Më 8 tetor të vitit 1936, u çel Muzeu Arkeologjik i Vlorës i cili është edhe muzeu i parë arkeologjik shqiptar.
Në përputhje me kontekstin e kohës, u pagëzua me emrin e monarkut “Zogu I”. Ndërtesa ku u vendos muzeu, është e rrënjosur përjetësisht në kujtesën kombëtare, pasi Ismail Bej Vlora pikërisht aty mblodhi qeverinë pas shpalljes së Pavarësisë.
Muzeu u ngrit dhe u pasurua me objekte arkeologjike të dala nga gërmimet e kryera në Apoloni prej misionit arkeologjik francez, të prirë nga arkeologu Leon Rey. Mandej muzeu u pasurua me artefakte nga objekte arkeologjike të zbuluara në Vlorë dhe në rrethina si enë qeramike, objekte xhami, monedha, terrakota e figurina të ndryshme . Në katin e parë të muzeut u vendosën të gjitha statujat dhe kolonat e gjetura në Apoloni.
Me nisjen e Luftës së Dytë Botërore, muzeu u bombardua nga ushtria italiane dhe më pas u grabit. Për shkatërrimin dhe grabitjen e Muzeut Arkeologjik të Vlorës, arkeologu Rey, botoi një notë proteste në numrin e gjashtë të revistës së tij “Albania”.
Një pjesë e koleksionit antik të Muzeut të Vlorës që u arrit të shpëtohet, gjendet sot në Muzeun Historik Kombëtar, Muzeun Arkeologjik të Tiranës, Muzeun Historik të Vlorës, si dhe në Muzeun e Parkut Arkeologjik të Apolonisë. (ATA)
Nga Gazeta Si – Partia Socialiste në pushtet nuk ka një rekord të mirë për zbatimin e vendimeve të Gjykatës Kushtetuese. Vetëm gjatë dy viteve të fundit, shumica në Kuvendin e Shqipërisë ka shtyrë për më shumë se një vit zbatimin e disa vendimeve të saj, si psh për votën e emigrantëve apo për sistemin elektoral. Ka edhe vendime të tilla si ai i para dy viteve për mandatin e deputetes Olta Xhaçka apo të tatimit të profesioneve të lira që nuk janë zbatuar akoma.
Një vend vakant në Gjykatën Kushtetuese
Por jo çdo vendim i Kuvendit të Shqipërisë në lidhje me Gjykatën Kushtetuese shkon në dëm të ligjshmërisë. I tillë është rasti i fundit për zëvendësimin e anëtarës së dorëhequr të Gjykatës Kushtetuese, Elsa Toska, e zgjedhur nga Kuvendi i Shqipërisë. Njoftimi i kryeparlamentares Elisa Spiropali se mandati i anëtares së dorëhequr zgjat deri në vitin 2028, nxiti disa reagime që hodhën dyshime për vërtetësinë e qendrimit të Kuvendit, duke pretenduar se mandati i zonjës Toska mbaron në vitin 2025 dhe jo në 2028-ën. Pra, kushdo që do ta zëvendësonte, do ta kryente funksionin për jo më shumë se 1 vit.
A ka një përpjekje nga Kuvendi për të manipuluar afatet kushtetuese të një mandati kushtetues? Të gjitha faktet tregojnë që nuk ka. Dhe kjo shpjegon pse PD dhe deputetë të tjerë nga opozita, që veprojnë të pavarur, nuk e kundërshtuan njoftimin zyrtar të Kryetares së Kuvendit dhe nuk u bënë pjesë e disa pretendimeve mediatike për antikushtetueshmëri të Parlamentit me qëllimin uzurpimin dhe kontrollin zyrtar të Gjykatës Kushtetuese.
Prandaj, edhe Kryetari i Grupit Parlamentar të PD, Gazment Bardhi, një nga njohësit më të mirë të Kushtetutës së re dhe përfaqësues ligjor i PD në reformën në drejtësi, shmangu çdo koment për këtë çështje në një intervistë televizive, për të mos i dhënë publikisht të drejtë kundërshtarit politik në një kohë delikate protestash.
