âTĂ« vetorganizuarâ dhe nĂ« prani tĂ« policisĂ« serbe, pĂ«r pak sa nuk shkaktuan njĂ« bllokadĂ« njĂ«ditore tĂ« dy pikave kufitare ndĂ«rmjet SerbisĂ« dhe KosovĂ«s mĂ« 6 shtator, si kundĂ«rpĂ«rgjigje ndaj vendimit tĂ« QeverisĂ« sĂ« KosovĂ«s pĂ«r mbylljen e institucioneve paralele serbe nĂ« veri, zonĂ« e banuar me shumicĂ« serbe.
Grupe të vogla njerëzish vendosën bllokada në anën serbe të kufirit në Jarinjë, Bërnjak dhe Merdar dhe pas bllokadës, Qeveria e Kosovës mbylli për qarkullim pikëkalimet në Bërnjak dhe Merdar.
Nëse në polici të Serbisë është raportuar vendosja e bllokadave në pikat kufitare me Kosovën dhe se si pjesëmarrësit mund të vendosin se kush mund të kalojë dhe të kontrollojnë dokumente personale, nga Ministria e Punëve të Brendshme të Serbisë nuk janë përgjigjur për Radion Evropa e Lirë.
Dushan Janjiq nga Forumi për Marrëdhënie Etnike beson se shoqatat nuk i kanë organizuar vetë bllokadat.
âĂshtĂ« pjesĂ« e strukturĂ«s sĂ« shtetitâ, thotĂ« ai dhe shton se pjesĂ«marrĂ«sit nĂ« bllokadat e vendosura nĂ« kufi, nuk jetojnĂ« mĂ« nĂ« veri tĂ« KosovĂ«s.
âKĂ«ta janĂ« persona tĂ« zhvendosur nga Kosova. Kemi rreth 40 organizata joqeveritare. KĂ«to tri organizata nuk janĂ« spikatur nĂ« dhjetĂ« vjetĂ«t e funditâ, thotĂ« Janjiq.
Në shenjë mbështetjeje për serbët në Kosovë dhe Mal të Zi, më 8 shtator u organizua një bllokadë e shkurtër në rrugën kryesore drejt kufirit me Shqipërinë në zonën e komunës së Tuzit.
Grupi qĂ« bllokoi kĂ«tĂ« rrugĂ« kishte vendosur edhe pankartĂ«n âKur ushtria tĂ« kthehet nĂ« KosovĂ«â, gjĂ« e cila nxiti njĂ« reagim tĂ« ashpĂ«r nga drejtuesit e komunĂ«s sĂ« Tuzit, ku shumica e banorĂ«ve janĂ« shqiptarĂ«. Reagim tĂ« ashpĂ«r pati edhe nga tĂ« gjitha partitĂ« shqiptare nĂ« Mal tĂ« Zi.
Subjektet politike shqiptare në Mal të Zi kërkuan përgjegjësi nga policia dhe prokuroria malazeze për këtë akt dhe kërkuan identifikimin e grupit që, siç thanë ata, vendosën pankartën nacionaliste.
Subjektet politike thanë se nuk kanë marrë përgjigje për këto kërkesa nga autoritetet.
Bllokadat nĂ« Serbi âtĂ« vetĂ«organizuaraâ, policia nĂ« rolin e vĂ«zhgueses
Gjatë bllokadave në pikat kufitare, policia serbe nuk ka ndërhyrë për të parandaluar vendosjen e tyre.
Makinat me targa serbe kaluan nëpër kufi pa problem, por ato me targa të Kosovës u ndalën nga organizatorët e bllokadave, të cilët kontrollonin nëse personat që udhëtonin me këto makina kishin dokumente serbe.
Kamionët nuk u lejuan të kalonin kufirin.
