❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 8 October 2024Main stream

‘Sigurisht qĂ« kam qĂ«lluar nĂ« poligon qitjeje’! Pse kandidatja presidenciale Kamala Harris vazhdon tĂ« flasĂ« pĂ«r armĂ«n e saj!

8 October 2024 at 15:15

Gazeta Si – Kamala Harris u kthye pĂ«r tĂ« folur pĂ«r armĂ«n e saj pistoletĂ«, “njĂ« Glock” qĂ« e kishte “pĂ«r disa kohĂ«â€ dhe tĂ« cilĂ«n e pĂ«rdorte nĂ« njĂ« poligon qitjeje.

“Mos harroni se detyra ime ishte tĂ« zbatoja ligjet”, – tha ajo gjatĂ« njĂ« interviste nĂ« “60 Minutes”, programi historik i CBS, duke iu referuar tĂ« kaluarĂ«s sĂ« saj si prokurore e pĂ«rgjithshme dhe e qarkut nĂ« Kaliforni.

“Sigurisht qĂ« qĂ«llova”, – u pĂ«rgjigj ajo, duke i qeshur pyetjes sĂ« Bill Whitaker. “UnĂ« e bĂ«ra atĂ« nĂ« njĂ« poligon qitjeje”.

KĂ«to nuk janĂ« fjalĂ« tĂ« rastĂ«sishme, apo njĂ« gafĂ«, por strategjia e zhvilluar nga fushata elektorale e zĂ«vendĂ«spresidentes pĂ«r tĂ« pĂ«rmbysur narrativĂ«n demokratike: jo mĂ« ndalime – pĂ«r blerjen e armĂ«ve, nĂ« kĂ«tĂ« rast – por liri, si ajo e tĂ« ndjerit tĂ« sigurt nga dhuna qĂ« mund tĂ« provokohet.

Ashtu siç bĂ«ri me çështjen e abortit, kandidatja demokrate synon tĂ« heqĂ« flamurin e “partisĂ« sĂ« lirisĂ«â€ nga republikanĂ«t: thonĂ« se i mbron ata, ky Ă«shtĂ« kuptimi, por nĂ« realitet duan t’ju imponojnĂ« mĂ«nyrĂ«n e tyre tĂ« shikimit tĂ« botĂ«s.

Dhe kĂ«shtu, nga njĂ«ra anĂ« ajo premton kontrolle mĂ« tĂ« mĂ«dha tĂ« armĂ«ve nĂ« njĂ« vend ku 132 persona vdesin çdo ditĂ« nga plagĂ«t me armĂ« zjarri, ose i kĂ«rkon Kongresit tĂ« ndalojĂ« blerjen e pushkĂ«ve luftarake, si “Ar-15” qĂ« pĂ«rdoren shpesh nĂ« tĂ« shtĂ«nat masive, tĂ« cilat kĂ«tĂ« vit tashmĂ« kanĂ« ka qenĂ« 400.

Nga ana tjetĂ«r, ajo dĂ«shiron tĂ« qetĂ«sojĂ« amerikanĂ«t: njĂ« presidencĂ« e Harris – siç nĂ«nkuptohet – nuk do t’ua heqĂ« armĂ«t dhe pushkĂ«t siç pretendon rivali i saj, Donald Trump, domethĂ«nĂ« nuk do t’i privojĂ« ata nga amendamenti i dytĂ« i KushtetutĂ«s, e drejta pĂ«r tĂ« poseduar armĂ«.

“ËshtĂ« e gabuar tĂ« thuash se ose je nĂ« favor tĂ« Amendamentit tĂ« DytĂ«, ose dĂ«shiron t’u heqĂ«sh armĂ«t tĂ« gjithĂ«ve”, – shpjegoi ajo nĂ« shtator, gjatĂ« njĂ« aktiviteti nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«. “UnĂ« jam nĂ« favor tĂ« Amendamentit tĂ« DytĂ« dhe besoj se ndalimi i armĂ«ve tĂ« luftĂ«s duhet tĂ« rifutet”.

Disa javĂ« mĂ« parĂ«, ajo e kishte trajtuar tashmĂ« kĂ«tĂ« temĂ« me Oprah Winfrey, duke treguar se zotĂ«ronte njĂ« armĂ« dhe duke shtuar – me njĂ« tĂ« qeshur qĂ« disa e kishin gjetur pa vend – se nĂ«se dikush hynte nĂ« shtĂ«pinĂ« e tij, ai do t’i qĂ«llonte.

Një mesazh elektoral, por edhe një paralajmërim për të këqijtë në verën e dy sulmeve ndaj Trump: dy vjet më parë, për më tepër, një entuziast i teorisë së konspiracionit me probleme të shëndetit mendor, hyri në shtëpinë e kryeparlamentares Nancy Pelosi, duke goditur me çekiç bashkëshortin e saj, Paul dhe duke thyer kafkën e tij.

Kjo frazĂ« kishte shkaktuar mjaft polemika, por tani tĂ« gjithĂ« – ose pothuajse – e dinĂ« se Kamala Harris Ă«shtĂ« njĂ« nga 140 milionĂ« amerikanĂ«t qĂ« zotĂ«rojnĂ« njĂ« armĂ«, njĂ« numĂ«r qĂ« Ă«shtĂ« rritur ndjeshĂ«m pas Covid-it, veçanĂ«risht nĂ« mesin e grave afrikano-amerikane dhe se ajo nuk ka ndĂ«rmend t’i konfiskojĂ« ato nĂ«se do tĂ« zgjidhej.

Ajo ka njĂ« armĂ« tĂ« vogĂ«l, zbuloi njĂ« burim anonim pĂ«r CNN, e cila mund tĂ« futet nĂ« njĂ« çantĂ«: nĂ« vitin 2019, ajo vetĂ« shpjegoi se e kishte “pĂ«r siguri” dhe e mbante nĂ« shtĂ«pinĂ« e saj nĂ« Los Anxheles.

“Tim Walz dhe unĂ« jemi tĂ« dy pronarĂ« armĂ«sh dhe nuk do t’ia heqim ato askujt”, – pĂ«rsĂ«riti ajo gjatĂ« debatit, duke i dhĂ«nĂ« vetes njĂ« ton mĂ« tĂ« moderuar me tĂ« cilin shpreson tĂ« bindĂ« disa votues tĂ« pavendosur nĂ« shtatĂ« shtetet e lĂ«kundura: Ndoshta “votuesit me njĂ« çështje”, ata qĂ« votojnĂ« duke pasur frikĂ« nga njĂ« ndalim, ose “gratĂ« periferike”, tĂ« tmerruara nga tĂ« shtĂ«nat nĂ« shkolla.

“Harris nuk do tĂ« bindĂ« njĂ« votues mashkull, tĂ« krahut tĂ« djathtĂ« Trumpian qĂ« voton bazuar nĂ« miratimet e lobit tĂ« armĂ«ve,” i tha “New York Times” anketuesja demokrate, Celinda Lake.

“Por tregimi i lirisĂ« mund tĂ« bindĂ« gjahtarin e Miçiganit, ose gruan e tij, se nuk ju nevojitet njĂ« Ar-15 pĂ«r tĂ« vrarĂ« njĂ« dre”.

Ky korrigjim i kursit, nĂ« fund tĂ« fundit, ishte parashikuar nga zgjedhja e Ëalz-it si njĂ« “shok vrapimi”: njĂ« gjahtar qĂ« zotĂ«ron pushkĂ«, mban kapele kamuflazhi dhe konsiderohej mik nga Shoqata KombĂ«tare e ArmĂ«ve, lobi i fuqishĂ«m i armĂ«ve qĂ« e kishte promovuar atĂ« me njĂ« “A”.

Por, i cili, si guvernator i MinesotĂ«s, nĂ«nshkroi mĂ« pas disa ligje pĂ«r armĂ«t pas takimit me familjet e viktimave tĂ« masakrave nĂ« shkolla. Dhe tani ai merr vetĂ«m “F”.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post ‘Sigurisht qĂ« kam qĂ«lluar nĂ« poligon qitjeje’! Pse kandidatja presidenciale Kamala Harris vazhdon tĂ« flasĂ« pĂ«r armĂ«n e saj! appeared first on Gazeta Si.

‘Fjala tĂ« dua mĂ« ra si gĂ«zhojë ’/ ÇfarĂ« ndodhi? Kjo video e Romeos po bĂ«n ‘namin’ nĂ« rrjet

8 October 2024 at 14:40

Romeo dhe Heidi, çifti që po bën buj në media rozë. Një video e Romeos teksa po e lexon një poezi po bënë xhiron e rrjetit.

Po pëlqehet dhe komentohet nga ndjekësit e tij dhe jo vetëm. Ndonëse kjo video është nga emisioni i kaluar që Romeo ka bërë, njerëzit tekstin e thënë po ia dedikojnë Heidit. Si qëndron raporti mes tyre ende nuk dihet.

The post ‘Fjala tĂ« dua mĂ« ra si gĂ«zhojë ’/ ÇfarĂ« ndodhi? Kjo video e Romeos po bĂ«n ‘namin’ nĂ« rrjet appeared first on Sot News | Lajme.

Yesterday — 7 October 2024Main stream

Vuçeviç e Mickovski nënshkruajnë marrëveshje për gazin

7 October 2024 at 15:21

Nga Gazeta ‘Si’ – Serbia do tĂ« marrĂ« njĂ« nyje tĂ« re furnizimi me gaz natyror pĂ«rmes ndĂ«rtimit tĂ« interkonektorit Maqedoni e Veriut-Greqi, u tha pas takimit tĂ« kryeministrit maqedonas, Hristian Mickovski, dhe homologut tĂ« tij serb, Milosh Vuçeviç, i cili po qĂ«ndron pĂ«r vizitĂ« nĂ« Shkup.

Mickovski, në konferencën e përbashkët për shtyp, shpjegoi se pozita gjeografike e Maqedonisë së Veriut është tepër e rëndësishme dhe shprehu përcaktimin e qeverisë së tij që si e tillë të shndërrohet në udhëkryq rrugor, energjetik dhe hekurudhor.

“Me kryeministrin Vuçeviç biseduam pĂ«r lidhjen energjetike mes dy vendeve, duke theksuar veçanĂ«risht rĂ«ndĂ«sinĂ« e ndĂ«rtimit tĂ« interkonektorit tĂ« gazit qĂ« do tĂ« lidhĂ« tĂ« dyja vendet. Ne tani jemi nĂ« fazĂ«n e pĂ«rfundimit tĂ« procedurĂ«s sĂ« tenderit, me tĂ« cilin mĂ« nĂ« fund do tĂ« nisĂ« ndĂ«rtimi i interkonektorit, dhe kĂ«shtu do tĂ« sigurojmĂ« njĂ« opsion shtesĂ« pĂ«r furnizimin me gaz tĂ« EvropĂ«s Qendrore. Presim qĂ« nĂ« fund tĂ« vitit tĂ« pĂ«rfundojĂ« procedura dhe ndĂ«rtimi tĂ« fillojĂ« nĂ« pranverĂ«. Financimi Ă«shtĂ« i siguruar”, tha Mickovski.

Kryeministri maqedonas përsëriti se korridori X-të dhe ai i VIII-të janë projekte strategjike. Ndërsa, pa dhënë ndonjë hollësi më shumë, tha se në takim është biseduar edhe për sfidat me të cilat përballet rajoni.

“NĂ« kĂ«to kohĂ« tĂ« turbullta Ă«shtĂ« e domosdoshme tĂ« jemi sĂ« bashku, tĂ« bĂ«hemi zĂ«ri i arsyes dhe tĂ« punojmĂ« pĂ«r qĂ«ndrueshmĂ«rinĂ« dhe sigurinĂ« e gjithĂ« rajonit. Theksuam rĂ«ndĂ«sinĂ« e dialogut si rrugĂ« e vetme pĂ«r zgjidhjen e kontesteve dhe tĂ« keqkuptimeve”, theksoi kryeministri Mickovski.

MĂ« herĂ«t, Mickovski paralajmĂ«roi njĂ« vit tĂ« vĂ«shtirĂ« pĂ«r sektorin energjetik, duke theksuar sfidat qĂ« vijnĂ« nga rritja e çmimeve tĂ« energjisĂ« nĂ« tregjet evropiane pĂ«r shkak tĂ« luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«. Ai tha se “si shtet duhet jemi tĂ« gatshĂ«m dhe do t’u pĂ«rgjigjemi tĂ« gjitha sfidave”.

Vuçeviç dhe homologu i tij maqedonas, Hristijan Mickovski, konfirmuan përcaktimin për thellimin e bashkëpunimit dypalësh në fusha të ndryshme duke paralajmëruar se deri në fund të vitit në qytetin serb, Nish, do të mbahet edhe një mbledhje e përbashkët e dy qeverive.

“Ne nuk dallojmĂ« asnjĂ« gaz. Ne e duam edhe atĂ« tĂ« RusisĂ«, tĂ« Azerbajxhanit, tĂ« gjitha gazrat, respektivisht çdo burim qĂ« e ofron tregu, pĂ«r ne Ă«shtĂ« nĂ« interes. Nuk Ă«shtĂ« luks tĂ« kemi, tĂ« mos kemi, tĂ« varemi nga gazi i dikujt, pĂ«r shkak se dikush tjetĂ«r e vlerĂ«son ashtu. Na falni, ne mbajmĂ« llogari pĂ«r shtĂ«pinĂ« tonĂ«, kĂ«shtu qĂ« gjithçka qĂ« Ă«shtĂ« nĂ« interes tĂ« SerbisĂ«, ne do ta pĂ«rdorim”, theksoi Vuçeviç nĂ« Shkup.

Gjatë pritjes shtetërore që u organizua nga kryeministri Mickovski, u vërejt mungesa e ministrave shqiptarë nga radhët e grupimit politik VLEN, të cilët deri tani nuk kanë bërë ndonjë shpjegim për këtë.

The post Vuçeviç e Mickovski nënshkruajnë marrëveshje për gazin appeared first on Gazeta Si.

Ora 6:29 e mĂ«ngjesit tĂ« zi! ÇfarĂ« ndodhi nĂ« 7 tetor? Histori ushtarĂ«sh dhe familjesh: QĂ« nga ajo ditĂ«, edhe unĂ« jam njĂ« kafshĂ«!

7 October 2024 at 13:16

Gazeta Si – “Shiko Hila, ka edhe fishekzjarrĂ«!”.

“ÇfarĂ« the? Lion! Nuk tĂ« dĂ«gjoj, muzika Ă«shtĂ« shumĂ« e lartĂ«!”

“ThashĂ« se ka fishekzjarrĂ«, shiko qiellin!”

“KĂ«to nuk janĂ« fishekzjarrĂ«, Lion! Ato janĂ« raketa”

(Biseda e dy tĂ« rinjve duke kĂ«rcyer nĂ« festivalin muzikor “Nova”).

“NĂ« gjashtĂ« e gjysmĂ«, nĂ« shtĂ«pinĂ« time nĂ« Tel Aviv, na zgjon alarmi. I gjatĂ«, i frikshĂ«m. Nuk Ă«shtĂ« e para qĂ« e dĂ«gjojmĂ«. Por Ă«shtĂ« njĂ« rrufe nĂ« qiell, pasi asgjĂ« e veçantĂ« nuk po ndodh. Ose kĂ«shtu mendoj unĂ«â€.

(Manuela Dviri, shkrimtare).

“DĂ«gjojmĂ« sirenat dhe mbyllemi nĂ« dhomĂ«n e sigurisĂ«. Nga dritarja shoh rreth pesĂ«mbĂ«dhjetĂ« terroristĂ« nĂ« hyrje tĂ« kibucit (vendbanimit). I qetĂ«soj fĂ«mijĂ«t e mi, them se gjithçka Ă«shtĂ« nĂ« rregull. Por brenda jam e ngrirĂ«. NĂ«se hap dritaren, e di qĂ« Ă«shtĂ« fundi”

(Daniel Lanternari, i mbijetuar).

“Babi, babi! UnĂ« vrava dhjetĂ« hebrenj me duart e mia! “Zoti tĂ« ruajt, biri im, sa do tĂ« doja tĂ« isha atje me ty!”.

(telefonatë nga Mahmoud, një i ri nga Gaza).

Militant i Hamasit gjatë sulmit të 7 tetorit 2023

ËshtĂ« njĂ« shabat pa shalom. Tetori i Zi. Zgjimi mĂ« i keq i Izraelit. Ata (terroristĂ«t) i kapin duke kĂ«rcyer dhe duke u argĂ«tuar.

Ata që mjelin lopët dhe përgatisin mëngjesin. Që flenë dhe nuk kuptojnë. Në kibuci dhe në baraka, në plazhe dhe në rrugë.

NĂ« dhomat e blinduara tĂ« sigurisĂ« nĂ«se tĂ« qĂ«llojnĂ«, por jo nĂ«se tĂ« vĂ«nĂ« flakĂ«n
 NĂ« kasollet e Sukkot, tĂ« cilat u dhanĂ« strehĂ« njerĂ«zve tĂ« shkretĂ«tirĂ«s, ​​por nuk mund tĂ« bĂ«jnĂ« asgjĂ« me njĂ« tip pushke “Ak-47”.

Të moshuar me paterica dhe të sapolindur, gra shtatzëna dhe fëmijë, vajza të vogla dhe fermerë. Dy pacifistë, një ish-futbollist i Hapoel-it, një fotoreporter i famshëm.

I kapin prej flokësh, i rrahin, i lidhin, i djegin të gjallë, i shajnë, i presin kokën, i bëjnë të gjunjëzohen duke kërkuar mëshirë dhe pastaj i shpërbëjnë me granata dore.

Kush vret filmon gjithçka me “GoPros”. Kush vdes, mbetet nĂ« kujtimet e celularĂ«ve. NjĂ« nga to Ă«shtĂ« Noa Argamani, e cila do t’ia dalĂ« tĂ« mbijetojĂ«, edhe pse arrin tĂ« shpĂ«tojĂ« e gjallĂ« pas njĂ« operacioni ushtarak pas disa muajsh peng nĂ« duart e Hamasit.