Dokumentat flasin: 2028
Gjykata Kushtetuese ishte ndër institucionet më të prekur nga reforma në drejtësi. Nga nëntë anëtarë para nisjes së vetingut, Gjykata përfundoi në dy anëtarë dhe për disa vite nuk mund të ushtronte funksionet e saj. Kur vendet bosh nisën të plotësohen, në vendimet përkatëse u shkrua shumë qartë se kur mbaron mandati i secilit anëtar dhe nëse anëtarët kishin një mandat të plotë apo një mandat të pjesshëm për efekt të parimit kushtetues të ripërtëritjes së përbërjes së Gjykatës Kushtetuese.
Elsa Toska, e cila ka lënë një vend vakant, pas dorëheqjes, ka mandat të plotë dhe llogaritë që ka bërë Kuvendi i Shqipërisë respektojnë kërkesat kushtetuese dhe ligjore. Mandati i saj mbaron në vitin 2028 dhe jo në vitin 2025, siç u bë zhurmë gjatë këtyre ditëve.
Gazeta Si sjell dokumentin e emërimit në detyrë në vitin 2019, të gjyqtares Toska, ku sqarohet shumë qartë kohëzgjatja e mandatit të saj kushtetues. “Zonja Elsa Toska zgjidhet anëtare e Gjykatës Kushtetuese për vakancën e plotë, të shpallur nga Kuvendi i Shqipërisë”, thuhet mes të tjerash në vendimin e Parlamentit. Vakancë e plotë do të thotë mandat i plotë 9 vjeçar, që nis në 2019 dhe mbaron në 2028-ën.
Kjo vakancë ishte krijuar pas mbarimit të mandatit të anëtarit Vladimir Kristo dhe sipas një rregullimi kushtetues të përtëritjes së përbërjes së anëtarëve të Gjykatës Kushtetuese, të gjithë gjyqtarët e rinj, të cilët nuk zëvendësojnë gjyqtarë kushtetues që ju mbaron mandati në vitin 2017 ose 2020 “emërohen për të gjithë kohëzgjatjen e mandatit, sipas ligjit”. Ky është edhe rasti i gjyqtares Elsa Toska, që zëvendësoi gjyqtarin Vladimir Kristo, me mandat të mbaruar në vitin 2016.
Një mandat drejt fundit
Ka një mandat nga anëtarët e Gjykatës Kushtetuese që është drejt fundit. Dhe është i vetmi mandat nga të gjithë anëtarët e Gjykatës Kushtetuese që përfundon në vitin 2025. Ai është mandati i Kryetares së Gjykatës Kushtetuese, Holta Zaçaj. Sipas një rregullimi tjetër shtesë të vendosur në Kushtetutë për përtëritjen e anëtarëve te Gjykatës Kushtetuese, gjyqtari i ri kushtetues, që zëvendëson anëtarin me mandat të mbaruar në 2017-ën, qendron në detyrë deri në vitin 2025.
Holta Zaçaj zëvendësoi në vitin 2023 gjyqtaren Vitore Tusha, me mandat të mbaruar që në vitin 2017, kohë në të cilën u shpall edhe vakanca nga Gjykata e Lartë. Procedura në atë kohë dështoi dhe procesi është përsëritur 2 herë të tjera, në vitin 2021 dhe 2022.
Kur u zgjodh në detyrë në janar 2023, zonja Zaçaj dhe çdokush i interesuar ishin në dijeni të përfundimit të mandatit të saj në vitin 2025, pavarësisht se kur ky gjyqtar që zëvendësonte Vitore Tushën do ta fillonte detyrën. Dhe për këtë flasin sërish dokumentat.
Gazeta Si sjell vendimin e Gjykatës së Lartë për zgjedhjen e zonjës Holta Zaçaj si anëtare e Gjykatës Kushtetuese, ku në pikën 1 të vendimit thuhet, mes të tjerash, se “zonja Zaçaj ka mandat të pjesshëm deri në kryerjen e ripërtëritjes në vitin 2025”.
Çfarë është në lojë?
Të dy dokumentat, si për emërimin e gjyqtares së dorëhequr Elsa Toska, edhe për emërimin e gjyqtares Holta Zaçaj, njëkohësisht Kryetare e Gjykatës Kushtetuese, tregojnë përtej çdo dyshimi afatet e kohëzgjatjes së emërimit të tyre.
