❌

Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 16 September 2024Main stream

DOSJA E SPAK/ Sali Berisha, në mbledhjen e qeverisë: Do privatizojmë terrenet sportive, nuk do lëmë asnjë stadium në Tiranë!

✇Java News
By: Java News
16 September 2024 at 20:55

Nga Ylli Pata

Dosja e SPAK qĂ« e shpall Sali BerishĂ«n tĂ« pandehur pĂ«r korupsion pasiv, nĂ« lidhje me privatizimin e klubit “Partizani”, ka skandale nĂ« çdo kapitull apo paragraph tĂ« saj. Disa kanĂ« dalĂ« e janĂ« folur prej kohĂ«sh me procedurat e paligjshme dhe transferimin e njĂ« prone qĂ« nuk ekziston nĂ« asnjĂ« regjistĂ«.

Por skandali më serioz ndodhet në një procesverbal të mbledhjes së qeverisë së datës 18 qershor 2008. Në dosjen e SPAK është pasqyruar procesverbali i mbledhjes së qeverisë së asaj date.

Mbledhje, ku mungonin ministry i Jashtëm, Lulzim Basha dhe ministri i Kulturës dhe Turizmit, Ylli Pango. Të cilët përfaqësohesin nga zëvendësministrat përkatës Anton Gurakuqi dhe Ekrem Spahia.

NĂ« mbledhjen e 18 qershorit 2008, do tĂ« duhej tĂ« diskutohej njĂ« propozim i ministrit Ylli Pango pĂ«r njĂ« rishikim tĂ« ligjit nr. 9376 datĂ« 21.04.2005 “PĂ«r Sportin”.

Pango propozonte që objektet sportive mund tu jepen në koncesion apo pronësi të tretëve pa ndryshuar destinacion. Që do të thotë çdo object sportive, d të duhet të mbetet sportiv.

Por në mbledhjen e qeverisë, Sali Berisha, tregon hapur se është i xhindosur nga propozimi i Ylli Pangos dhe i vërvitet pa mëshirë Ekrem Spahisë.

Berisha, Ă«shtĂ« i tĂ«rbuar nga ideja se njĂ« ministĂ«r i tij po i del kundĂ«r privatizimit tĂ« Klubit Partizani. E siç ka ndodhur mĂ« pas, del se edhe shkarkimi “9 minutĂ«sh” i Pangos, duket qartĂ« se nuk ka pasur as motiv politik, as elektoral, por ka lidhje direkte me privatizimin e Klubit Partizani.

Në dosjen e SPAK është dialogu ndërmjet Ekrem Spahisë dhe Sali Berishës, që në fakt është një presion i hapur, jo për vshët e një zv.ministri pa peshë dhe pa fuqi, por për të gjithë ata politikanë të PD-së që i kundërvihen vullnetit të familjes Berisha.

Madje, kryeministri thotë qartë se jo veëm klubi Partizani do të duhet të privatizohet, por edhe stadiumet e terrenet e tjera sportive.(Të faksimilet e dosjes së SPAK janë të gjitha diskutimet në mbledhjen e qeverisë të 16 qershorit 2008.

Berisha thotĂ« nĂ« mbledhje, duke akuzuar Ylli Pangon pĂ«r lobing ndaj PresidentĂ«ve tĂ« klibeve tĂ« futbollit, se nĂ«se ka procedura tĂ« sakta nuk ekziston asnjĂ« terren sportive nĂ« TiranĂ«. Dhe pĂ«rmend nĂ« fillim Stadiumin “Qemal Stafa”, “klubin Partizani” dhe kubin “Dinamo”.

“Nuk ekzistojnĂ« stadiume nĂ« TiranĂ«, po tĂ« isha unĂ« kryetar bĂ«shkie, e po e bĂ«ri ai e pĂ«rgĂ«zoj. Stadiumet nuk duhet nĂ« mes tĂ« qytetit, duhet tĂ« dalin anash”, thekson Sali Berisha.

Vetëm nëse shikon procesverbalin e qeverisë shikon qartë se Sali Berisha ju bën të ditur çdo ministry se nuk duhet të pengojnë vullnetin e familjes së tij.

Në mbledhjen së qeverisë së 16 qershorit, qeveria vendos ndryshimet në ligjin për Sportin, duke lejuar që kur ka pronar objektet sportive u jepet atyre, duke u lënë dorë të lirë që të ndryshojnë destinacionin, ndërkohë nëse jepen në koncension, nuk duhet të ndryshohet destinacioni, pra prona duhet të përdoret si terren sportiv.

Projektligji miratohet më 21 korrik 2008 dhe hyn në fuqi më 16 gusht 2008.

Ylli Pango, ministër u Kulturës i kohës, kur është pyetur nga SPAK, ka deklaruar se privatizimi i objekteve sportive ka ardhur si rrjedhojë i një kërkese të kryeministrit që ministritë e linjës të përgatisin aktet.

Anti-fashizmi shqiptar ishte ‘pa dallim krahine, feje, ideje’, pra ishte pluralist

✇Java News
By: Elisa Spiropali
16 September 2024 at 16:25

Nga Elisa Spiropali

Jemi në një sesion shkencor, një veprimtari simbolike kushtuar antifashizmit shqiptar si një vlerë mbarëshoqërore dhe mbarëpopullore, një organizim i përbashkët i Akademisë së Shkencave dhe Akademisë së Studimeve shqiptare pranë Universitetit Europian të Tiranës.

Faleminderit që jemi bashkë dhe më dhatë mundësinë të përkujtojmë një datë simbol të historisë sonë, 82-vjetorin e mbledhjes së Konferencës së Pezës, në këtë 80 vjetor të çlirimit të vendit. Më 16 shtator 1942, përfaqësuesit e të gjitha forcave politike në vend u mblodhën në Pezë dhe përpunuan platformën e përbashkët të luftës kundër pushtuesit fashist për çlirimin kombëtar. Që si shumëçka tjetër në Shqipëri apo në Ballkan, aq më tepër kur bëhet fjalë për historinë, lind debat, krijon kundërshti, herë bashkon e herë ndan dhe gjithëherët afron bindje si zgjidhje dhe dyshime si alternativë tjetër.

Shumica e prindërve ose gjyshërve tanë sot, kanë qenë fëmijë në atë kohë të trazuar për historinë e gjithë botës, kur gjithë bota ishte përfshirë në një betejë për jetë e vdekje me murtajën nazifashiste e cila kërcënonte me shfarosje popullsi të tëra, këcënonte mënyrën e jetese, lirinë e gjykimit të individit dhe sistemin që kishte individin e dhe të drejtat e tij në qendër.

Ende pa shëruar plagët e një lufte botërore, bota ishte zgjuar sërish në makthin e një tjetër lufte të tillë, por më të egër, më gjithëpërfshirëse dhe më tragjike.

E para nisi në Ballkan nga plumba ballkanasish, e dyta të shtënat e para i pati po në Ballkan, në prillin e 1939, kur Shqipëria e vogël u bë viktima e parë e dramës së përbotshme që do të luhej me gjakun, vuajtjet dhe sakrificat e dhjetëra milionë qenieve njerëzore, nga veriu, në jug të Evropës, nga Perëndimi i Atlantikut e deri në Lindjen e Largët.

Prindërit dhe gjyshërit tanë nuk e kanë pasur të vështirë të na tregonin se çfarë kishte ndodhur në atë kohë të përgjakur.

Fëmijët tanë, brezi Z dhe i internetit, i demokracisë dhe lirisë, por dhe vetmisë së individit, do ta kenë më të vështirë ta kuptojnë po atë kohë, nëse sërish, një betejë e egër nuk do të zhvillohej në skaj të Evropës, kur fashizmi i ri i një autokrati, po kërcënon me zjarr e hekur, raketa në qiell dhe tanke në tokë, sovranitetin e fqinjit të tij.

Për këtë rast, fëmijët tanë nesër do të thonë se brezi ynë, njëlloj si prindërit tanë për etërit e tyre dje, ka bërë zgjedhjen e duhur. Se Shqipëria më e madhe dhe më ë fortë se dje është rreshtuar sërish në anën e duhur të historisë duke zgjedhur dritën përpara errësirës, të drejtën përpara forcës së egër, lirinë dhe sakrificën për liri bazuar mbi vlerat më të mira të njerëzimit.

Në agun e Luftës së Dytë Botërore ka pasur shumë dilema edhe në Shqipëri.

Dy rryma, dy mendësi që nuk përjashtonin asnjëra dashurinë për atdheun, patriotë të rinj e nacionalistë të vjetër, pavarësisht ndarjeve të mëdha në ide e zgjidhje mbi ato ide, gjetën forcën që të bëhen bashkë. Njëlloj siç instikti i mbijetesës së shqiptarit dhe armiku i përbashkët, i ka bërë bashkë shqiptarët kundër kërcënimit të të huajit.

