Fëmijët në Suedi do të fillojnë shkollën në moshën gjashtë vjeçare nga viti 2028, një vit më të rinj se aktualisht, në një rishikim të sistemit arsimor të vendit që sinjalizon një kalim nga mësimi i bazuar në lojëra për fëmijët më të vegjël.

Sipas mediave të huaja, përcjell Telegrafi, qeveria ka njoftuar planet për të zëvendësuar një vit të detyrueshëm parashkollor për gjashtëvjeçarët e njohur si förskoleklass me një vit shtesë në grundskola (shkollë fillore).

Qeveria e koalicionit të qendrës së djathtë, e udhëhequr nga të moderuarit dhe e mbështetur nga demokratët suedezë të ekstremit të djathtë, njoftoi planin përpara prezantimit të buxhetit të 2025-ës, që pritet të bëhet të enjten.

Plani daton që nga qeveria e mëparshme dhe mbështetet gjithashtu nga socialdemokratët me prirje të majtë.

Ministri i Arsimit, Johan Pehrson, tha se “shkolla duhet të kthehet në bazat” dhe shtoi se do të kishte një fokus më të fortë në mësimin e hershëm të leximit dhe shkrimit, si dhe në matematikë.

“Kjo duhet të çojë që nxënësit të kenë një mundësi më të mirë për të zhvilluar aftësitë bazë si leximi, shkrimi dhe numërimi dhe për të arritur qëllimet në shkollë”, tha ai.

Kritikët thonë se plani shkon kundër kërkimeve që tregojnë se zhvillimi i fëmijëve mbështetet më së miri nga mjediset e të mësuarit të bazuara në lojë, duke i inkurajuar ata të eksplorojnë, krijojnë dhe zhvillohen përmes lojës dhe kuriozitetit.

Ndërsa udhëheqësit e sindikatave kanë frikë se masa mund të lërë pa punë shumë mësues të specializuar parashkollor. /Telegrafi/

The post Fëmijët në Suedi do të fillojnë shkollën fillore “një vit më herët” se deri më tani appeared first on Telegrafi.

Një seri shpërthimesh vdekjeprurëse që synonin anëtarët e Hezbollahut këtë javë në Liban erdhën vetëm disa ditë pasi Izraeli njoftoi planet për të zgjeruar luftën e tij në Gaza në kufirin e tij verior me Libanin.

Hezbollahu dhe mbështetësi i tij kryesor, Irani, kanë fajësuar Izraelin për shpërthimet, por zyrtarët izraelitë as e kanë konfirmuar dhe as mohuar përgjegjësinë.

Dhe siç vlerësojnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi, shpërthimet kanë rritur mundësinë e një lufte në shkallë të plotë me Hezbollahun.

Në këtë drejtim, disa ekspertë kanë ofruar vështrime se si mund të vazhdojë kjo.

Pse tani?

Që nga fillimi i luftës në Gaza pothuajse një vit më parë, Izraeli dhe aleati i Hamasit, Hezbollahu, janë përfshirë në përplasje pothuajse ditore ndërkufitare.

Qindra njerëz janë vrarë në Liban, kryesisht militantë të Hezbollahut, me dhjetëra të vdekur në Izrael, si dhe me dhjetëra mijëra të zhvendosur nga të dyja anët.

Kryeministri Benjamin Netanyahu dhe zyrtarë të tjerë izraelitë kanë theksuar nevojën për të siguruar veriun në mënyrë që banorët e larguar të mund të kthehen në shtëpi.

“Ne do të përdorim të gjitha mjetet e nevojshme për të rivendosur sigurinë në kufirin tonë verior dhe për t’i kthyer të sigurt qytetarët tanë në shtëpitë e tyre”, tha Netanyahu gjatë një udhëtimi të fundit në veri.

Por një kthim në paqe në veri mbetet i pamundur në afat të shkurtër, vlerëson Calev Ben-Dor, një ish analist i ministrisë së jashtme izraelite.