Këto dokumenta mbyllin çdo debat mbi këtë çështje, por ka diçka që mbetet akoma e paqartë dhe lë shumë skenarë të hapur në Gjykatën Kushtetuese. Askush sot nuk i di arsyet e dorëheqjes së gjyqtares kushtetuese Elsa Toska.
Të paktën, askush nuk i ka pohuar ato në publik, duke u dhënë zë shumë dyshimeve për vendimet e pritshme në Gjykatën Kushtetuese. Institucioni më i rëndësishëm i vendit është përfshirë nga një valë informacionesh që qarkullojnë më portale dhe rrjete sociale, të cilat vendosin në dyshim integritetin moral të anëtarëve dhe këshilltarëve ligjorë në Gjykatën Kushtetuese.
Është rastësi që gjithçka po ndodh në të njëjtën kohë? Thuhet se aty ku luhet loja e pushteteve nuk ka asgjë të rastësishme! Për ta vertetuar këtë, axhenda e Gjykatës Kushtetuese ka çështje konkrete dhe për të cilat duhet të merren vendime të shpejta.
Në 19 nëntor, Gjykata Kushtetuese duhet të vendosë, nëse masa e arrestit ndaj kreut të opozitës është apo jo kushtetuese, vendim prej të cilit varet liria e Sali Berishës.
Po ashtu, Gjykata është vënë para një zgjedhje tjetër me shumë rëndësi. Biznesmeni Pëllumb Gjoka, të cilit qeveria i ka dhënë statusin e investitorit strategjik në vitin 2021, kërkon shpalljen e pavlefshme të bisedave në aplikacionet e koduara SKY/ECC. Bazuar edhe në këto biseda, SPAK, e ka akuzuar atë si pjesë të një organizate kriminale, që kryente vrasje dhe pengmarrje.
Gjatë ekzistencës së saj, Gjykata Kushtetuese ka marrë vendime me rëndësi të jashtëzakonshme politike, sociale dhe ekonomike, por rëndësia e këtyre dy vendimeve të reja të pritshme, tejkalon shumë prej tyre për nga implikimi i shumë faktorëve brenda dhe jashtë institucioneve.
Më 7 tetor të vitit 1945, u krijua në Tiranë, Lidhja e Shkrimtarëve.
Drejtoria e Përgjithshme e Arkivave kujton se dy vjet më pas, në vitin 1947, këtij organi i bashkëngjitet edhe Lidhja e Artistëve, duke bërë bashkë kështu letrarët me kastën e artistëve të vendit.
Në fillesat e saj, Lidhja (LSHA) numëronte 70 anëtarë, ku bënin pjesë po ashtu gazetarë dhe gjuhëtarë. Mandej, numri i tyre erdhi duke u shtuar. Si kryetar i saj, u zgjodh Sejfulla Malëshova, ndërsa detyra honorifike e presidentit iu ngarkua Fan Nolit. Në statutin e Lidhjes së Shkrimtarëve ishte parakushti që nuk do të pranohej anëtar asnjë prej atyre shkrimtarëve, publicistëve e gazetarëve që i shërbyen me veprat e tyre okupatorit e që konsideroheshin armiq të popullit.
Disa prej pasuesve të Malëshovës në krye të LSHA-së ishin: Dhimitër Shuteriqi, Dritëro Agolli, Bardhyl Londo, Xhevahir Spahiu, Limos Dizdari etj.
LSHA-ja kishte organet e saj letrare dhe artistike, sikurse: revistën “Literatura jonë”, më pas “Letërsia jonë” (1947), më vonë revistën mujore “Nëntori” (1954), të përjavshmen “Drita” (1961), revistën në frëngjisht “Les lettres Albanaises” (1978), “Bota Letrare”, “Revista letrare” etj. (ATA)
”Jam në Turne” titullohet filmi dokumentar kushtuar aktorit Pandi Raidhi, Artist i Popullit, që u shfaq në Qendrën për Hapje dhe Dialog, COD.