Peza si simbol dhe simboli i Pezës ishte fronti i parë që i rreshtoi në një kah shqiptarët e ndershëm e patriotë; ishte leksioni i madh që ju dha historisë dhe që historia vazhdon ta japë edhe sot, se të bashkuar me njëri-tjetrin, pavarësisht ndarjeve në bindje, fe e ide, ne shqiptarët mund të jemi të suksesshëm.
Respekt pafund dhe mirënjohje sublime për atë akt të jashtëzakonshëm dhe për gjithë ato gra e burra që në këmbim të sakrificës së tyre dhe gjakut të derdhur, ndanë atë diademë krenarie për të djeshmen, të sotmen dhe të nesërmen tonë të përbashkët.

ShqipĂ«ria u rreshtua kĂ«shtu nĂ« tĂ« njĂ«jtin front antifashist si pjesa mĂ« pĂ«rparimtare e kohĂ«s. Ashtu siç pĂ«rcaktonte dhe Karta e Atlantikut, e gushtit tĂ« vitit 1941, nĂ« tĂ« cilĂ«n Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s dhe Britania e Madhe, Presidenti Rusvelt dhe Kryeministri Çërçill, konfirmuan solidaritetin kundĂ«r fuqive tĂ« Aksit, agresorĂ«ve nazifashistĂ« dhe shpallĂ«n vizionin e tyre pĂ«r njĂ« botĂ« nĂ« zhvillim, mirĂ«qenie e paqe, pa luftĂ«ra e pa armĂ«, me siguri kolektive dhe tĂ« drejtĂ«n e shenjtĂ« tĂ« popujve pĂ«r vetĂ«vendosje.

Kjo busull e ndërgjegjes morale të njerëzimit, ishte frymëzimi i aleancës së tre fuqive antifashiste të kohës, Shtetet e Bashkuara të Amerikës, Britania e Madhe e Bashkimi Sovjetik.

Kjo është gjithashtu busulla që shpjegon se kush bëri mirë dhe kush bëri keq, kush u soll drejt dhe kush gaboi në ato kohë të ndezura, të vështira e tragjike.

Lufta e shqiptarëve, ashtu si edhe lufta e përbotshme kundër fashizmit, ishte një luftë e ashpër në male, fusha e lugina, në fshatra e qytete, me kosto të pallogaritshme për kombet e mëdha, por edhe për kombet e vogla si Shqipëria.

Përqafimi i antifashizmit si një vlerë mbarë shoqërore u bë një fakt mbarëpopullor.

ÇfarĂ« ndodhi mĂ« pas, rihyrja sĂ«rish nĂ« luftĂ« e gjithĂ« botĂ«s sĂ« ndarĂ« nĂ« dy pjesĂ« menjĂ«herĂ« sapo u bĂ« paqja e LuftĂ«s me armĂ«, Ă«shtĂ« histori tjetĂ«r. ÇlirimtarĂ«t nisĂ«n tĂ« sillen si pushtues dhe heronjtĂ« e djeshĂ«m u shndĂ«rruan nĂ« banditĂ«t e rinj tĂ« veshur me pushtet ideologjik. Sepse ishte pikĂ«risht ideologjia qĂ« ngriti themelet e murit qĂ« ndau botĂ«n, vazhdoi ta lerĂ« atĂ« tĂ« pasigurt e ta dĂ«nojĂ« njerĂ«zimin me njĂ« serial tjetĂ«r tĂ« pĂ«rgjakshĂ«m vuajtjesh, dhembjesh e sakrificash nĂ« EvropĂ«, Azi, AfrikĂ« e gjetkĂ«.

Jo vetëm fati i keq dhe rasti bënë që Shqipëria të ishte në anën e gabuar të perdes së hekurt duke sjellë ndarjen e përkohshme me Perëndimin që i përket si aspiratë, si vlerë dhe si zgjedhje e zgjidhje të vetme. Për gati gjysëm shekulli komunizëm barbar, Shqipëria dhe shqiptarët përjetuan metamorfozën e çlirimtarëve të shndërruar në pushtues të vendit të tyre, u bënë viktima të mungesës së lirisë, demokracisë dhe përjetuan kufizimin e izolimin total nga një botë që e konsideronin armike dhe të huaj.

E shkuara nuk gjykohet kurrë mbi pasojat që ajo sjell në të ardhmen, pa llogaritur kontekstin në të cilin ajo ka ndodhur. Drama jonë kombëtare nën komunizëm nuk e shuan aspak flakën që ndezën ata të rinj idealistë, nacionalistë por edhe komunistë në vitet e zjarrta të luftës së përbotshme.

Trashëgimia antifashiste që ata i dhanë vendit, është një vlerë universale, që qëndron ende në themel të sistemit e të vlerave demokratike perëndimore. Ai është një ndër vlerat themelore të Shqipërisë së sotme evropiane.

Antifashizmi dhe patriotizmi ishin themelet e zgjedhjes së pamëdyshtë të Shqipërisë në vitin 1999 kur ajo sërish u rreshtua me koalicionin politiko-ushtarak të drejtuar nga SHBA e BE kundër diktaturës së fundit nacionalfashiste të Milosheviçit në Ballkan, në betejën më të madhe ushtarake dhe morale të ndodhur në Evropën e pasluftës së Dytë Botërore. Produkt i të cilës është realiteti i ri dhe i pakthyeshëm gjeopolitik në rajon, atdheu i dytë i shqiptarëve, Republika e Kosovës.

Shpesh ndodh qĂ« Ă«ndrrat nĂ« politikĂ« tĂ« duken pavend pĂ«rballĂ« realitetit tĂ« ashpĂ«r tĂ« pĂ«rditshmĂ«risĂ« sonĂ«, ku çdo ditĂ« Ă«shtĂ« nis me thirrje pĂ«r luftĂ«n finale qĂ« mbaron nĂ« tĂ« ngrysur pĂ«r t’i lĂ«nĂ« vendin luftĂ«s tjetĂ«r finale qĂ« rinis nĂ« tĂ« gdhirĂ«. Por unĂ« sinqerisht e Ă«ndĂ«rroj atĂ« ditĂ«. QĂ« nĂ« tĂ« pĂ«rditshmen e politikĂ«s shqiptare, pavarĂ«sisht ndarjeve reciproke nĂ« tĂ« mirĂ« e nĂ« tĂ« kĂ«qinj, nĂ« tĂ« aftĂ« dhe tĂ« paaftĂ«, nĂ« tĂ« ndershĂ«m dhe tĂ« korruptuar, nĂ« Ă«ngjĂ«j e banditĂ«, nĂ« policin e mirĂ« e policin e keq, nĂ« tĂ« majtĂ« e tĂ« djathtĂ«, duhet tĂ« identifikohet mbi çdo gjĂ« tjetĂ«r se çfarĂ« na bashkon tej kufirit qĂ« na ndan. ÇfarĂ« na detyron qĂ« tĂ« rendim bashkĂ« nĂ« njĂ« drejtim, tĂ« punojmĂ« si njĂ« trup me dy krahĂ« drejt njĂ« synimi tĂ« pĂ«rbashkĂ«t? PĂ«r çfarĂ« motivi e arsyesh duket tĂ« heqim armĂ«t dhe tĂ« vemĂ« nĂ« punĂ« mendjen e shpirtin? PĂ«r çfarĂ« na nevojitet paqja e pĂ«rkohshme, ndĂ«r luftĂ«n tonĂ« tĂ« paprerĂ«?

Unë e di që do të jetë shumë e vështirë të shpjegohet nesër për brezin që do të vijë se pse kemi prodhuar kaq helm e tela me gjemba në politikë; por di gjithashtu, që edhe në mos qofshim të zotë ta bëjmë ne, do ta bëjnë ata: ata do të bëhen bashkë në emër të gjakut, gjuhës, historisë dhe aspiratës sonë për të parë gjithmonë se në Shqipëri, Lind aty ku Perëndon!

* Fjalimi i kryetares së Kuvendit, Znj. Elisa Spiropali, sot në Kuvend, mbi Konferencën e Pezës (mbledhur 82 vjet më parë më 16 shtator të 1942)

Preç Zogaj: Superkomisioni “Xhafaj” Ă«shtĂ« ngritur pĂ«r t’u ndalur hovin SPAK-ut

✇Albeu
By: M C
16 September 2024 at 15:16

Nga Preç Zogaj

Pasi kishin mbajtur njĂ« distancĂ« njohĂ«se nga superkomisioni parlamentar “Xhafaj”, Shtetet e Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s deklaruan javĂ«n e kaluar qĂ«ndrimin e tyre pĂ«rmes njĂ« njoftimi pĂ«r shtyp tĂ« lĂ«shuar nga ambasada nĂ« TiranĂ«, nĂ« tĂ« cilin thuhej: “Si partnerĂ« tĂ« palĂ«kundur tĂ« pĂ«rpjekjeve tĂ« ShqipĂ«risĂ« pĂ«r tĂ« çuar pĂ«rpara reformat e nevojshme pĂ«r anĂ«tarĂ«sim nĂ« BE, Ambasada e SHBA do tĂ« angazhohet me komisionin e posaçëm pĂ«r mirĂ«qeverisjen, anti-korrupsionin dhe sundimin e ligjit. Ne presim qĂ« puna e komisionit tĂ« jetĂ« pĂ«rfshirĂ«se dhe transparente, nĂ« pĂ«rputhje me kushtetutĂ«n, nĂ« mbrojtje tĂ« pavarĂ«sisĂ« sĂ« institucioneve, si dhe tĂ« pĂ«rmirĂ«sojĂ« tĂ« ardhmen e ShqipĂ«risĂ«â€.
Ishte pikërisht ky qëndrimi që pritej: Përfshirja, angazhimi me gjithë spektrin kuptimor që nënkupton kjo fjalë. Që nga asistenca me ekspertë dhe ekspertizë, deri të monitorimi nga afër i produktit të komisionit. Njëlloj siç kanë berë me Reformën në Drejtësi të vitit 2016 dhe në gjithë procesin plot pengesa e sterkëmbësha të zbatimit të saj.