Ben-Dor thotë se Izraeli dhe Shtetet e Bashkuara kishin shpresuar se një armëpushim në Gaza do të sillte një qetësi në veri, por shanset për një armëpushim të tillë po zbeheshin.

“Shanset për një armëpushim në Gaza po zvogëlohen” ashtu si “shumica e synimeve ushtarake të Izraelit në Gaza janë arritur”, duke i lënë hapësirë Izraelit për të riorganizuar njësitë, tha ai.

Ndërsa Kobi Michael, një analist në Institutin për Studimet e Sigurisë Kombëtare dhe grupet e ekspertëve Misgav, thotë se ushtria kishte më shumë fleksibilitet për të zhvendosur forcat e saj në frontin verior.

“(Ushtria) mund ta drejtojë situatën me më pak forca, dhe për këtë arsye ne mund ta zhvendosim fokusin dhe përqendrimin në veri”, i tha ai AFP.

“Ideja që Izraeli nuk mund të realizojë sovranitetin e tij mbi pjesët veriore të vendit është diçka që nuk mund të tolerohet”.

Cilat janë synimet e Izraelit?

Ka pasur thirrje nga brenda qeverisë izraelite “për të shtyrë” Hezbollahun nga Libani jugor, përtej lumit Litani, por strategjia aktuale e Izraelit mbetet e paqartë.

Shtetet e Bashkuara, përmes të dërguarit të tyre Amos Hochstein, favorizojnë një zgjidhje diplomatike që mban Hezbollahun dhe arsenalin e tij të madh të raketave larg kufirit.

Ben-Dor mendon se as Shtetet e Bashkuara, Franca dhe qeveria e Libanit nuk kishin mjaftueshëm ndikim mbi Hezbollahun për “ta shtyrë” atë nga kufiri, siç kërkohet në një rezolutë të OKB-së që kërkon tërheqjen e tij nga jugu i lumit Litani.

Për Michael, objektivat ushtarake izraelite do të ishin “pastrimi” i militantëve të Hezbollahut nga zona midis Litanit dhe kufirit dhe parandalimi i kthimit të tyre.

Sa ka mbështetje për luftën?

Largimi i Hezbollahut nga kufiri u mbështet gjerësisht nga publiku izraelit, tha Ben-Dor.

Por ai pranoi se qeveria e Netanyahu “vuan nga një deficit besimi që mund ta bëjë më të vështirë ndërmarrjen e një operacioni të madh ushtarak”.

Michael, nga ana e tij, theksoi: “Elektorati izraelit mbështet plotësisht një luftë të gjithanshme kundër Hezbollahut”.

Ndryshe, një sondazh nga INSS, i kryer në gusht, tregoi se 44 për qind e izraelitëve mbështesin një operacion ushtarak në shkallë të gjerë në Liban, duke u rritur në 52 për qind për izraelitët hebrenj.

Ndërkohë, 23 për qind preferuan “veprim të kufizuar ushtarak” dhe 21 për qind një përgjigje “të kufizuar” për të shmangur një përshkallëzim, zbuloi sondazhi i publikuar të martën. /Telegrafi/

The post Pse Izraeli po fokusohet në kufirin me Libanin? appeared first on Telegrafi.

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky do të takohet me kandidaten demokrate për president të SHBA-së, Kamala Harris gjatë vizitës së tij të ardhshme në Uashington.

Takimi është planifikuar për javën e ardhshme, ku Zelensky pritet t’i prezantojë presidentit Joe Biden planin e tij të fitores.

Ky plan përfshin aspiratat e Ukrainës për anëtarësim në NATO dhe BE, marrëveshje ekonomike dhe sigurie, si dhe kërkesat për furnizime të vazhdueshme me armë të avancuara.