Noa Argamani, fotoja e të cilës u shndërrua në simbol të sulmit dhe pengmarrjeve të Hamasit në Izrael

Ajo i bërtet e dëshpëruar të dashurit të saj, ndërsa e tërheqin zvarrë me motor. Shani Louk, i cili nuk do të kthehet më: ajo është hedhur e shtrirë në një kamionçinë, e zhveshur, me këmbët e kryqëzuara.

Ekziston një video 45-minutëshe, e treguar nga qeveria izraelite për gazetarët, që njerëzit me zemër të dobët nuk mund ta shikojnë.

“KĂ«tĂ« mĂ«ngjes”, do tĂ« thotĂ« njĂ« oficer izraelit midis trupave tĂ« grumbulluar nĂ« njĂ« kibuc, “ndihem sikur Eisenhower po hyn nĂ« kampet naziste tĂ« pĂ«rqendrimit”.

Për të rikuperuar mbetjet e trupave, duhet të kërkohen kilometra fusha. Do të duhet një muaj për të analizuar ADN-në e fëmijëve të karbonizuar.

NjĂ« vit nuk mjaftoi pĂ«r t’i bindur gratĂ« e pĂ«rdhunuara tĂ« tregonin historinĂ« e tyre: “AtĂ« ditĂ«â€, rrĂ«fen Sapir, “u bĂ«ra edhe unĂ« njĂ« kafshĂ«â€Šâ€.

Noa Argamani pëeqafon babain e saj Yakov pas lirimit të saj nga ushtria izraelite pak muaj pasi u mor peng

Ora 6.29: Hamasi fillon operacionin “PĂ«rmbytja e Al Aksa”

Ata do të thonë se nuk e prisnin. Se as liderët e Hamasit nuk dinin gjithçka. Se qeveria e Bibi Netanjahu ishte fokusuar në Bregun Perëndimor dhe kishte dobësuar kontrollet në Gaza.

Të cilën shërbimet egjiptiane e kishin paralajmëruar dhe askush nuk i kishte kushtuar shumë vëmendje, psi thuhej se rastësisht ishte një marrëveshje historike paqeje që po nënshkruhej me sauditët.

Se disa ditë më parë në Rrip ishin parë këshilltarë të çuditshëm iranianë dhe rusë. Se ishin edhe nëntë punonjës të OKB-së që mbështesnin masakrën. Ka një hetim në vazhdim, shumë për të kuptuar.

NĂ« orĂ«n 6:29 tĂ« mĂ«ngjesit, kur filloi operacioni “PĂ«rmbytja e Al Aksa” dhe katĂ«r mijĂ« raketa u hodhĂ«n nĂ« Izrael, as Hamasi nuk e imagjinonte tĂ« ishte nĂ« gjendje tĂ« vriste 1.139 njerĂ«z dhe tĂ« rrĂ«mbente 252 tĂ« tjerĂ«.

Ata zgjodhĂ«n 50-vjetorin e luftĂ«s sĂ« Yom Kipur, pĂ«r tĂ« befasuar IzraelitĂ«t siç bĂ«nĂ« egjiptianĂ«t dikur, por kĂ«tĂ« herĂ« “qengji ishte gati pĂ«r therje”.

Përmes 119 boshllëqeve të hapura në barrierat e kufirit dhe gardhit matelik më Gazën, 6 mijë militantë të Hamasit largohen nga Rripi dhe u shpërndanë të armatosur në njëzet e një moshavë, kampe, kazerma, qytete, komisariate të policisë.

Ata përdorin çdo gjë, kamionë dhe motoçikleta, buldozerë dhe motobarka, madje edhe aeroplanë me motor që kanë blerë në internet.

MilitantĂ« tĂ« ndryshĂ«m, ata tĂ« mbathur me pantofla, janĂ« droguar me lĂ«ndĂ«n narkotike “Captagon” pĂ«r tĂ« pasur energji, por pĂ«rfundojnĂ« duke u pĂ«rballur vetĂ«m me vajza me uniformĂ« qĂ« fshihen tĂ« vetmuara, ndĂ«rsa bĂ«rtasin nĂ« celular te oficerĂ«t e tyre pĂ«r t’i ndihmuar.

Militantë të Hamasit mbi një kamionçinë brenda territorit izraelit në 7 tetor 2023

Ose disa policë që mbrojnë veten si heronj, disa ushtarë të frikësuar që vrasin edhe izraelitët gabimisht. Kur mbërrijnë mediat dhe nuk kanë kaluar dyzet e tetë orë, ka ende të shtëna nëpër kampe. Në autostradën 234 që kalon përgjatë Rripit, dallohen kufomat e zhveshura të terroristëve.

HapĂ«sira e madhe e Festivalit “Nova”, ku tĂ« rinjtĂ« kĂ«rcenin duke pritur agimin dhe pa e ditur se tmerri po afrohej, Ă«shtĂ« njĂ« vendgrumbullim çadrash tĂ« pĂ«rmbysura, makina me vrima plumbash, trupa qĂ« nuk mund tĂ« nxirren.

PesĂ«mbĂ«dhjetĂ« punĂ«torĂ« tajlandezĂ«, pĂ«r katĂ«r ditĂ«, fshihen tĂ« tmerruar nĂ« stallat e Ein Ha ShloshĂ«s dhe askush nuk shqetĂ«sohet pĂ«r t’i shpĂ«tuar.

Disa orĂ« dhe tanket janĂ« vendosur tashmĂ« rreth GazĂ«s pĂ«r hakmarrjen e madhe, Operacionin “Shpata e Hekurt”.

Bibi thotĂ«: “Jemi nĂ« luftĂ«â€. NĂ« Damask, njĂ« udhĂ«heqĂ«s i Hamasit pĂ«rgjigjet: “Ne e dimĂ« mirĂ« se çfarĂ« na pret”.

Nuk është e vërtetë: ligji i hakmarrjes pas një viti ka shifra shqetësuese, tridhjetë e shtatë vdekje palestineze për çdo izraelit të vrarë.

Bisha e luftĂ«s ka gllabĂ«ruar gjithçka, pĂ«rfshirĂ« pikĂ«llimin dhe tĂ« vĂ«rtetĂ«n. “NĂ« fund tĂ« fundit”, Hanan AshraĂ«i, njĂ« historiane e pasionuar e Autoritetit Palestinez, do tĂ« thotĂ« njĂ« ditĂ«, “ajo e Hamasit ishte njĂ« akt rezistence”.

Ekziston edhe njĂ« lĂ«vizje mohuese: masakra nuk ka ndodhur kurrĂ«, sigurojnĂ« ata, e gjitha Ă«shtĂ« njĂ« shpikje. Be’eri dhe Kfar Aza dhe Nir Oz ekzistojnĂ«, vende tĂ« vdekjes tĂ« pamundura pĂ«r t’u harruar.

Familjarër të viktimave të 7 tetorit 2023, të ekzekutuar nga Hamasi

Pyetja më e dëgjuar: ku ishit atë ditë?

Vitin e kaluar, pyetja më e dëgjuar në Izrael ishte: ku ishit atë ditë? Pak si amerikanët e vjetër kur flasin për vrasjen e Kenedit. Ose më pak të vjetrit, të sulmeve të 11 shtatorit 2001.

“Vajza ime duhej tĂ« ishte nĂ« Be’eri pĂ«r shĂ«rbimin e saj civil”, thotĂ« Mara, njĂ« nĂ«nĂ« nga Jeruzalemi, “dhe rastĂ«sisht ajo nuk ishte atje atĂ« tĂ« shtunĂ«â€.

Nadav, njĂ« mik qĂ« punon nĂ« financĂ«: “Djali im ishte larguar nga Nir Oz pak para se tĂ« vinin terroristĂ«t. Tani Ă«shtĂ« kthyer nĂ« ushtri, e kanĂ« dĂ«rguar nĂ« Gaza”.

Në librat e historisë, 7 tetori ishte përvjetori i Betejës së Lepantos, ose revoltës hebreje në Aushvic.

Tani, shkruhet me germa të plota dhe e vizituar me çdo detaj: 7 tetori ishte sulmi më i madh në territorin e Izraelit, masakra më e rëndë e hebrenjve që nga Shoah, sulmi më i rëndë terrorist pas Kullave Binjake.

Dhe sot është më e gjata nga të gjitha luftërat mes arabëve dhe izraelitëve, një masakër e palestinezëve siç nuk e kemi parë kurrë, dëbimi më masiv që nga Nakba i vitit 1949.

Ku ishim ne më 7 tetor? Të gjithë do ta kujtojnë atë përgjithmonë. Por ajo që ka rëndësi është se ku përfundojmë tani.

MarrĂ« nga “Corriere della Sera”; PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Ora 6:29 e mĂ«ngjesit tĂ« zi! ÇfarĂ« ndodhi nĂ« 7 tetor? Histori ushtarĂ«sh dhe familjesh: QĂ« nga ajo ditĂ«, edhe unĂ« jam njĂ« kafshĂ«! appeared first on Gazeta Si.

Cilat janĂ« objektivat ushtarake tĂ« ‘hakmarrjes’ sĂ« Izraelit nĂ« Iran? Nga sitet atomike te ato naftĂ«s

7 October 2024 at 11:19

Gazeta Si- Lufta midis Izraelit dhe Iranit Ă«shtĂ« njĂ« luftĂ« “e çuditshme”, ku sulmet janĂ« tĂ« paralajmĂ«ruara ose pothuajse tĂ« paparalajmĂ«ruara.

Shfaqen zĂ«ra pĂ«r objektivat, fotot satelitore tĂ« disponueshme pĂ«r tĂ« gjithĂ« shfaqen nĂ« internet, pĂ«rshkruhen kundĂ«rlĂ«vizje hipotetike dhe “zbulohen” konsultimet e ngushta me Pentagonin. Ka njĂ« dozĂ« propagande, njĂ« tjetĂ«r perde tymi pĂ«r tĂ« maskuar qĂ«llimet dhe skenarĂ«t konkretĂ«.

Tel Avivi ka deklaruar se Ă«shtĂ« gati t’i pĂ«rgjigjet sulmit raketor tĂ« Teheranit, ndĂ«rsa “Pasdaran”-Ă«t (Rojet Revolucionare), kanĂ« paralajmĂ«ruar se do tĂ« pĂ«rgjigjen pĂ«rsĂ«ri.

Rrotullohen bateritë, shumë fjalë, opsione të ndryshme për IDF-në (ushtria izraelite). Sidoqoftë, supremacia nuk mbron nga surprizat dhe ngjarjet e papritura.

Sitet e naftës

Pas një bastisjeje nga Huthët e Jemenit në zonën qendrore me një transportues balistik, izraelitët shënjestruan portin e Detit të Kuq të Hodeidës dhe objektet e naftës.

Dëmi është i rëndë. Sipas shumë vëzhguesve, shteti hebre ka konsideruar të njëjtën skemë në lidhje me infrastrukturën iraniane.

Në krye të listës është terminali në ishullin Kharg, rreth njëzet kilometra larg bregut, pikënisja për një pjesë të madhe të prodhimit të naftës bruto (tre milionë fuçi në ditë). Menjëherë pas është rafineria e Abadanit, pranë kufirit me Irakun, e ndjekur nga rrjetet e logjistikës.

Veprimi në këtë sektor do ta vinte Republikën Islamike në vështirësi ekonomike (dhe sociale), me pasoja të rënda edhe për Kinën, e cila është një nga importuesit kryesorë.

MegjithatĂ«, ka pasur presion nga Uashingtoni dhe ndoshta nga diplomaci tĂ« tjera ndaj kryeministrit Netanjahu pĂ«r tĂ« “kursyer” instalimet, pasi do tĂ« kishte pasoja nĂ« çmimin e naftĂ«s.

Interesant Ă«shtĂ« fakti se pĂ«r ditĂ« tĂ« tĂ«ra naftĂ«mbajtĂ«set e mĂ«dha iraniane qĂ« ishin afĂ«r “stacionit” do tĂ« ishin larguar.

Sitet bërthamore

Varianti mĂ« i frikshĂ«m Ă«shtĂ« ai i siteve bĂ«rthamore. IzraelitĂ«t ia kushtojnĂ« “ndĂ«shkimin” programit bĂ«rthamor, goditja nuk Ă«shtĂ« thjesht njĂ« hakmarrje, por bĂ«het njĂ« pĂ«rpjekje e mĂ«tejshme pĂ«r tĂ« penguar projektet.

Ky është një objektiv afatgjatë, i ndjekur shumë përpara krizës aktuale dhe i zbatuar me sabotim, eliminim të shkencëtarëve, ndërhyrje kibernetike.

Megjithatë, ka disa pengesa. E para është teknike. Laboratorët janë të shpërndarë në të gjithë territorin dhe më të rëndësishmit (Natanz dhe Fordoë) janë zhvilluar nën tokë ose në një bunker të mbrojtur në tunele të gërmuara në male.

IDF-ja izraelite ka pajisje tĂ« dizajnuara pĂ«r tĂ« shpuar mburojĂ«n – shkatĂ«rruesit e bunkerĂ«ve – dhe i pĂ«rdori ato nĂ« Bejrut pĂ«r tĂ« eliminuar udhĂ«heqĂ«sit e Hezbollahut, por ato mund tĂ« mos jenĂ« tĂ« mjaftueshme.

NjĂ« raport i hartuar nga specialistĂ«t, kujtonte se vetĂ«m amerikanĂ«t kanĂ« njĂ« super-bombĂ«, “GBU 57 A/B”, e aftĂ« tĂ« thyejĂ« “predha” betoni dhe shkĂ«mbi.

Alternativa, pra, mund të jetë dëmtimi i hyrjeve ose ndonjë strukture mbështetëse. Vëzhguesit ende paralajmërojnë për kundërindikacionet: nuk dihet nëse mund të ketë ndonjë efekt; Teherani mund të vendosë të përshpejtojë planet e tij drejt bombës atomike, duke i kërkuar Rusisë ndihmë në emër të një aleance tashmë të konsoliduar dhe të rifilluar së fundmi në fushën teknologjike.

Sitet ushtarake

Tel Avivi zgjedh njĂ« pĂ«rgjigje simetrike mbi: bazat, qendrat kĂ«rkimore tĂ« luftĂ«s, kazermat, bateritĂ« e raketave dhe radarĂ«ve, fabrikat pĂ«r prodhimin e raketave, portet, instalimet, si ai nĂ« Chahabar qĂ« pĂ«rdoret si pikĂ«nisje pĂ«r dronĂ«t, anijet e “Pasdaran”-it (pĂ«rfshirĂ« Behshad, njĂ« ngarkesĂ« e rreme e vendosur pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ« nĂ« brigjet e Jemenit nĂ« mbĂ«shtetje tĂ« HouthĂ«ve dhe tani nĂ« ujĂ«rat mĂ« afĂ«r).

Nuk mund të përjashtohen ndërhyrjet kibernetike që paralizojnë aktivitetet e përditshme (ka ndodhur tashmë) ose krijojnë probleme për industrinë.

Dhe kërcënimi i vrasjeve në shënjestër të figurave përfaqësuese, mbetet real, edhe pse regjimi është i vetëdijshëm për rrezikun dhe ka miratuar masa mbrojtëse që kanë përfshirë liderin suprem, Ajatollah Ali Khamenei.

Në Teheran ata nuk e kanë harruar fundin e Ismail Haniyeh, eksponentit të lartë të Hamasit, i cili u vra gjatë një misioni në kryeqytet dhe nën mbikëqyrjen e rojeve revolucionare iraniane.

Dhe as prita ndaj babait të programit atomik, Fakrizadeh, i mbushur me plumba nga një mitraloz i kontrolluar nga distanca nga njerëzit në shërbim të Mossad-it.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Cilat janĂ« objektivat ushtarake tĂ« ‘hakmarrjes’ sĂ« Izraelit nĂ« Iran? Nga sitet atomike te ato naftĂ«s appeared first on Gazeta Si.

Një vit më pas, marrëdhënia e vështirë e Evropës me Izraelin

7 October 2024 at 10:47

Nga Gazeta ‘Si’-Reagimet e para tĂ« BE dhe shteteve anĂ«tare tĂ« tij ishin tĂ« qarta: ata e dĂ«nuan sulmin terrorist të Hamasit ndaj Izraelit mĂ« 7 tetor 2023 “nĂ« mĂ«nyrĂ«n mĂ« tĂ« prerĂ«â€. BE shprehu solidaritetin me Izraelin dhe mbĂ«shteti tĂ« drejtĂ«n e tij pĂ«r “t’u mbrojtur kundĂ«r sulmeve tĂ« tilla tĂ« dhunshme dhe pa dallim, nĂ« pĂ«rputhje me tĂ« drejtĂ«n ndĂ«rkombĂ«tare”.

QĂ«ndrimi ka mbetur deri tani, BE mbĂ«shtet Izraelin nĂ« tĂ« drejtĂ«n e tij, pĂ«r t’u mbrojtur kundĂ«r terrorizmit, thotĂ« Peter Stano, zĂ«dhĂ«nĂ«si i tĂ« ngarkuarit tĂ« BE pĂ«r politikĂ«n e Jashtme, Josip Borrell. PartnerĂ«ve tĂ« Izraelit u bĂ«het thirrje, qĂ« t`i mendojnĂ« mirĂ« pasojat humanitare tĂ« luftĂ«s në Rripin e GazĂ«s, thotĂ« Stano pĂ«r DW.

Që nga sulmi terrorist i Hamasit militant-islamist ndaj Izraelit, ku rreth 1200 vetë u vranë dhe 250 u morën peng në rripin e Gazës, sipas të dhënave palestineze atje janë vrarë më shumë se 40 000 vetë nga ofensiva e ushtrisë izraelite.

Impulsi i parë: Solidaritet i fortë dhe unitet evropian

MenjĂ«herĂ« pas sulmit terrorist Hugh Lovatt vĂ«rejti njĂ« “moment ndoshta tĂ« paprecedent tĂ« unitetit evropian” nĂ« qĂ«ndrimin ndaj Izraelit. Hugh Lovatt Ă«shtĂ« ekspert i Lindjes sĂ« Mesme nĂ« European Council on Foreign Relations (KĂ«shillin Evropian pĂ«r MarrĂ«dhĂ«niet me JashtĂ«) (ECFR).