Por duke shtuar kësaj radhe mbrojtjen e pavarësisë së institucioneve tashmë në punë. Siç e dimë se janë në radhë të parë SPAK dhe GJKKO.
NĂ« opinionin e gjerĂ« publik dhe nĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« spektrit politik, sidomos jashtĂ« duopolit PS-PD, ka patur e ka shumĂ« dyshime se superkomisioni “Xhafaj” Ă«shtĂ« ngritur pĂ«r t’u ndalur hovin SPAK-ut dhe drejtĂ«sisĂ« sĂ« re. Duke e zbukuruar nismĂ«n nĂ« fjalĂ«n me retorikĂ«n e “forcimit” dhe duke e fryrĂ« me shto ujĂ« e shto miell me lloj-lloj pistash tĂ« pĂ«rgjithshme pĂ«r tĂ« maskuar qĂ«llimin kryesor.
Dyshime të arsyeshme po të mbajmë parasysh retorikën antispak të Ramës kur deklaronte më ton në forumet memece të partisë së tij se nuk do të lejojmë një republikë të prokurorëve; apo kur u kanosej hetuesve të BKH-së që po zbarkonin në zyrat e degëve të ekzekutivit; apo faktin që ky superkomision nuk ka një objekt konkret, siç kanë patur komisionet e ngjashme bipartizane për një çështje të caktuar që përligjte ngritjen e tyre, por liston çështje të përgjithshme që janë në tagrin e punës normale të komisioneve të përhershme të Kuvendit.
Superkomisoni i dublon këto komisone. I sheh edhe nga lart e nga larg me mandatin përtej legjislaturës në vazhdim që i është dhënë, pra përtej vitit 2025, një shpikje tjetër, në tejkalim të vendimit të sovranit në zgjedhje të lira e të ndershme. Vendim të cilin zoti Rama e merr të ngrirë, të paracaktuar, si në zgjedhjet farsë të periudhës së komunizmit.
Duke injoruar enigmën e zgjedhjeve të lira, që u jep emocion, bukuri dhe kuptim atyre në çdo rast.
Duke marrë vendime që burojnë nga vota para se të vendosin zgjedhësit në dhomën e fshehtë.
Sondazhet mund ti kesh në favor, por sondazhet nuk janë zgjedhje. Kjo që Rama shkon përtej popullit edhe në të vetmen fuqi në dorë të popullit është detaji i një teme të gjerë të raporteve të tij gjithnjë e më të përçunduara me vlerat e demokracisë. Por ai është i ndërgjegjshëm për karakterin provokues të shtrirjes se afateve të superkomisonit përtej legjislaturës. E ka menduar vetë të tillë në funksion të mesazhit intimidues të jetëgjatësisë në qeveri, drejtuar qëndrave të reja të pushteteve të pavarura që po krijohen në vend falë mbështetjes ndërkombëtare dhe një koshiencë të re që po krijohet në këto qendra.
Qëndrimi i shpallur amerikan i reflekton dhe u jep përgjigje dyshimeve dhe realiteteve. Përgjigjia është: Do të jemi aty!
Të tjerat janë të kuptueshme.
NĂ« lexim tĂ« lojĂ«rave tĂ« nĂ«ndheshme kundĂ«r drejtĂ«sisĂ« sĂ« re, SHBA s’kanĂ« rreshtur sĂ« qĂ«ndruari nĂ« mbĂ«shtetje tĂ« fuqishme tĂ« SPAK dhe drejtĂ«sisĂ« sĂ« re. Lista e fakteve qĂ« vĂ«rtetojnĂ« kĂ«tĂ« pohim Ă«shtĂ« e njohur dhe e gjatĂ«. Kush nuk e di.
QĂ«ndrimi pĂ«rfshirĂ«s dhe angazhues pĂ«rkundrejt komisionit “Xhafaj” Ă«shtĂ« njĂ« fakt i ri qĂ« pĂ«rforcon qasjen dhe rolin e tyre si bashkautorĂ« protagonistĂ« nĂ« sfidĂ«n tonĂ« tĂ« madhe tĂ« sundimit tĂ« ligjit, tĂ« “askush mbi ligjin”.
Ky qĂ«ndrim merr njĂ« rĂ«ndĂ«si tĂ« shtuar nĂ« kontekstin e iluzioneve dhe lajmeve tĂ« rreme nĂ« qarkullim, tĂ« investuara shumĂ« syresh nga kasta plurale solidare, sikur nĂ« Uashington janĂ« tĂ« zĂ«nĂ« deri nĂ« grykĂ« me zgjedhjet e nĂ«ntorit dhe askush s’e ka mendjen te ShqipĂ«ria e vogĂ«l (Sa shumĂ« u pĂ«lqen ta kenĂ« tĂ« vogĂ«l ShqipĂ«rinĂ«, kur duan tĂ« mos kenĂ« nĂ«pĂ«r kĂ«mbĂ« kĂ«rkĂ«nd nga bota e lirĂ«!). Apo kur thurin Ă«ndrra bipartizane me njĂ« rezultat tĂ« tillĂ« tĂ« presidencialeve amerikane qĂ« do t’i lejonte tĂ« fitonin kohĂ«, mĂ« e pakta pesĂ«-gjashtĂ« muaj, aq sa u duhet pĂ«r tĂ« realizuar ndĂ«rhyrjet dhe ndryshimet e menduara ligjore tĂ« “forcimit” tĂ« drejtĂ«sisĂ« sĂ« re me njĂ« “drejtĂ«si mĂ« tĂ« re” se e reja, e cila, sipas llogarive qĂ« kanĂ« bĂ«rĂ«, do t’u vinte de-fakto institucionit tĂ« akuzĂ«s dhe gjykimit kufinjtĂ« e vjetĂ«r nĂ« raport me pushtetin e lartĂ« politik.
Ëndrra nĂ« diell, edhe pse thuren e shĂ«rbehen natĂ« e ditĂ« si nĂ« ethe. MiqtĂ« amerikanĂ« nuk e braktisin ShqipĂ«rinĂ« dhe nuk kanĂ« ndĂ«rmend ta lĂ«nĂ« atĂ« nĂ«n sundimin e tĂ« vĂ«tshpallurve mbi ligjin. NĂ« asnjĂ« rrethanĂ«. As para zgjedhjeve dhe sidomos as pas zgjedhjeve nĂ« SHBA. QĂ«ndrimi pĂ«rfshirĂ«s nĂ« Komisionin “Xhafaj” Ă«shtĂ« i qartĂ« nĂ« rreshta dhe midis rreshtave. Ky qĂ«ndrim, mbi tĂ« gjitha, Ă«shtĂ« njĂ« garanci pĂ«r paprekshmĂ«rinĂ« e SPAK-ut si institucioni numĂ«r njĂ« i shpresĂ«s nĂ« ShqipĂ«rinĂ« e re tĂ« sundimit tĂ« ligjiit. KĂ«tĂ« sigurisht e kanĂ« kuptuar mirĂ« prokurorĂ«t atje.

The post Preç Zogaj: Superkomisioni “Xhafaj” Ă«shtĂ« ngritur pĂ«r t’u ndalur hovin SPAK-ut appeared first on Albeu.com.

Fjalor i paradokseve (II)

✇Java News
By: Fatos Tarifa
16 September 2024 at 13:54

Gazeta Dita ka nisur dje botimin e “paradokseve” qĂ« sociologu dhe intelektuali i njohur publik, Fatos Tarifa, ka definuar nĂ« njĂ« prej librave tĂ« tij tĂ« fundit, titulluar Fjalor i paradokseve (botim i Onufrit). Redaksia e DitĂ«s ka lejen e autorit pĂ«r t’i riprodhuar paradokset qĂ« shpjegohen nĂ« kĂ«tĂ« libĂ«r nĂ« faqet e saj, integralisht dhe nĂ« rend alfabetik, siç janĂ« botuar nga vetĂ« autori, pĂ«r t’ua bĂ«rĂ« ato tĂ« njohura njĂ« publiku sa mĂ« tĂ« gjerĂ«. Dje publikuam shkronjĂ«n A dhe disa fragmente nga parathĂ«nia qĂ« Prof. Tarifa ka shkruar pĂ«r kĂ«tĂ« libĂ«r. Sot po vijojmĂ« me paradokset e renditura nĂ« shkronjat B dhe DH.