Përveç takimit të tij me Harris, Zelensky ka të ngjarë të takohet edhe me kandidatin republikan Donald Trump, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

Kur u pyet për një takim të mundshëm me Zelensky gjatë vizitës së tij në Shtetet e Bashkuara për Asamblenë e Përgjithshme të OKB-së, Trump tha, “Ndoshta po”, siç raportohet nga Reuters, megjithëse ai nuk dha detaje të mëtejshme.

Të dy folën për herë të fundit me telefon në korrik, por nuk janë takuar personalisht që nga presidenca e Trump nga 2017 deri në 2021.

Zelensky është planifikuar t’i drejtohet Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së në Shtetet e Bashkuara më 25 shtator, ku ai planifikon të prezantojë planin e tij të fitores.

Plani tashmë është shqyrtuar nga Shtëpia e Bardhë dhe konsiderohet një opsion përgjithësisht i zbatueshëm, sipas ambasadores së SHBA-së në Kombet e Bashkuara, Linda Thomas-Greenfield.

Agresioni rus mbi Ukrainë ka vazhduar për më shumë se 30 muaj dhe njoftimi i Zelenskyt erdhi pasi Ukraina kontrollon pjesë të rajonit të Kurskut të Rusisë dhe ndërsa Moska ka bërë presion për një avancim në Ukrainën lindore.

Zelensky theksoi rëndësinë e prezantimit të këtij plani si për Harris ashtu edhe për Trump, duke thënë: “Ne nuk e dimë se kush do të jetë president, por ne me të vërtetë duam ta përmbushim këtë plan”. /Telegrafi/

The post Zelensky javën e ardhshme shkon në SHBA – pritet të takohet me Joe Biden, Kamala Harris dhe Donald Trump appeared first on Telegrafi.

Startup-i i Elon Musk, Neuralink, tha të martën se implanti i tij eksperimental që synon rikthimin e shikimit mori emërtimin “pajisje e avancuar” nga Administrata e Ushqimit dhe Barnave të SHBA-së.

Etiketa e zbulimit të FDA-së u jepet pajisjeve të caktuara mjekësore që ofrojnë trajtim ose diagnostikim të kushteve kërcënuese për jetën.

Dhe në këtë rast, bëhet fjalë për pajisjen eksperimentale, e njohur si Blindsight, që “do t’u mundësojë atyre që kanë humbur të dy sytë dhe nervin e tyre optik të shohin”, ka thënë Musk, në një postim në X.

Megjithatë, Neuralink nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese që kërkonte detaje se kur pret që pajisja Blindsight të kalojë në provat njerëzore, shkruan Reuters, sipas të cilit medium, edhe FDA nuk iu përgjigj menjëherë një kërkese për koment.

E themeluar në vitin 2016 nga Musk dhe një grup inxhinierësh, Neuralink po ndërton një “çip të trurit” që mund të implantohet brenda kafkës, për të cilën thotë se përfundimisht mund të ndihmojë pacientët me aftësi të kufizuara të lëvizin dhe të komunikojnë përsëri, si dhe të rikthejë shikimin.

Pajisja e Neuralink ka një çip që përpunon dhe transmeton sinjale nervore që mund të transmetohen në pajisje si një kompjuter ose një telefon. /Telegrafi/

The post Neuralink i Elon Musk merr emërtimin “pajisje e avancuar” nga FDA për pajisjen e tij që synon rikthimin e shikimit appeared first on Telegrafi.

Një nga kandidatët që sfidon presidentin tunizian Kais Saied në zgjedhjet presidenciale të vendit muajin e ardhshëm është dënuar me burg për akuzat e mashtrimit që avokati i tij i cilësoi si të motivuar politikisht.

Dy javë pas arrestimit të tij, një gjykatë në qytetin e Jendouba dha një dënim 20 muajsh për Ayachi Zammel të mërkurën në mbrëmje, pasi e dënoi atë për falsifikimin e nënshkrimeve që ai mblodhi për të paraqitur dokumentet e kandidaturës së nevojshme për të kandiduar për president.