Por vetĂ«m pak kohĂ« mĂ« vonĂ« filluan tĂ« shfaqen tĂ« çarat e para nĂ« kĂ«tĂ« unitet. Dallimet u ilustruan nĂ« debatin, nĂ«se shtetet e BE duhet tĂ« kĂ«rkojnĂ« njĂ« armĂ«pushim afatgjatĂ« ose vetĂ«m disa armĂ«pushime tĂ« vogla. Shtetet si Gjermania dhe Çekia argumentuan se thirrjet pĂ«r armĂ«pushim i mohojnĂ« Izraelit tĂ« drejtĂ«n pĂ«r vetĂ«mbrojtje. Ata fillimisht dominuan ndaj shteteve si Irlanda dhe Spanja. NĂ« njĂ« takim nĂ« tetor 2023 liderĂ«t evropianĂ« bĂ«nĂ« thirrje pĂ«r “korridore humanitare dhe pushime zjarri pĂ«r qĂ«llime humanitare”.

NĂ« mars 2024 u fol pĂ«r njĂ« “pauzĂ« tĂ« menjĂ«hershme humanitare si parakusht pĂ«r njĂ« armĂ«pushim tĂ« pĂ«rhershĂ«m”. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« krerĂ«t e shteteve dhe qeverive kĂ«rkuan vazhdimisht lirimin e pengjeve dhe shprehĂ«n shqetĂ«simin pĂ«r situatĂ«n humanitare nĂ« Rripin e GazĂ«s. NĂ« qershor KĂ«shilli i EvropĂ«s foli pĂ«r njĂ« “numĂ«r tĂ« papranueshĂ«m tĂ« viktimave civile” dhe u bĂ«ri thirrje tĂ« dyja palĂ«ve nĂ« konflikt, qĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« gjithçka tĂ« mundur pĂ«r mbrojtjen e popullsisĂ« civile.

NĂ« disa vende evropiane pati protesta pro palestineze si shprehje solidariteti

E pyetur nga DW pĂ«rfaqĂ«sia izraelite nĂ« BE dhe NATO pohoi me shkrim, se Izraeli vlerĂ«son “miqĂ«sinĂ« dhe solidaritetin”, qĂ« BE shprehu pas 7 tetorit, veçanĂ«risht vizitĂ«n e Presidentes sĂ« Komisionit tĂ« BE von der Leyen dhe kryetares sĂ« parlamentit Metsola pas sulmit. Von der Leyen u kritikua nĂ« vizitĂ«n e 13 tetorit pĂ«r pozicionim tĂ« njĂ«anshĂ«m nĂ« krah tĂ« Izraelit. Lufta Izrael-Hamas shqetĂ«son edhe shoqĂ«rinĂ« evropiane. NĂ« disa vende evropiane pati si shprehje solidariteti me Izraelin ashtu edhe protesta propalestineze, si nĂ« universitetet gjermane dhe franceze.

Lufta Izrael-Hamas po kthehet në një sfidë

Ndërkohë një vit pas 7 tetorit 2023 marrëdhëniet mes BE dhe Izraelit gjenden nën një trysni të pashoqe, thotë eksperti i Lindjes së Mesme Lovatt. Dhe kjo kryesisht nga qëndrimi i Izraelit në Rripin e Gazës.

PĂ«r ofensivĂ«n e tij tokĂ«sore nĂ« Gaza, Izraeli i referohet tĂ« drejtĂ«s sĂ« tij pĂ«r vetĂ«mbrojtje. Thuhet se sulmet drejtohen kundĂ«r anĂ«tarĂ«ve tĂ« Hamasit, qĂ« klasifikohet ndĂ«r tĂ« tjera nga BE dhe SHBA si organizatĂ« terroriste dhe kursehen sa mĂ« shumĂ« civilĂ«t. PĂ«rveç kĂ«saj qeveria izraelite pohon se terroristĂ«t pĂ«rdorin civilĂ«t si mburoja. Edhe zĂ«dhĂ«nĂ«si i tĂ« ngarkuarit tĂ« BE pĂ«r politikĂ«n e Jashtme vĂ«ren njĂ« ndryshim tĂ« lehtĂ« tĂ« atmosferĂ«s nĂ« marrĂ«dhĂ«niet dypalĂ«she. PĂ«r kĂ«tĂ« Peter Stano bĂ«n pĂ«rgjegjĂ«s ndĂ«r tĂ« tjera “katastrofĂ«n e madhe humanitare nĂ« Gaza dhe numrin disproporcionalisht tĂ« lartĂ« tĂ« tĂ« vrarĂ«ve nĂ« popullsinĂ« civile”.

BE tërheq vëmendjen për katastrofën e madhe humanitare në Gaza dhe numrin disproporcionalisht të lartë të të vrarëve nga radhët e popullsisë civile

NĂ« fillim tĂ« shtatorit Ministrja e Jashtme gjermane, Annalena Baerbock shkoi nĂ« rajon pĂ«r tĂ« njĂ«mbĂ«dhjetĂ«n herĂ« qĂ« nga 7 tetori 2023 dhe gjeti fjalĂ« tĂ« qarta. Ajo tha se vetĂ«m veprimet ushtarake nĂ« Rripin e GazĂ«s nuk do ta zgjidhin konfliktin. PĂ«rveç kĂ«saj Baerbock kĂ«rkoi armĂ«pushim dhe kritikoi politikĂ«n e vendbanimeve izraelite nĂ« Bregun PerĂ«ndimor. MegjithatĂ« sa jehonĂ« gjejnĂ« fjalĂ«t e partnerĂ«ve evropianĂ« nĂ« Izrael, mbetet e diskutueshme. NĂ« prill kryeministri izraelit Benjamin Netanyahu u takua me Ministrin e JashtĂ«m britanik, David Cameron dhe homologen e tij gjermane. Pas takimit Netanyahu theksoi se i vlerĂ«son “sugjerimet dhe kĂ«shillat”, por vendimet i merr vetĂ« dhe se do tĂ« bĂ«nte gjithçka tĂ« domosdoshme pĂ«r vetĂ«mbrojtjen e Izraelit.

A mund të ushtrojë BE ndikim mbi qeverinë e Izraelit?

“PĂ«r mendimin tim, problemi i BE nuk Ă«shtĂ« mungesa e mjeteve pĂ«r tĂ« ushtruar presion, por Ă«shtĂ« dhe mbetet mungesa e konsensit tĂ« brendshĂ«m”, thotĂ« Lovatt nga think tanku ECFR. BE sigurisht qĂ« ka mundĂ«si tĂ« ndikojĂ« te Izraeli: KĂ«shtu mund tĂ« vĂ«rĂ« sanksione ose mund tĂ« shfrytĂ«zojĂ« marrĂ«dhĂ«niet ekonomike, pĂ«rfshirĂ« MarrĂ«veshjen e Asociimit BE-Izrael. BE-ja pohon se ështĂ« partnerja mĂ« e madh tregtare e Izraelit. MarrĂ«veshja e asociimit krijoi nĂ« vitin 2000 “njĂ« kuadĂ«r institucional pĂ«r njĂ« dialog politik dhe bashkĂ«punim ekonomik ndĂ«rmjet Izralit dhe BE. NdĂ«r tĂ« tjera marrĂ«veshja pĂ«rfshin njĂ« klauzolĂ« pĂ«r tĂ« drejtat e njeriut dhe njĂ« zonĂ« tĂ« tregtisĂ« sĂ« lirĂ«, megjithatĂ« kjo e fundit nuk vlen pĂ«r mallrat nga ngulimet izraelite nĂ« territorin e pushtuar palestinez.

Duke pasur parasysh situatën në Rripin e Gazës, disa shtete anëtare kishin kërkuar që marrëveshja të rishikohej. Kjo dështoi për shkak të mungesës së unanimitet, thotë Stano. Në vend të saj i ngarkuari i BE për politikën e jashtme të BE Borrell njoftoi në maj organizimin e një takimi të Këshillit të Përbashkët të Asociimit BE-Izrael. Sipas marrëveshjes komisioni duhet të mblidhet të paktën një herë në vit. Në vitin 2022 një takim i tillë u zhvillua për herë të parë pas një pauze dhjetëvjeçare. Për një takim tjetër po bëhen përgatitjet, thotë Stano.

Përfaqësia izraelite në BE thekson se Izraeli është partneri më i rëndësishëm i BE në Lindjen e Mesme dhe se marrëdhëniet bazohen në vlerat dhe historinë e përbashkët. Dhe se duke patur parasysh sfidat e përbashkëta, siç është lufta kundër terrorizmit, një takim vjetor është krejtësisht i natyrshëm dhe në interesin e përbashkët. BE vendosi në prill të këtij viti për herë të parë sanksione ndaj kolonëve izraelitë në Bregun Perëndimor të pushtuar. Në korrik pasuan sanksione të tjera për shkeljet e të drejtave të njeriut kundër palestinezëve në Bregun Perëndimor. Për të vendosur sanksione të tilla, shtetet e BE duhet të votojnë unanimisht.

Çështja e zgjidhjes me dy shtete

Peter Stano thotĂ« se tĂ« gjitha shtetet e BE janĂ« dakord nĂ« njĂ« pikĂ«: ata kĂ«rkojnĂ« njĂ« zgjidhje me dy shtete – pĂ«r njĂ« shtet palestinez krahas Izraelit. NĂ« kĂ«tĂ« qĂ«ndrim nuk kanĂ« ndryshuar asgjĂ« as ngjarjet qĂ« nga 7 tetori 2023. PĂ«r Bashkimin Evropian kjo Ă«shtĂ« “zgjidhja e vetme e realizueshme”. BE punon pĂ«r kĂ«tĂ« sĂ« bashku me partnerĂ«t ndĂ«rkombĂ«tarĂ«, si nĂ« kuadĂ«r tĂ« Kombeve tĂ« Bashkuara. Qeveria aktuale izraelite nĂ«n Benjamin Netanyahun e ka kundĂ«rshtuar disa herĂ« qartĂ« zgjidhjen me dy shtete. SĂ« fundmi shumica e parlamentit izraelit u shpreh sĂ«rish kundĂ«r tij.

Nëse BE dëshiron ta avancojë vizionin e saj për një zgjidhje me dy shtete, ai duhet të ndërmarrë hapa konkretë, thotë Hugh Lovatt. Kjo mund të jetë njohja e Palestinës si shtet ose sanksione kundër kolonëve në Bregun Perëndimor. Në maj Irlanda dhe Spanja i njohën territoret palestineze si shtet. Sllovenia pasoi në qershor. Kështu gjithsej më shumë se një duzinë nga 27 shtetet e BE njohin shtetin palestinez. Gjermania nuk bën pjesë te ata./ DW

The post Një vit më pas, marrëdhënia e vështirë e Evropës me Izraelin appeared first on Gazeta Si.

Before yesterdayMain stream

Serwer: Serbia ka ndikim mbi Trump. SHBA duhet të korrigjojë gabimet diplomatike në Kosovë dhe Bosnje

5 October 2024 at 21:25

Profesori amerikan Daniel Serwer ka bërë një analizë të gjatë rreth qëndrimeve të mundshme të SHBA-së ndaj Ballkanit pas zgjedhjeve presidenciale amerikane, duke theksuar se pikëpamjet e Kamala Harris për rajonin mbeten të panjohura.

Ai parashikon që as Harris, as Trump nuk do të flasin për Ballkanin deri pas zgjedhjeve të nëntorit dhe se do të kalojë kohë para se administrata e re të përqendrohet në këtë rajon.

Sipas Serwer, Harris ka kaluar një karrierë duke ndjekur penalisht kriminelë dhe duke mbrojtur të drejtat e barabarta, çka mund të sugjerojë një qëndrim të ashpër ndaj korrupsionit dhe etnonacionalizmit.

Ndërsa Trump, i cilësuar nga Serwer si një supremacist i bardhë dhe i korruptuar, tentoi të ndante Kosovën gjatë kohës që ishte në Shtëpinë e Bardhë dhe mund të përpiqet ta bëjë sërish këtë nëse rizgjidhet, përmes njerëzve të tij si Richard Grenell.

Ai gjithashtu thekson se Serbia ka ndikim mbi Trump përmes marrëdhënieve ekonomike dhe investimeve të mundshme që Jared Kushner ka kërkuar në Serbi.

“PikĂ«pamjet e Harris-it pĂ«r Ballkanin janĂ« tĂ« panjohura. Por ajo ka kaluar njĂ« karrierĂ« duke ndjekur penalisht kriminelĂ«t dhe duke mbrojtur tĂ« drejtat e barabarta. Kjo me gjasĂ« tregon diçka pĂ«r qĂ«ndrimin e saj ndaj korrupsionit dhe etnonacionalizmit. Trump Ă«shtĂ« njĂ« supremacist i bardhĂ« i korruptuar qĂ« tentoi tĂ« ndante KosovĂ«n ndĂ«rsa ishte nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ«. NĂ«se zgjidhet, ai pa dyshim do tĂ« fuqizojĂ« Grenellin ose dikĂ« tĂ« ngjashĂ«m pĂ«r tĂ« tentuar sĂ«rish me planin nĂ« KosovĂ« dhe BosnjĂ«. Serbia ka ndikim mbi Trump. Jared Kushner ka kĂ«rkuar mundĂ«si investimi atje”, shkroi Serwer.

Në periudhën e tanishme, Serwer propozon disa hapa për të korrigjuar gabimet e administratës Biden, të cilat kanë çuar në dështime diplomatike në Ballkan. Ai sugjeron bashkëpunim me kryeministrin e Kosovës Albin Kurti për të forcuar sovranitetin dhe integritetin territorial të vendit.

“Konsultohuni me Kryeministrin e KosovĂ«s, Albin Kurti, pĂ«r njĂ« plan tĂ« pĂ«rbashkĂ«t pĂ«r tĂ« pĂ«rcaktuar pĂ«rtej çdo dyshimi sovranitetin dhe integritetin territorial tĂ« vendit tĂ« tij. Kjo duhet tĂ« pĂ«rfshijĂ« ndalimin e intimidimit nga Beogradi ndaj serbĂ«ve qĂ« i bashkohen institucioneve tĂ« sigurisĂ« sĂ« KosovĂ«s dhe njohje mĂ« tĂ« gjerĂ« ndĂ«rkombĂ«tare”.

Ndër të tjera, ai rekomandon mbështetjen për një Asociacion të Komunave me shumicë serbe në Kosovë, por me kushte dhe në përputhje me kushtetutën e Kosovës.

“VetĂ« komunat duhet tĂ« formojnĂ« kĂ«tĂ« Asociacion nĂ« pĂ«rputhje me KushtetutĂ«n e KosovĂ«s. Kushtet duhet tĂ« pĂ«rfshijnĂ« pĂ«rmbushjen nga Beogradi tĂ« detyrimeve tĂ« tij sipas marrĂ«veshjes nĂ« tĂ« cilĂ«n Prishtina ra dakord pĂ«r Asociacionin”.

Ai thekson nevojën për transparencë dhe përgjegjësi nga Serbia për incidentet e fundit, përfshirë rrëmbimin e policëve të Kosovës dhe sulmet ndaj KFOR-it.

Serwer kritikon gjithashtu përfshirjen e Përfaqësuesit të Lartë në Bosnje që kundërshtoi vendimin e Gjykatës Evropiane për të Drejtat e Njeriut dhe sugjeron që SHBA të ngrejë akuza kriminale kundër liderëve serbë dhe kroatë që promovojnë ndarjen etnike në Bosnje.

Ai paralajmĂ«ron se presidenti serb Aleksandar Vuçiç Ă«shtĂ« i pĂ«rkushtuar ndaj idesĂ« sĂ« “botĂ«s serbe” dhe ka arritur kontrollin mbi Malin e Zi, ndĂ«rsa nĂ« Bosnje dhe KosovĂ« ai mund tĂ« ketĂ« sukses vetĂ«m pĂ«rmes njĂ« ndarjeje de facto.

Serwer e përmbyll me një thirrje që SHBA dhe BE të veprojnë në harmoni për të kundërshtuar ndikimin në rritje të Rusisë dhe Kinës në Serbi, duke theksuar se një qasje e bazuar vetëm në përkëdhelje ka dështuar.

Burimi: Peacefare.net

The post Serwer: Serbia ka ndikim mbi Trump. SHBA duhet të korrigjojë gabimet diplomatike në Kosovë dhe Bosnje appeared first on Gazeta Si.

‘WSJ’ pĂ«r investimin e Jared Kushner dhe Ivanka Trump nĂ« Sazan, Rama: NjĂ« xhevahir nĂ« kurorĂ«n e Mesdheut

5 October 2024 at 14:00

Gazeta Si – Muaj pasi u larguan nga ShtĂ«pia e BardhĂ« nĂ« vitin 2021, Jared Kushner dhe Ivanka Trump kaluan njĂ« javĂ« duke lundruar me miqtĂ« pĂ«rgjatĂ« plazheve tĂ« virgjĂ«ra tĂ« Adriatikut nĂ« ShqipĂ«ri, shkruan Wall Street Journal (WJS).

Ata u ngjitën në shkallët e gurta të një teatri grek 2,200-vjeçar, darkuan në një jaht me kryeministrin shqiptar Edi Rama dhe u mahnitën kaq shumë nga një vizitë në këtë ish-ishull ushtarak, saqë menduan se do të ishte destinacioni perfekt për një hotel luksoz.

LEXO EDHE:
– Qeveria ia vetĂ«ofroi Kushnerit projektin nĂ« Sazan. Senati amerikan nis hetim pĂ«r ‘pazaret’ e familjes Trump nĂ« ShqipĂ«ri dhe Serbi
– Resorti nĂ« Sazan/ Rama: Kemi nevojĂ« pĂ«r luks. Projektin e propozoi Kushner, jo Grenell (Financial Times shpjegon si pĂ«rfiton Serbia nga projekti amerikan)

Ky udhëtim ishte kaq shumë mbresëlënës, sa që kur Kushner u takua me kryeministrin Rama disa muaj më vonë në Forumin Ekonomik Botëror në Davos, Zvicër, i bëri një propozim.