Ky film nxjerr në pah figurën e papërsëritshme të aktorit, që qëndron në piedestalin e skenës dhe të ekranit shqiptar. Përmes materialeve të rralla, regjistrimeve filmike, intervistave nga kolegët e familjarët, dokumentari tenton të sjellë historinë e jetës, një histori triumfi, talenti, pune të palodhur dhe përkushtimi në skenë dhe në ekran.
Pandi Raidhi diti të ishte dhe të mbetet në kujtesën e kolegëve një njeri i mirë, një bashkëpunëtor komod dhe me shumë humor, i pasionuar dhe i vendosur për të përmbushur me shpirt rolet, karakteret, personazhet, ato përfaqësime kinematografike që e kanë vendosur atë në kolonën e korifenjve të artit tonë skenik.
Disa prej filmave më të spikatur ku ai ka interpretuar janë: “Yjet e netëve të gjata”, “Përballimi”, “Krevati i Perandorit”, “Zonja nga qyteti”, “Një shoqe nga fshati”, “Beni ecën vetë”, “Rrugicat që kërkonin diell” etj.
Pandi Raidhi lindi më 14 prill 1921 në qytetin e Korçës. Ai e nisi karrierën e tij artistike në vitin 1937 me shfaqen teatrale “Dasma korçare”, ku fitoi menjëherë simpatinë e publikut korçar.
Mori pjesë në Luftën Antifashiste Nacionalçlirimtare në radhët e Rinisë Antifashiste. Në vitin 1948 pas mbarimit të shkollës së mesme u fut në punë në Teatrin Popullor (sot Teatri Kombëtar) ku interpretoi dramën “Dasma korçare”. Në vitin 1950 u kthye në teatrin “A. Z. Çajupi” të Korçës ku do të interpretonte me dhjetëra role.
Pandi Raidhi u nda nga jeta më 18 korrik 1999. (ATA)
Kuvendi i Shqipërisë ka reaguar me një deklaratë zyrtare pas kaosit të shkaktuar në seancën e një dite më parë, ku deputetët e opozitës i vunë zjarrin karrigeve.
Në deklaratë thuhet se aktet e së hënës janë të dënueshme në aspektin e legjislacionit shqiptar dhe absolutisht të papranueshme në çdo aspekt tjetër.
Po ashtu, theksohet se është ngritur një grup pune për të bërë vlerësimin e dëmeve të shkaktuara dhe në përfundim të këtij vlerësimi, deputetët e përfshirë do të ngarkohen me përgjegjësinë e dëmshpërblimit të plotë financiar.
“Kuvendi i Shqipërisë, si institucioni më i rëndësishëm kushtetues që mishëron vullnetin e popullit nëpërmjet të zgjedhurve të vet, u sulmua dje si kurrë më parë dhe u përball me akte të rënda, deri në zjarrvënie, të dënueshme në aspektin e legjislacionit shqiptar dhe absolutisht të papranueshme në çdo aspekt tjetër.
Veprimet e ndërmarra nga deputetët e përfshirë, përmes goditjes me sende të forta ndaj personave të tjerë dhe djegies, shkatërrimit dhe dëmtimit të pajisjeve në sallën e seancave plenare, kanë shkaktuar përveç veprave penale edhe dëmtime të rënda të pronës publike.
Kuvendi i Shqipërisë, ka ngritur një grup pune për të bërë vlerësimin e dëmeve të shkaktuara dhe në përfundim të këtij vlerësimi, deputetët e përfshirë do të ngarkohen me përgjegjësinë e dëmshpërblimit të plotë financiar. Karriget e djegura prej tyre nuk janë të tyret, po janë të popullit shqiptar dhe janë blerë e mirëmbahen ashtu si edhe të gjitha pajisjet e tjera, me taksat e shqiptarëve. Zëvendësimi i plotë i tyre dhe i çdo pajisjeje tjetër të dëmtuar do të bëhet ekskluzivisht me të ardhurat që do t’u mbahen nga paga deputetëve të përfshirë.
Kuvendi i Shqipërisë u kujton të gjithëve se ky institucion është besimi dhe vullneti i popullit dhe populli nuk është një karrige që digjet, po është Sovrani që shërbehet deri në fund nga Kuvendi për besimin dhe vullnetin e Tij”, thuhet në deklaratën e Kuvendit.
