Kuvendi diskuton përfitimet e inteligjencës artificiale në procesin zgjedhor
NĂ« shĂ«nimin e DitĂ«s sĂ« DemokracisĂ« sot Ă«shtĂ« mbajtur tryeza e diskutimit nĂ« Kuvend, âZgjedhjet dhe teknologjia: Ndikimi nĂ« demokracinĂ« moderneâ, organizuar nga D4D dhe NDI.
Aty u tha se teknologjia është esenciale në organizmin e zgjedhjeve pasi përmirëson dhe lehtëson shërbimet që ndërlidhen drejtpërdrejtë me votuesit, subjektet politike dhe me vëzhguesit e zgjedhjeve.
Ish-drejtori i NDI në Kosovë, Carlo Binda tregoi përfitimet e përdorimit të inteligjencës artificiale në procesin zgjedhor, mirëpo shtoi se për të siguruar që ai nuk minon bazat e demokracisë duhet të vendosen kornizat adekuate ligjore.
âKa disa pĂ«rfitime nga pĂ«rdorimi i inteligjencĂ«s artificiale nĂ« zgjedhje, pavarĂ«sisht nĂ«se jeni njĂ« komision zgjedhor qĂ« pĂ«rdor inteligjencĂ«n artificiale gjeneruese, pĂ«r shembull, pĂ«r tĂ« zhvilluar materiale pĂ«r edukimin e votuesve, kjo ju lejon shpejtĂ« tĂ« prodhoni materiale tĂ« dobishme trajnimi pĂ«r qendrat e votimit dhe punĂ«torĂ«t qĂ« mund tĂ« keni dhe dĂ«shironi tĂ« punĂ«soni.
Ka raste në Shtetet e Bashkuara ku disa nga shtetet janë bashkuar përmes një konsorciumi për të punuar me inteligjencën artificiale për të qenë në gjendje të bëjnë një kontroll të regjistrimit të votuesve dhe ta bëjnë atë proces shumë më efikas, ku zakonisht do të mbështeteshit në qeniet njerëzore dhe analizat njerëzore, tani mund të mbështeteni në inteligjencën artificiale.
Por kornizat, kornizat ligjore duhet tĂ« jenĂ« tĂ« vendosura pĂ«r tĂ« siguruar qĂ« pĂ«rdorimi i inteligjencĂ«s artificiale nuk po minon bazat e shprehjes demokratike dhe nĂ« Shtetet e Bashkuara, MB, ata tashmĂ« kanĂ« filluar tĂ« trajtojnĂ« legjislacionin dhe politikat rreth pĂ«rdorimit tĂ« AI, veçanĂ«risht nĂ« procesin demokratikâ, tha ai.
Deputeti i Lëvizjes Vetëvendosje, Adnan Rrustemi, tha se megjithëse digjitalizimi ndihmon procesin zgjedhor, kjo e fundit nuk guxon tërësisht të varet nga teknologjia.
âTeknologjia Ă«shtĂ« esenciale nĂ« kuptimin e organizimit tĂ« zgjedhjeve, madje edhe qenĂ«sore pĂ«rtej dĂ«shirĂ«s sonĂ«. NĂ« masĂ« tĂ« madhe imponohet nĂ« kuptimin e zhvillimeve tĂ« gjithmbarshme dhe ambientimi qĂ« ndodh shoqĂ«risĂ« dhe vet qytetarĂ«ve me teknologjinĂ«. Teknologjia sikurse çdo aspekt tjetĂ«r i procesit zgjedhor i ka pĂ«rparĂ«sitĂ« dhe mangĂ«sitĂ«âŠ.
NĂ« raport me zgjedhjet teknologjia Ă«shtĂ« e dobishme sidomos nĂ« regjistrimin e votuesve, ndarjen e zonave zgjedhore, trajnimin e zyrtarĂ«ve tĂ« administrimit tĂ« zgjedhjeve dhe veçmas pĂ«r partitĂ« politike nĂ« kuptimin e mesazhit elektoral. Kosova Ă«shtĂ« pĂ«rpjekur tĂ« ecĂ« nĂ« drejtimin e pĂ«rfshirjes sĂ« teknologjisĂ« nĂ« procesin e administrimit tĂ« zgjedhjeve, duke synuar tĂ« lehtĂ«sojĂ« administrimin e zgjedhjeve, por natyrisht me njĂ« qasje tĂ« kujdesshme nĂ« kuptimin qĂ« garanton gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«s dhe siguri tĂ« procesit zgjedhorâ, tha ai.