Në përgjigje të deklaratës se policia nuk i ka penguar që të bllokojnë, përfaqësuesi i Shoqatës për Kultivimin e Traditave të Atdheut, Radomir Rojeviq, thotë se kanë njoftuar autoritetet për bllokadat, duke shtuar se bllokada të ndryshe po organizohen edhe në Beograd.
I pyetur nëse kanë pasur mbështetjen e shtetit për bllokimin e pikave kufitare dhe ndihmën financiare të dikujt tjetër, ai thotë se nuk kanë pasur një ndihmë të tillë.
âJo, pĂ«r fat tĂ« keq jo. Po tĂ« kishim, do tĂ« kishim ndoshta 1 mijĂ« njerĂ«z atje. Jo, nuk na dhanĂ« asnjĂ« dinar. Gjithçka qĂ« kĂ«rkuam prej tyre ishte qĂ« [pjesĂ«marrĂ«sit ] tĂ« mos shpĂ«rndaheshin nga policia. NĂ«se shteti do tĂ« donte tĂ« na ndihmonte, nuk do tĂ« ishim nĂ« bllokadaâ, thotĂ« Rojeviq.
âĂfarĂ« vendi, ne jemi aq tĂ« inatosur me shtetin sa nuk po marrin asnjĂ« masĂ« diplomatike. Jemi organizuar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pavarur, nuk kemi pasur asnjĂ« ndihmĂ« financiareâ, pohon Dragisha Miriq.
Të grumbulluarit në bllokadat në pikat kufitare kërkuan që të zhbëhej vendimi i Kosovës për mbylljen e institucioneve paralele serbe në veri, vendimi për përdorimin e dinarit serb dhe të dokumenteve serbe.
Po ashtu, ata kërkuan edhe që Policia e Kosovës të tërhiqet nga veriu.
Zyra për Kosovën e Qeverisë së Serbisë nuk i është përgjigjur pyetjes së REL-it për qëndrimin e tyre për bllokadat dhe nëse kanë qenë në kontakt me organizatorët.
Policia nĂ« Mal tĂ« Zi pretendon se nuk ka pasur âasnjĂ«â bllokim tĂ« rrugĂ«ve drejt ShqipĂ«risĂ«
NjĂ« grup i paidentifikuar personash bllokoi autostradĂ«n drejt ShqipĂ«risĂ« dhe shpalosi pankartĂ«n âKur ushtria kthehet nĂ« KosovĂ«â dhe publikuan fotografi nĂ« rrjetet sociale.
Policia e Malit të Zi nuk është përgjigjur zyrtarisht nëse është raportuar për bllokimin e rrugës Tuzi-Bozhaj dhe nëse po, cila organizatë ka organizuar këtë bllokim.
Jozyrtarisht u tha se në tubim morën pjesë më pak se 20 persona, që është më pak sesa kërkohet me ligj për të raportuar një tubim publik. Po ashtu ata jozyrtarisht thanë se në këtë rast prokuroria nuk ka konstatuar elemente të veprës penale.
Nga ana tjetër, kryetari i Komunës së Tuzit, Lindon Gjelaj, thotë se kjo ishte një shfaqje skandaloze që vënë në pikëpyetje veprimet e organeve kompetente, veçanërisht të policisë, për të cilën pretendon se ka ofruar siguri gjatë këtij tubimi.
âEdhe pse policia ofroi siguri gjatĂ« tubimit, fakti Ă«shtĂ« se para syve tanĂ«, hordhitĂ« provokuese tĂ« keqbĂ«rĂ«sve shpĂ«rndanin lirshĂ«m mesazhe qĂ« bĂ«nin thirrje pĂ«r konflikteâ, thotĂ« Gjelaj.
Gjelaj thotë për REL-in se edhe pesë ditë pas kësaj ngjarjeje, policia nuk është përgjigjur se kush e organizoi tubimin dhe nëse ishte marrë leje nga autoritetet për të.