 

Nga Fatos Tarifa

B-DH

B

BARAZI. Askush nuk Ă«shtĂ« mbi ligjin dhe askush nuk Ă«shtĂ« nĂ«n tĂ«, çka do tĂ« thotĂ« se askush nuk Ă«shtĂ« e s’mund tĂ« jetĂ« i pĂ«rjashtuar nga detyrimi pĂ«r tĂ« zbatuar ligjin.

BAROK. NjĂ« ndĂ«r dy llojet e seksit. Seksi klasik ështĂ« romantik, refleksiv, serioz, emocional, “moral”, misterioz, spontan, i fokusuar te njĂ« person i veçantĂ« dhe konvencionalisht feminin. Seksi barok ështĂ« pop, i gjallĂ«, eksperimentues, “amoral”, anonim, i qĂ«llimshĂ«m, i fokusuar te ndjesia pĂ«r hir tĂ« ndjesisĂ« dhe konvencionalisht maskulin.

BASHKËBISEDIM. E gjejmĂ« nĂ« tri forma: si dialog (kur dy njerĂ«z shkĂ«mbejnĂ« mendime), si dualog (kur dy njerĂ«z flasin me njĂ«ri-tjetrin por nuk komunikojnĂ«), si monolog (kur gjithnjĂ« flet i njĂ«jti njeri, ndĂ«rsa tjetri vetĂ«m dĂ«gjon, ose bĂ«n sikur dĂ«gjon).

BASHKIMI EUROPIAN. NjĂ« projekt dhe njĂ« eksperiment madhĂ«shtor i inxhinierisĂ« sociale pĂ«r tĂ« realizuar njĂ« integrim tĂ« plotĂ« ekonomik e politik tĂ« tĂ« gjithĂ« shteteve europianĂ«, pa lejuar asnjĂ«rin prej tyre tĂ« dominojĂ« mbi tĂ« tjerĂ«t. Disa euroentuziastĂ« e konsiderojnĂ« Bashkimin Europian si njĂ« lloj qytetĂ«rimi tĂ« ri, qĂ« gjoja i ka shpĂ«tuar “botĂ«s hobesiane” tĂ« anarkisĂ« dhe sot jeton nĂ« njĂ« “botĂ« kantiane” paqeje, nĂ« njĂ« botĂ« “post-historike”, “post-Westfaliane”, “post-moderne”, nĂ« tĂ« cilĂ«n interesat kombĂ«tare partikulariste tĂ« shteteve dhe politika e forcĂ«s ua kanĂ« lĂ«nĂ« vendin sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare, institucioneve supranacionale dhe “sovranitetit nĂ« ortakĂ«si”. Disa, madje, e konsiderojnĂ« BE-nĂ« si njĂ« “model” pĂ«r mĂ«nyrĂ«n se si do tĂ« duhej tĂ« organizohej bota nĂ« shekullin e 21-tĂ«, ose si njĂ« “laborator pĂ«r tĂ« ardhmen e mbarĂ« njerĂ«zimit”. Ky vizion, tĂ« cilin pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« e gjejmĂ« te Viktor Hygo, i cili fliste pĂ«r “Shtetet e Bashkuara tĂ« EuropĂ«s”, sado i iluminuar qĂ« Ă«shtĂ«, nuk ka gjasa tĂ« materializohet nĂ« njĂ« EuropĂ«, i cila, pavarĂ«sisht paqes sĂ« gjatĂ« dhe prosperitetit tĂ« arritur qysh nga mbarimi i LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, vuan njĂ« krizĂ« strukturore, njĂ« krizĂ« legjitimiteti dhe ipso facto dĂ«shmon deficitin demokratik tĂ« Bashkimit Europian. NĂ«se integrimi europian nuk thellohet nĂ« drejtim tĂ« federalizimit tĂ« EuropĂ«s (siç mendonte George Washington 230 vite mĂ« parĂ« dhe siç argumenton Anthony Giddens nĂ« ditĂ«t tona, pesha dhe roli i BE-sĂ« nĂ« ekonominĂ« dhe nĂ« politikĂ«n globale do tĂ« bien pĂ«rballĂ« AmerikĂ«s, KinĂ«s dhe fuqive tĂ« tjera qĂ« po ngrihen dhe vetĂ« Bashkimi Europian mund tĂ« shpĂ«rbĂ«het.

BEATLES (The). Askush nuk ka qenĂ« e s’mund tĂ« jetĂ« si ata. The Beatles e ndryshuan peizazhin kulturor tĂ« AmerikĂ«s dhe ndikuan te rinia amerikane mĂ« shumĂ« sesa kushdo nga idhujt e mĂ«parshĂ«m tĂ« saj. Idioma e muzikĂ«s sĂ« tyre—liri, dashuri, kĂ«naqĂ«si—ndryshoi shumëçka. PĂ«r ta do tĂ« flitet edhe pas njĂ«mijĂ« vitesh.

BEQAR. Dikush qĂ« ende nuk ka vendosur tĂ« martohet. Benedict: “Kur thoja se do tĂ« vdisja beqar, nuk mendoja se do tĂ« rroja deri sa tĂ« martohesha” (Shekspir, ShumĂ« zhurmĂ« pĂ«r asgjĂ«).

BESË. Premtim pĂ«r tĂ« cilin flasin mĂ« shumĂ« ata qĂ« nuk e mbajnĂ«.

BESIM. Arma më e fortë për të arritur atë që duam.

BRANDO (Marlon). Pothuajse gjithçka që ai bëri ishte revolucionare. Asnjë aktor tjetër nuk ka qenë origjinal si ai.

BRAIN DRAIN. Humbja e njerĂ«zve tĂ« talentuar e me pĂ«rvojĂ« Ă«shtĂ« po aq serioze, nĂ« terma afatgjatĂ«, sa edhe rrjedhja e parave jashtĂ« vendit. Athina nuk e mori kurrĂ« veten nga ikja e “trurit” tĂ« saj nĂ« Aleksandri, nĂ« kohĂ«n e sundimit tĂ« Ptolemeut, kur njĂ« numĂ«r i madh intelektualĂ«sh e lanĂ« qendrĂ«n e dikurshme tĂ« kulturĂ«s, tĂ« artit e tĂ« filozofisĂ« greke pĂ«r t’u bĂ«rĂ« pjesĂ« e atmosferĂ«s intelektuale shumĂ« mĂ« atraktive tĂ« AleksandrisĂ«. Kostandinopoja, ndonĂ«se u rindĂ«rtua menjĂ«herĂ« nga turqit, nuk e mori mĂ« lidershipin e saj kulturor e shkencor pas emigrimit masiv tĂ« intelektualĂ«ve tĂ« saj nĂ« EuropĂ«, çka ndikoi mjaft nĂ« rigjallĂ«rimin kulturor tĂ« EuropĂ«s, nĂ« zhvillimin shkencor e humanist tĂ« saj dhe, mĂ« vonĂ«, nĂ« Rilindjen Europiane.

BURG. Vendi mĂ« i natyrshĂ«m pĂ«r kriminelĂ«t, politikanĂ«t dhe vetë juristĂ«t (Shekspir: “The first thing we do, let’s kill all the lawyers”, Henry IV).

BUTËSI. NjĂ« cilĂ«si qĂ« e çmoj mĂ« shumĂ« te njerĂ«zit me karakter tĂ« fortĂ«.

BUZËQESHJE. BuzĂ«qeshja mĂ« e bukur Ă«shtĂ« ajo e syve; kjo mund tĂ« quhej syqeshje.

 

D

DASHURI. Diçka që e japim jo për të marrë, por për të dhënë. Në dashuri, ashtu si dhe në politikë, në më të shumtën e rasteve fjalët dhe veprat nuk janë e njëjta gjë. Ajo çfarë themi për dashurinë, ose në emër të saj, nuk është gjithnjë e njëjtë me atë që bëjmë për të, ose në emër të saj.

DEMOKRACI. Një sistem politik që nuk i mundëson askujt të bëhet më i fuqishëm sesa populli. Fatkeqësisht, deri më sot, përveçse në teori, një sistem i tillë ende nuk është provuar se mund të ekzistojë realisht.

DEMOKRACI EUROPIANE. Bashkimi Europian nuk përfaqëson një demokraci parlamentare. Parlamenti Europian nuk krijon një qeveri europiane demokratike.

DËSHIRË. I’ve a mind to build a new world, want to play? UnĂ« dua tĂ« ndĂ«rtoj njĂ« botĂ« tĂ« re, dĂ«shiron tĂ« bashkohesh edhe ti me mua? (Nikki Giovanni, A Very Simple Wish).