Zammel përballet me më shumë se 20 akuza në juridiksione në të gjithë Tunizinë, duke përfshirë katër që do të dëgjohen të enjten.

Biznesmeni pak i njohur dhe kreu i partisë Azimoun të Tunizisë është një nga dy kandidatët që sfidojnë Saied në zgjedhjet e vendit të Afrikës Veriore të 6 tetorit.

Por avokati i tij Abdessattar Messaoudi tha se Zammel planifikoi ta zhvillonte fushatën e tij nga prapa hekurave.

Zammel është ndër një listë të gjatë të kundërshtarëve të Saied që janë përballur me akuza penale dhe ndjekje penale në periudhën e paqëndrueshme që çoi në zgjedhjet e tetorit. /Telegrafi/

The post Kandidati presidencial tunizian që u dënua me 20 muaj burg thotë se do të bëjë fushatë nga burgu appeared first on Telegrafi.

Ministri i Jashtëm turk, Hakan Fidan, ka thënë të mërkurën se Ankaraja po kërkonte të diversifikonte opsionet e saj në lidhje me aleancat globale, duke ngritur ambiciet afatgjata për anëtarësimin në Bashkimin Evropian.

Mes thashethemeve në rritje se Turqia dëshiron të bashkohet me aleancën BRICS të udhëhequr nga Rusia, kryediplomati i vendit mesdhetar tha se interesi nuk do të ishte aty nëse Turqia do të ishte tashmë një vend anëtar i BE-së, shkruajnë mediat e huaja, përcjell Telegrafi.

“Turqia veproi me qëllime të mira në lidhje me ambiciet e saj për anëtarësim të plotë në BE, që nga aplikimi për t’u bashkuar me bllokun në vitin 1987”, ka thënë Fidan, por më pas negociatat ngecën.

Dhe tani, Ankaraja po shikon opsione të tjera, të tilla si BRICS dhe Shoqata e Kombeve të Azisë Juglindore (ASEAN).

“Nëse integrimi ynë ekonomik me Bashkimin Evropian do të ishte kurorëzuar me anëtarësim, i cili tani është (vetëm) në nivelin e Unionit Doganor, ndoshta nuk do të ishim në një kërkim të tillë”, ka shtuar Hakan Fidan.

Duke deklaruar se “çdo vend duhet të krijojë aleanca ekonomike, të sigurisë dhe politike”, kryediplomati turk vuri në dukje ato që ai i quajti “praktikat e lashta të shtetësisë së Turqisë”, të cilat sipas tij, përfshijnë gjithashtu “një traditë shumë të fortë të formimit të aleancave”.

“Asnjë vend nuk ka shansin të trajtojë krizat në botë pa krijuar një aleancë, domethënë pa paguar një çmim të madh”.

Ndryshe, BRICS deklaron se qëllimi i saj është të përforcojë zërin e ekonomive të mëdha në zhvillim për të kundërbalancuar rendin global të udhëhequr nga perëndimi.

E themeluar në vitin 2006, ajo përfshinte Rusinë, Brazilin, Indinë dhe Kinën, me Afrikën e Jugut që iu bashkua në vitin 2010.

Kohët e fundit, ajo u zgjerua duke përfshirë Iranin, Egjiptin, Etiopinë dhe Emiratet e Bashkuara Arabe.

Kjo “aleancë” aktualisht kryesohet nga Moska.

Një samit i “aleancës” do të mbahet në Kazan të Rusisë në tetor dhe pritet të marrin pjesë përfaqësues turq.

Perëndimi shpesh e sheh BRICS-in si një kundërvënie të mundshme ndaj NATO-s, anëtare e së cilës është Turqia. /Telegrafi/

The post Turqia thotë se nuk do të ishte e interesuar të bashkohej me BRICS, nëse do të ishte një vend anëtar i BE-së appeared first on Telegrafi.

Grupi militant libanez Hezbollah ka premtuar hakmarrje pas shpërthimit të mijëra “pager-ëve” që besohet se janë komprometuar nga spiunët izraelitë.

