Nga Elvis Hila
Maria, një shitëse rreth të gjashtëdhjetave e një dyqani ushqimor në qendër të fshatit Gjadër në Lezhë thotë se që kur italianët filluan punën për ndërtimin e kampit të refugjatëve, xhiroja në dyqanin e saj është dyfishuar.
âKam shitur vetĂ«m pĂ«r njĂ« ditĂ« 200 shishe me ujĂ«, kur nĂ« kushte normale, ato sâi shisja as pĂ«r tre muajâ, thotĂ« gruaja, e kĂ«naqur si po shkojnĂ« punĂ«t nĂ« ditĂ«t e fundit.
I mpakur prej vitesh nga emigracioni masiv, fshati i Gjadrit është gjallëruar së fundmi nga prania e rreth 150 punëtorëve dhe dhjetra karabinierëve që po punojnë për ngritjen e kampit të refugjatëve pas marrëveshjes kontroverse mes kryeministrave Edi Rama dhe Giorgia Meloni nëntorin e vitit të kaluar.
Marrëveshja është kundërshtuar gjerësisht nga organizatat e të drejtave të njeriut dhe komuniteti i zonës, por tashmë një pjesë e banorëve si Maria po shpresojnë se kampi mund të jetë një mundësi e mirë ekonomike për ta.
Protokolli mes qeverisë shqiptare dhe asaj italiane parashikon ngritjen e një qendre pritjeje në portin e Shëngjinit dhe një kampi të mbyllur në Gjadër për refugjatët nga Lindja e Mesme apo Afrika e Veriut që kapen në detin Mesdhe.
NjĂ« pjesĂ« e tyre parashihet tĂ« transferohen nĂ« ShqipĂ«ri pĂ«r tâu procesuar ndaj kĂ«rkesave pĂ«r azil, njĂ« praktikĂ« e cila kritikohet se bie ndesh me ligjet ndĂ«rkombĂ«tare nga organizatat e tĂ« drejtave tĂ« njeriut. Sipas protokollit, nĂ« ShqipĂ«ri do tĂ« transferohen jo mĂ« shumĂ« se 3 mijĂ« emigrantĂ« nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ«.
Dy kampet janë të rrethuar me mure të larta metalike të ngjashme me burgjet. Qendrat do të jenë nën administrim të Italisë dhe shihen nga qeveria italiane si një formë presioni për të trembur dhe frenuar refugjatët që synojnë në mënyrë të paligjshme brigjet italiane.
Qendra pritëse në portin e Shëngjinit u inaugurua në qershor, në mes të fushatës për zgjedhjet Europiane nga Meloni dhe Rama. Ndërkohë, kampi në Gjadër ishte parashikuar të inaugurohej në gusht të këtij viti, por punimet aty janë zvarritur për disa muaj.
Megjithatë në tetor puna duket se po shkon drejt fundit. BIRN mësoi se është ngritur e gjitha struktura me 1200 kontejnerë në total, po ashtu është bërë dhe rrethimi me kangjella metalike rreth 6 metra të larta.
Aktualisht po punohet për lidhjen e kanalizimeve të ujit, energjisë elektrike si dhe asfaltimin e ambientit brenda strukturës. Për të gjithë punën u angazhuan rreth 150 punojës, një pjesë nga zona e Zadrimës dhe të tjerë nga Italia dhe Maqedonia e Veriut.
Teksa punimet në kampin e refugjatëve në Gjadër të Lezhës po shkojnë drejt fundit, zona është marrë nën administrim nga karabinierët italianë që janë vendosur brenda saj. Karabinierët kanë mbërritur prej një muaji dhe po operojnë brenda kampit me turne përgjatë 24 orëve.
Ndërkohë, siguria përreth kampit ruhet nga punonjës të policisë shqiptare. Në Drejtorinë e Policisë së Lezhës po ngrihet një strukture e posaçme me rreth 80 punonjës policie dhe oficerë, të cilët do të koordinojnë punën me palën Italiane për të garantuar sigurinë në ambientet përreth kampit të refugjatëve në Gjadër.
âPo punohet edhe natĂ«n pĂ«r ta bĂ«rĂ« gati tĂ« paktĂ«n deri nĂ« muajin nĂ«ntor, pasi siç e keni parĂ« dhe vetĂ« ka patur shumĂ« punĂ« pĂ«r tĂ« realizuar projektin ashtu siç Ă«shtĂ« parashikuar,â thotĂ« Ndoci, njĂ« roje private i kontraktuar nga njĂ« kompani italiane.