“GjatĂ« kafesĂ« me Kushner, ai ishte shumĂ«, shumĂ« i magjepsur nga bukuritĂ« e ShqipĂ«risĂ«â€, theksoi kryeministri Rama, njĂ« kryetar shteti dy metra i gjatĂ« nĂ« njĂ« intervistĂ«.

“Ai mĂ« pyeti nĂ«se mund te shikonte ndonjĂ« mundĂ«si pĂ«r investime potenciale”, theksoi Kushner duke pranuar  bekimin e kryeministrit.

Kushner, 43 vjeç, tani është në punë e sipër me planet për një zhvillim prej 1 miliard dollarësh për klientelë ultraluksoze. Ai po negocion detajet me qeverinë e Ramës për të ndërtuar vila ekskluzive në Sazan, ishulli ushtarak që vizitoi, një bazë e përdorur nga nëndetëset ish-sovietike, ku bunkeret dhe tunelet e braktisura janë të shpërndara nëpër kodrat shkëmbore.

Një sërë rezortesh luksoze janë planifikuar të ndërtohen në një gadishull aty pranë ku lopët dhe delet kullotin nëpër plazhet mahnitëse dhe duna të aksesueshme vetëm nga një shteg i thyer.

Kjo tokë është e mbrojtur sipar legjislacionit për ruajtjen e mjedisit. Por një ligj i ri shqiptar lejon ndërtimin e hoteleve, për aq kohë sa janë të paktën me pesë yje.

Rregullat e lojĂ«s pĂ«r anĂ«tarĂ«t e familjeve tĂ« kandidatĂ«ve qĂ« garojnĂ« pĂ«r poste tĂ« larta Ă«shtĂ« tĂ« qĂ«ndrojnĂ« nĂ« hije—tĂ« shmangin pĂ«rfshirjen nĂ« marrĂ«veshje me lidhje politike qĂ« mund tĂ« nxisin debat.

Kushner është duke u përfshirë në to. Që kur u largua nga Shtëpia e Bardhë, ku shërbeu si këshilltar i lartë i vjehrrit të tij, presidentit të atëhershëm Donald Trump, Kushner ka ndërtuar një perandori të re biznesi duke u mbështetur në lidhjet gjeopolitike në një shkallë që rrallë shihet për një person kaq të afërt me një kandidat kryesor presidencial, në një vlerë që arrin në miliarda dollarë.

Kushner u mbështet në lidhjet me monarkët arabë për të mbledhur shumicën e parave në fondin e tij të kapitalit privat prej 3.1 miliardë dollarësh nga vendet e Lindjes së Mesme, duke u bërë shënjester kritikash nga anëtarë të të dyja partive në Kongres.

Kompania e tij e re, Affinity Partners, është e mbushur me ish-zyrtarë të administratës Trump. Disa prej tyre janë kandidatë për poste në qeveri nëse Trump fiton këtë nëntor.

Në Ballkan, Kushner iu drejtua liderëve të Shqipërisë dhe Serbisë për të zhvilluar pasuri të paluajtshme në tokë publike pa pasur nevojë të kalojë nëpër gara konkurruese, gjë që u kritikua nga politikanët opozitarë në të dyja shtetet.

Në fund të fundit, Kushner u kthye në rrënjët e tij të pasurive të paluajtshme, por në një vend të papritur: Ballkanin Perëndimor.

NĂ« Serbi, njĂ« dispozitĂ« qĂ« parashikon ndĂ«rtimin e njĂ« memoriali qĂ« qeveria thotĂ« se do t’u”kushtohet tĂ« gjithĂ« viktimave tĂ« agresionit tĂ« NATO-s”—nĂ« njĂ« vend qĂ« aleanca e bombardoi nĂ« 1999—ka provuar tĂ« jetĂ« veçanĂ«risht kontroverse pĂ«r nacionalistĂ«t serbĂ« dhe ish-zyrtarĂ«t amerikanĂ«, pĂ«rfshirĂ« gjeneralin Wesley Clark, komandantin ushtarak tĂ« NATO-s gjatĂ« luftĂ«s nĂ« Ballkan.

Mbledhja e fondeve nga Kushner dhe marrëveshjet për prona me palë të huaja po ngjallin dyshime se ai dhe anëtarë të tjerë të familjes Trump mund të përfitojnë nga forcimi i marrëdhënieve me liderë botërorë dhe kompani që kërkojnë ndikim tek një president i ardhshëm.

Grumbullimi i fondeve dhe marrĂ«veshjet pĂ«r pasuri tĂ« paluajtshme tĂ« Kushner “i japin qeverive tĂ« huaja hapĂ«sirĂ« pĂ«r ndikim mbi familjen Trump,” tha Senatori Ron Wyden, njĂ« demokrat, nĂ« njĂ« letĂ«r drejtuar Affinity mĂ« 24 Shtator. “InvestitorĂ«t e Affinity mund tĂ« mos jenĂ« tĂ« motivuar nga hapesirat tregtare, por nga mundĂ«sia pĂ«r tĂ« kanalizuar para nga qeveritĂ« e huaja pĂ«r anĂ«tarĂ«t e familjes sĂ« Presidentit Trump, konkretisht Jared Kushner dhe Ivanka Trump.”

Kushner beson se lidhjet dhe përvoja e tij gjeopolitike thjesht i japin kompanisë së tij një avantazh të drejtë në biznes.

NĂ« pĂ«rgjigje tĂ« pyetjeve rreth letrĂ«s sĂ« Wyden, Kushner tha se “Affinity do tĂ« gjykohet nga njĂ« matĂ«s—fitimet e investitorĂ«ve.”

Ai beson se lidhjet dhe përvoja e tij gjeopolitike thjesht i japin kompanisë së tij një avantazh të drejtë në biznes.

Përveç kësaj, ai kishte një aleat me lidhje brenda. Grenell, i cili si dërguar i Trump-it për Ballkanin ishte afër presidentit serb, kishte kohë që kishte vënë syrin mbi truallin e dy ndërtesave të godinës së shtabit të përgjithshëm të ushtrisë jugosllave në qendrën historike të Beogradit, të cilën qeveria kishte kërkuar ta rizhvillonte.

Por situata ishte e komplikuar. Trualli ishte bombarduar nga NATO nĂ« 1999 gjatĂ« njĂ« pĂ«rpjekjeje pĂ«r tĂ« ndalur fushatĂ«n e spastrimit etnik tĂ« presidentit jugosllav Slobodan MiloĆĄević nĂ« KosovĂ«. Trualli ka ngelur me dy godina nĂ« gjendje tĂ« degraduar, pothuajse tĂ« paprekura.

Grenell, i etur për të sjellë investime amerikane në rajon, e thirri Kushner-in disa muaj pas largimit të Trump-it nga zyra për të përpjekur ta bindte për këtë tokë në Beograd.

NĂ« fund, Grennell i’a doli ta bindte Kushner. Kushner dĂ«rgoi njĂ« punonjĂ«s qĂ« mbeti i mahnitur” nga gjallĂ«ria e Beogradit, tha Kushner dhe ai u bind edhe mĂ« shumĂ« pasi foli me zhvilluesin legjendar nga EBA Mohamed Alabbar, njĂ« investitor i madh nĂ« Beograd.

NĂ« maj, Serbia tha se ra dakord pĂ«r njĂ« marrĂ« veshje qiraje afatgjatĂ« pĂ«r truallin me Kushner, i cili do tĂ« zhvillonte njĂ« kompleks me njĂ« vlerĂ« prej 500 milion $ i cili perfshinte njĂ« hotel luksoz, apartamente dhe dyqane nĂ« tre kulla. Si pjesĂ« e marrĂ«veshjes, Kushner do tĂ« ndĂ«rtojĂ« gjithashtu njĂ« kompleks pĂ«rkujtimor tĂ« administruar nga shteti, qĂ« qeveria tha nĂ« njĂ« njoftim pĂ«r shtyp se do t’i kushtohet viktimave tĂ« “agresionit tĂ« NATO-s.”

Shumica e shteteve në Evropën Juglindore në përgjithësi luftojnë për të tërhequr investime të huaja, dhe investitorë amerikanë të pasurive të paluajtshme, që në veçanti janë praktikisht inekzistent.

Vendet, të cilat nuk janë anëtare të Bashkimit Evropian, janë ndër më të varfrat në Evropë.

Investitorët kanë shprehur shqetësimin për korrupsionin në këto vende, një problem i përhershëm që ka tërhequr kritika nga shumë administrata amerikane. Apartamentet luksoze përdoren shpesh si mjete për pastrim parash nga blerësit.

MegjithatĂ«, Kushner pa njĂ« mundĂ«si investimi. Çmimet e apartamenteve po lulĂ«zojnĂ« nĂ« Serbi, ndĂ«rkohĂ« qĂ« turistĂ«t janĂ« dyndur sĂ« fundmi nĂ« plazhet me kosto tĂ« ulĂ«t tĂ« ShqipĂ«risĂ«.

Zhvilluesit pionierë në Malin e Zi fqinj kanë tërhequr me sukses një turmë entuziastësh të jahteve.

Pas pushimeve të tij në jaht në 2021 dhe kafesë së tij në Davos me Ramën, kryeministri shqiptar vuri syrin në dy pika ideale 
 Sazanin, një ishull malor 3 milje i gjatë ku një perimetër shkëmbi i bardhë takohet me një det të kaltër në Gadishullin e Zvërnecit, një shtrirje mahnitëse plazhesh ku flamingot e bardhë mblidhen aty pranë.

Kushner parashikon t’i kthejĂ« tĂ« dy vendet nĂ« njĂ« parajsĂ« luksoze. Duke punuar me Ivanka Trump pĂ«r projektin, ai i prezantoi planet qeverisĂ« shqiptare pĂ«r njĂ« sĂ«rĂ« resorte dhe vila tĂ« shpĂ«rndara nĂ« dunat dhe pyjet e gadishullit tĂ« ZvĂ«rnecit.

Në fund të fundit, ata shpresojnë për mijëra njësi hotelesh dhe apartamentesh, vetëm pak minuta nga një aeroport i ri ndërkombëtar që po ndërtohet pranë qytetit të Vlorës.

Sazani do të ishte më ekskluziv, një koleksion prej disa qindra vilash të izoluara të ndërtuara në kodra, të menaxhuara nga marka e hoteleve luksoze Aman.

”Ishte ideja e Ivanka Trump pĂ«r tĂ« sjellĂ« Aman nĂ« projekt”, tha Kushner. ”Marka operon resorte ultra-ekskluzive me dhoma qĂ« priren tĂ« fillojnĂ« me mbi 1 000 dollarĂ« nĂ« natĂ«. Vlad Doronin, njĂ« miliarder me origjinĂ« sovjetike qĂ« drejton Aman, fillimisht u befasua nga ideja, por pĂ«rfundimisht nĂ«nshkroi pasi dĂ«rgoi dikĂ« pĂ«r tĂ« vĂ«zhguar vendndodhjen, tha Kushner.

Aktualisht qeveria shqiptare po rishikon planet, por Rama ka qenë mbështetës. Ai e quan Kushnerin mik të Shqipërisë.

Muaj pasi Kushner zbuloi zyrtarisht planet, Shqipëria ndryshoi një ligj për të lejuar hotelet në zona të mbrojtura mjedisore, për sa kohë që ato janë me pesë yje.

Qeveria tha se ligji nuk kishte lidhje me Kushnerin dhe kishte pĂ«r qĂ«llim turizmin nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin, por politikanĂ«t e opozitĂ«s dhe avokatĂ«t e mjedisit sulmuan legjislacionin dhe thanĂ« se ”njĂ« marrĂ«veshje me Kushnerin synon tĂ« fitojĂ« favorin e Trump”.

Rama tha se negociatat me Kushner nuk kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me lidhjet e Kushnerit me Trump dhe pĂ«rshtaten me vizionin e tij pĂ«r ndĂ«rtimin e bregdetit si njĂ« destinacion turistik luksoz, duke kapĂ«rcyer apelin e tij masiv pĂ«r tĂ« ardhura mesatare. “NĂ«se kjo ndodh sipas planit do tĂ« jetĂ« njĂ« xhevahir nĂ« kurorĂ«n e Mesdheut”, thekson Rama.

The post ‘WSJ’ pĂ«r investimin e Jared Kushner dhe Ivanka Trump nĂ« Sazan, Rama: NjĂ« xhevahir nĂ« kurorĂ«n e Mesdheut appeared first on Gazeta Si.

Kamala Harris dhe babai i saj ‘fqinj i shtĂ«pisë’ me tĂ« cilin nuk flet (pothuajse kurrĂ«)

5 October 2024 at 13:18

Gazeta Si – NĂ« vjeshtĂ«n e vitit 1962, Universiteti Kalifornian i Berkeley-t ishte tashmĂ« kryeqyteti i protestave tĂ« studentĂ«ve pĂ«r tĂ« drejtat civile me demonstrata nĂ« sheshin “Sproul”, nĂ« zemĂ«r tĂ« kampusit.

Shyamala Gopalan, një studente indiane e endokrinologjisë, ishte magjepsur nga një fjalim mbi pabarazitë sociale të mbajtur në një takim nga Donald Harris, një ekonomist i ri xhamajkan që ishte gati të merrte doktoraturën.

Të dy diskutuan për një kohë të gjatë dhe u takuan përsëri disa herë. Pasioni civil u bë një lidhje romantike: në vitin 1963 ata u martuan dhe një vit më vonë lindi Kamala.

Në rrëfimet e jetës së saj, kandidatja demokrate për Shtëpinë e Bardhë, përmend shumë shpesh nënën e saj: një studiuese, e cila u nda nga jeta në vitin 2009, e cila ia kushtoi jetën luftës kundër kancerit.

MegjithatĂ«, figura e babait krejtĂ«sisht mungon, me pĂ«rjashtim tĂ« njĂ« pĂ«rmendjeje tĂ« shkurtĂ«r nĂ« fjalimin investitor nĂ« konventĂ«n e DemokratĂ«ve nĂ« Çikago, pavarĂ«sisht se Donald Harris ka kaluar dekada duke studiuar pabarazitĂ« sociale, njĂ« temĂ« qendrore pĂ«r njĂ« udhĂ«heqĂ«s politik demokrat.

Dhe megjithĂ«se, siç zbuloi gazeta “New York Times”, 85-vjeçari tashmĂ« ish-mĂ«sues, ende me shĂ«ndet tĂ« shkĂ«lqyer, jeton tre kilometra larg rezidencĂ«s sĂ« zĂ«vendĂ«spresidentes sĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s dhe qĂ« shpesh udhĂ«ton rreth Uashingtonit me makinĂ«n tip Chevrolet-Corvette tĂ« tij tĂ« argjendtĂ«, tĂ« dy nuk dĂ«gjohen pothuajse kurrĂ« dhe nuk janĂ« takuar kurrĂ« nĂ« vitet e fundit.

Përjashtimi i vetëm ishte një darkë në Uashington në vitin 2016, kur Kamala u zgjodh senatore nga Kalifornia.

ËshtĂ« shkruar se Harris e mban tĂ« atin nĂ« distancĂ«, sepse Donald Trump e pĂ«rshkruan atĂ« nĂ« mitingjet elektorale si njĂ« ekonomist marksist qĂ« indoktrinoi KamalĂ«n.

Por ai, pavarësisht se kishte kritikuar ekonominë klasike nga e majta dhe kishte studiuar punën e Marksit, si dhe të shumë ekonomistëve të tjerë, nga Keynes te Sraffa, nuk ishte kurrë një marksist.

Historia e ndarjes me Kamalën është shumë më e thellë, më e dhimbshme dhe fillon me divorcin nga Shyamala (mamaja) në vitin 1972. As Kamala në kujtimet e saj nuk shpjegon arsyen e përfundimit të marrëdhënies mes prindërve.

Ai përmend vetëm mosmarrëveshjet në rritje dhe vrazhdësinë midis dy akademikëve, ndërsa Donaldi mori poste profesori në universitete të largëta, fillimisht në Illinois dhe më pas në Wisconsin.

Ndarja kishte ndodhur tashmĂ« nĂ« vitin 1969. Kur ekonomisti u kthye nĂ« Kaliforni – nĂ« vitin 1972, afrikano-amerikani i parĂ« qĂ« mori njĂ« post profesori nĂ« Stanford – beteja e divorcit kishte pĂ«rfunduar.

Dhe babai i Kamalas shprehu hidhĂ«rimin e tij qĂ« nuk kishte marrĂ« kujdestarinĂ« e vajzave tĂ« tij, Kamala dhe Maya, duke akuzuar shtetin e Kalifornias se kishte vendosur qĂ« njĂ« baba nuk Ă«shtĂ« nĂ« gjendje tĂ« kryejĂ« rolin e prindĂ«rve, duke shtuar, sipas “Times”, “veçanĂ«risht nĂ«se ai prind Ă«shtĂ« njĂ« burrĂ« me ngjyrĂ« qĂ« mund tĂ« hajĂ« fĂ«mijĂ«t e tij pĂ«r mĂ«ngjes
”.

Zemërim, ndoshta, edhe ndaj vajzave që zgjodhën të qëndronin me nënën e tyre: inat që Donaldi e ka mbajtur me vete gjatë gjithë jetës.

Bir i sipĂ«rmarrĂ«sve tĂ« pasur xhamajkanĂ«, ai u kthye nĂ« Xhamajka kur doli nĂ« pension nĂ« Stanford dhe autor i njĂ« plani tĂ« politikĂ«s industriale qĂ« i lejoi vendit tĂ« Karaibeve tĂ« pĂ«rgjysmonte borxhin e tij publik dhe tĂ« reduktonte papunĂ«sinĂ« nga 15% 10 vjet mĂ« parĂ«, nĂ« 5.4% aktuale, nĂ« vitin 1978, Harris i dedikoi suksesin mĂ« tĂ« madh tĂ« librit tĂ« tij (Akumulimi i kapitalit dhe shpĂ«rndarja e tĂ« ardhurave) dy vajzave tĂ« tij. Por ai kurrĂ« nuk donte t’i takonte.

Ai nuk shkoi në funeralin e Shyamalas në vitin 2009, as në dasmën e Kamalas me Doug Emhoff në vitin 2015. Dhe braktisi ceremoninë inauguruese të presidencës Biden-Harris tre vjet e gjysmë më parë.