Dymbëdhjetë njerëz u vranë dhe mijëra u lënduan, disa prej tyre rëndë, në shpërthimet e së martës në pjesë të ndryshme të Libanit, tha ministri i shëndetësisë i vendit.

Firas Abiad bëri të ditur se 200 nga 2750 të plagosurit ishin në gjendje kritike.

Zyrtarët libanezë fajësuan atë që ata e quajtën “agresionin izraelit”, ndërsa Hezbollahu premtoi të hakmerrej, duke këmbëngulur se Izraeli do të merrte “ndëshkimin e duhur” për shpërthimet, shkruan Sky News, përcjell Telegrafi.

Pra, çfarë është Hezbollahu dhe a luan një rol në konfliktin Izrael-Hamas në Lindjen e Mesme?

Çfarë është Hezbollahu dhe si u formua?

Hezbollah u themelua në vitin 1982 në mes të luftës civile të Libanit, e cila u mbeti e ndezur për 15 vjet nga viti 1975 deri në 1990.

Grupi lindi nga përpjekjet e Iranit për të eksportuar Revolucionin e tij Islamik të vitit 1979 në rajon – dhe për të luftuar forcat izraelite pasi Izraeli pushtoi Libanin dhe pushtoi pjesë të kryeqytetit Bejrut në 1982.

Hezbollahu – emri i të cilit do të thotë “Partia e Zotit” u akuzua për kryerjen e shpeshtë të sulmeve ndaj objektivave të huaja, duke përfshirë bombardimin e një kazerme të marinës amerikane në vitin 1983, nga i cili u vranë 241 njerëz.

I konsideruar si një forcë përfaqësuese iraniane – grupi është trajnuar dhe pajisur nga Teherani – Hezbollahu është ngritur nga një fraksion në hije në një grup të armatosur rëndë që ka ndikim të madh brenda Libanit.

SHBA, disa qeveri perëndimore dhe të tjera e konsiderojnë atë një organizatë terroriste. Në Liban, anëtarët e saj janë pjesë e qeverisë dhe kanë dhjetëra deputetë në parlament.

Hezbollahu është një armik i betuar i Izraelit dhe haptazi bën thirrje për shkatërrimin e “regjimit sionist në Palestinë”.

Edhe pasi forcat izraelite u tërhoqën zyrtarisht nga Libani në vitin 2000, të dy palët janë përplasur – me më shkatërruesen në luftën e vitit 2006.

Sa e fuqishme është ushtria e Hezbollahut?

Një nga “grupet joshtetërore” më të armatosura në botë, Hezbollahu mburret me sasinë e armëve, duke përfshirë raketa precize dhe dronë – dhe pretendon se mund të godasë të gjitha pjesët e Izraelit.

Arsenali i tij i madh i raketave arrin deri në 100,000 sosh, sipas disa ekspertëve.

Në vitin 2022, Instituti për Studime Strategjike vlerësoi se grupi mund të ketë deri në 20,000 personel aktiv.

Luftëtarët e saj janë ashpërsuar në betejë, pasi kanë luftuar gjerësisht në Siri në mbështetje të presidentit Bashar al Assad.

Sa ndikim ka Hezbollahu në rajon?

Hezbollahu është një forcë ushtarake e pajisur mirë me përmasa të konsiderueshme – por gjithashtu ka një ndikim të rëndësishëm mbi Libanin, shkruan Sky News, përcjell Telegrafi.

Ai konsiderohet gjerësisht si anëtari më i fuqishëm i rrjetit të mbështetur nga Irani i njohur si “Boshti i Rezistencës”.

Megjithatë, brenda vendit Hezbollahu është kritikuar për aleancat politike që ka krijuar. Dhe shumë njerëz janë të shqetësuar se konflikti dhjetëvjeçar me Izraelin do ta tërheqë vendin në luftë gjithëpërfshirëse.