DET. Një botë e lirë, pa kufij, si çdo të dëshiroja të ishte bota në të cilën jetojmë. (Njeriu-peshk i Anaksimandrit).

DIJE. Dija Ă«shtë kujtesĂ« sociale, njĂ« lidhje me tĂ« shkuarĂ«n; por ajo Ă«shtĂ« edhe shpresĂ« sociale, njĂ« investim pĂ«r tĂ« ardhmen. AftĂ«sia pĂ«r tĂ« krijuar dije dhe pĂ«r ta pĂ«rdorur atĂ« Ă«shtĂ« njĂ« karakteristikĂ« adaptuese e çdo qenieje njerĂ«zore dhe e çdo organizimi shoqĂ«ror. ËshtĂ« pĂ«rmes dijes qĂ« ne, si qenie humane, riprodhojmĂ« vetveten dhe pĂ«rsosemi pĂ«rherĂ« e mĂ« shumĂ«, si individĂ« dhe si shoqĂ«ri. Prodhimi i dijes Ă«shtë i pakufizuar dhe aksesi ndaj saj duhet tĂ« jetë universal. UnĂ« nuk besoj se ka gjĂ«ra, tĂ« cilat do tĂ« ishte mĂ« mirĂ« tĂ« mos i dinim, ose gjĂ«ra, qĂ« duhet t’i dinĂ« vetĂ«m disa njerĂ«z, njĂ«lloj siç nuk besoj se ka pikĂ«pamje, tĂ« cilat nuk duhen shprehur. Sa mĂ« shumĂ« ide dhe sa mĂ« shumĂ« informacion qĂ« ne prodhojmĂ«, aq mĂ« tĂ« mĂ«dha janĂ« mundĂ«sitĂ« qĂ« tĂ« marrim vendime tĂ« drejta pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar kushtet e ekzistencĂ«s, tĂ« mirĂ«qenies e tĂ« pĂ«rsosjes sonĂ« si individĂ« dhe si shoqĂ«ri.

DIMËR. E vetmja stinĂ« qĂ« ndahet nĂ« dy vite, si njĂ« liqen i ftohtĂ« qĂ« ndahet me kufi mes dy shtetesh.

DITËLINDJE. AsnjĂ«herĂ« nuk e kam kuptuar pse njerĂ«zit i festojnĂ« ditĂ«lindjet e tyre. NĂ« fakt, kjo Ă«shtĂ« njĂ« sjellje irracionale.

TË DREJTA NJERËZORE. NjerĂ«zit kanĂ« identitete unike, qĂ« krijohen biologjikisht, shoqĂ«risht e kulturalisht. TĂ« drejtat e njeriut burojnĂ« pikĂ«risht nga kjo premisĂ«, qĂ« njerĂ«zit, pavarĂ«sisht dallimeve mes tyre, kanĂ« tĂ« pĂ«rbashkĂ«t njĂ« gjĂ« esenciale—humanitetin—tĂ« qenĂ«t qenie njerĂ«zore dhe tĂ« pasurit e aspiratave njerĂ«zore. KĂ«to tĂ« drejta janĂ« “humane” sepse tĂ« gjitha qeniet njerĂ«zore i kanĂ« ato—njĂ«lloj dhe nĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n masë—pĂ«r shkak të humanitetit tĂ« tyre, pavarĂ«sisht seksit, racĂ«s, moshĂ«s, pozitĂ«s shoqĂ«rore, klasĂ«s sĂ« cilĂ«s i pĂ«rkasin, origjinĂ«s ose pĂ«rkatĂ«sisĂ« etnike, pavarĂ«sisht nĂ«se janĂ« tĂ« varfĂ«r ose tĂ« pasur, pavarĂ«sisht profesionit, talentit, meritave, fesĂ«, ideologjisĂ« ose pĂ«rkatĂ«sive tĂ« tjera. PĂ«r shkak se kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« me humanitetin e çdo individi, tĂ« drejtat e njeriut janë universale; ato janë tĂ« patjetĂ«rsueshme e tĂ« padhunueshme. KĂ«to tĂ« drejta nuk mund tĂ« transferohen, tĂ« mos i njihen, t’i mohohen, t’i hiqen ose t’i rrĂ«mbehen askujt, as kur njerĂ«zit nuk arrijnĂ« dot qĂ« t’i ushtrojnĂ« realisht ato.

DREJTËSI. DrejtĂ«sia Ă«shtĂ« e mira supreme; padrejtĂ«sia, e keqja mĂ« e madhe. Por drejtĂ«sia nuk Ă«shtĂ« sinonim i ligjit. Gjykatat vendosin nĂ« pĂ«rputhje me ligjin; ato nuk vendosin drejtĂ«sinĂ«. Një shtet ligjor duhet tĂ« jetĂ« edhe një shtet i sĂ« drejtĂ«s. Pas çdo ligji duhet tĂ« ketĂ« drejtĂ«si. DrejtĂ«sia duhet tĂ« jetĂ« synimi mĂ« i lartĂ« i ligjit. Rrjedhimisht, natyra dhe suksesi i çdo sistemi ligjor vlerĂ«sohen e maten me shkallĂ«n e besnikĂ«risĂ« sĂ« tij ndaj idealit universal tĂ« drejtĂ«sisĂ«.

DRITË. Gjithçka qĂ« shohim dhe, pĂ«r kĂ«tĂ« arsye, burimi i parĂ« i çdo gjĂ«je qĂ« njohim.

DYSHIM. Gjithnjë më i mirë sesa besimi i verbër.

DH

DHUNË. PavarĂ«sisht llojit tĂ« saj, dhuna kthehet gjithnjĂ« mbi atĂ« qĂ« e nis dhe e ushtron.

DHURATË. Nuk Ă«shtĂ« çmimi qĂ« e pĂ«rcakton vlerĂ«n e saj, por mendimi qĂ« e shoqĂ«ron atĂ« dhe njeriu qĂ« e jep. NjĂ« dhuratĂ«, sado e shtrenjtĂ«, nuk ka vlerĂ« nĂ«se ajo nuk pĂ«rmban njĂ« mendim tĂ« bukur.

Po na bëhen kriminelët si njerëzit e shtëpisë

✇Java News
By: Çapajev Gjokutaj
16 September 2024 at 12:13

Nga Çapajev Gjokutaj

NĂ« ekran shfaqen vile rrushi tĂ« mĂ«dha e tĂ« mbushura. Ngjyra e kuqĂ«rremtĂ« pĂ«rzier me pak tĂ« blertĂ«, bĂ«n qĂ« vetiu tĂ« ndjesh nĂ« gojĂ« shijen e Ă«mbĂ«l dhe gjithĂ« lĂ«ng. Pastaj shfaqen hardhi sa njĂ« bojĂ« njeriu, rresht njera pas tjetrĂ«s nĂ« njĂ« hapsirĂ« qĂ« ngjan si e qendisur pĂ«r merak. Subtitrat e lajmit thonĂ« ‘Emigranti qĂ« u bĂ« vreshtar’ dhe gazetarja tregon historinĂ« e njĂ« burri nĂ« tĂ« dyzetat qĂ«, pas vitesh pune nĂ« vreshtat e SicilisĂ«, u kthye nĂ« vendlindje, njĂ« nga fshatrat e LushnjĂ«s, dhe nisi tĂ« kultivonte varietetin qĂ« kishte marrĂ« nga pĂ«rtej detit.

Më bën përshtypje që ky njeri i punës dhe i suksesit shënohet në tiutll thjesht si ish emigrant, emri i tij përmendet kalimthi vetëm një herë nga gazetarja, ndërkohë që gjatë javës kam parë një mori lajmesh për krime, shumica e të cilëve qysh në titull shpallin me të madhe emrin e kriminelit. Me një fjalë na serviret një pamje kokëposhtë: përmenden në publik ata që bëjnë keq dhe i lihen anonimatit ata që bëjnë mirë.

Dukuria bëhet më shqtësuese ngaqë lajmet për njerëz të punës e të sipërmarrjes janë fare të pakta si sasi dhe vendosen zakonisht në rubrika të veçant në të mbaruar të emisioneve të lajmeve, zamonisht në fundjavë. E kundërta ndodh me lajmet për krime e kriminelë që, si rregull zenë kreun e vendit, janë të shumtë dhe vërshojnë ekraneve, gazetave e portaleve 24 orë në 24.

NjĂ« specialist komunikimi do thoshte se kĂ«tu s’ka ndonjĂ« gjĂ« tĂ« veçantĂ«, kudo lajm i mirĂ« Ă«shtĂ« lajmi i keq. MĂ« shqeto kjo do tĂ« thotĂ« se ngjarjet tronditĂ«se e negative si vrasje, trafikim, aksidente etj. prestojnĂ« pĂ«r t’u bĂ«rĂ« lajm mĂ« shumĂ« sesa gjĂ«rat pozitive, mbase nga qĂ« ngjarjet me plumba, gjak, hetime, arrestime etj. ndodhin tak-fak, kurse ngjarje si krijimi i njĂ« vreshti model etj. shtrihen nĂ« vite e s’para bien nĂ« sy.