Fije shprese në dëshpërim
Si shumĂ« fshatra tĂ« ShqipĂ«risĂ«, Gjadri Ă«shtĂ« braktisur masivisht nga banorĂ«t. AleksandĂ«r Preka kryeplak i Gjadrit, thotĂ« se nga rreth mbi 2 mijĂ« banorĂ« para viteve 90âČ, tani nĂ« fshat nuk ka mĂ« shumĂ« se 500 banorĂ«.
Preka dhe banorët e mbetur të fshatit ishin skeptikë kur dëgjuan fillimisht planet për ndërtimin e kampit aty, por tani një pjesë e tyre ironikisht po e shohin kampin me refugjatë si një mundësi për të shpëtuar zonën nga dëshpërimi i shkaktuar nga emigrimi masiv i banorëve.
âFillimisht edhe unĂ« vetĂ« dhe shumĂ« banorĂ« e kanĂ« parĂ« mĂ« skepticizĂ«m çështjen e marrĂ«veshjes me ItalinĂ«, por shumĂ« shpejt gjĂ«rat ndryshuan dhe po tâi pyesĂ«sh nĂ« kĂ«to momente, mbi 80% e banorĂ«ve tĂ« Gjadrit dhe zonĂ«s pĂ«rreth po e shohin pozitivisht,â thotĂ« Preka.
Disa prej banorëve kanë përfituar që prej fillimit të punimeve. Rreth 60 banorë të zonës kanë filluar punë brenda kampit, ndërkohë rreth 15 familje kanë dhënë banesat e tyre me qira për punëtorë që kanë ardhur nga jashtë.
NdĂ«r ta Ă«shtĂ« PjetĂ«r Toma nga fshati Kakarriq i LezhĂ«s. Toma ka njĂ« shtĂ«pi tre katĂ«she pak metra larg bazĂ«s ushtarake tĂ« Gjadrit ku po ndĂ«rtohet kampi, por nuk kishte menduar ndonjĂ«herĂ« qĂ« mund tâa jepte atĂ« mĂ« qira.
âUnĂ« kam njĂ« shtĂ«pi tre katĂ«she tĂ« cilĂ«n e kam ndĂ«rtuar me mund dhe sakrificĂ« pĂ«r tĂ« jetuar bashkĂ« me familjen time dhe sâe kisha menduar asnjĂ«herĂ« qĂ« do ma kĂ«rkonin me qira, pasi njerĂ«zit vetĂ«m po largohen nga fshati dhe sidomos tĂ« rinjtĂ« nuk kanĂ« dĂ«shire tĂ« jetojnĂ« kĂ«tuâ, thotĂ« Toma 70 vjeç. NĂ« shtĂ«pinĂ« qĂ« e ndĂ«rtoi pĂ«r vete dhe fĂ«mijĂ«t, 70-vjeçari jeton vetĂ«m me bashkĂ«shorten, ndĂ«rsa 3 fĂ«mijĂ«t janĂ« emigrantĂ«.
Ai thotë se kur nisi puna për ndërtimin e kampit, 15 punëtorë nga Maqedonia e Veriut u akomoduan në shtëpinë e tij.
PunĂ«torĂ«t po paguajnĂ« sĂ« bashku 1 mijĂ« euro nĂ« muaj, njĂ« shumĂ« e madhe pĂ«r banorĂ«t e zonĂ«s. âFillimisht kam bĂ«rĂ« njĂ« kontratĂ« 6 mujore, me tĂ« drejtĂ« rinovimiâ, thotĂ« Toma.
Veç disa dhjetra të punësuarve dhe shtëpive të dhëna me qira, banorët po shpresojnë edhe të përfitojnë investime në infrastrukturë.
âNa kanĂ« premtuar se me pĂ«rfundimin e punimeve dhe vĂ«nien nĂ« funksion tĂ« kampit do tĂ« ketĂ« investime dhe nĂ« fshat. KĂ«tĂ« na ka thĂ«nĂ« ambasadori italian, i cili ka qenĂ« i pranishĂ«m bashkĂ« me pĂ«rfaqĂ«sues tĂ« tjerĂ« kĂ«tu nĂ« GjadĂ«r,â thotĂ« kryeplaku Preka, i cili shpreson qĂ« kjo tĂ« sjellĂ« edhe pĂ«rmirĂ«simin e rrjetit elekrik tĂ« zonĂ«s./BIRN
The post Në Gjadrin e zbrazur nga emigracioni, kampi i refugjatëve ngjall një fije shprese appeared first on Lapsi.al.
Login
