âNjĂ« herĂ« lumturinĂ« e pata fare pranĂ«, mend e preka me dorĂ«â
âLumturiaâ nga Maksim Gorki
Një herë lumturinë e pata fare pranë, mend e preka me dorë. E gjitha kjo ndodhi gjatë një shëtitjeje, një natë të nxehtë vere. Ne, një shoqëri e madhe të rinjsh, u mblodhëm në lëndinat përtej Vollgës, tek gjuetarët e blinit.
Hëngrëm supë që na e përgatitën peshkatarët, pimë vodkë e birrë përreth zjarrit, diskutuam si ta ndërtonim sa më shpejt e më mirë këtë botë, pastaj, si u lodhëm paq, u shpërndamë nëpër lëndinën e korrur, secili në qejf të vet. U largova nga zjarri me një vazjë, e cila më dukej vërtet e mençur dhe e ndjeshme. Kishte sy të qeshur e paksa të zinj, në çdo fjalë që thoshte tregohej çiltërsia. Kjo vajzë të gjithë njerëzit i shihte me përkëdheli.
Ecnim të heshtur, krah njëri-tjetrit. Nën këmbë thyheshin duke kërcitur kërcejt e barit të prerë me kosë. Nga kupa e kristaltë e qiellit, e përmbysur mbi tokë, derdhej vlaga dehëse e dritës së hënës. Duke psherëtirë thellë, vajza filloi:
â Sa bukur! Tamam shkretĂ«tirĂ« afrikane, kurse mullarĂ«t, si piramida. Dhe vapë⊠Pastaj mĂ« ftoi tĂ« uleshim rrĂ«zĂ« njĂ« mullari qĂ« lĂ«shonte njĂ« hije tĂ« rrumbullakĂ«t e tĂ« plotĂ«, sikur tĂ« ishte ditĂ«. KĂ«ndonin gjinkallat, qĂ« larg dikush pyeste trishtueshĂ«m:
Eh, përse më tradhtove?
Plot gĂ«zim zura tâi rrĂ«fej vajzĂ«s pĂ«r gjithçka dija e nuk dija nĂ« kĂ«tĂ« jetĂ«, kur â papritur ajo bĂ«rtiti me njĂ« zĂ« tĂ« shuar e ra me shpinĂ« nĂ« tokĂ«. Ishte, me sa duket, e para herĂ« qĂ« shihja njĂ« njeri tâi binin tĂ« fikĂ«t dhe pĂ«r njĂ« çast u hutova. Doja tĂ« bĂ«rtisja, tĂ« thĂ«rrisja pĂ«r ndihmĂ«, por shpejt mĂ« erdhi ndĂ«r mend se çâbĂ«nin nĂ« kĂ«to raste heronjtĂ« e edukuar tĂ« romaneve qĂ« kisha lexuar, ia zbĂ«rtheva rripin e fundit, bluzĂ«n, shiritat e korsĂ«s. Kur pashĂ« gjinjtĂ« e saj, si dy kupa tĂ« vogla argjendi tĂ« lara me dritĂ«n e plotĂ« tĂ« hĂ«nĂ«s, e tĂ« rrĂ«zuara nĂ« anĂ«n e zemrĂ«s, mĂ« pushtoi njĂ« dĂ«shirĂ« e zjarrtĂ« ta puthja.
Por, si e ndrydha kĂ«tĂ« ndjenjĂ« u sula me vrap drejt lumit qĂ« tĂ« merrja ujĂ«, sepse â siç shkruhej nĂ« libra â heronjtĂ« nĂ« tĂ« tilla raste kurdoherĂ« vraponin pĂ«r ujĂ«, po tĂ« mos kishte ndonjĂ« pĂ«rrua nĂ« vendin e katastrofĂ«s, tĂ« pĂ«rgatitur qĂ« mĂ« parĂ« me hamendjen e autorit. Por, kur u ktheva, gjithnjĂ« duke vrapuar si njĂ« kalĂ« i harbuar, me kapelen e mbushur plot me ujĂ«, e gjej tĂ« sĂ«murĂ«n mbĂ«shtetur te mulliri.
-SâĂ«shtĂ« nevoja, â tha e lodhur fare qetĂ«sisht, duke shtyrĂ« me dorĂ« kapelĂ«n e bĂ«rĂ« qull⊠Dhe u largua prej meje drejt zjarrit, ku dy studentĂ« pĂ«rsĂ«risnin po atĂ« kĂ«ngĂ« tĂ« mĂ«rzitshme:
Ah, përse më tradhtove?
â UnĂ«, sâtĂ« bĂ«ra ndonjĂ« tĂ« keqe? â doja tĂ« sigurohesha, i turbulluar, siç isha nga kjo heshtje e vajzĂ«s. Ajo u pĂ«rgjigj shkurt:
â Jo. Ju nuk jeni shumĂ« i shkathĂ«t. MegjithatĂ«, kuptohet, ju falenderoj. Por mâu duk se nuk mĂ« falenderoi sinqerisht.