Më tej akoma, do sqaronin specialistët e komunikimit, edhe njerëzit në përgjithësi janë më të prirur të dëgjojnë e të ndjekin lajme të këqija, jo se kjo u pëlqen apriori, por se është një një prirje e stamposur në gene: gjatë dhjetra mijëra viteve evolucion kanë mbijetuar më shumë njerëzit që përqëndroheshin me përparësi tek rreziqet dhe përpiqeshin të mbroheshin prej tyre.

NjĂ« analist i specializuar pĂ«r tĂ« trajtuar probleme tĂ« medias nĂ« pĂ«rditshmĂ«ri do prirej nga shkaqe mĂ« konkrete dhe do ta lidhte anomalinĂ« ‘kriminelĂ«t nĂ« pah, njerĂ«zit e punĂ«s dhe tĂ« sipĂ«rmarrjes nĂ« hije’, me shkaqe mĂ« konkrete si psh komoditeti i gazetarĂ«ve. ËshtĂ« shumĂ« mĂ« lehtĂ« tĂ« gjurmosh lajme nga komunikatat e policisĂ« dhe tĂ« organeve tĂ« tjera ligjzbatuese se sa tĂ« rropatesh poshtĂ« e lartĂ« vendit pĂ«r tĂ« gjetur e hulumtuar gjĂ«ra tĂ« rendĂ«sishme por jo tĂ« bujshme.

NjĂ« sociolog do t’i shpĂ«rfillte mbase shkaqet dhe do na shtynte tĂ« pĂ«rqĂ«ndroheshim tek pasojat e anomalisĂ« nĂ« nĂ« fjalĂ«. Mund tĂ« argumentonte psh se krimet janĂ« mĂ« tĂ« shumta nĂ« ekrane, gazeta e portale sesa nĂ« jetĂ« dhe ky shpĂ«rpjestim krijohet ngaqĂ« mediat kĂ«rkojnĂ« me pĂ«rparĂ«si sensacionalen, rrjedhimisht edhe krimin e kriminelĂ«t. Mund tĂ« shtonte pastaj se krijimi i kĂ«saj pamjeje fiktive e kokĂ«poshtĂ« sjell dy gjĂ«ra tĂ« kĂ«qia, paçka se tĂ« kundĂ«rta me njera tjetrĂ«n.

Duke kultivuar bindjen se jetojmĂ« nĂ« njĂ« shoqĂ«ri tĂ« mbytur nga krimi, mund ta shtyjnĂ« shikuesin a lexuesin nĂ« njĂ« lloj apatie qĂ« do tĂ« pĂ«rmblidhej te klithma hamletiane: kjo botĂ« u shthur, o parpĂ«si o dreq, po unĂ« s’marr mundimin tĂ« tĂ« ndreq. NĂ« kĂ«tĂ« klimĂ« njeriu gradualisht humbet ndjeshmĂ«rinĂ« ndaj dhunĂ«s nĂ« botĂ«n reale, gjĂ« qĂ« potencialisht shpie nĂ« apati por edhe nĂ« mungesĂ« ndjeshmĂ«rie ndaj viktimave.

Por mund tĂ« ndodhĂ« dhe e kundĂ«rta, raportimi overdozĂ« dhe i sensacionalizuar i krimit mund tĂ« krijojĂ« njĂ« ndjenjĂ« tĂ« shtuar frike tek publiku. Kjo do tĂ« shpinte nĂ« perceptim tĂ« ekzagjeruar tĂ« rrezikut, nĂ« dyshime gati gati paranojake ndaj njerĂ«zve qĂ« kemi pĂ«r rreth dhe rrjedhimisht nĂ« ulje tĂ« kohezionit social, qĂ« e kemi tĂ« ulĂ«t edhe pa ‘kontributin’ e gazetarisĂ« sĂ« sensacionit.

KriminelĂ«t po na bĂ«hen si rob shtĂ«pie dhe kjo Ă«shtĂ« pĂ«r t’u shqetĂ«suar, se siç thoshte i pari: Po fjete me qen, me pleshta do gdhihesh


Gjuha shqipe – kjo kambanĂ« ‘zhurmuese’!

✇Java News
By: Java News
16 September 2024 at 11:40

Nga Liridona Beqiri*

Duke u kthyer dje nga Tirana pĂ«r nĂ« Shkup, po kĂ«rkoja tĂ« shoh tabelĂ«n me mbishkrimin qĂ« mĂ« uron mirĂ«seaerdhje nĂ« tokĂ«n time, pĂ«r tĂ« cilĂ«n ditĂ«ve tĂ« fundit u bĂ« zhurmĂ« shumĂ« e madhe. NĂ« gjuhĂ«n shqipe toka e popullit quhet edhe atĂ«dhe edhe mĂ«mĂ«dhe, gjĂ« qĂ« nuk haset ne gjuhĂ«t tjera, e nĂ« ndĂ«rkohĂ« po mendoja nga gjithĂ« kjo pasuri e gjallĂ«ri e gjuhĂ«s shqipe, e jetojmĂ« tendencĂ«n e shuarjes sĂ« kumbanĂ«s sĂ« saj. Nga kjo, nuk di nĂ«se tokĂ«n time duhet t’a dua si mĂ«mĂ«dhe qĂ« nuk ka shtypur kurrĂ« elementin mĂ« tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m tĂ« identitetit kombĂ«tar ose atĂ«dhe i cili po xhindoset e po i fryen territ tĂ« mendjes dhe shtyp atĂ« nĂ« cdo lloj forme.

Gjuha shqipe është zojë e rëndë e me standard! Kaq shumë oreks gjakatar për të zhbërë përpjekjet e shumë gjeneratave që gjallëruan atë në çdo segment ku frymon funksionimi dhe rendi shtetëror, kaq shumë tendencë katapultimi për të ndalur kapilarizmin institucional të saj, tundim i skajshëm i të shkuarës së zvetenuar e një areneje dinake politike.

ShqetĂ«simet dhe frika qĂ« nĂ« vazhdimsi janĂ« shprehur nga zyrtarizmi i gjuhĂ«s shqipe nĂ« opinionin maqedonas, rrĂ«njĂ«t i ka tek opinioni i krijuar se shqiptarĂ«t nuk do tĂ« ndalojnĂ« me kĂ«rkesat pĂ«r avancimin e statusit tĂ« tyre nĂ« MaqedoninĂ« e Veriut, gjĂ« e natyrshme kjo, por harrojnĂ« qĂ« ne jemi njĂ« popull qĂ« jetojmĂ« akoma me ideale e me kujtime tĂ« mbijetesĂ«s, me vlerĂ«n dhe shijen e lirisĂ« dhe presim me bindje ndonĂ«se tĂ« lodhur, shpesh dhe tĂ« zhgĂ«njyer frutat e kĂ«tyre viteve sakrificĂ«. E pĂ«r kĂ«tĂ« nuk ka askush asnjĂ« tĂ« drejtĂ« tĂ« nĂ«pĂ«rkĂ«mb Ă«ndrrĂ«n dhe pĂ«rpjekjet e njĂ« populli martir e revolucionar, praninĂ« e natyrshme shqiptare nĂ« kĂ«tĂ« vend dhe tĂ« vĂ«rtetĂ«n qĂ« kjo gjuhĂ« e shenjtĂ« dhe faktori shqiptar doni apo s’doni ju janĂ« faktorĂ«t kyç tĂ« stabilitetit dhe mirĂ«qenies tĂ« popujve dhe vendit brenda kĂ«saj toke dhe jo vetĂ«m.

Sipas opozitës së atëhershmë maqedonase, qëndrimeve që tani po i japin edhe më shumë jehonë, jetë e frymë si pozitë, ligji i miratuar nga shumica parlamentare që hyri në fuqi asokohe është jokushtetues dhe i dëmshëm për Maqedoninë e Veriut. Kësisoj, prej tyre nuk do të pritej një ndërgjegjësim dhe arsyetim i thelluar, i drejtë dhe racional në lidhje me ecurinë dhe zhvillimin e vendit sepse të gjithë janë të sëmurë në grada të ndryshme nga retorika antishqiptare dhe etja masovike për asgjësimin e shqipes tonë shekullore.

Kjo zhvatje dhe gërryerje e vazhdueshme degraduese, që ngjan në tentativë për zhvendosje identiteti, sot, më shumë se kurrë, po vihet në diskutim e po lyhet e zhgërryhet me baltë publike.

Kam frikë që kjo sëmundje po synon të godas edhe trurin e shqiptarëve, të vetmin organ që natyra krijoi për të kundërshtuar dhe përmirësuar veten i cili synon të komandojë, shfrytëzojë dhe të përvetësojë çdo gjë e çdokënd në saje të përshtatjes. Ky indoktrinim që nuk përligj të qenit shqiptar do të injektojë bindje absolute në vizionin e së ardhmes.