Ai u bëri thirrje institucioneve kompetente, para së gjithash drejtorisë së policisë, që të marrin masa të menjëhershme dhe të sigurojnë që incidente të tilla të mos e kërcënojnë qetësinë dhe sigurinë e qytetarëve të Tuzit në të ardhmen.
âProvokime tĂ« tilla mund tĂ« kishin pasoja fatale⊠Mesazhe tĂ« tilla luftĂ«nxitĂ«se, tĂ« cilat haptazi bĂ«jnĂ« thirrje pĂ«r gjakderdhje tĂ« re nĂ« rajon, nuk kanĂ« vend nĂ« njĂ« komunitet si kyâ, thotĂ« ai.
Nënkryetari i Kuvendit të Malit të Zi, Nikolla Camaj, thotë se ngjarje të tilla nuk kanë vend në Mal të Zi, veçmas në Malësi, zonë e banuar me shumicë shqiptare, ku gjendet edhe komuna e Tuzit.
âProvokimi ka kaluar pa incidente vetĂ«m nĂ« sajĂ« tĂ« rrethanave fatlume, pasi vendasit nuk kanĂ« qenĂ« tĂ« informuar dhe nuk kanĂ« ditur pĂ«r kĂ«tĂ« ngjarjeâ, thotĂ« ai.
Forumi Shqiptar u bĂ«ri thirrje autoriteteve qĂ«, siç thonĂ« ata, mundĂ«suan organizimin e âkĂ«saj loje shovinisteâ, tĂ« marrin pĂ«rgjegjĂ«sinĂ« dhe tĂ« japin dorĂ«heqjen.
Partia shqiptare Forca, e quajti ngjarjen pranĂ« kufirit me ShqipĂ«rinĂ« njĂ« demonstrim tĂ« politikĂ«s sĂ« âSerbisĂ« sĂ« Madheâ dhe njĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« destabilizuar situatĂ«n nĂ« Mal tĂ« Zi.
Kjo parti i bëri thirrje kryeministrit Milojko Spajiq, që të distancohet nga veprime të tilla. Spajiq nuk ka reaguar për këtë rast.
Partitë shqiptare bëjnë pjesë në koalicionin qeverisës të Spajiqit, së bashku me partitë populiste dhe proruse në Mal të Zi.
Këtë ngjarje e ka trajtuar Qendra e forenzikës digjitale, që na njoftuar se ka identifikuar një pjesë të personave që u tubuan pranë kufirit me Shqipërinë.
Kjo qendër tha se ata ishin anëtarë të të ashtuquajturit Batalioni i shtatë i ish-Ushtrisë Jugosllave dhe anëtarë të vëllazërisë Tvrdosh Nikshiq, të cilët janë të afërt me Kishën Ortodokse Serbe.
Batalioni i shtatë i ish-ushtrisë jugosllave ishte formuar më 1999 dhe u shërbeu autoriteteve të atëhershme në Beograd, gjegjësisht regjimit të Sllobodan Milosheviqit për aktivitete hibride në territorin e Malit të Zi dhe shkaktimin e incidenteve, provokimeve dhe konflikteve.
Tvrdosh Nikshiq është organizatë që përfaqëson vlera antiperëndimore dhe proruse dhe ka elemente të dukshme të konservatorizmit fetar dhe kombëtar.
Kjo organizatë e vlerëson misionin e saj si patriotik dhe humanitar, ndërsa përdor ikonografi që janë karakteristikë të grupeve të djathta.
Slogani âKur ushtria tĂ« kthehet nĂ« KosovĂ«â, ishte shfaqur pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« mĂ« 2023, kur ndodhi sulmi i armatosur nĂ« BanjskĂ«, nĂ« veri tĂ« KosovĂ«s.
Përveç ngjarjeve në skenën politike malazeze, ngjarjet rajonale shpesh janë shkas për aktivizimin dhe veprimin e organizatave dhe individëve të ekstremit të djathtë.
Kush mori pjesë në bllokadat kufirin mes Serbisë dhe Kosovës?