Grupi ka qenë gjithashtu një burim frymëzimi dhe mbështetjeje për grupe të tjera të mbështetura nga Irani në të gjithë Lindjen e Mesme.

Ai ka trajnuar grupe të armatosura në Irak dhe ka marrë pjesë në luftimet atje.

Arabia Saudite thotë se Hezbollahu ka luftuar gjithashtu në mbështetje të Houthi-ve aleatë të Iranit në Jemen. Hezbollahu e mohon këtë.

Cili është roli i Hezbollahut në konfliktin Izrael-Hamas?

Hezbollahu ka lidhje të gjata me Hamasin – ata ndajnë një pikëpamje për Izraelin duke e parë si armik dhe filluan shkëmbimin e zjarrit me Izraelin më 8 tetor pas sulmeve.

Që nga muaji i kaluar, sulmet izraelite kishin vrarë rreth 350 luftëtarë të Hezbollahut në Liban dhe më shumë se 100 civilë, duke përfshirë mjekë, fëmijë dhe gazetarë, sipas burimeve të sigurisë dhe mjekësore dhe një raporti të Reuters për njoftimet e vdekjes të lëshuara nga Hezbollah.

Ushtria izraelite tha pas një sulmi në një fushë futbolli në korrik se numri i të vdekurve në mesin e civilëve të vrarë në sulmet e Hezbollahut ishte rritur në 23 që nga tetori, së bashku me të paktën 17 ushtarë.

Benjamin Netanyahu theksoi më 22 tetor të vitit të kaluar se nëse Hezbollahu hap një front lufte me Izraelin, kjo do të çonte në kundërsulme të përmasave “të paimagjinueshme” në Liban.

Edhe pse Hezbollah pretendoi se nuk qëndron pas sulmit me raketa në fushën e futbollit në Lartësitë Golan, sulmet e fundit mund ta tërheqin rajonin e gjerë në luftë. /Telegrafi/

The post Çfarë është Hezbollahu, sa e fuqishme është ushtria e tij dhe cili është roli i grupit militant në konfliktet në Lindjen e Mesme? appeared first on Telegrafi.

Fushata e gjatë e Japonisë për të emëruar më shumë gra në role të larta në biznes dhe industri ka pësuar një goditje pasi një sondazh zbuloi se vetëm 13 drejtuese ekzekutive në kompanitë kryesore të vendit janë femra.

Sipas The Guardian, përcjell Telegrafi, gratë kryesojnë vetëm 0.8% të 1,643 firmave të listuara në tregun kryesor të bursës së Tokios, sipas një sondazhi nga agjencia e lajmeve Kyodo, e cila i bazoi gjetjet e saj në pasqyrat financiare të vitit 2023.

Kyodo theksoi se shifrat demonstruan përparimin e ngadaltë të Japonisë në “rritja e diversitetit midis vendimmarrësve të saj të korporatave”.

Shifrat e ulëta nënvizojnë luftën e vështirë me të cilën përballet qeveria e Japonisë për të arritur objektivin e saj për të pasur gra në të paktën 30% të roleve ekzekutive deri në fund të dekadës.

Përqindja e grave në poste të larta në biznes mbetet e ulët edhe nën përkufizimin më të gjerë të qeverisë për “ekzekutiv”, i cili përfshin zyrtarët e korporatave, si dhe drejtorët, auditorët dhe zyrtarët ekzekutivë.

Një dekadë pasi kryeministri i atëhershëm, Shinzo Abe, i tha Asamblesë së Përgjithshme të OKB-së se do të “krijonte një shoqëri në të cilën të gjitha gratë shkëlqejnë”, Japonia vazhdon të ecë keq në krahasimet gjinore ndërkombëtare të politikës dhe biznesit. /Telegrafi/

The post Japonia ka vetëm 13 CEO femra në mesin e 1600 kompanive kryesore, tregon një sondazh appeared first on Telegrafi.