Por tani ai duket se ka ofruar t’i japĂ« kĂ«shillat e tij tĂ« politikĂ«s ekonomike vajzĂ«s sĂ« tij, duke i propozuar njĂ« takim publik nĂ« BaltimorĂ«, shtĂ«pia e fushatĂ«s sĂ« Kamalas dhe kompanive pĂ«r tĂ« cilat babai i saj Ă«shtĂ« konsulent.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Kamala Harris dhe babai i saj ‘fqinj i shtĂ«pisë’ me tĂ« cilin nuk flet (pothuajse kurrĂ«) appeared first on Gazeta Si.

Cila Ă«shtĂ« doktrina e re bĂ«rthamore ruse: Vijat e kuqe qĂ« s’duhen kaluar

4 October 2024 at 10:38

Nga Gazeta ‘Si’ – Volodymyr Zelensky udhĂ«toi pĂ«r nĂ« SHBA me njĂ« “plan pĂ«r fitore”, por nĂ« Uashington ai nuk mori mbĂ«shtetjen e pritur mĂ« efektive ushtarake nga PerĂ«ndimi. Sipas dĂ«shirĂ«s sĂ« lidershipit ukrainas, kjo mbĂ«shtetje duhet tĂ« arrihet nĂ« samitin e UkrainĂ«s dhe vendeve të NATO-s mĂ« 12 tetor nĂ« Ramstein, baza ushtarake amerikane nĂ« Gjermani.

PĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ«, Ukraina ka ushtruar presion ndaj partnerĂ«ve tĂ« saj perĂ«ndimorĂ« pĂ«r tĂ« hequr kufizimet nĂ« pĂ«rdorimin e armĂ«ve perĂ«ndimore nĂ« Rusi. MegjithatĂ« vendet kryesore të NATO-s janĂ« ende nĂ« mĂ«dyshje, ata nuk duan tĂ« miratojnĂ« armĂ« me rreze tĂ« gjatĂ« pĂ«r objektivat nĂ« pjesĂ«n e pasme ruse. Kancelari gjerman Olaf Scholz e justifikon refuzimin me “rrezikun e lartĂ« tĂ« pĂ«rshkallĂ«zimit”, por disa partnerĂ« tĂ« NATO-s kanĂ« njĂ« pikĂ«pamje tĂ« ndryshme.

Putin shpall doktrinën e re bërthamore

NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, ekspertĂ«t analizojnĂ« edhe zgjerimin e doktrinĂ«s bĂ«rthamore ruse. Presidenti Vladimir Putin ka kĂ«rcĂ«nuar vazhdimisht me pĂ«rdorimin e armĂ«ve bĂ«rthamore dhe ka theksuar se rregullat ekzistuese duhet tĂ« pĂ«rshtaten me “rrethanat e reja”. NĂ« fund tĂ« shtatorit, televizioni shtetĂ«ror rus transmetoi pamje nga njĂ« seancĂ« sekrete e “Komisionit tĂ« PĂ«rhershĂ«m tĂ« KĂ«shillit tĂ« SigurisĂ« pĂ«r Parandalimin BĂ«rthamor”.

Putin tha nĂ« kĂ«tĂ« takim se ai kishte zgjeruar listĂ«n e kĂ«rcĂ«nimeve ushtarake kundĂ«r tĂ« cilave armĂ«t bĂ«rthamore mund tĂ« pĂ«rdoren si parandalues. Moska tani mund tĂ« pĂ«rgjigjet me armĂ« bĂ«rthamore – nĂ« rast tĂ« njĂ« sulmi tĂ« madh ajror, qofshin ato raketa me rreze tĂ« gjata, avionĂ«, raketa tĂ« tjera apo grupe tĂ« mĂ«dha dronĂ«sh. Rregullat e reja zbatohen edhe pĂ«r mbrojtjen e BjellorusisĂ« fqinje, e cila pĂ«rbĂ«n njĂ« union shtetĂ«ror me RusinĂ«.

Perëndimi në shënjeshtër të Rusisë?

Doktrina e pĂ«rditĂ«suar pĂ«rmban njĂ« mesazh tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ« pĂ«r PerĂ«ndimin. “NĂ« versionin e pĂ«rditĂ«suar tĂ« dokumentit, propozohet qĂ« agresioni kundĂ«r RusisĂ« nga njĂ« shtet pa armĂ« bĂ«rthamore, por me pjesĂ«marrjen ose mbĂ«shtetjen e njĂ« fuqie bĂ«rthamore, do tĂ« konsiderohet si njĂ« sulm i pĂ«rbashkĂ«t ndaj FederatĂ«s Ruse”, tha Putin nĂ« seancĂ«.

PĂ«r fuqitĂ« bĂ«rthamore perĂ«ndimore, ky formulim i ri mund tĂ« rrisĂ« rrezikun pĂ«r t’u bĂ«rĂ« objektiv i njĂ« sulmi hakmarrĂ«s rus. Me doktrinĂ«n e pĂ«rshtatur, Moska ul zyrtarisht pragun pĂ«r pĂ«rdorimin e armĂ«ve bĂ«rthamore dhe zgjeron hapĂ«sirĂ«n e saj pĂ«r manovrim. Kjo do tĂ« thotĂ« se Moska mund t’i pĂ«rgjigjet me njĂ« sulm bĂ«rthamor njĂ« sulmi mĂ« masiv me dron ndaj RusisĂ«, siç janĂ« ato qĂ« janĂ« kryer tashmĂ« disa herĂ«.

MegjithatĂ«, mbetet e paqartĂ« saktĂ«sisht se ku qĂ«ndron pika nĂ« tĂ« cilĂ«n Rusia do tĂ« arrijĂ« pĂ«r armĂ« bĂ«rthamore – dhe nĂ«se Kremlini po e shqyrton madje edhe tani njĂ« mundĂ«si tĂ« tillĂ«. Moska dikur i etiketoi sulmet me raketa tĂ« UkrainĂ«s nĂ« Krime si “vijĂ« e kuqe” – por nuk pati ndonjĂ« pĂ«rshkallĂ«zim bĂ«rthamor.

Seanca e Këshillit të Sigurisë në Moskë

Një sinjal për Perëndimin

PolitikanĂ«t dhe ekspertĂ«t e sigurisĂ« aktualisht nuk shohin ndonjĂ« “ndryshim revolucionar” nĂ« doktrinĂ«n e pĂ«rshtatur dhe theksojnĂ«, ndĂ«r tĂ« tjera, se sulmet parandaluese bĂ«rthamore nuk janĂ« parashikuar nĂ« doktrinĂ«. Por propagandistĂ«t dhe politikanĂ«t rusĂ« kanĂ« kĂ«rkuar vazhdimisht thyerjen e kĂ«saj teme tabu muajt e fundit.

PĂ«r momentin, formulimet e reja nĂ« doktrinĂ« janĂ« njĂ« “sinjal pĂ«r PerĂ«ndimin”, thotĂ« ministri lituanez i Mbrojtjes Laurinas Kashçunas. Putin ka frikĂ« se Ukraina mund tĂ« marrĂ« nga PerĂ«ndimi dritĂ«n jeshile pĂ«r sulme me raketa nĂ« brendĂ«si tĂ« thellĂ« tĂ« territorit rus.

“Putin nĂ« fakt pranon se kjo do ta pĂ«rkeqĂ«sonte seriozisht situatĂ«n pĂ«r tĂ«. PĂ«r ne, kjo do tĂ« thotĂ« qĂ« ne duhet t’i japim UkrainĂ«s armĂ« me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi, tĂ« heqim kufizimet gjeografike (pĂ«r sulme), tĂ« vĂ«mĂ« nĂ« dispozicion UkrainĂ«s pajisje tĂ« pĂ«rdorura ose tĂ« investojmĂ« nĂ« industrinĂ« ushtarake ukrainase nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« ajo tĂ« mund tĂ« prodhojĂ« vetĂ« pajisje tĂ« tilla”, tha Kashçunas pĂ«r DW.

Kremlini, ndërkohë, iu përgjigj kritikave nga Perëndimi në lidhje me doktrinën e zgjeruar bërthamore. Rregullimi i parandalimit bërthamor ishte i nevojshëm, sepse infrastruktura e NATO-s po afrohet më shumë me kufijtë e Rusisë. Perëndimi do të ketë më shumë fuqi për sulme mbi Moskën me armët e reja që do të dërgoheshin në Ukrainë, tha zëdhënësi i Putinit, Dmitri Peskov.

Një paraardhës i gjatë i orientimit të ri

Orientimi i ri i politikës bërthamore ruse filloi në vitet 2000, kur marrëdhëniet midis Rusisë dhe NATO-s u përkeqësuan. Moska u përgjigj duke modernizuar armët e saj bërthamore strategjike dhe taktike dhe duke ndryshuar strategjinë e saj të vendosjes.

Seanca e Këshillit të Sigurisë në Moskë

Në vitin 2020, presidenti Putin përditësoi tërësisht doktrinën bërthamore. Strategjia është bërë shumë më fleksibël dhe agresive. Rusia rezervon të drejtën për të përdorur armë bërthamore nëse vendi ose aleatët e saj kërcënohen nga sulme konvencionale ose bërthamore.

Roli i armĂ«ve bĂ«rthamore strategjike, tĂ« cilat mund tĂ« shkatĂ«rrojnĂ« shtete tĂ« tĂ«ra, mbetet njĂ« element qendror i politikĂ«s sĂ« parandalimit. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«, theksohet rĂ«ndĂ«sia e armĂ«ve bĂ«rthamore taktike, tĂ« cilat mund tĂ« pĂ«rdoren nĂ« fushĂ«n e betejĂ«s. Moska do tĂ« pĂ«rdorte armĂ« bĂ«rthamore taktike nĂ«se njĂ« dĂ«shtim ushtarak do tĂ« “ndalonte nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pakthyeshme ushtrinĂ« ruse dhe do tĂ« rrezikohej nga njĂ« agresion i madh i armikut”, raportoi Financial Times kĂ«tĂ« pranverĂ«, e cila pohon se kishte akses nĂ« dokumentet e klasifikuara ruse nga 2008 deri nĂ« 2014.// DW

The post Cila Ă«shtĂ« doktrina e re bĂ«rthamore ruse: Vijat e kuqe qĂ« s’duhen kaluar appeared first on Gazeta Si.

Provat e reja kundër Donald Trump për sulmin ndaj Kongresit: Mike Pence është në rrezik? Po pastaj!

3 October 2024 at 13:55

Gazeta Si – GjykatĂ«sja Tanya Chutkan e GjykatĂ«s Federale tĂ« Qarkut nĂ« Uashington, bĂ«ri publike tĂ« mĂ«rkurĂ«n pjesĂ« tĂ« ndryshme tĂ« njĂ« raporti tĂ« ri mbi sjelljen e Donald Trump gjatĂ« sulmit nĂ« Kongresin e Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s nga mbĂ«shtetĂ«sit e tij mĂ« 6 janar 2021.

Raporti u hartua nga Jack Smith, një konsulent i posaçëm i Departamentit të Drejtësisë me kërkesë të prokurorisë: ai tregon se Trump veproi atë ditë si qytetar privat dhe jo në cilësinë e tij si president i Shteteve të Bashkuara, prandaj mund të gjykohet për veprimet e tij, në përputhje me atë që u vendos korrikun e kaluar nga Gjykata e Lartë në lidhje me imunitetin penal të presidentëve.

Trump u akuzua se kishte luajtur një rol aktiv në sulmin ndaj Kongresit, i cili u organizua për të ndaluar certifikimin e fitores së Joe Biden kundër Trump në zgjedhjet presidenciale të vitit 2020.

Megjithatë, një vendim i Gjykatës së Lartë përcaktoi se presidentët kanë të drejtë të kenë imunitet të pjesshëm në ushtrimin e funksioneve të tyre dhe nuk mund të ndiqen penalisht për veprimet e tyre zyrtare.

Vendimi ishte kritikuar, sepse në fakt e bën shumë më të vështirë ndjekjen penale të Trump për sulmin ndaj Kongresit, duke pasur parasysh se ai ishte president në atë kohë.

Raporti i Smith gjurmon ngjarjet e asaj periudhe dhe përmban informacione të reja mbi atë që tha dhe bëri Trump, para dhe gjatë sulmit ndaj Kongresit.

Ndër të tjera, raporti pretendon se ndërsa sulmi ishte duke u zhvilluar, një ndihmës paralajmëroi Trumpin se mbështetësit e tij kishin hyrë në Kongres dhe se zëvendëspresidenti i tij Mike Pence, i cili ishte në ndërtesë, ishte në rrezik.

ParalajmĂ«rimi u dha me shpresĂ«n se Trump do t’u bĂ«nte thirrje mbĂ«shtetĂ«sve tĂ« tij qĂ« tĂ« ndalonin, por nĂ« vend tĂ« kĂ«saj, Trump u pĂ«rgjigj vetĂ«m: “Po pastaj?” dhe do tĂ« kthehej pĂ«r tĂ« parĂ« TV.

Në atë moment, Trump u zemërua me Pence, i cili pavarësisht se ishte zëvendëspresident i tij, kishte zgjedhur të zbatonte ligjin dhe të vërtetonte fitoren e Biden.

Raporti pĂ«rmban shumĂ« episode tĂ« tjera tĂ« kĂ«tij lloji: gjatĂ« njĂ« drekĂ« mes Trump dhe Pence nĂ« mesin e nĂ«ntorit 2020, ky i fundit e kĂ«shilloi atĂ« tĂ« pranonte humbjen dhe tĂ« mendonte pĂ«r tĂ« kandiduar pĂ«rsĂ«ri nĂ« 2024, por Trump tha: “Nuk e di, 2024 Ă«shtĂ« aq larg
”.

NĂ« njĂ« rast tjetĂ«r, njĂ« ndihmĂ«s dyshohet se dĂ«gjoi Trump-in t’u thoshte disa anĂ«tarĂ«ve tĂ« familjes sĂ« tij: “Nuk ka rĂ«ndĂ«si nĂ«se i keni fituar apo humbur zgjedhjet. Ju ende duhet tĂ« luftoni si nĂ« ferr”.

Gjithashtu përmenden të gjitha rastet kur Trump u bëri presion zyrtarëve në shtetet ku ai humbi (përfshirë Xhorxhian) për të përmbysur rezultatin, pa sukses.

Sipas prokurorisë, në të gjitha ato momente, Trump nuk po vepronte si president, por si një kandidat që kishte humbur zgjedhjet dhe nuk donte të pranonte humbjen.

PĂ«r kĂ«tĂ« arsye, ata argumentojnĂ« se Trumpit nuk duhet t’i jepet imuniteti i dhĂ«nĂ« nga Gjykata e LartĂ« dhe gjyqi duhet tĂ« vazhdojĂ«.

Për momentin, data e seancës së parë nuk është caktuar dhe ka shumë pak gjasa që kjo të ndodhë përpara zgjedhjeve presidenciale, të cilat do të mbahen më 5 nëntor (pas rreth një muaji).

Sipas avokatëve të Trump, publikimi i raportit ishte një lëvizje politike e bërë për ta dëmtuar atë disa javë para votimit, ndërsa prokuroria pohon se çështja duhet të zgjidhet sa më shpejt që të jetë e mundur, duke qenë se nëse Trump fiton sërish ka shumë gjasa. se ai do të urdhërojë Departamentin e Drejtësisë që të mbyllë çështjen.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Provat e reja kundër Donald Trump për sulmin ndaj Kongresit: Mike Pence është në rrezik? Po pastaj! appeared first on Gazeta Si.

Izraeli / ‘ShpĂ«rthejnë’ dhe shpenzimet e luftĂ«s, mĂ« shumĂ« se 100 miliardĂ« dollarĂ«

3 October 2024 at 11:12

Gazeta Si – Lufta Ă«shtĂ« e shtrenjtĂ«. ShumĂ«. Jo vetĂ«m nga pikĂ«pamja njerĂ«zore. Konflikti nĂ« Lindjen e Mesme po paraqet njĂ« kosto shumĂ« tĂ« lartĂ« pĂ«r Izraelin, i cili, ndĂ«r tĂ« tjera, Ă«shtĂ« i angazhuar nĂ« shumĂ« fronte.

Fillimi i operacioneve në Liban dhe konflikti tashmë i hapur me Iranin, vetëm sa do të rrisë më tej nivelet pas asaj që ndodhi në Gaza.

Ekonomisti izraelit Yacov Sheinin ka bĂ«rĂ« llogaritjet: “vargu” aktual do tĂ« ishte midis 67 miliardĂ« dollarĂ« (vlerĂ«suar nga Banka Qendrore Izraelite) dhe 120 miliardĂ« dollarĂ« (rreth 20% e PBB-sĂ« sĂ« Tel Avivit).

Në gusht, Banka Qendrore Izraelite bëri një vlerësim të parë të kostos së konfliktit për Izraelin midis 2023 dhe 2025 në 67 miliardë dollarë (nga të cilat 32 miliardë vetëm për shpenzimet ushtarake), e barabartë me pothuajse 13% të PBB-së së vendit, e cila u shtua 10 miliardë dollarë për të financuar transferimin e afërsisht 100 mijë izraelitëve, të cilët duhej të linin shtëpitë e tyre pranë Rripit të Gazës ose kufirit me Libanin pasi ishin shënjestruar nga raketat e Hamasit dhe Hezbollahut.

Kompensimi për dëmin e shkaktuar nga këto veprime u vlerësua në gusht në 6 miliardë dollarë. Veçanërisht e lartë, e kuptueshme, është kostoja me të cilën duhet të përballet Izraeli për të mbrojtur territorin.

Sistemi “Iron Dome”, i cili u vendos pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« vitin 2011 dhe me raketat “Slingshot of David and the Arrow”, arrin tĂ« kapĂ« dhe parandalojĂ« rreth 90% tĂ« raketave armike.

Por me çfarĂ« çmimi? VlerĂ«sohet se çdo raketĂ« “Iron Dome” kushton rreth 50 mijĂ« dollarĂ« (çdo bateri e vendosur nĂ« tĂ« gjithĂ« vendin pĂ«rfshin tre ose katĂ«r lĂ«shues qĂ« pĂ«rmbajnĂ« 20 raketa).