Shoqatat e regjistruara në Serbi, përfaqësuesit e të cilëve ishin në bllokada, janë pak të njohura për publikun.
Organizatorët e bllokadës deklarojnë se aksioni nuk ka qenë i koordinuar me autoritetet në Serbi.
NdĂ«r organizatat e cituara nĂ« media si organizatore tĂ« bllokadave janĂ« edhe âAsociacioni i qytetarĂ«ve tĂ« Rrethit KosovĂ«-MitrovicĂ«â dhe shoqata âKoreni Nishâ.
âAsociacioni i qytetarĂ«ve tĂ« KosovĂ«s-Rrethi i MitrovicĂ«sâ Ă«shtĂ« themeluar nĂ« fillim tĂ« vitit 2010 dhe ka selinĂ« nĂ« Beograd.
Me termin rrethi Kosovë-Mitrovicë, Qeveria e Serbisë i referohet komunave në veri të Kosovës.
Ajo është e regjistruar si shoqatë që synon të ushqejë traditat serbe dhe përfaqësues i saj është Radomir Rojeviq.
Emri i Rojeviqit ishte nĂ« mesin e pjesĂ«marrĂ«sve nĂ« prezantimin e librit âGjyqtar nĂ« luftĂ« dhe paqeâ tĂ« autores Danica Marinkoviq, i cili u mbajt nĂ« tetor 2023 nĂ« MoskĂ«.
Marinkoviq ishte gjyqtare hetuese në Kosovë gjatë luftës dhe njihet për mohimin e masakrës kundër civilëve shqiptarë në fshatin Reçak të Kosovës më 1999.
NĂ« media, emri i tij gjendet edhe gjatĂ« viteve â90, pasi Rojeviq ka qenĂ« zyrtar i lartĂ« i MajtĂ«s sĂ« Bashkuar Jugosllave (JUL), partisĂ« sĂ« Mirjana Markoviqit, gruas tĂ« Sllobodan Milosheviqit.
Zëvendëskryeministri aktual i Qeverisë së Serbisë, Aleksandar Vulin, ka qenë zyrtar i kësaj partie.
Rojeviq, i cili ishte në vendkalimin në Jarinjë, deklaron se shoqatat serbe që kanë familjet e tyre në Kosovë kanë marrë pjesë në bllokada.
âSituata pĂ«r serbĂ«t nĂ« KosovĂ« e Metohi çdo ditĂ« e mĂ« shumĂ« po vĂ«shtirĂ«sohet. ĂshtĂ« e qartĂ« se shteti nuk po bĂ«n asgjĂ« dhe ne kemi dashur tĂ« themi qĂ« kĂ«tu do tĂ« bllokojmĂ« me kaq pak njerĂ«z. ArritĂ«m atĂ« qĂ« ne donimâ, shprehet ai.
Radomir Rojeviq ka jetuar në Mitrovicën e Veriut. Por, sot ai nuk jeton më në Kosovë.
Edhe Dragisha Miriq, i cili ishte në pikën kufitare në Merdar, nuk jeton më në Kosovë, por në Nish, në jug të Serbisë.
Ai thotë për Radion Evropa e Lirë se për vendosjen e bllokadave në pikat kufitare janë pajtuar 19 shoqata.
Miriq udhĂ«heq shoqatĂ«n âKoreni Nihâ, e cila Ă«shtĂ« themeluar nĂ« fillim tĂ« vitit 2020. QĂ«llimet e shoqatĂ«s, siç thuhet, janĂ« âdecentralizimi i pushtetitâ dhe pĂ«rmirĂ«simi i kushteve tĂ« jetesĂ«s, si dhe mbrojtja shĂ«ndetĂ«sore dhe sociale e qytetarĂ«ve.
Sipas Miriqit, shoqata ka më pak se 500 anëtarë dhe në të bëjnë pjesë persona të zhvendosur nga Kosova, refugjatë nga ish-Jugosllavia, si dhe qytetarë të Nishit.