Sekretari i Përgjithshëm i PD, Flamur Noka deklaroi në mbledhjen e Federatës së Opozitës se kjo qeveri ka burgosur politikisht tre figura, Sali Berishën, Fredi Belerin dhe Ervin Salianjin si edhe ka tundur prangat për Mediun dhe Metën.
Ndaj sipas tij aksioni i nisur nuk ka kthim.
“Berishës i faturuan firmat e Ramës dhe duke sajuar gjera të paqena, por që në fakt konkludio se ishte një flluskë sapuni dhe kjo dosje është dekoratë nderi për Sali Berishës, pasi në 30 vjet që ju bë vettingu nuk iu gjet asnjë shkelje
Vazhdoi me burgosjen e Fredi Belerit si një opozitar që po i merrte bashkinë ku ai kishte projekte për të vjedhure prona. Beleri ishte pengesë që pronat të vidheshin nga Rama. Beleri u burgos politikisht.
Ju tundën prangat kreut të PL vetëm se ky artikulonte dhe nxirrte të vërtetat në shesh.
Vazhdoi sulmet duke i tundur prangat kreut të PR, Fatmir Mediut.
Dashuria e Ramës me Fatmir Xhafës kërkonte një kurban dhe kurbani në ëndrrat e tyre ishte përcaktuar, duhet të ishte Ervin Salianji. Sepse deputetit Salianji vendosi ti thoshte shqiptarëve të vërtetën për një trafikant që fshihej pas pushtetit të vëllait të tij ministër. Ky ishte një vendim i marrë nga Rama dhe Fatmir Xhafa”, tha Noka.
Ai bëri thirrje që në 7 tetor të gjithë të bashkohen në protestën e opozitës.
“Ndaj ne jemi në këmbë dhe të vendosur që t’i bëjmë ballë dhe të luftojmë deri në fund për kauzën tonë.
Kauza e çdo shqiptari sot është qeveria teknike për t’i dhënë zgjedhje të lira çdo shqiptari dhe që Shqipëria, më në fund pas 12 vitesh me zgjedhje të vjedhura dhe të dhunuara, pas 12 vitesh me narkoregjim, të kthehet në një shoqëri demokratike dhe pluraliste dhe në një shoqëri që zhvillohet dhe ecën drejt Europës. Rrugë tjetër për ne nuk ka”, përfundoi Noka.
Pas ambasadorit të BE, edhe ambasada e Shteteve të Bashkuara të Amerikës në Tiranë dënoi dhunën e një dite më parë në sallën e parlamentit dhe i apeloi palëve që të angazhohen në dialog konstruktiv.
“Ambasada e SHBA është thellësisht e shqetësuar për shkatërrimin dhe forcën e shpalosur në parlamentin shqiptar të hënën. Akte të tilla dëmtuese dhe potencialisht lënduese nuk kanë vend në procesin demokratik. Nxisim të gjitha palët e përfshira të ushtrojnë vetëpërmbajtje, të angazhohen në dialog konstruktiv si dhe të përqafojnë vlerat e respektit dhe qytetarisë”, thuhet në Deklaratën e Ambasadës Amerikane.
“Mbështesim diskutimet paqësore dhe bashkëpunuese lidhur me negociatat për anëtarësimin e Shqipërisë në BE si dhe do të vazhdojmë të qëndrojmë krah institucioneve shqiptare teksa punojnë për ta sjellë Shqipërinë më pranë bashkësisë euro-atlantike”, përfundon deklarata.
Ambasadori i Bashkimit Europian, Silvio Gonzato ka reaguar pas incidenteve të ndodhura në Kuvend një ditë më parë, ku deputetët e PD dogjën në oborr karriget, ndërsa në sallë nuk munguan përplasjet dhe konfrontimet edhe me gardën dhe deputetët e PS.
Teksa u shpreh se ajo që ndodhi ishte për të ardhur keq, Gonzato bëri thirrje që të ulen tensionet dhe të shmangen sulme të tilla.
Në një demokraci funksionale si Shqipëria tha ai, pakënaqësitë duhet të shprehen në mënyrën e duhur e nuk duhet të përdoret dhunë.