Ky Ă«shtĂ« njĂ« alarm, Ă«shtĂ« domosdoshmĂ«ri pĂ«r shpallje tĂ« emergjencĂ«s kombĂ«tare, po rrezikohet shqipfolĂ«si i ardhshĂ«m, trashĂ«gimia intelektuale, identiteti mĂ« i rĂ«ndĂ«sishĂ«m kombĂ«tar. ËshtĂ« njĂ« terren i minuar qĂ« do tĂ« hedhĂ« nĂ« ajĂ«r çdokĂ«nd qĂ« shkel mbi tĂ«, sepse Ă«shtĂ« luftuar shumĂ« kundĂ«r trysnive tĂ« ndryshme tĂ« sistemeve antishqiptare e duhet mbrojtur nga çdo shqiptar qĂ« ka presion gjaku shqiptari nĂ« tru e zemĂ«r, ndryshe jemi vrasĂ«s tĂ« historisĂ« dhe tĂ« zhvillimit shoqĂ«ror.

A po e ndajmĂ« fatin tonĂ« me vizionin e tĂ« tjerĂ«ve qĂ« nuk na duan, a po bashkĂ«qeverisim apo na qeverisin, a po mospĂ«rfillemi kundrejt atyre qĂ« duhet tĂ« kĂ«rkojmĂ« llogari, a po pĂ«rfundojmĂ« nĂ« njĂ« plaçkĂ« e makinerisĂ« zhvatĂ«se tĂ« jo-shqiptarĂ« dashĂ«sve, a po kamuflojmĂ« role tĂ« paligjshme dhe bĂ«hemi trofe i atyre qĂ« pĂ«rmes nesh i shquajnĂ« aftĂ«sitĂ« e tyre pĂ«r tĂ« mposhtur cdo gjĂ« qĂ« frymon shqip?! Zgjohuni! Studiuesit e “vdekjes” thonĂ« pĂ«rderisa nuk pajtohesh me tĂ« nuk vdes, prandaj prekni pulsin, pickoni veten dhe reflektoni sepse historia nuk fal e brezat e ardhĂ«shĂ«m nuk do lejojnĂ« tĂ« trashĂ«gojnĂ« veset mĂ« tĂ« ulĂ«ta tĂ« kĂ«saj shoqĂ«risĂ« aktuale.

Fati i gjuhës shqipe sot është si një njollë vetëdënuese, vetëmohuese por mbi të gjitha vetëvrasëse. Po përdhoset derisa ende nuk është tharë gjaku që u derdh për të, po skllavërohet nga ambicie të sëmura, po përçudnohet nga perversiteti nacionaist publik, po baltoset nga sociopatët kolektiv.

Edhe pse integrimi i Maqedonisë së Veriut në strukturat Veri-Atlantike (NATO) do të shmangte retorikat nacionaliste, sot karta triumfuese e tyre është pikërisht nacionalizmi, që nga këtu, vlerësimi i kushtetutshmërisë së Ligjit për përdorimin e gjuhëve nxit reagime politike dhe përplasje etnike që përshkallojnë stabilitetin dhe qëndrueshmërinë e vendit ndërsa aventurierët politik po e përvetësojnë këtë cështje dhe po e kthjenë atë në kapital politik.

Mbrojtja e gjuhĂ«s shqipe Ă«shtĂ« detyrim i çdo shqiptari, qĂ« nga ata qĂ« realizuan e gjallĂ«ruan atĂ« nĂ« institucionet e rendit shtetĂ«ror e deri tek ata qĂ« e kanĂ« poashtu detyrim kombĂ«tar t’a ruajnĂ« jehonĂ«n dhe kumbimin e saj nĂ« vazhdimsi, duke u kujdesur pĂ«r pacifizmin politik, moral e kombĂ«tar kur temĂ« debati Ă«shtĂ« gjuha shqipe. Keni kujdes, do mbeteni vula e kohĂ«s pĂ«r çdo pasojĂ« qĂ« shkĂ«rrmoq statusin e shqiptarit nĂ« kĂ«to troje. Mos shisni moral me zhibla nĂ« emĂ«r tĂ« gjuhĂ«s dhe shuani cdo hidĂ«r qĂ« ngre kokĂ« pĂ«r ta pĂ«rdhosur jetĂ«gjatĂ«sinĂ« e saj. E pĂ«rsĂ«ris, Ă«shtĂ« detyrim kombĂ«tar kundrejt gjakut qĂ« ju rrjedh dhe popullit qĂ« u’a dha kĂ«tĂ« besim.

Moment i vĂ«shtirĂ« pĂ«r t’u ekuilibruar ndasitĂ« etnike nĂ« kĂ«to tensione (qoftĂ« edhe tĂ« inskenuara), nga njĂ«ra anĂ« adoleshenca politike shqiptare, rebelĂ« nĂ« heshtje e jo veprim dhe nga ana tjetĂ«r tirania politike maqedonase qĂ« harron qĂ« ky shtet nuk gjen qetĂ«si pa faktorin shqiptar, qĂ« kĂ«tij vendi i tundet themeli kur damkoset identiteti shqiptar e qĂ« s’kanĂ« taban tĂ« kuptojnĂ« qĂ« shqiptarĂ«t dhe gjuha shqipe janĂ« garantuesit mĂ« tĂ« kulluar tĂ« sigurimit tĂ« stabilitetit nĂ« vend dhe rajon e qĂ« nga kjo duhet tĂ« interaktojnĂ« me shqisa tĂ« tjera me shqiptarĂ«t, sepse ky vend i ka tĂ« kota aspiratat drejt entitetit tĂ« BE-sĂ« pa mirĂ«qenien e shqiptarĂ«ve si popull qĂ« i dha shumĂ« integrimit dhe ngritjes institucionle tĂ« barazive etnike, si kushti mĂ« i rĂ«ndĂ«shishĂ«m I demokracisĂ«.

Nuk dua të thyej tabutë leksikore nga ky mllef por mos ushtroni rivalitet provincial në emër të gjuhës, fisnikëroni tagrin kundrejt gjithkujt që cënon gjuhën shqipe në cdo lloj forme të përdorimit të saj dhe mos sofistikoni arsyetimet pa shije dhe bindjet që i lansoni si vlera.

Si përfundim, tabelën me mbishkrimin nuk e pash, ngaqë shqiptarët që e vendosën apo nuk e vendosën atë, e kishin e hequr shpejt!

*Ditar i një shqiptareje nga Maqedonia e Veriut

Shëmtia

✇Gazeta Shqiptare
By: P. Gj.
16 September 2024 at 09:36

NGA BEN ANDONI 

ShĂ«mtia Ă«shtĂ« njĂ« temĂ« e lidhur ngushtĂ«sisht me estetikĂ«n, qĂ« nuk Ă«shtĂ« se pĂ«lqehet aq shumĂ«. Dhe, ka njĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ« nĂ« tĂ« gjithĂ« kĂ«tĂ«: nĂ« kohĂ«n tonĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« shqetĂ«suese tĂ« konsiderohesh i shĂ«mtuar. Paradoksalisht, shĂ«mtia po fiton pushtet me ndĂ«rtimet e larta tollovi, arkitekturĂ«n cinike, sjelljen sociale dhe shumĂ« elementĂ«, qĂ« i pĂ«rballim çdo ditĂ«. PĂ«rballja e saj kĂ«rkon vĂ«rtetĂ« impenjim tĂ« madh. Nga ana tjetĂ«r, duam apo nuk duam, tĂ« mendosh milionat qĂ« shpenzohen nĂ« drejtimin e dukjes fizike nĂ« ShqipĂ«ri dhe pĂ«rpjekjet, qĂ« individĂ«t bĂ«jnĂ« pĂ«r t’u mos etiketuar tĂ« shĂ«mtuar, trembesh.

NĂ« njĂ« shoqĂ«ri si tonĂ«n, tĂ« privuar dikur nga luksi i masĂ«s, sot, jo pak herĂ« suksesi, vlerĂ«simi dhe madje edhe dashuria mbĂ«shteten mbi pamjen fizike. Shifrat tĂ« japin njĂ« lloj ideje: NĂ« vitin 1996, kur ShqipĂ«ria sapo u transferua prej njĂ« sistemi tjetĂ«r tĂ« pĂ«rkorĂ« ndaj luksit: importet e produkteve tĂ« bukurisĂ« dhe kujdesit pĂ«r fytyrĂ«n do tĂ« arrinin vlerĂ«n mbi 309 mijĂ« dollarĂ«. NĂ« vitin 2004 importet e kĂ«tij grupi do tĂ« kalonin nĂ« 1.2 milionĂ« dollarĂ«, pĂ«r tĂ« vijuar mĂ« pas me njĂ« rritje graduale qĂ« kulmin e pati nĂ« vitin 2016. Sipas tĂ« dhĂ«nave, kĂ«to importe nĂ« 2015 do tĂ« kapnin 12.5 milionĂ« dollarĂ« me njĂ« rritje prej 7.8% me bazĂ« vjetore. NĂ« dy dekada rezultonte tĂ« kishim plot 40-fishimin e vlerĂ«s sĂ« importeve pĂ«r produktet e kĂ«saj kategorie (Monitor, 2018). KĂ«tu nuk pĂ«rfshihet njĂ« statistikĂ«, lidhur me operacionet plastike dhe tĂ« gjithĂ« kĂ«tĂ« zhvillim, qĂ« ka kapur masivisht individin shqiptar. TĂ« jetĂ« thjesht evoluimi i mentalitetit shqiptar mbi kujdesin ndaj vetes, apo pĂ«rpjekje pĂ«r t’i ikur tĂ« shĂ«mtuarĂ«s?