Dragisha Miriq ka qenë deputet i Kuvendit të Kosovës nga viti 2006 deri në vitin 2011. Ai për dy vjet ka qenë edhe këshilltar i ministrit të atëhershëm të Kosovës për Arsim, Shkencë dhe Teknologji, Agim Veliu.
Ai ka udhëhequr Partinë Serbe Kosova Metohia, emri i së cilës më vonë u ndryshua në Partinë e Re të Kosovës.
Ai ka qenë edhe kandidat për kryetar të Graçanicës në vitin 2015, duke garuar në kuadër të Lëvizjes Popullore për Kosovën.
NĂ« vitin 2019 ai u largua nga koalicioni Liria, tĂ« udhĂ«hequr nga Nenad Rashiq, ministri aktual pĂ«r Komunitete dhe Kthim nĂ« QeverinĂ« e KosovĂ«s, pĂ«r shkak tĂ« mesazheve qĂ« Rashiq pĂ«rcolli pĂ«rmes njĂ« videoje nĂ« gjuhĂ«n shqipe. Miriq ka deklaruar ato mesazhe âmadhĂ«rojnĂ« pavarĂ«sinĂ« e KosovĂ«sâ.
Ai atëherë ishte anëtar i Organit të Përkohshëm të Komunës së Deçanit, institucion nën kontrollin e Serbisë, që Kosova e konsideron paralel dhe të paligjshëm. Ai u shkarkua nga kjo pozitë nga Qeveria e Serbisë në qershor të vitit 2023.
Po ashtu, nĂ« Nish nga viti 2018 deri nĂ« vitin 2020 ka qenĂ« kĂ«shilltar nĂ« komunĂ«n e qytetit tĂ« MedianĂ«s nĂ« kuadĂ«r tĂ« LĂ«vizjes âMjaft Ă«shtĂ« mjaftâ.
GazetarĂ«t e REL-it panĂ« nisjen e njĂ« autobusi nga Beogradi pĂ«r nĂ« kufirin me KosovĂ«s nĂ« prag tĂ« bllokadĂ«s, me Slavica Vujaçiq nga âShoqata e Grave nga Kosova dhe Metohiaâ.
Në mars të këtij viti, zyrtarë të lartë të partisë në pushtet në Serbi, Partia Progresive Serb të presidentit Aleksandar Vuçiq, kur deklaruan se ajo ishte sulmuar gjatë rrugës për në Beograd, thanë se ajo ishte aktiviste e kësaj partie.
Vujaçiq refuzoi tâi tregonte REL-it nĂ«se ajo Ă«shtĂ« aktiviste politike dhe nĂ«se po, a ka lidhje me bllokadat. Paria e Vuçiqit nuk iu Ă«shtĂ« pĂ«rgjigjur pyetjeve tĂ« REL-it.
âShoqata e Grave nga Kosova dhe Metohiaâ, pĂ«rfaqĂ«suese e sĂ« cilĂ«s Ă«shtĂ« Vujaçiq sipas AgjencisĂ« pĂ«r Regjistrat e Bizneseve Ă«shtĂ« themeluar mĂ« 2007 dhe ka selinĂ« nĂ« Beograd.
Mbrojtja e personave të zhvendosur nga Kosova dhe refugjatëve nga territori i ish-Jugosllavisë është përmendur si synim i kësaj shoqate në Agjencinë për Regjistrat e Bizneseve.
âShoqata e Grave nga Kosova dhe Metohiaâ Ă«shtĂ« e regjistruar nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n adresĂ« me Asociacionin e QytetarĂ«ve tĂ« Rrethit KosovĂ«-MitrovicĂ«.
Kush ishin personat e maskuar në Bërnjak?
