Nga Gazeta âSIâ â ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« vendi mĂ« vulnerabĂ«l ndaj korrupsionit nĂ« rajonin e Ballkanit PerĂ«ndimor.
Një raport i organizatës për Zhvillim dhe Integritet në Europën Juglindore, SELDI, tregon se 80% e popullsisë së Shqipërisë është e prirur të japë apo të marrë rryshfet.
52% e shqiptarĂ«ve tĂ« anketuar thonĂ« se kanĂ« ndjerĂ« presion nga njĂ« zyrtar pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ« rryshfet dhe 40% janĂ« ata qĂ« pranojnĂ« se kanĂ« korruptuar njĂ« zyrtar. KĂ«to janĂ« normat mĂ« tĂ« larta tĂ« kĂ«tyre treguesve nĂ« rajon, ndjekur nga Maqedonia e Veriut dhe Serbia. Kosova Ă«shtĂ« vendi mĂ« âimunâ ndaj korrupsionit.Â
Po ashtu shqiptarĂ«t janĂ« edhe mĂ« pak optimistĂ«t nĂ« rajon, se korrupsioni do tĂ« mund tĂ« reduktohet. VetĂ«m 20% e tyre besojnĂ« se kjo do tĂ« ndodhĂ« dhe ka rĂ«nĂ« me 6% nga njĂ« vit mĂ« parĂ«. Â
Në shifra, raporti tregon se Shqipëria ka numrin më të lartë transaksioneve të rryshfetit, pas Serbisë, respektivisht 859.340 me 1.549.343.
Nga 2021-shi, matja e parafundit e raportit, norma e rryshfetit në Shqipëri është ulur, nga rreth 45% në 40%, por mbetet më e larta në rajon. Ajo e vitit 2021 ishte norma më e lartë në 10 vitet e fundit.
SELDI thekson se korrupsioni Ă«shtĂ« âelefanti nĂ« dhomĂ«n e qeverisĂ«â dhe se ai nuk Ă«shtĂ« mĂ« vetĂ«m nĂ« shĂ«rbimet publike, por Ă«shtĂ« shndĂ«rruar nĂ« fenomen tĂ« kapjes sĂ« shtetit.
Ky i fundit Ă«shtĂ« njĂ« âmekanizĂ«m nĂ«pĂ«rmjet tĂ« cilit hartimi, miratimi dhe zbatimi i rregullave dhe rregulloreve tĂ« qeverisĂ« janĂ« tĂ« shtrembĂ«ruara nĂ« favor tĂ« njĂ« numri tĂ« vogĂ«l tĂ« individĂ«ve nĂ« shpenzimet e shoqĂ«risĂ« dhe biznesit nĂ« pĂ«rgjithĂ«si. Ai bazohet nĂ« disa shtylla kryesore, duke pĂ«rfshirĂ« krijimin e marrĂ«dhĂ«nieve klienteliste mes politikanĂ«ve dhe biznesit, ndĂ«rhyrja e politikanĂ«ve nĂ« procedurat e gjykatĂ«s, dhĂ«nien e kontratave dhe tendera publikĂ« pa konkurrencĂ«, ligje tĂ« bĂ«ra me porosi, etj.
Një strategji kundër korrupsionit u miratua në vitin 2015 në Shqipëri me një periudhë zbatimi pesëvjeçare. Në një zotim për të Drejtat e Njeriut Shqipëria ndërmerr një iniciativë të re për periudhën 2024-2030. Në në fund të vitit 2023, Ministria e Drejtësisë përditësoi dhe publikoi Planin e Integritetit për periudhën e 2024-2027. Përveç kësaj, në janar 2024, Shqipëria krijoi një ministri shteti për Administratën Publike dhe Kundër Korrupsionit.
KĂ«shtu, portofoli antikorrupsion nĂ« ekzekutiv do tĂ« ndahet ndĂ«rmjet ministrisĂ« sĂ« re dhe MinistrisĂ« sĂ« DrejtĂ«sisĂ« si Koordinator KombĂ«tar KundĂ«r Korrupsionit, duke u fokusuar nĂ« shĂ«rbimin civil dhe mbikĂ«qyrjen e implementimit tĂ« strategjisĂ« anti-korrupsion.  Â
Sipas indeksit të matur nga Transparency.org, Shqipëria ka një pikëzim prej 37 pikësh nga 100, ku pikët më të ulëta tregojnë një perceptim më të lartë të korrupsionit. Për vitin 2023, Shqipëria mban vendin e 98 nga 180 vende në analizë.