Raketat nga sistemi raketor, “David’s Sling”, i cili Ă«shtĂ« projektuar pĂ«r tĂ« rrĂ«zuar raketa balistike me rreze tĂ« shkurtĂ«r, tĂ« mesme dhe tĂ« gjatĂ« nĂ« lartĂ«si tĂ« ulĂ«t, kushtojnĂ« rreth 1 milion dollarĂ« secila.

Pastaj janĂ« edhe raketat “Arrow”, kostoja e tĂ« cilave, sipas njĂ« ish-kĂ«shilltari financiar tĂ« shefit tĂ« shtabit tĂ« IDF, Ă«shtĂ« rreth 3.5 milionĂ« dollarĂ« secila.

Prandaj, ekonomia izraelite është një nga viktimat kolaterale të konfliktit që shpërtheu pas sulmit të 7 tetorit nga Hamasi.

Mijëra kompani izraelite, në fakt, u gjendën në vështirësi edhe për faktin se rezervistët duhej të merrnin armët.

PĂ«rafĂ«rsisht 287,000 izraelitĂ«, siç raportohet nga gazeta amerikane “Washington Post”, nĂ« fakt u thirrĂ«n pĂ«r tĂ« shĂ«rbyer pas 7 tetorit: numri, duke pasur parasysh se vendi ka mĂ« pak se 10 milionĂ« banorĂ«, Ă«shtĂ« veçanĂ«risht i rĂ«ndĂ«sishĂ«m.

Këtyre punëtorëve të huazuar për ushtrinë, i shtohen edhe rreth 85 mijë punëtorë palestinezë që punonin kryesisht në sektorin e ndërtimit, të cilët praktikisht janë zhdukur, pasi nuk ishin të autorizuar të punonin në Izrael për shkak të problemeve që lidhen me sigurinë dhe punëtorëve të huaj që u larguan nga vendi.

The post Izraeli / ‘ShpĂ«rthejnë’ dhe shpenzimet e luftĂ«s, mĂ« shumĂ« se 100 miliardĂ« dollarĂ« appeared first on Gazeta Si.

Debati mes kandidatëve për postin e nënpresidentit të SHBA-ve, kundërshti për politikat e brendshme dhe Lindjen e Mesme

2 October 2024 at 09:52

Nga Gazeta ‘Si’-KandidatĂ«t pĂ«r zĂ«vendĂ«spresident tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara, demokrati Tim Walz dhe republikani J.D. Vance, u pĂ«rplasĂ«n pĂ«r krizĂ«n nĂ« Lindjen e Mesme, imigracionin, taksat, abortin, ndryshimet klimatike dhe ekonominĂ«.

Walz, i zgjedhur i kandidates për presidente, Kamala Harris, dhe Vance, i zgjedhur nga kandidati republikan, Donald Trump, mbajtën të martën debatin kombëtar televiziv.

Dy rivalët i përqendruan kritikat jo edhe aq te njëri-tjetri, por më shumë te shefat e tyre.

Vance pyeti se përse Harris nuk bën më shumë për të trajtuar inflacionin, imigracionin dhe ekonominë, derisa shërben si zëvendëse e presidentit aktual, Joe Biden.

“NĂ«se Kamala Harris ka plane aq tĂ« shkĂ«lqyera pĂ«r trajtimin e problemeve tĂ« klasĂ«s sĂ« mesme, atĂ«herĂ« ajo duhet t’i realizojĂ« ato tani. Jo derisa pĂ«rpiqet tĂ« promovohet, por nĂ« punĂ«n qĂ« populli amerikan i ka dhĂ«nĂ« tre vjet e gjysmĂ« mĂ« parĂ«â€, tha Vance.

Walz e përshkroi ish-presidentin Trump si udhëheqës të paqëndrueshëm, i cili, siç tha, u ka dhënë përparësi miliarderëve.

Ai e kritikoi atë për presion ndaj republikanëve në Kongres, për të hequr dorë nga një projekt-ligj dypartiak për sigurinë kufitare, më herët këtë vit.

“Shumica prej nesh duam ta zgjidhim kĂ«tĂ«â€, tha Walz pĂ«r imigracionin.

“Donald Trump kishte katĂ«r vjet kohĂ« pĂ«r ta bĂ«rĂ« kĂ«tĂ« dhe ai ju premtoi juve, amerikanĂ«, se do tĂ« jetĂ« e lehtĂ«â€, tha Walz, guvernator i MinesotĂ«s.

Një çështje tjetër e zëshme në politikën e brendshme amerikane, janë të drejtat për abort. Derisa demokratët janë, kryesisht, më të hapur, republikanët janë më konservatorë.

Vance, senator i Shteteve të Bashkuara, tha se nuk e mbështet ndalimin kombëtar të abortit, edhe pse më herët e ka bërë një gjë të tillë. Ai tha se qëndrim i Trumpit është se shtetet individuale duhet të vendosin nëse do ta kufizojnë abortin ose jo.

Debati në Qendrën e Transmetimeve të CBS-it në Nju Jork u mbajt në ditën kur kriza në Lindjen e Mesme u përshkallëzua dukshëm, pasi Izraeli vazhdoi sulmet në Libanin jugor dhe Irani, në shenjë hakmarrjeje, sulmoi me raketa Izraelin.

Walz tha se Trump Ă«shtĂ« shumĂ« “i paqĂ«ndrueshĂ«m” dhe dashamirĂ«s ndaj njerĂ«zve tĂ« fortĂ«, pĂ«r t’ia besuar trajtimin e konfliktit nĂ« rritje, ndĂ«rsa Vance tha se Trump e ka bĂ«rĂ« botĂ«n mĂ« tĂ« sigurt gjatĂ« mandatit tĂ« tij tĂ« mĂ«parshĂ«m si president.

TĂ« pyetur nĂ«se do t’i mbĂ«shtesnin sulmet parandaluese tĂ« Izraelit ​ ​kundĂ«r Iranit, Vance tha se do t’i bindej gjykimit tĂ« Izraelit, ndĂ«rsa Walz nuk iu pĂ«rgjigj drejtpĂ«rdrejt pyetjes.

“Ajo qĂ« Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme kĂ«tu, Ă«shtĂ« njĂ« udhĂ«heqje e qĂ«ndrueshme”, tha Walz.

“NjĂ« Donald Trump, gati 80-vjeçar, qĂ« flet pĂ«r madhĂ«sinĂ« e turmĂ«s, nuk Ă«shtĂ« ajo qĂ« na nevojitet nĂ« kĂ«tĂ« moment”, shtoi ai.

Walz mori mbështetjen e presidentit amerikan, Joe Biden, pas debatit.

“MĂ« besoni, unĂ« e di se si duket njĂ« zĂ«vendĂ«spresident i mirĂ«. Debati i sotĂ«m e bĂ«ri tĂ« qartĂ« se miku im, Tim Walz, ka atĂ« qĂ« duhet”, shkroi Biden nĂ« platformĂ«n X.

Kandidati republikan pĂ«r president, Donald Trump, bĂ«ri disa postime nĂ« rrjetet sociale, ku, mes tjerash, tha se “JD e ka shkatĂ«rruar atĂ«â€, dhe me shkronja tĂ« mĂ«dha shkroi: “PunĂ« e shkĂ«lqyer JD”.

Zgjedhjet presidenciale në Shtetet e Bashkuara do të mbahen më 5 nëntor.

Harris dhe Trump kanë mbajtur deri më tash vetëm një debat televiziv dhe nuk është ende e sigurt nëse do ta mbajnë edhe të dytin.

The post Debati mes kandidatëve për postin e nënpresidentit të SHBA-ve, kundërshti për politikat e brendshme dhe Lindjen e Mesme appeared first on Gazeta Si.

Merr sot zyrtarisht detyrën, cilat janë sfidat e kreut të ri të NATO-s Mark Rutte?

1 October 2024 at 09:52

Nga Gazeta ‘Si-Mark Rutte merr sot detyrĂ«n si kreu i ri i NATO-s. NĂ« kĂ«to kohĂ« plot sfida atij do t’i duhen tĂ« gjitha aftĂ«sitĂ« diplomatike pĂ«r tĂ« menaxhuar aleancĂ«n veriperĂ«ndimore. Por cila janĂ« kĂ«to sfida?

Mark Rutte njoftoi nĂ« korrik 2023 se ka dha dorĂ«heqjen si kryeministĂ«r i HolandĂ«s dhe â€œĂ«shtĂ« tĂ«rhequr nga politika” pasi koalicioni i tij qeveritar u rrĂ«zua nga pushteti pĂ«r shkak tĂ« dallimeve mes partive nĂ« pushtet pĂ«r politikĂ«n e emigracionit.

Megjithatë, në tetor të vitit të kaluar, Rutte me sa duket kishte harruar gjithçka që tha për largimin e tij nga politika dhe shprehu dëshirën për të pasuar Sekretarin e Përgjithshëm të NATO-s, Jens Stoltenberg, i cili kishte njoftuar se do të largohej përfundimisht nga posti në fund të shtatorit të vitit 2024 pas një dekade në krye të aleancës.

Për muaj të tërë, Rutte zhvilloi një fushatë diskrete për të fituar mbi udhëheqësit e NATO-s, shumicën e të cilëve ai i njihte tashmë prej më shumë se 13 vitesh si kryeministër holandez dhe nga puna me organizma të ndryshëm ndërkombëtarë. Historiani ishte kandidati i favorizuar i presidentit amerikan Joe Biden, si edhe i shumicës së liderëve evropianë.

NjĂ« diplomat tha se Rutte shihet si “Mr. No” nĂ« Bashkimin Evropian, sepse ai ka refuzuar planet dhe idetĂ« ambicioze tĂ« reformĂ«s tĂ« paraqitura nga presidenti francez Emmanuel Macron. MegjithatĂ«, Rutte ka raporte tĂ« mira me kancelarin gjerman Olaf Scholz.

Ai është gjithashtu në marrëdhënie të mira me kryeministren populiste të krahut të djathtë të Italisë, Giorgia Meloni. Së bashku, Rutte dhe Meloni kanë sugjeruar përpunimin e kërkesave për azil jashtë BE-së në shtetet e palëve të treta.

Rezistenca e Hungarisë

Por fitorja ndaj kryeministrit nacionalist tĂ« krahut tĂ« djathtĂ« tĂ« HungarisĂ«, Viktor Orban, me tĂ« cilin ai nuk Ă«shtĂ« nĂ« marrĂ«dhĂ«niet mĂ« tĂ« mira, zgjati pak. Rutte duhej t’i premtonte Orbanit se Hungaria nuk duhet tĂ« marrĂ« pjesĂ« nĂ« aktivitetet qĂ« mbĂ«shtesin UkrainĂ«n, pĂ«r sa kohĂ« qĂ« Rutte drejton aleancĂ«n. Orban, i cili mban lidhje miqĂ«sore me RusinĂ«, ka pĂ«rjashtuar edhe dĂ«rgesat e armĂ«ve nĂ« UkrainĂ«.

Politika liberale e Rutte dhe këndvështrimi joliberal i Orbanit shpesh i vendosin ata në mosmarrëveshje në marrëdhëniet e tyre brenda BE-së. Kur Hungaria miratoi një ligj kundër LGBTQ+ në 2021, Rutte i tha Orbanit se mund të largohet nga blloku nëse nuk pajtohet me politikat e tij.

AftĂ«sia e famshme e Rutte pĂ«r tĂ« pĂ«rballuar vĂ«shtirĂ«sitĂ« politike i ka dhĂ«nĂ« atij pseudonimin “Teflon Mark”, e kjo mund tĂ« jetĂ« e dobishme nĂ«se Donald Trump kthehet nĂ« ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« dhe vendos tĂ« kritikojĂ« prapĂ« NATO-n. PavarĂ«sisht nga kjo tendencĂ«, Rutte dhe Trump zhvilluan raporte çuditĂ«risht pozitive gjatĂ« mandatit tĂ« parĂ« tĂ« Trumpit si president i SHBA-sĂ«. Trump e quajti Rutte madje njĂ« “mik”. Por Rutte, si udhĂ«heqĂ«s i njĂ« kombi historik tregtar, kundĂ«rshtoi ashpĂ«r politikĂ«n ekonomike proteksioniste tĂ« Trumpit.

Rutte mbështet armatosjen e Ukrainës

Ndryshe nga Trump, Rutte është një mbështetës i vendosur i Ukrainës dhe ka kërkuar dërgesa të mëdha të armëve në Kiev, duke përfshirë obuset holandeze dhe F-16. Por vetë ushtria holandeze nuk ishte e financuar sa duhet gjatë viteve të pushtetit të Rutte. Ky vit do të jetë hera e parë që Holanda do të shpenzojë 2% të PB-së së saj në mbrojtje, në përputhje me objektivat e shpenzimeve të NATO-s.

Rutte ka qenë prej kohësh kritik ndaj presidentit rus Vladimir Putin, jo vetëm sepse Rusia shihet gjerësisht si pjesërisht përgjegjëse për rrëzimin e avionit MH-17 mbi Ukrainën lindore në vitin 2014. Pothuajse 300 njerëz, shumica prej të cilëve shtetas holandezë, vdiqën kur avioni i Malaysia Airlines, që udhëtonte nga Amsterdami për në Kuala Lumpur, u rrëzua. Hetuesit ndërkombëtarë arritën në përfundimin se raketa që goditi avionin ishte e prodhuar në Rusi dhe ishte lëshuar nga territori i pushtuar nga separatistët në Ukrainën lindore.

Krijimi i konsensusit

Rutte ka pĂ«rvojĂ« nĂ« menaxhimin e koalicioneve nĂ« HolandĂ«, por tani ai ka 32 vende qĂ« duhet tĂ« koordinojĂ« dhe me tĂ« cilat duhet tĂ« arrijĂ« konsensus pĂ«r tĂ« gjitha vendimet e NATO-s. Ish-zĂ«dhĂ«nĂ«sja e NATO-s, Oana Lungescu, personi mĂ« jetĂ«gjatĂ« nĂ« kĂ«tĂ« rol, beson se kjo do tĂ« jetĂ« sfida mĂ« e madhe e Rutte. “Sekretari i PĂ«rgjithshme i NATO-s nuk duhet tĂ« jetĂ« vetĂ«m sekretar, por edhe gjeneral, nĂ« aspektin politik natyrisht”, tha ajo.

“Ai duhet tĂ« tregojĂ« udhĂ«heqjen politike tĂ« nevojshme pĂ«r tĂ« shtyrĂ« pĂ«rpara aleancĂ«n, sepse arritja e konsensusit mund tĂ« marrĂ« kohĂ«. Mund tĂ« ketĂ« probleme, mund tĂ« jetĂ« zhgĂ«njyese, por Ă«shtĂ« e rĂ«ndĂ«sishme tĂ« arrihet pĂ«rparim nĂ« marrjen e vendimeve.” Ajo thekson se pĂ«rvoja e gjatĂ« e Rutte nĂ« mbajtjen sĂ« bashku tĂ« qeverive tĂ« koalicionit holandez tĂ« pĂ«rçarĂ« do t’i shĂ«rbejĂ« atij pĂ«r tĂ« ecur pĂ«rpara.

Lungesku vĂ«ren se tĂ« qenit shef i NATO-s do tĂ« thotĂ« t’i nĂ«nshtrohesh edhe disa nevojave tĂ« pashmangshme tĂ« pozicionit dhe profilit tĂ« lartĂ«, qĂ« do tĂ« thotĂ« se Rutte nuk mund tĂ« shkojĂ« mĂ« nĂ« punĂ« me biçikletĂ« dhe duhet tĂ« ndryshojĂ« sjelljet. DW

The post Merr sot zyrtarisht detyrën, cilat janë sfidat e kreut të ri të NATO-s Mark Rutte? appeared first on Gazeta Si.

Si e vrau Izraeli Hassan Nasrallahun, pĂ«rfshirja e ‘spiunĂ«ve’ dhe rreth 80 bomba nĂ« bunkerin ku fshihej

30 September 2024 at 15:34

Gazeta Si – Bombardimi izraelit qĂ« vrau liderin e Hezbollahut, Hassan Nasrallah nĂ« Bejrut tĂ« premten, Ă«shtĂ« rezultati kryesor i njĂ« operacioni tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m dhe tĂ« detajuar tĂ« inteligjencĂ«s, i mundĂ«suar nga mbikĂ«qyrja dhe spiunazhi hebre pothuajse 20-vjeçar.

Brenda pak ditësh, Izraeli arriti të vriste liderin e Hezbollahut dhe para tij, udhëheqës të tjerë dhe militantë të tjerë të grupit, të goditur nga bombardimet shkatërruese të ditëve të fundit.

Në përgjithësi, Izraeli ka shkatërruar udhëheqjen ushtarake dhe politike të Hezbollahut, ka dobësuar arsenalin e tij dhe efektivisht ka paralizuar grupin.

Kjo u bë duke shkaktuar shkatërrim të madh në Liban, i cili preku civilët pa dallim dhe duke bllokuar Libanin: forcat ajrore izraelite bombarduan zonat e banuara me popullsi të dendur dhe vranë më shumë se 700 njerëz, shumë prej tyre civilë.

Sipas MinistrisĂ« libaneze tĂ« ShĂ«ndetĂ«sisĂ«, ditĂ«t e fundit rreth njĂ« milion civilĂ« janĂ« detyruar tĂ« braktisin shtĂ«pitĂ« e tyre pĂ«r t’i shpĂ«tuar bombardimeve.

Krateri i lënë nga bombardimi i bunkerit të Nasrallahut

Bomba që vrau Nasrallahun ndodhi në një lagje me popullsi të dendur në periferinë jugore të Bejrutit, kryeqyteti libanez.

Nasrallah, sipas “Financial Times”, ishte nĂ« njĂ« bunker tĂ« ndĂ«rtuar nĂ«n njĂ« godinĂ« banimi tĂ« gĂ«rmuar pĂ«r mĂ« pak se 20 metra nĂ«n tokĂ«. PĂ«r tĂ« qenĂ« tĂ« sigurt pĂ«r vrasjen e tij, forcat ajrore izraelite hodhĂ«n rreth 80 bomba nĂ« godinĂ«.