Autoritetet e KosovĂ«s mbyllĂ«n pĂ«r qarkullim pikĂ«kalimin nĂ« BĂ«rnjak nĂ« mbrĂ«mjen e 6 shtatorit pĂ«r shkak se, siç bĂ«ri tĂ« ditur ministri i BrendshĂ«m, Xhelal Sveçla, âjanĂ« vĂ«rejtur grupe ekstremistĂ«sh tĂ« maskuar tĂ« cilĂ«t nĂ« prani tĂ« policisĂ« sĂ« SerbisĂ«, brenda territorit tĂ« SerbisĂ«, kanĂ« ndaluar veturat dhe legjitimuar udhĂ«tarĂ«tâ.
I pyetur se cilët janë fytyrat e maskuara, njëri nga organizatorët e bllokadave, Radomir Rojeviq, thotë se ata ishin studentë të fakultetit në Mitrovicën e Veriut.
âKanĂ« vĂ«nĂ« maska sepse mbi kokat e tyre ka pasur dron, kanĂ« qenĂ« 10, 15, nuk ka pasur problem, kanĂ« vĂ«nĂ« maska qĂ« tĂ« mos identifikoheshin e tĂ« mos arrestoheshin kur tĂ« shkonin nesĂ«r nĂ« universitetin nĂ« MitrovicĂ«â, thotĂ« ai.
Janjiq: Bllokadat janë dështim i organizatorëve
Dushan Janjiq nga Forumi pĂ«r MarrĂ«dhĂ«nie Etnike e sheh bllokimin e pikĂ«kalimeve si âdĂ«shtim serioz tĂ« organizatorĂ«veâ.
Janjiq beson se qëllimi kryesor i bllokadave ishte largimi i vëmendjes dhe ikja nga tema e litiumit, për të cilën temë autoritetet serbe kanë hasur në kundërshtimin e disa qytetarëve.
âDhe nĂ«se do tĂ« transferohej nĂ« KosovĂ« si tani, kemi disa radikalĂ«, kĂ«shtu qĂ« Beogradi, Qeveria do tâi largojĂ«, tashmĂ« i ka hequr [bllokadat]. Mendoj se Ă«shtĂ« njĂ« vetĂ«goditje [pĂ«r SerbinĂ«] sepse Qeveria e KosovĂ«s e pĂ«rdori mirĂ«â, thotĂ« ai.
Veprimet e PrishtinĂ«s nĂ« veri tĂ« KosovĂ«s dhe bllokadat nĂ« anĂ«n serbe tĂ« kufirit ndodhĂ«n nĂ« kohĂ«n kur Qeveria e KosovĂ«s po pĂ«rballet me kritika nga bashkĂ«sia ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«r veprime âtĂ« njĂ«anshme dhe tĂ« pakoordinuaraâ.
Një ndër këto veprime është edhe mbyllja e institucioneve paralele serbe në veri të Kosovës.
Më 30 gusht, Policia e Kosovës mbylli pesë institucione paralele serbe në veri të Kosovës.
Institucionet e mbyllura ishin: Qarku i Mitrovicës së Kosovës, Komuna paralele e Mitrovicës, Komuna paralele e Zveçanit, Komuna paralele e Zubin Potokut dhe Komuna paralele e Leposaviqit.
Në Kosovë, ka komuna, kompani e ndërmarrje publike, çerdhe, shkolla fillore, të mesme dhe universitete publike që financohen drejtpërdrejt nga Qeveria e Serbisë, dhe të cilat gjenden në qytetet dhe vendbanimet ku jetojnë komuniteti serb.
Këto institucione sipas ligjeve në Kosovë janë ilegale.
Më 2013, Kosova dhe Serbia në dialogun për normalizimin e raporteve në Bruksel, kishin arritur një marrëveshje për shuarjen e institucioneve paralele, por ende kjo marrëveshje nuk është zbatuar plotësisht./REL/
The post Janjiq tregon kush i bllokoi kufijtë me Kosovën: Janë pjesë e strukturës shtetërore të Serbisë appeared first on Telegrafi.
Login