“Është për të ardhur keq që për një çështje tjetër disa përfaqësues të opozitës përdorën mënyra që ndërpresin mbarëvajtjen e jetës parlamentare në kuvend. Është për të ardhur keq. Për çfarëdo ideje që kemi nuk është kjo mënyra për ta shprehur mendimin.
Në një demokraci funksionale si Shqipëria pakënaqësitë duhet të shprehen në mënyrën e duhur e nuk duhet të përdoren dhunë apo dëmtime ndaj pronës për të shprehur mendimin, deputetët e kuvendit duhet të kenë mundësinë të përmbushin rolin e tyre në siguri të plotë“, tha ambasadori i BE-së në një reagim për gazetarët jashtë sallës së Kuvendit.
Opozita nuk ka marrë pjesë në Komisionin e Ligjeve që u mblodh këtë të hënë.
Deputetët demokratë nuk morën pjesë edhe në Komisionin e Posaçëm të Sterilizimit dhe Check Up-it.
Opozita e ka nisur sot aksionin pas dënimit me burg të deputetit Ervin Salianji për veprën penale kallëzim i rremë.
“Nesër nuk marrim pjesë në mbledhjet e komisioneve parlamentare, me përjashtim të Palokës dhe Joridës që me porosi të Kryetarit të Partisë që do të jenë tek integrimi për të shprehur qëndrimin e PD për hapjen e negociatave me BE. Ndërkohë rikujtesë për mbledhjen e Grupit Parlamentar nesër në seli në orën 15:00” shkruhej në njoftimin e një dite më parë që u mbërriti të gjithë deputetëve të PD-së.
Ndërkohë deputetët e Partisë Socialiste do të vijojnë të marrin pjesë rregullisht në komisionet parlamentare, pavarësisht bojkotit të njoftuar nga ana e opozitës, pas dënimit të deputetit Ervin Salianji.
Burime brenda mbledhjes së grupit parlamentar të PS bëjnë të ditur se kreu i grupit, Niko Peleshi, i ka udhëzuar deputetët që pavarësisht aksionit të PD, puna e tyre duhet të vazhdojë si në komisione dhe në Parlament.
“Ne do ta vazhdojmë jetën parlamentare, është zgjedhja e opozitës nëse do të marrë pjesë apo jo. Deri tani nuk ka qenë e nevojshme për mbledhje online”, tha Peleshi për gazetarët. I pyetur për reagimin e opozitës pas dënimit të Ervin Salianjit, Peleshi tha: “Nuk e kemi kuptuar çfarë do të bëjë opozita, çfarë do të thotë bojkot”.
I vetmi komision në të cilin opozita mori pjesë është ai i integrimit europian, ku morën pjesë vetëm deputetët e PD, Jorida Tabaku dhe Edi Paloka, duke debatuar me socialistët.
Edicioni i 22-të i Tirana International Film Festival i solli kryeqytetit nga data 22-28 shtator shumë prej filmave më të rinj të prodhuar anembanë globit. Mbi 200 filma u shfaqën në disa prej kinemave të Tiranës, një pjesë e madhe e të cilëve premiera kombëtare e botërore.
Në një ceremoni emocionuese, çmimi “Bufi i artë” iu dha regjisorit Mika Gustafson për filmin e tij “Paradise is burning”, një bashkëprodhim suedez, danez, finlandez e italian prej 108 minutash.
Në motivacionin për çmimin thuhej: “U mahnitëm duke ndjekur personazhet e këtij filmi. Regjia e tij na udhëhoqi me mjeshtëri në çdo kthesë emocionale, duke zbuluar nuancat delikate të tyre, shpirtra të plagosur teksa kërkonin identitetin, mbijetesën, gëzimin dhe vullnetin e tyre për të jetuar.”
Nga seksioni PerspecTIFF u zgjodh filmi “Goodbye Julia” nga Mohamed Kordofani, i cili eksploron në thellësi ndjenjat njerëzore duke na mësuar si të tejkalojmë urrejtjen dhe intolerancën, duke arritur tek paqja me vetveten. “Goodbye Julia” është një film nga Sudani.