Ky bombardim është rezultat i përgatitjes prej vitesh të inteligjencës izraelite, e cila filloi menjëherë pas përfundimit të luftës së fundit midis Izraelit dhe Hezbollahut, ajo e vitit 2006, dhe e mundësuar nga disa raste në të cilat Hezbollahu, duke u zgjeruar dhe forcuar, u kthye në vulnerabël ndaj mbikëqyrjes së jashtme: veçanërisht lufta civile në Siri, e cila filloi në vitin 2011.

Gjatë asaj lufte, e cila zgjati rreth 34 ditë dhe në të cilën Izraeli pushtoi për një kohë të shkurtër Libanin jugor nga toka, ushtria izraelite arriti të dobësonte Hezbollahun, por pa marrë asnjë goditje vendimtare.

NĂ« vitin 2006, Izraeli u pĂ«rpoq tĂ« vriste Nasrallahun tri herĂ«, duke dĂ«shtuar gjithmonĂ«: herĂ«n e parĂ« qĂ« humbi objektivin e tij – Nasrallah arriti tĂ« shpĂ«tonte – dhe dy herĂ«t e tjera bombat izraelite nuk arritĂ«n tĂ« depĂ«rtonin aq thellĂ« sa tĂ« shkatĂ«rronin bunkerin ku ai ndodhej.

Pas dështimeve të inteligjencës të vitit 2006, Izraeli filloi të përqendrojë pjesën më të madhe të aftësive të tij të mbikëqyrjes dhe kontrollit drejt Hezbollahut, i konsideruar deri tani kundërshtari i tij më i frikshëm dhe i rrezikshëm.

Një fëmijë sirian me një poster që tregon, nga e djathta: Hassan Nasrallah, Vladimir Putin, Bashar al Assad dhe kryetari i parlamentit libanez Nabih Berri, në një foto të vitit 2015

Kjo çoi në gabime që shumë njerëz sot i konsiderojnë strategjike: duke u fokusuar te Hezbollahu, inteligjenca izraelite nënvlerësoi rrezikun nga Hamasi, reduktoi ushtarët e tij në Rripin e Gazës dhe u kap e papërgatitur më 7 tetor 2023, kur mijëra militantë të Hamasit hynë në territorin izraelit duke vrarë më shumë se 1200 civilë dhe duke marrë qindra pengje.

Këto ditë, përballë sukseseve të Izraelit kundër Hezbollahut, disa media izraelite po vënë re këtë ndryshim të madh në përgatitjen e Izraelit mes kërcënimit të Hamasit dhe atij të Hezbollahut.

MbikĂ«qyrja e Hezbollahut nga Izraeli ka qenĂ« e plotĂ« dhe ka qenĂ« e vazhdueshme prej vitesh. Operacionet kryhen nga inteligjenca ushtarake, e cila njihet si “Aman” (shkurtim i emrit hebraik Agaf ha-Modi’in, qĂ« do tĂ« thotĂ« “seksioni i inteligjencĂ«s”).

“Aman” Ă«shtĂ« njĂ« nga tre agjencitĂ« kryesore tĂ« inteligjencĂ«s izraelite, sĂ« bashku me Mossad-in (inteligjencĂ«n e jashtme) dhe Shin Bet (inteligjencĂ«n e brendshme) dhe merret me operacionet e mbikĂ«qyrjes dhe kontrollit tĂ« objektivave ushtarake, identifikimin e tyre dhe operacionet e luftĂ«s digjitale, duke pĂ«rfshirĂ« gjĂ«ra tĂ« tjera.

“Aman”, me kalimin e viteve, krijoi njĂ« rrjet dronĂ«sh dhe satelitĂ«sh spiunĂ« falĂ« tĂ« cilĂ«ve kishte marrĂ« kontroll tĂ« gjerĂ« tĂ« asaj qĂ« po ndodhte nĂ« zonat e Libanit tĂ« kontrolluara nga Hezbollahu.

Krateri i shkaktuar nga bombat izraelite që shembën bunkerin ku fshihej Hassan Nasrallah

Duke fotografuar vazhdimisht ndryshimet nĂ« terren, “Aman” ishte potencialisht nĂ« gjendje tĂ« dallonte kur ndĂ«rtoheshin depo tĂ« reja armĂ«sh, ose kur njĂ« ndĂ«rtesĂ« pĂ«rforcohej me beton tĂ« armuar, njĂ« shenjĂ« se ndoshta po ndĂ«rtohej njĂ« bunker nĂ«n atĂ« ndĂ«rtesĂ«.

Siç raportohet nga “Financial Times”, inteligjenca izraelite e kishte pĂ«rsosur mĂ« pas spiunazhin e saj ndaj udhĂ«heqĂ«sve tĂ« Hezbollahut dhe ishte nĂ« gjendje tĂ« mblidhte informacion nga burimet mĂ« tĂ« ndryshme: telefonat e anĂ«tarĂ«ve tĂ« familjes, kamerat e vĂ«zhgimit (tĂ« hakuara nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pĂ«rshtatshme), sensorĂ«t e makinave.

NĂ« kĂ«tĂ« mĂ«nyrĂ« “Aman” ishte nĂ« gjendje tĂ« monitoronte sjelljen dhe zakonet e udhĂ«heqĂ«sve tĂ« Hezbollahut: kur njĂ« nga njerĂ«zit nĂ«n vĂ«zhgim devijonte nga sjellja e tyre e zakonshme, inteligjenca izraelite dĂ«rgonte njĂ« “alarm”, sepse kjo do tĂ« thoshte se diçka ishte duke u pĂ«rgatitur.

Hezbollahu ishte i vetĂ«dijshĂ«m pĂ«r aftĂ«sitĂ« e vĂ«zhgimit dhe depĂ«rtimit tĂ« izraelitĂ«ve, deri nĂ« atĂ« pikĂ« sa i kishte urdhĂ«ruar anĂ«tarĂ«t e tij tĂ« pĂ«rdornin “pager-at dhe telekomandat pĂ«r tĂ« komunikuar, duke reduktuar shanset pĂ«r t’u pĂ«rgjuar.

Një demonstratë pas vdekjes së Nasrallah në Sidon, Liban

Si përgjigje, komuniteti i inteligjencës zbatoi një operacion që shpërtheu mijëra nga këto pajisje pak ditë më parë.

Nadav Shoshani, njĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s i ushtrisĂ« izraelite, tha tĂ« shtunĂ«n se Izraeli kishte arritur tĂ« merrte informacion “nĂ« kohĂ« reale” mbi vendndodhjen e Nasrallah dhe vendosi tĂ« bombardonte.

Bombardimet ishin të fuqishme dhe pa dallim, si pothuajse të gjitha ato të kryera nga Izraeli për të goditur një objektiv të rëndësishëm.

Ky është një ndryshim i madh me Shtetet e Bashkuara të Amerikës, të cilat edhe kur kanë goditur një objektiv me rëndësi maksimale, shpesh e kanë bërë këtë duke u përpjekur të minimizojnë vrasjen e civilëve.

Ndodhi, pĂ«r shembull, nĂ« vitin 2011, kur u identifikua streha e liderit tĂ« Al KaedĂ«s, Osama bin Laden, i cili ndodhej nĂ« Pakistan: nĂ« vend tĂ« bombardimeve, Shtetet e Bashkuara dĂ«rguan njĂ« grup tĂ« “Navy Seals”.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Si e vrau Izraeli Hassan Nasrallahun, pĂ«rfshirja e ‘spiunĂ«ve’ dhe rreth 80 bomba nĂ« bunkerin ku fshihej appeared first on Gazeta Si.

ÇfarĂ« do tĂ« bĂ«jĂ« Irani, sulm apo ulje tĂ« tensionit? NĂ« Teheran ka njĂ« pĂ«rplasje mes linjĂ«s sĂ« ashpĂ«r dhe tĂ« moderuar tĂ« regjimit

30 September 2024 at 11:10

Gazeta Si- Kur u pĂ«rhap lajmi pĂ«r vrasjen e Hassan Nasrallah, Ali Khamenei thirri besnikĂ«t e tij njĂ« mbledhje tĂ« jashtĂ«zakonshme tĂ« KĂ«shillit tĂ« LartĂ« tĂ« Sigurimit. Urdhri: tĂ« gjithĂ« nĂ« shtĂ«pinĂ« e Ajatollahut, nĂ« “RrugĂ«n Azerbajxhan”, nĂ« qendĂ«r tĂ« Teheranit.

Ka zëra që flasin për një një lider të vuajtur, i tronditur nga lajmi i vdekjes së liderit të Hezbollahut, i cili për Khamenein ishte pothuajse si një djalë.

“Dhe tani si duhet t’i pĂ«rgjigjemi ne njĂ« poshtĂ«rimi tjetĂ«r nga Netanjahu?”, pyetĂ«n veten nga rezidenca gjigante Beit-e Rahbari, ku jeton dhe vepron Ajatollahu.

NĂ« ato dhoma, thyerja qĂ« ndan qartĂ« regjimin shiit mes intransigjentĂ«ve dhe “reformistĂ«ve”, duhet tĂ« ketĂ« qenĂ« thuajse e dukshme. Gazeta “New York Times” raportoi historinĂ« e atyre momenteve, duke cituar dĂ«shmitĂ« e disa zyrtarĂ«ve.

Ultra-konservatorĂ«t, tĂ« udhĂ«hequr nga ish-kandidati presidencial, Saeed Jalili, shumĂ« i frikshĂ«m, janĂ« tĂ« bindur se sulmit izraelit duhet t’i pĂ«rgjigjemi ashpĂ«r nga krenaria dhe sepse “armiku sionist” nuk do tĂ« ndalet nĂ« Bejrut, por do tĂ« arrijĂ« deri si Teheran.

NdĂ«rsa “tĂ« moderuarit”, me nĂ« krye presidentin e ri Masoud Pezeshkian, nĂ« fshehtĂ«sinĂ« e pallateve ku ndodhet, po bĂ«jnĂ« presion pĂ«r njĂ« de-pĂ«rshkallĂ«zimin, sepse njĂ« luftĂ« frontale kundĂ«r Izraelit do ta shembte vendin islamik tashmĂ« nĂ« krizĂ«.

Dy shpirtrat e pushtetit kanë ekzistuar gjithmonë, por muajt e fundit përplasjet e brendshme janë përkeqësuar dhe tashmë kanë arritur kulmin.

“Jo vetĂ«m qĂ« ka luftĂ« midis tĂ« moderuarve – tĂ« cilĂ«t nuk janĂ« kurrĂ« tĂ« moderuar nĂ« njĂ« regjim – dhe intransigjentĂ«ve. Por nĂ« mesin e kĂ«tyre tĂ« fundit ka njĂ« thyerje tĂ« mĂ«tejshme midis brezit tĂ« vjetĂ«r dhe atij tĂ« ri”, komenton Saeid Golkar, profesor ekspert nĂ« Lindjen e Mesme.

Ai shpjegon se kjo thyerje, për shembull, është evidente te Pasdaran-ët (Garda Revolucionare): të rinjtë akuzojnë të moshuarit për korrupsion dhe pabesi, dhe sot kërkojnë dhe shtyjnë që Khamenei të zgjedhë rrugën e konfliktit.

I takon kardiokirurgut, “reformistit” Pezeshkian tĂ« zgjedhur pas vdekjes nĂ« njĂ« aksident ajror tĂ« ish-presidentit, “kasapit”, Ebrahim Raisi, tĂ« gjejĂ« ekuilibrin me ultrakonservatorĂ«t.

Dhe kështu, pas bastisjeve të fundit të ushtrisë izraelite edhe në Jemen, mbi aleatët e lartë të Boshtit të Rezistencës, presidenti, për të mos u dukur pa zë, përsërit se Libani duhet mbështetur.

“LuftĂ«tarĂ«t libanezĂ« nuk duhet tĂ« lihen vetĂ«m nĂ« kĂ«tĂ« betejĂ«, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« regjimi sionist tĂ« mos sulmojĂ« vendet e Boshtit tĂ« RezistencĂ«s njĂ«ri pas tjetrit”. 

“Kukulla e regjimit”, pĂ«r aktivistĂ«t, njeriu qĂ« mund tĂ« dialogonte me PerĂ«ndimin, pĂ«r optimistĂ«t: Pezeshkian – sapo u kthye nga Kombet e Bashkuara ku pĂ«rdori terma “pajtues” dhe “tĂ« hapur” – pavarĂ«sisht se ka mbĂ«shtetjen e liderit suprem, nĂ« Iran akuzohet nga mĂ« radikalĂ«t pĂ«r qĂ«ndrim shumĂ« tĂ« butĂ« dhe pĂ«r poshtĂ«rimin e teokracisĂ«.

“Khamenei vendosi njĂ« “tĂ« moderuar” nĂ« qeveri, sepse ai duhet tĂ« arrijĂ« njĂ« marrĂ«veshje tĂ« re pĂ«r energjinĂ« bĂ«rthamore sa mĂ« shpejt tĂ« jetĂ« e mundur.

Sanksionet e kanĂ« shkatĂ«rruar ekonominĂ«. Gjetja e marrĂ«veshjes nuk Ă«shtĂ« njĂ« objektiv i thjeshtĂ« pĂ«r momentin”, vijon Golakar.

NĂ«se do tĂ« mundej, Khamenei do tĂ« hakmerrej sot pĂ«r Nasrallahun e tij tĂ« preferuar, “por ai Ă«shtĂ« njĂ« njeri strategjik. EpĂ«rsia e qartĂ« ushtarake dhe e inteligjencĂ«s e Netanjahut Ă«shtĂ« e qartĂ«. Nuk Ă«shtĂ« rastĂ«si qĂ« ai ende nuk i Ă«shtĂ« pĂ«rgjigjur vrasjes sĂ« liderit tĂ« Hamasit, Ismail Haniyeh nĂ« Teheran. Ai mund tĂ« mos reagojĂ« as kĂ«tĂ« herĂ« dhe thjesht tĂ« vazhdojĂ« tĂ« kĂ«rcĂ«nojĂ«. Mund tĂ« pĂ«rgjigjet me njĂ« lĂ«shim rakete siç bĂ«ri nĂ« prill, ose duke planifikuar ndonjĂ« vrasje ose sulm nĂ« mbarĂ« botĂ«n”, komentoi Paul Salem nga Instituti i Lindjes sĂ« Mesme pĂ«r “Corriere della Sera”.

Ajatollahu nuk donte kurrĂ« tĂ« shkonte nĂ« luftĂ«. Ai pĂ«rdori aleatĂ«t e tij nĂ« rajon – duke filluar me Hezbollahun, njĂ« milici shumĂ« besnike shiite qĂ« garantonte mbijetesĂ«n e saj – pĂ«r tĂ« lodhur dhe dobĂ«suar Izraelin, por ai e llogariti gabimisht: nuk e priste kĂ«tĂ« ndryshim tĂ« ritmit.

Me 90% të Hamasit jashtë veprimit dhe Partisë Libaneze të Zotit me eliminimin e liderit të saj, Republika Islamike mbeti e ekspozuar. 

Dhe siç ndodh gjithmonë kur bëhet fjalë për Iranin, disa janë të bindur se ajatollahët tashmë po mendojnë për zhvillimin e një pengese bërthamore.

“Mbreti Ă«shtĂ« lakuriq”, shkruajnĂ« ndĂ«rkohĂ« aktivistĂ«t. “UnĂ« nuk mendoj se Ali Khamenei mund tĂ« pĂ«rfundojĂ« si Nasrallah, sepse Ă«shtĂ« njĂ« gjĂ« tĂ« vrasĂ«sh njĂ« udhĂ«heqĂ«s milicie, tjetĂ«r gjĂ« tĂ« vrasĂ«sh njĂ« diktator tĂ« njĂ« shteti. Por do tĂ« shohim”, pĂ«rfundon Salem.

Ndërkohë, lideri suprem është fshehur prej tre ditësh në një vend të sigurt, thonë disa, në një bunker, ndoshta në Mashhad.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post ÇfarĂ« do tĂ« bĂ«jĂ« Irani, sulm apo ulje tĂ« tensionit? NĂ« Teheran ka njĂ« pĂ«rplasje mes linjĂ«s sĂ« ashpĂ«r dhe tĂ« moderuar tĂ« regjimit appeared first on Gazeta Si.

Partia e ekstremit të djathtë fiton zgjedhjet parlamentare në Austri por nuk e formon dot e vetme qeverinë

30 September 2024 at 09:47

Partia e ekstremit të djathtë, Partia e Lirisë (FPO), e udhëhequr nga Herbert Kickl, ka fituar zgjedhjet parlamentare të mbajtura në Austri të dielën, sipas projeksioneve fillestare. Rezultati zgjedhor potencialisht e vendos këtë parti në vendin e parë për të formuar Qeverinë, për herë të parë në historinë e pasluftës.

Sipas projeksioneve, FPO-ja ka dalë e para, por nuk ka fituar shumicën absolute. Kjo nënkupton se partisë i duhet të gjejë një partner koalicioni në Parlament për të formuar një Qeveri stabile, nëse presidenti Alexander Van der Bellen e fton këtë parti për të formuar ekzekutivin e ri.

Cilat janë opsionet e udhëheqësit të partisë?

E vetmja parti që e ka lënë mundësinë e hapur për koalicion me FPO-në është partia konservatore në pushtet, Partia Popullore Austriake (OVP). Por, udhëheqësi i OVP-së, kancelari Karl Nehammer, e ka përjashtuar mundësinë e formimit të një ekzekutivi ku do të merrte pjesë edhe Kickl.

Përveç kësaj, janë edhe rezervat e Van der Bellen lidhur me Kickl. Të gjitha këto kanë shtuar pikëpyetjet lidhur me atë nëse Kickl do të largohet dhe do të lë ndonjë anëtar tjetër të partisë së tij që të bëhet kancelar.

Duke pasur parasysh se sa ashpĂ«r ai dhe partia e tij kanĂ« bĂ«rĂ« fushatĂ« me idenĂ« qĂ« Kickl duhet tĂ« bĂ«het “volkskanzler” apo kancelari i popullit, ky opsion aktualisht duket i pamundur.