Ndërkaq, shefi i deputetëve të Partisë Demokratike të Kosovës, Ableard Tahiri, tha se digjitalizimin e administrimit zgjedhor e kanë pasur prioritet në reformën e miratuar zgjedhore.
â(NĂ« kuadĂ«r tĂ« reformĂ«s zgjedhor) Kemi arrit me i adresu shumĂ« tĂ« meta qĂ« kanĂ« qenĂ« nĂ« ligjin e kuar dhe qĂ« kanĂ« qenĂ« gjithmonĂ« duke u rritur mĂ« shumĂ«, pikĂ«risht nĂ« ballafaqimin me tĂ« rejat e fundit qĂ« kanĂ« sjell edhe rrjetet sociale dhe digjitalizimi. Digjitalizimi dhe IA janĂ« njĂ« hap pĂ«rpara dhe ne si shoqĂ«ri duhet ta ndjekim me legjislacion dhe rregulla, pasi ligji qĂ« ka qenĂ« nĂ« fuqi ka pasur kuptim nĂ« vitin 2010 por nĂ« vitin 2024-2025 nuk ka kuptim. Ajo çka ofron teknologjia, mĂ«nyrĂ«n e regjistrimit, mĂ«nyrĂ«n e votimit, numĂ«rimit tĂ« votave Ă«shtĂ« shumĂ« me avancuar sesa ka qenĂ« para 1 dekadeâ, theksoi Tahiri.
PjesĂ«marrĂ«s nĂ« kĂ«tĂ« tryezĂ« ishte edhe zĂ«dhĂ«nĂ«si i Komisionit Qendror Zgjedhor, Valmir Elezi, i cili tha se ky institucion ka arritur tâi digjitalizojĂ« shumĂ« nga operacionet zgjedhore pĂ«r zgjedhjet e 9 shkurtit.
âTashmĂ« Ă«shtĂ« e ditur se teknologjia informative po bĂ«het çdo ditĂ« e mĂ« shumĂ« pjesĂ« e pazĂ«vendĂ«sueshme e proceseve zgjedhore nĂ« vende tĂ« ndryshme tĂ« botĂ«s dhe natyrisht edhe nĂ« KosovĂ«. Teknologjia informative ofron mundĂ«si tĂ« shumta qĂ« i ndihmojnĂ« institucioneve tĂ« menaxhimit tĂ« zgjedhjeve, siç Ă«shtĂ« KQZ-ja, qĂ« tĂ« pĂ«rmirĂ«sojnĂ« efikasitetin e zgjedhjeve, transparencĂ«n dhe rrjedhimisht besueshmĂ«rinĂ« e qytetarĂ«ve dhe tĂ« akterĂ«ve tĂ« tjerĂ« nĂ« procesin zgjedhorâŠ
NĂ« javĂ«n e parĂ« pas shpalljes tĂ« datĂ«s sĂ« zgjedhjeve, KQZ ka pranuar softuerin e zhvilluar me ndihmĂ«n e Misionit tĂ« OSBE-sĂ« nĂ« KosovĂ«, pĂ«rmes sĂ« cilit digjitalizohen shumĂ« nga operacionet zgjedhore, avancohen disa prej shĂ«rbimeve qĂ« ekzistonin mĂ« herĂ«t dhe pĂ«rmbushen kĂ«rkesat e reja qĂ« dalin nga Ligji i ri pĂ«r Zgjedhjet e PĂ«rgjithshme. PĂ«rgjithĂ«sisht, pĂ«rmes softuerit, KQZ do tĂ« pĂ«rmirĂ«sojĂ« dhe lehtĂ«sojĂ« shĂ«rbimet qĂ« ndĂ«rlidhen drejtpĂ«rdrejtĂ« me votuesit, subjektet politike dhe me vĂ«zhguesit e zgjedhjeveâ, tha ai. /KP/
The post Kuvendi diskuton përfitimet e inteligjencës artificiale në procesin zgjedhor appeared first on Telegrafi.