Çmimin për regjinë më të mirë e mori Dorka Vermes nga Hungaria, ndërsa skenari më i mirë i festivalit u shpall ai i Isa Qoses, i cili u prezantua në TIFF me “Lejlekun”.
Filmi më i mirë i shkurtër për të cilin TIFF ka të drejtën ta kualifikojë për konkurrim në çmimet Oscar, u shpall “Dreams like paper boats”, i regjisorit Samuel Suffren nga Haiti.
Ndërsa çmimi BEST EUROPEAN SHORT FILM u shpall “On the way” nga Samir Karadoha, një prodhim kosovar prej 15 minutash. Me këtë fitore, filmi arrin të kualifikohet për të qenë kandidat në European Film Awards 2024.
Çmimi i audiencës shkoi për filmin “Parthenope”, me regji nga italiani Paolo Sorrentino.
“Parthenope” është një film dramë /fantazi i vitit 2024, shkruar, prodhuar dhe drejtuar nga Paolo Sorrentino. Një bashkëprodhim ndërkombëtar midis Italisë dhe Francës, në film luajnë Celeste Dalla Porta, Stefania Sandrelli, Gary Oldman, Silvio Orlando, Luisa Ranieri, Peppe Lanzetta dhe Isabella Ferrari.
“Parthenope” u zgjodh për të konkurruar për Palmën e Artë në Festivalin e 77-të të Filmit në Kanë, ku u shfaq premierë më 21 maj 2024. Është planifikuar të dalë në kinema në Itali nga PiperFilm më 24 tetor 2024. (ATA)
Vangjel Tavo bëri sot betimin si kryetar i bashkisë së Himarës, pas certifikimit të rezultatit të zgjedhjeve të 4 gushtit.
Ceremonia e marrjes së detyrës u zhvillua në një mbledhje të këshillit bashkiak të Himarës.
Pas betimit, Tavo garantoi se nuk do të jetë një qytetar i parë, por do të jetë një shërbëtor i parë i Himarës dhe do të punojë për përmirësimin e jetës së banorëve të kësaj bashkie.
“I privilegjuar të qëndroj para jush si kryetar i bashkisë së Himarës, i nderuar që do t’u shërbej banorëve në çdo njësi e fshat. Unë betohem se nuk do të jem qytetar i parë, por shërbëtor i parë i Himarës. Do të punoj në të mirë të banorëve për përmirësimin e jetës”, tha ai.
Tavo siguroi se bashkia nën drejtimin e tij do të jetë një qendër komunitare që kujdeset për nevojat e banorëve.
“Kjo bashki do të jetë e juaja. Zyra ime do të jetë e hapur për banorët e thjeshtë. Do të jenë të hapura dyert dhe për ide për secilin që kërkon të kontribuojë në të mirën e Himarës”, u shpreh ai.
Tavo u zgjodh kryetari i ri i bashkisë Himarë gjatë zgjedhjeve të pjesshme që u mbajtën në këtë bashki në 4 gusht.
Vangjel Tavo i PS fitoi me 58,62 % të votave, ndërsa rivali politik i tij, Petro Gjikuria i koalicionit “Bashkë Fitojmë” mori 41,38 % të votave.
Partia e ekstremit të djathtë, Partia e Lirisë (FPO), e udhëhequr nga Herbert Kickl, ka fituar zgjedhjet parlamentare të mbajtura në Austri të dielën, sipas projeksioneve fillestare. Rezultati zgjedhor potencialisht e vendos këtë parti në vendin e parë për të formuar Qeverinë, për herë të parë në historinë e pasluftës.
Sipas projeksioneve, FPO-ja ka dalë e para, por nuk ka fituar shumicën absolute. Kjo nënkupton se partisë i duhet të gjejë një partner koalicioni në Parlament për të formuar një Qeveri stabile, nëse presidenti Alexander Van der Bellen e fton këtë parti për të formuar ekzekutivin e ri.
Cilat janë opsionet e udhëheqësit të partisë?
E vetmja parti që e ka lënë mundësinë e hapur për koalicion me FPO-në është partia konservatore në pushtet, Partia Popullore Austriake (OVP). Por, udhëheqësi i OVP-së, kancelari Karl Nehammer, e ka përjashtuar mundësinë e formimit të një ekzekutivi ku do të merrte pjesë edhe Kickl.