FPO-OVP

Nëse FPO-ja ftohet që të formojë një koalicion qeverisës, e vetmja parti me të cilën mund të formojë një shumicë është OVP-ja.

Dy partitë kanë qëndrime të ndryshme në shumë fusha kyçe, veçmas sa i përket vendosjes së rregullave më të ashpra për imigrimin.

Por, këto dy subjekte mbështesin shkurtimin e taksave për të rritur ekonominë, e cila po tkurret qe dy vjet radhazi.

Negociatat, megjithatë, do të mund të ndërlikoheshin për shkak të raportit jo të mirë mes Kickl dhe Nehammer. Gjatë fushatës, Nehammer e ka përshkruar Kickl si person që merret me teori konspirative dhe si një person që nuk është i kualifikuar që të qeverisë.

Roli i OVP-së

OVP-ja është partia në pushtet. Ka qenë në çdo qeveri, përveç në ekzekutivin jetëshkurtër në detyrë që ishte Qeveria e parë e përbërë nga tri parti në 37 vjetët e fundit.

Përderisa shumë mendojnë se OVP-ja është partia më e afërt me FPO-në në aspektin ideologjik, OVP-ja të paktën në parim duhet të ketë një alternativë sa i përket një koalicioni me FPO-në: një aleancë trepalëshe me partinë që ka dalë e treta në zgjedhje, Partia Socialdemokrate dhe me një nga dy partitë që kanë marrë më pak se 10 për qind të votave, liberalët e Neos apo të Gjelbërit e krahut të majtë.

Në një skenar të tillë, OVP-ja do të ishte partia më e madhe, që nënkupton se Nehammer do të mund të vazhdonte të mbante postin e kancelarit. Një skenar i tillë do të ishte më i lakmueshëm sesa një ku OVP-ja do të ishte partnerja më e vogël e koalicionit qeverisës.

Pengesa presidenciale

Presidenti Van der Bellen, ish-udhëheqës i të Gjelbërve, kishte bërë betimin së bashku me ministrat nga FPO-ja, përfshirë Kickl, kur partia e tij formoi një koalicion me OVP-në më 2017. Koalicioni pati kolaps pas një skandali në 2019-ën.

Van der Bellen po ashtu kishte miratuar vendimin për shkarkimin e Kickl nga Qeveria me kërkesën e kancelarit të atëhershëm, Sebastian Kurz, nga OVP-ja, disa ditë para se Parlamenti të rrëzonte ekzekutivin.

Presidenti austriak ka shprehur rezerva lidhur me Kickl, duke lĂ«nĂ« tĂ« kuptohet se ai ose nuk do ta lejojĂ« atĂ« qĂ« tĂ« bĂ«het kancelar, ose nuk do t’i kĂ«rkojĂ« FPO-sĂ« qĂ« tĂ« tentojĂ« tĂ« formojĂ« QeverinĂ« nĂ«se del partia e parĂ«.

Megjithatë, margjina e fitores së FPO-së është paraparë që të jetë më e madhe sesa projeksionet e para, duke e vendosur në një pozicion më të mirë Kickl.

Edhe pse Ă«shtĂ« njĂ« praktikĂ« qĂ« presidenti t’i kĂ«rkojĂ« partisĂ« sĂ« parĂ« qĂ« tĂ« formojĂ« QeverinĂ«, Van der Bellen nuk Ă«shtĂ« i obliguar tĂ« veprojĂ« kĂ«shtu.

“Kjo Ă«shtĂ« njĂ« praktikĂ«, por me sa e di ky rregull nuk Ă«shtĂ« nĂ« KushtetutĂ«â€, tha Van der Bellen vitin e kaluar.

“Ajo çfarĂ« Ă«shtĂ« nĂ« KushtetutĂ« Ă«shtĂ« se unĂ« e emĂ«roj kancelarin
 ËshtĂ« njĂ« nga pikat e pakta ku presidenti i ka duart plotĂ«sisht tĂ« lira”.

Pra, Van der Bellen mund të vendosë që të ndërmarrë një qasje krejtësisht të re.

The post Partia e ekstremit të djathtë fiton zgjedhjet parlamentare në Austri por nuk e formon dot e vetme qeverinë appeared first on Gazeta Si.

Kush ishte Nasrallah? Lideri ‘fantazmë’ i Hezbollahut qĂ« fshihej nga njĂ« bunker nĂ« tjetrin

28 September 2024 at 12:04

Gazeta Si – Sekuenca e fundit ishte e shpejtĂ«, me urdhĂ«r pĂ«r tĂ« goditur kur hapej njĂ« dritare mundĂ«sie, duke supozuar se objektivi ishte i pranishĂ«m.

Kështu, bombat e bunkerit shkatërruan ndërtesa dhe jetë njerëzish. Gjithçka mbi selinë e Hezbollahut në Bejrutin jugor. Një plan i pastër për të neutralizuar Hassan Nasrallah, liderin e lëvizjes shiite aleate me Teheranin.

Fillimisht ishte Izraeli që njoftoi vdekjen e tij pas sulmit ajror në zonën ku dyshohej se ndodhej, më pas ishte vetë Hezbollahu që konfirmoi vrasjen e liderit të saj.

UdhĂ«heqĂ«si i Hezbollahut, nĂ« komandĂ« tĂ« lĂ«vizjes qĂ« nga viti 1992, kishte jetuar gjithmonĂ« i fshehur nga bunkeri nĂ« bunker. Por sipas ushtrisĂ« izraelite, “rrjeti” u copĂ«tua

Hassan Nasrallah, Sekretar i Përgjithshëm i Hezbollahut, ka qenë në krye të grupit shiit libanez që nga viti 1992, kur ai zëvendësoi Abbas Musaëi pas vrasjes së tij.

NĂ«n udhĂ«heqjen e tij, “Partia e Zotit” kaloi nga njĂ« realitet paraushtarak vendas, nĂ« njĂ« parti politike me njĂ« numĂ«r tĂ« madh ndjekĂ«sish, si dhe mbajtĂ«se tĂ« njĂ« arsenali tĂ« frikshĂ«m armĂ«sh lufte. NĂ« vitin 2021, vetĂ« Nasrallah deklaroi se kishte 100,000 luftĂ«tarĂ«, njĂ« numĂ«r i konfirmuar nga analistĂ«t.

Protagonist i lidhjeve gjithnjë e më të ngushta me Iranin dhe me liderin suprem, Ayatollah Ali Khamenei, lideri 64-vjeçar i Hezbollahut prej vitesh nuk është shfaqur në publik, për të shmangur rrezikun e vrasjes nga Izraeli.

PĂ«r kĂ«tĂ« arsye ai i mban fjalimet e tij nga vende tĂ« panjohura dhe lĂ«vizja shiite zakonisht thĂ«rret njĂ« demonstratĂ« pĂ«r t’i lejuar mbĂ«shtetĂ«sit t’i shikojnĂ« ato nĂ« ekrane tĂ« mĂ«dha.

Megjithatë, ky nuk ishte rasti në fjalimin që mbajti më 19 shtator, kur foli për herë të parë pas sulmeve, të cilat i atribuohen gjerësisht Izraelit, në të cilat biperët dhe telekomandat shpërthyen në Liban.

Izraeli ka “kaluar tĂ« gjitha vijat e kuqe”, deklaroi Nasrallah, duke akuzuar shtetin hebre se ka shpallur luftĂ« dhe ka premtuar dĂ«nim.

Nasrallah pranoi atĂ« ditĂ« se sulmi ndaj pajisjeve tĂ« komunikimit tĂ« pĂ«rdorura nga anĂ«tarĂ«t e tij ishte njĂ« “goditje e rĂ«ndĂ«â€ pĂ«r Hezbollahun, por siguroi se “ne do tĂ« bĂ«hemi mĂ« tĂ« fortĂ« dhe do tĂ« jemi gati tĂ« pĂ«rballemi me mĂ« tĂ« keqen”.

Jeta e botëkuptimit të Hassan Nasrallah ishte padyshim e kushtëzuar nga historia e tij personale. I lindur në Bejrut në vitin 1960 në një familje modeste, që nga fëmijëria iu përkushtua studimit të Islamit.

Ai jetoi luftĂ«n civile libaneze. Pasi filloi karrierĂ«n e tij politike nĂ« lĂ«vizjen Amal, e themeluar nga kleriku iranian Musa al Sadr, e cila u fokusua kryesisht nĂ« komunitetin shiit libanez, ai u transferua nĂ« Irak pĂ«r t’iu pĂ«rkushtuar studimeve fetare nĂ« Najaf kur ishte 16 vjeç. MĂ« pas u dĂ«bua nga vendi nĂ« vitin 1978.

Pas kthimit në Liban, ai iu bashkua Hezbollahut në vitin 1982, kur grupi u themelua pas pushtimit të Izraelit në Liban. Pas vrasjes së Musavit nga Izraeli në vitin 1992, Nasrallah u emërua Sekretar i Përgjithshëm.

Në vitin 2006, Hezbollahu u bë e vetmja forcë e armatosur që detyroi Izraelin të tërhiqej nga një vend arab pas një lufte 34-ditore.

QĂ« nga ai moment Nasrallah filloi tĂ« perceptohej si njĂ« hero nĂ« botĂ«n arabe, duke u bĂ«rĂ« njĂ« nga pikat e referimit tĂ« tĂ« ashtuquajturit “Boshti i rezistencĂ«s” i mbĂ«shtetur nga Irani. I cili pĂ«rfshin Hezbollahun, Hamasin, Xhihadin Islamik, Houthit, milicitĂ« shiite nĂ« Irak dhe SirinĂ« e Bashar Al Asadit.

Me sulmin më 7 tetor 2023 të nisur nga Hamasi në jug të Izraelit, i cili u pasua me shpërthimin e luftës në Gaza, filloi një kapitull tjetër në situatën gjithmonë të tensionuar në kufirin libanez dhe Izraelin.

Nasrallah tha se ai nuk ishte nĂ« dijeni tĂ« planit tĂ« sulmit tĂ« Hamasit, por e vlerĂ«soi atĂ« si njĂ« “akt heroik”. TĂ« nesĂ«rmen filluan sulmet me raketa kundĂ«r Izraelit nĂ« shenjĂ« solidariteti me palestinezĂ«t.

“ArmĂ«pushimi nĂ« Gaza dhe Hezbollahu do tĂ« ndalojĂ« lĂ«shimet e raketave”, Ă«shtĂ« deklarata qĂ« Nasrallah ka pĂ«rsĂ«ritur gjatĂ« 11 muajve tĂ« luftĂ«s nĂ« Rrip.

I martuar me pesë fëmijë, Nasrallah mban gjithmonë çallmën e zezë të Sayyed, i konsideruar nga ummet si pasardhës i profetit Muhamed.

Në një intervistë të rrallë, ai tha se ka luajtur futboll në rininë e tij dhe adhuron ende Diego Armando Maradonën.

PĂ«rshtati: Gazeta “Si”

The post Kush ishte Nasrallah? Lideri ‘fantazmë’ i Hezbollahut qĂ« fshihej nga njĂ« bunker nĂ« tjetrin appeared first on Gazeta Si.

U çlirova që nuk fitoi AfD në shtetin tim, por tani duhet të përballem me faktin se pse po rritet kaq ndjeshëm

By: Nevila
28 September 2024 at 11:31

Nje nga te dielat e kaluara ishte dita e zgjedhjeve në shtetin tim të Brandenburgut


Ishte një lehtësim për të parë rezultatet atë mbrëmje. Pas muajsh me AfD përpara në sondazhe, socialdemokratët fituan me një diferencë të ngushtë prej 1.7% (30.9% për SPD, me AfD me 29.2%). Kjo sigurisht nuk ishte arritja e Olaf Scholz, kancelarit socialdemokrat gjerman. Brandenburgu ka rreth 35 vjet që është i kuq dhe guvernatori i tij, Dietmar Woidke, është shumë popullor.

Strategjia e tij kryesore e fushatĂ«s ishte tĂ« shkĂ«putej nga qeveria nĂ« Berlin. Scholz nuk mori pjesĂ« nĂ« asnjĂ« nga fushatat. “NĂ«se doni Ëoidke, votoni SPD”. NjĂ« votĂ« pĂ«r Woidke u miratua gjithashtu nga disa qĂ« pĂ«rndryshe mund tĂ« kishin votuar pĂ«r partinĂ« e GjelbĂ«r ose tĂ« MajtĂ«. Alice Weidel, bashkĂ«kryetarja e AfD-sĂ«, u ankua se humbi vetĂ«m pĂ«r shkak tĂ« votimit taktik. Por e humbi atĂ«.

MegjithatĂ«, Hans-Christoph Berndt, kandidati kryesor i AfD-sĂ« nĂ« Brandenburg, i cili kohĂ«t e fundit argumentoi pĂ«r njĂ« ligj tĂ« stilit tĂ« segregacionit qĂ« ndalonte emigrantĂ«t tĂ« merrnin pjesĂ« nĂ« ngjarje publike, pretendoi nĂ« mĂ«nyrĂ« sfiduese se e ardhmja ishte “blu” (ngjyra e nĂ«nshkrimit tĂ« AfD). E ardhmja Ă«shtĂ« e hapur, por Ă«shtĂ« padyshim e vĂ«rtetĂ« qĂ« populizmi autoritar Ă«shtĂ« nĂ« rritje. AfD Ă«shtĂ« rritur me rreth 6% nga zgjedhjet nĂ« Brandenburg pesĂ« vjet mĂ« parĂ« dhe ishte partia mĂ« e fortĂ« midis votuesve tĂ« rinj.

PĂ«r tĂ« kuptuar zhvendosjen djathtas nĂ« Brandenburg, ose ish-RDGJ, Ă«shtĂ« jetike tĂ« shikojmĂ« tendencat globale dhe lokale. SĂ« pari, kjo nuk Ă«shtĂ« rezultat i mosnjohjes sĂ« demokracisĂ« nga gjermanolindorĂ«t, siç sugjerojnĂ« disa komentues. NĂ« fund tĂ« fundit, ne jemi dĂ«shmitarĂ« tĂ« njĂ« zhvendosjeje djathtas midis shumĂ« votuesve edhe nĂ« demokracitĂ« mĂ« tĂ« vjetra, duke pĂ«rfshirĂ« FrancĂ«n dhe SHBA-nĂ«. ShumĂ« mĂ« vendimtare Ă«shtĂ« ajo qĂ« historiani me bazĂ« nĂ« VjenĂ«, Philipp Ther, e ka quajtur “fundi tjetĂ«r i historisĂ«â€: ristrukturimi i papenguar neoliberal pas rĂ«nies sĂ« perdes sĂ« hekurt. Ky ristrukturim preku zonat rurale dhe tĂ« de-industrializuara edhe nĂ« perĂ«ndim, por Ă«shtĂ« mĂ« i pĂ«rhapur nĂ« rajonet postsocialiste.

Duke i bërë jehonë ekonomistit Karl Polanyi, Ther thekson se tregtimi gërryen strukturën shoqërore. Më pas, politika përbëhet kryesisht nga përpjekje për riparim, përpjekje që më së shumti humbasin shkaqet rrënjësore të degradimit.

Pas ribashkimit, vetĂ«m 6% e aseteve tĂ« dikurshme shtetĂ«rore pĂ«rfunduan nĂ« duart e gjermanĂ«ve lindorĂ«. Edhe nĂ«se ka njĂ« rritje ekonomike, siç ka nĂ« Brandenburg, ajo vjen nga investitorĂ«t shumĂ«kombĂ«tarĂ« – pĂ«r shembull Tesla – qĂ« krijon vende pune tĂ« paqĂ«ndrueshme dhe jo tĂ« bashkuara.

Krahas shtresimit ekonomik, ekziston një kujtim i plagosur i shpronësimit të lidhur me transformimin postsocialist. Deri në 80% të gjermanëve lindorë humbën punën e tyre, me shumë prej tyre që panë se trajnimi i tyre u bë i padobishëm brenda natës.

HidhĂ«rimi qĂ« lindi nga masat e karantinĂ«s sĂ« epokĂ«s sĂ« pandemisĂ« – njĂ« burim i madh grindjesh nĂ« Brandenburg – ishte pjesĂ«risht i lidhur me njerĂ«zit qĂ« edhe njĂ« herĂ« u detyruan tĂ« pezullonin jetĂ«n e zakonshme. ËshtĂ« sikur pesha e njĂ« ndĂ«rprerjeje tjetĂ«r nĂ« rutinĂ« tĂ« ishte thjesht e patolerueshme dhe e pĂ«rjetuar si sadizĂ«m absolut, por e zgjidhur duke shpallur çdo veprim tĂ« qeverisĂ« njĂ« inkursion nĂ« lirinĂ« personale.

Ilaçi thelbĂ«sor qĂ« premton AfD Ă«shtĂ« kontrolli nĂ« njĂ« fushĂ« tjetĂ«r: njĂ« e drejtĂ« pĂ«r t’i trajtuar tĂ« tjerĂ«t tĂ« racializuar si objekte tĂ« disponueshme. Ata promovojnĂ« supremacinĂ« e bardhĂ« dhe homogjenitetin etnik. TĂ« paktĂ«n disa nga simpatizantĂ«t e AfD-sĂ« me tĂ« cilĂ«t kam qenĂ« nĂ« bisedĂ« argumentojnĂ«, nĂ« kontrast tĂ« plotĂ« me neoliberalizmin ekonomik tĂ« partisĂ«, se ata do tĂ« donin tĂ« shihnin shtetin tĂ« shtypte super tĂ« pasurit dhe tĂ« trajtonte pabarazinĂ« sociale. Por ata e konsiderojnĂ« kĂ«tĂ« kaq tĂ« pamundur, aq tĂ« paarritshme, sa qĂ« njĂ« tjetĂ«r demonstrim i sovranitetit merr pĂ«rparĂ«si: Gjermania pĂ«r gjermanĂ«t


The post U çlirova që nuk fitoi AfD në shtetin tim, por tani duhet të përballem me faktin se pse po rritet kaq ndjeshëm appeared first on Gazeta Si.

❌
❌