Skënder Bublaku, ekspert i ujërave, ka folur lidhur me rritjen e nivelit të manganit në liqenin e Badocit, i cili furnizon një pjesë të Prishtinës me ujë.
Ai për TV Dukagjini theksoi se kjo rritje ndikon në cilësinë e ujit, duke pamundësuar përdorimin e tij për përgatitjen e ushqimit dhe konsum të përditshëm në disa zona.
Sipas Bublakut, mangani ka qenë prezent edhe në të kaluarën, por vlerat e tij ishin më të ulëta dhe periudha e shfaqjes më e shkurtër.
Këtë vit, fenomeni është shfaqur përsëri, veçanërisht për shkak të ndryshimeve klimatike dhe temperaturave. Përveç ndikimit natyror, ai thekson edhe faktin se liqeni është mbi 65 vjet i vjetër dhe fenomeni i sedimentimit të materialeve të ndryshme kontribuon në përkeqësimin e cilësisë së ujit.
Bublaku sugjeron dy zgjidhje për këtë problem.
Së pari, ndërtimi i një strukture që mundëson marrjen e ujit në nivele të ndryshme të liqenit, pasi aktualisht uji merret nga thellësi të ulëta, ku cilësia e tij është më e dobët.
âNjĂ« hendikep nga ndĂ«rtimi i kĂ«tij liqeni Ă«shtĂ« marrja e ujit nga ose vendmarrja e tij. Vendmarrja e ujit Ă«shtĂ« relativisht nĂ« thellĂ«si tĂ« ulĂ«ta pranĂ« shtratit dhe pamundĂ«son qĂ« tĂ« merret nĂ« nivele tĂ« tjera. NjĂ« prej aktiviteteve qĂ« mendoj se edhe e kemi shprehĂ« nĂ« vitet e tĂ« kaluara, Ă«shtĂ« qĂ« tĂ« ndĂ«rtohet njĂ« strukturĂ« pĂ«r marrjen e ujit, e cila na mundĂ«son qĂ« tĂ« marrim ujin nĂ« nivele tĂ« ndryshme. Sepse besoj se edhe rezultatet e ujit nĂ« sipĂ«rfaqe ose po themi nĂ« njĂ« thellĂ«si tĂ« caktuar, dallojnĂ« shumĂ« nga ato qĂ« janĂ« nĂ« thellĂ«si tĂ« madheâ, ka deklaruar Bublaku.
Së dyti, përmirësimi i sistemit të trajtimit të ujit, duke rritur filtrimin, ajrimin dhe dozimin e klorit.
âE dyta Ă«shtĂ« maksimalizimi i trajtimit tĂ« ujit nĂ« sistemin e trajtimit ose maksimalizimi i marrjes sĂ« kualitetit tĂ« ujit, pra pĂ«rmirĂ«simi i sistemit tĂ« filtrimit, ajrimit, dozimit tĂ« klorit, pĂ«rmirĂ«simit me oksigjen, janĂ« disa disa mundĂ«si shtesĂ« qĂ« tâi bĂ«jmĂ« nĂ« sistemin e trajtimit. Por afatgjate Ă«shtĂ« qĂ« ky liqen ka nevojĂ« pĂ«r ndĂ«rtimin e njĂ« strukture pĂ«r marrjen e ujit nĂ«pĂ«r nivele tĂ« ndryshme tĂ« thellĂ«siveâ, ka shtuar tutje ekspert i ujĂ«rave SkĂ«nder Bublaku.
Këto masa, sipas tij, mund të ndihmojnë në përmirësimin e cilësisë së ujit në afat të gjatë.
ĂfarĂ« Ă«shtĂ« mangani?
Mangani konsiderohet lëndë ushqyese thelbësore dhe kontribuon në shumë funksione trupore, përfshirë metabolizmin e kolesterolit, të glukozës e të karbohidrateve, në formim të kockave, në mpiksjen e gjakut, dhe në reduktimin e inflamacionit.
Por, kur sasia teprohet, sikurse me gjithçka tjetër, e mira bëhet e dëmshme.
Nga rritja e vlerave të manganit rrezikohen më së shumti fëmijët nën 5 vjeç.
Sipas Departamentit të Shëndetësisë në Minesota të Shteteve të Bashkuara, kur fëmijët dhe të rriturit pinë ujë me nivele të larta mangani për kohë të gjatë, ata mund të përballen me probleme me kujtesë, përqendrim dhe aftësi motorike.
âFoshnjat (nĂ«n njĂ« vjeç) mund tĂ« kenĂ« probleme tĂ« tĂ« mĂ«suarit dhe sjelljes nĂ«se pinĂ« ujĂ« me shumĂ« mangan nĂ« tĂ«â, vlerĂ«soi ky institucion amerikan.
Si i ekspozohemi manganit?
Përveç përmes ujit, një njeri i ekspozohet manganit edhe nëpërmjet ajrit, si dhe duke ngrënë ushqime apo suplemente me mangan.
Ky mineral gjendet nĂ« drithĂ«ra, fasule, arra dhe çaj â gjithmonĂ« nĂ« vlera tĂ« nevojshme pĂ«r trupin e njeriut.
Por, duke pasur parasysh dëmet, këshillohet që suplementet të merren gjithmonë në konsultim me mjekun./Telegrafi/
The post Mangani në rritje, eksperti i ujërave tregon zgjidhjen për Liqenin e Badocit appeared first on Telegrafi.