âVendimi pĂ«r krijimin e njĂ« ministrie tĂ« re tĂ« ngarkuar me aktivitetet kundĂ«r korrupsionit vjen me pritshmĂ«ritĂ« pĂ«r mirĂ«funksionimin e mekanizmave tĂ« integrimit. MegjithatĂ«, kjo nuk mund tĂ« arrihet nĂ«se parlamenti nuk ka autonomi mĂ« tĂ« fortĂ« dhe organizatat e shoqĂ«risĂ« civile dhe mediat mund tĂ« kryejnĂ« rolin e tyre mbikĂ«qyrĂ«s pa pengesa nga autoritetetâ, thekson Transparency.org.
Matjet e Barometrit të Sigurisë 2024, treguan një rritje të perceptimit publik se korrupsioni është kërcënimi më serioz për sigurinë e Shqipërisë.
Në studim thuhet se nga viti në vit është rritur numri i qytetarëve që e nënvizojnë korrupsionin si kërcënimin më serioz të sigurisë. Në vitin 2024 është 45 për qind, në vitin 2022 ishte 39 për qind, ndërsa në vitin 2020 ishte 37 për qind. Këtë vit, afro 22.5 për qind e të anketuarve e cilësojnë korrupsionin si kërcënimin e dytë më të madh për sigurinë.
Pranverën e këtij viti, pas 29 vitesh Shqipëria doli nga lista e vendeve në monitorim nga Këshilli i Evropës, me vendim unanim nga vendet anëtare, por KE i bëri thirrje autoriteteve të vendit që të bëjnë më shumë në luftën kundër korrupsionit apo lirinë e medias.
NĂ« tĂ« njĂ«jtin muaj, Departamenti amerikan i Shtetit nĂ« raportin vjetor, theksoi se ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« e âmbyturâ nĂ« korrupsion nĂ« çdo nivel tĂ« qeverisjes dhe gjyqĂ«sorit. Â
Raporti i Transparency International për vitin 2023, theksoi se perceptimi mbi korrupsionin, interesat e biznesit të politikëbërësve kryesorë, ligjet për zbulimin financiar dhe konfliktin e interesit, dhe efikasitetin e nismave kundër korrupsionit vlerëzohet me 3 pikë nga 7.
Sipas anketës së fundit nga Barometri i Ballkanit, 7% e bizneseve në Shqipëri kanë pohuar se kanë kryer pagesa korruptive për të ndryshuar legjislacionin në favor të tyre. Maqedonia e Veriut dhe Serbia kanë nivel më të lartë të korrupsionit për ndikimin ligjor me nga 13% secila. Nga ana tjetër, Kosova paraqitet si vendi me nivelin më të ulët në rajon të kapjes ligjore, pasi vetëm 1% e bizneseve pohojnë se kryejnë këtë formë të korrupsionit. Gjithashtu nivele kishin më të ulëta kishin edhe Bosnja dhe Mali i Zi, ku 3% të bizneseve pohojnë se paguajnë për të bërë ligje dhe rregulla në shërbim të tyre.
NjĂ« raport i Transparency International, nĂ« bashkĂ«punim me Institutin pĂ«r Demokraci dhe NdĂ«rmjetĂ«sim â (IDM) qĂ« pĂ«rfshinte shqyrtime nga 2008-2020, evidentoi se rastet e shqyrtuara tĂ« korrupsionit tĂ« nivelit tĂ« lartĂ« nĂ« ShqipĂ«ri japin pĂ«rshtypjen se ka njĂ« lidhje tĂ« fortĂ« ndĂ«rmjet zyrtarĂ«ve publikĂ«, sektorit privat dhe gjyqĂ«sorit, e cila Ă«shtĂ« rritur nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« vazhdueshme duke shfrytĂ«zuar pronĂ«n publike dhe sigurimin e tĂ« mirave publike.
The post Kemi korrupsionin mĂ« tĂ« lartĂ« nĂ« rajon: Si u kthye nĂ« âkapje shtetiâ appeared first on Gazeta Si.
Login