Përveç kësaj, janë edhe rezervat e Van der Bellen lidhur me Kickl. Të gjitha këto kanë shtuar pikëpyetjet lidhur me atë nëse Kickl do të largohet dhe do të lë ndonjë anëtar tjetër të partisë së tij që të bëhet kancelar.
Duke pasur parasysh se sa ashpër ai dhe partia e tij kanë bërë fushatë me idenë që Kickl duhet të bëhet “volkskanzler” apo kancelari i popullit, ky opsion aktualisht duket i pamundur.
FPO-OVP
Nëse FPO-ja ftohet që të formojë një koalicion qeverisës, e vetmja parti me të cilën mund të formojë një shumicë është OVP-ja.
Dy partitë kanë qëndrime të ndryshme në shumë fusha kyçe, veçmas sa i përket vendosjes së rregullave më të ashpra për imigrimin.
Por, këto dy subjekte mbështesin shkurtimin e taksave për të rritur ekonominë, e cila po tkurret qe dy vjet radhazi.
Negociatat, megjithatë, do të mund të ndërlikoheshin për shkak të raportit jo të mirë mes Kickl dhe Nehammer. Gjatë fushatës, Nehammer e ka përshkruar Kickl si person që merret me teori konspirative dhe si një person që nuk është i kualifikuar që të qeverisë.
Roli i OVP-së
OVP-ja është partia në pushtet. Ka qenë në çdo qeveri, përveç në ekzekutivin jetëshkurtër në detyrë që ishte Qeveria e parë e përbërë nga tri parti në 37 vjetët e fundit.
Përderisa shumë mendojnë se OVP-ja është partia më e afërt me FPO-në në aspektin ideologjik, OVP-ja të paktën në parim duhet të ketë një alternativë sa i përket një koalicioni me FPO-në: një aleancë trepalëshe me partinë që ka dalë e treta në zgjedhje, Partia Socialdemokrate dhe me një nga dy partitë që kanë marrë më pak se 10 për qind të votave, liberalët e Neos apo të Gjelbërit e krahut të majtë.
Në një skenar të tillë, OVP-ja do të ishte partia më e madhe, që nënkupton se Nehammer do të mund të vazhdonte të mbante postin e kancelarit. Një skenar i tillë do të ishte më i lakmueshëm sesa një ku OVP-ja do të ishte partnerja më e vogël e koalicionit qeverisës.
Pengesa presidenciale
Presidenti Van der Bellen, ish-udhëheqës i të Gjelbërve, kishte bërë betimin së bashku me ministrat nga FPO-ja, përfshirë Kickl, kur partia e tij formoi një koalicion me OVP-në më 2017. Koalicioni pati kolaps pas një skandali në 2019-ën.
Van der Bellen po ashtu kishte miratuar vendimin për shkarkimin e Kickl nga Qeveria me kërkesën e kancelarit të atëhershëm, Sebastian Kurz, nga OVP-ja, disa ditë para se Parlamenti të rrëzonte ekzekutivin.
Presidenti austriak ka shprehur rezerva lidhur me Kickl, duke lënë të kuptohet se ai ose nuk do ta lejojë atë që të bëhet kancelar, ose nuk do t’i kërkojë FPO-së që të tentojë të formojë Qeverinë nëse del partia e parë.
Megjithatë, margjina e fitores së FPO-së është paraparë që të jetë më e madhe sesa projeksionet e para, duke e vendosur në një pozicion më të mirë Kickl.
Edhe pse është një praktikë që presidenti t’i kërkojë partisë së parë që të formojë Qeverinë, Van der Bellen nuk është i obliguar të veprojë kështu.
“Kjo është një praktikë, por me sa e di ky rregull nuk është në Kushtetutë”, tha Van der Bellen vitin e kaluar.
“Ajo çfarë është në Kushtetutë është se unë e emëroj kancelarin… Është një nga pikat e pakta ku presidenti i ka duart plotësisht të lira”.
Pra, Van der Bellen mund të vendosë që të ndërmarrë një qasje krejtësisht të re.
Login