Ne nuk takoheshim shpesh, por, pas kĂ«tij rasti, takimet tona u bĂ«nĂ« mĂ« tĂ« rralla. Sâvonoi shumĂ« dhe ajo humbi fare nga qyteti. VetĂ«m pas nja katĂ«r vjetĂ«sh u pamĂ« nĂ« njĂ« anije. Qe nisur nga njĂ« fshat i VollgĂ«s, ku banonte nĂ« njĂ« vilĂ«, e po shkonte nĂ« qytet tek i shoqi. Ishte shtatzĂ«nĂ«, e megjithatĂ«, rrobat i rrinin pĂ«r bukuri kurse nĂ« qafĂ« i varej zinxhiri i gjatĂ« prej floriri i orĂ«s dhe njĂ« lule e madhe si medalje. Ishte bĂ«rĂ« shumĂ« e mirĂ«, vĂ«rtet.
-Ja, â tha ajo kur po kujtonim miqĂ«sisht tĂ« kaluarĂ«n â ja ku jam, e martuar dhe gjithçka⊠Ishte mbrĂ«mje. NĂ« lumĂ« digjej perĂ«ndimi i diellit. Gjurma shkumore qĂ« linte anija nga pas, nĂ« largĂ«sinĂ« e kaltĂ«r tĂ« veriut, dukej si njĂ« shirit i gjerĂ« dantelle tĂ« kuqe.
 â Kam dy fĂ«mijĂ«, pres tĂ« tretin, â foli krenare, si njĂ« mjeshtĂ«r qĂ« e pĂ«lqen zanatin e vet. NĂ« prehĂ«r mbante njĂ« qese letre me portokalle.
â A tâua them? â pyeti pastaj duke qeshur Ă«mbĂ«l me ata sytĂ« paksa tĂ« zinj. â NĂ« qoftĂ« se atĂ«here tek mullari â e mbani mend â ju do tĂ« kishit qenĂ« mĂ« i guximshĂ«m⊠do tâmĂ« kishit puthur⊠tani do tĂ« isha gruaja juaj⊠Se unĂ« ju pĂ«lqeja, apo jo? Kurse ju, drejt e tek uji⊠Eh, ju! I shpjegova se kisha vepruar ashtu siç tregohej nĂ« librat qĂ« ishin aq tĂ« shenjtĂ« pĂ«r mua nĂ« atĂ« kohĂ«; dhe vetĂ«m atĂ«here mund ta puthje, kur ajo, si tĂ« hapte sytĂ«, tĂ« thĂ«rriste e habitur- Oh, po ku jam kĂ«shtu? Ajo qeshi njĂ« grimĂ«, pastaj foli mendueshĂ«m: -Ja, kĂ«tu Ă«shtĂ« e keqja jonĂ«, se ne duam tĂ« jetojmĂ« si nĂ«pĂ«r libra⊠Por jeta Ă«shtĂ« mĂ« e gjerë⊠mĂ« e mençur se librat, zoti im⊠Jeta sâĂ«shtĂ« aspak si nĂ« libra⊠Po⊠Nxori nga qesja njĂ« portokall, e vĂ«shtroi me kujdes e, duke e mvrejtur, tha: â I poshtri, e ka futur tĂ« kalburâŠ
Pa delikatesĂ« e flaku nĂ« lumĂ«; unĂ« e ndoqa me sy kur ai, duke u rrotulluar, humbi nĂ« shkumĂ«n e kuqe. â HĂ«, po tani? Akoma jetoni si nĂ«pĂ«r libra? Ă? UnĂ« heshtja duke shikuar rĂ«rĂ«n e bregut, tĂ« ringjyrosur nga flaka e perĂ«ndimit dhe mĂ« tej, hapĂ«sirat e lĂ«ndinave qĂ« kishin marrĂ« njĂ« nuancĂ« tĂ« florinjtĂ«. Varkat e pĂ«rmbysura dergjeshin mbi rĂ«rĂ« si peshq tĂ« mĂ«dhenj, tĂ« vrarĂ«. Shelgjet lĂ«shonin njĂ« hije tĂ« trishtueshme. NĂ« hapĂ«sirat e largĂ«ta tĂ« lĂ«ndinave, dukeshin mullarĂ«t e barit e, mua mâu kujtua krahasimi i saj: âTamam shkretĂ«tirĂ« afrikane, kurse mullarĂ«t si piramidaâŠâ Duke qĂ«ruar portokallin tjetĂ«r, gruaja mĂ« pĂ«rsĂ«riti me tonin e njĂ« tĂ« madhi e sikur tâmĂ« ndĂ«shkonte: â Po, do tĂ« isha gruaja juajâŠ
-Ju falenderoj, â i thashĂ«, â ju falenderoj.
Dhe e falenderova sinqerisht./ KultPlus.com
The post âNjĂ« herĂ« lumturinĂ« e pata fare pranĂ«, mend e preka me dorĂ«â appeared first on KultPlus.