Simonida Kacarska, drejtoreshë e Institutit për Politika Evropiane në Shkup (EPI), tha për Radion Evropa e Lirë se Maqedonia e Veriut ka mbetur në vendnumëro, teksa Shqipëria po lëvizë në rrugën evropiane.
âNe mbesim nĂ« vendin e njĂ«jtĂ« qĂ« kemi qenĂ«. ShqipĂ«ria zyrtarisht do tĂ« jetĂ« mĂ« pĂ«rpara nĂ« proces sesa shumĂ« shtete tĂ« rajonit. Ne nuk do tĂ« kemi pĂ«rparim nĂ« procesin e pranimit dhe mbesim nĂ« âstatus quoâ, aty ku kishim qenĂ« nĂ« korrik tĂ« vitit 2022â, tha Kacarska.
Sipas saj, negociatat e Maqedonisë së Veriut me BE-në nuk pritet të vazhdojnë pa përfunduar procesi i ndryshimeve kushtetuese. Por, Kacarska tha se kjo nuk nënkupton se duhet të neglizhohen proceset e tjera, sikurse është Plani i Rritjes dhe reformat e tjera.
Komisioni Evropian pret nisjen e hapjes së kapitujve negociues me Shqipërinë dhe Maqedoninë e Veriut sa më shpejt që të jetë e mundur, tha më 26 shtator zëdhënësja për zgjerim e KE-së, Ana Pisonero.
Ajo tha se presin nga Shkupi qĂ« tĂ« âpĂ«rmbushĂ« kritere tĂ« rĂ«ndĂ«sishmeâ, qĂ« sipas saj pĂ«rfshijnĂ« ndryshimet kushtetuese.
KE-ja i bën thirrje Shkupit që të përshpejtojë zbatimin e këtyre ndryshimeve, tha Pisonero, duke shtuar se vendimet në hapat e radhës të procesit të pranimit janë përgjegjësi e shteteve anëtare të BE-së, e jo e Komisionit Evropian./REL
LEXONI GJITHASHTU:
The post Analiza: Maqedonia e Veriut mbetet prapa në rrugën europiane appeared first on Euronews Albania.