Pa një analizë të mirë sasiore dhe të kujdesshme cilësorë është vështirë të thuash, ani duhet kuptuar si fenomen. Në fakt, ajo që donim të shtjellonim është shëmtia që përcillet sot në çdo segment të jetës sonë, duke nisur nga arti, politika, marrëdhëniet shoqërore, arkitektura dhe në jo pak elementë të tjerë. Kullat e mbira ngado në vend me një agresivitet cinik, që vërtetë të veçuara mund të paraqesin ndonjë cilësi, në përgjithësi në Tiranë rrinë tmerrësisht shëmtuar dhe po ia humbin fizionominë qytetit tonë. Shembulli i kryeqytetit është nga më cilësorët për këtë logjikë. Në art, gjithnjë e më shumë referim është e keqja dhe e shëmtuara. Në gazetari, të mjafton të shikosh titujt dhe të kuptosh se jemi një vend i dëmtuar në qelizë. Të zë malli për një lajm pozitiv ose shpresëdhënës. Duke iu kthyer artit, për fat të keq, në vitet e fundit kemi humbur aktivitetet ndërkombëtare që Tirana realizonte dikur në artin pamor, anipse kur përballeshe me jo pak veprat e përzgjedhura, shikoje shëmtinë në çdo element. Kuptohet se kuratorët mund ta përplasin dhe të bindin me arsyetime të së bukurës për përshfaqjet e tyre.

Kurse politika e pĂ«rcjell tĂ« shĂ«mtuarĂ«n nĂ« çdo hap dhe nĂ« secilin element, ku pĂ«rballet, qoftĂ« direkt apo indirekt. TĂ« mjafton tĂ« shikosh pllakatet, banderolat, parullat dhe etiketimet qĂ« i bĂ«jnĂ« njĂ«ri-tjetrit nĂ« parlament tĂ« kuptosh se shĂ«mtia Ă«shtĂ« njĂ« kult i adhuruar, pĂ«r tĂ« mos thĂ«nĂ« se pĂ«rbĂ«n njĂ« garĂ«, ku tĂ« gjithĂ« duan tĂ« jenĂ« tĂ« parĂ«t. Nuk po flasim pĂ«r zhargonin, qĂ« u del normal mbushur me remineshenca tĂ« zhvillimit tĂ« vonuar dhe banalitetit tĂ« trashĂ«guar. Vulgariteti shoqĂ«ror, llumi i institucionalizuar deri nĂ« televizionet kombĂ«tare, politika gjithnjĂ« mĂ« e shĂ«mtuar Ă«shtĂ« ngritur gati nĂ« piedestal dhe kĂ«tĂ« tĂ« fundit e shikon rĂ«ndom nĂ« Parlament. NjĂ« estet britanik, filozof dhe kritik social si Scruton e pĂ«rshkroi me dhimbje si fenomen pĂ«r vendin e tij, kur po pĂ«rgatiste njĂ« shkrim: NĂ« artikullin ‘The modern cult of ugliness’ (‘Kulti modern i shĂ«mtisë’), Scruton (2009) shkruan se: “Bukuria duket se nuk ka mĂ« domethĂ«nien qĂ« kishte dikur” dhe ia atribuoi “shĂ«mtinĂ« e krijuar nga njeriu” qendrave tĂ« qyteteve punĂ«s sĂ« arkitektĂ«ve modernĂ« dhe faktorĂ«ve tĂ« tjerĂ«.

Por, ai arriti tĂ« shpjegojĂ« edhe pse shĂ«mtia po bĂ«hej kult: “Ajo qĂ« shikojmĂ«, dĂ«gjojmĂ« dhe lexojmĂ« na ndikon nĂ« pjesĂ«n mĂ« tĂ« thellĂ« tĂ« qenies sonĂ«. Sapo fillojmĂ« tĂ« festojmĂ« shĂ«mtinĂ«, atĂ«herĂ« bĂ«hemi edhe ne tĂ« shĂ«mtuar. Ashtu si arti dhe arkitektura e kanĂ« shĂ«mtuar veten, po ashtu edhe sjelljet tona, marrĂ«dhĂ«niet tona dhe gjuha jonĂ« bĂ«het e papĂ«rpunuar”. TĂ« jenĂ« tĂ« ndĂ«rvarura? NĂ« rastin e ShqipĂ«risĂ« kjo shihet qartĂ«, panginja e fitimit, rregullat e ndryshuara, boshllĂ«ku nga arti dhe, rritja e hapĂ«sirĂ«s ku fjalori i ashpĂ«r dhe i shĂ«mtuar i parlamentit tashmĂ« ka zbritur deri te njerĂ«zit e thjeshtĂ«: A ka mĂ« shĂ«mti nĂ« mĂ«nyrĂ«n sesi e pĂ«rshkruan opozita, RamĂ«n, si tĂ« palarĂ«, tĂ« droguar, tĂ« papĂ«rgjegjshĂ«m etj.?.. .Apo kur ku i fundit tallte publikisht njĂ« nga njerĂ«zit kryesorĂ« tĂ« PD-sĂ« pĂ«r njĂ« cen fizik?

Fjalori i BerishĂ«s Ă«shtĂ« njĂ« rast mĂ« vete studimi. A ka mĂ« neveritĂ«se sesa ajo qĂ« pronari i njĂ« lokali ku u zhvillua takimi i ditĂ«ve tĂ« fundit tĂ« aktiviteteve tĂ« socialistĂ«ve e pĂ«rshkruante RamĂ«n nĂ« qendĂ«r tĂ« njĂ« pllakati, rrethuar nga kafshĂ« qĂ« lehnin, duke nĂ«nkuptuar hapur tĂ« gjithĂ« kritikĂ«t? Kjo shĂ«mti tashmĂ« po shkon mĂ« shumĂ«: nĂ« ligjĂ«rimet publike, ku nĂ«se nuk do llogarisnim njerĂ«zit e shoĂ« biz (“atyre u lejohet çdo budallallĂ«k i kĂ«saj kohe), ka kapur dhe individĂ« tĂ« tjerĂ«, qĂ« pĂ«r hir tĂ« like, çfarĂ« nuk nxjerrin nga goja; ndĂ«rtimin; edukimin e munguar dhe shumĂ« problematik me simbolikat e reja. ShĂ«mtia Ă«shtĂ« simbolika mĂ« e madhe e kĂ«saj kohe. Komentet, qĂ« ndjekin çdo lajm apo shkrim, janĂ« njĂ« nga treguesit dytĂ«sorĂ« tĂ« kĂ«tij fenomeni. Interneti ndĂ«rkohĂ« po e ushqen nĂ« jo pak raste nĂ« aspektin mĂ« negativ.

Ideali i dikurshëm se informacioni do të na ndihte, tashmë po kthehet në të kundërtën: Ai po na lodh! Psikologët e kanë kategorizuar këtë si efekt dezinhibimi (efekti i mosfrenimit) prej internetit, në të cilin faktorë si anonimiteti, padukshmëria, mungesa e autoritetit dhe moskomunikimi në kohë reale i heqin zakonet që shoqëria kaloi mijëvjeçarë duke i ndërtuar hap pas hapi. Dhe për fat të keq po shkon nga telefonat tanë inteligjentë, ku pjesa më e madhe nuk i heq nga dora, deri në çdo aspekt të jetës sonë, u referohemi sociologëve. Dhe, nuk ke nevojë për prova, por shiko reagimet dhe ofendimet që bëjnë anonimë në internet të të mbesin flokët të kërleshura për ditë të tëra.

A mund t’i kthehemi kanoneve tĂ« sĂ« mirĂ«s? A mund tĂ« pĂ«rmirĂ«sohej shoqĂ«ria falĂ« sĂ« bukurĂ«s? Parimisht, po, sepse gjithnjĂ« e mĂ« shumĂ« po kĂ«rkojnĂ« strehĂ« tek “e mira”, veç politikanĂ«ve qĂ« e kanĂ« habitat notimin nĂ« shĂ«mti.

Ta etiketosh dikĂ« “tĂ« shĂ«mtuar” apo ta njohĂ«sh dikĂ« si tĂ« shĂ«mtuar, konsiderohet si jodemokratike dhe mizore. “Pohimi i tĂ« shĂ«mtuarĂ«s Ă«shtĂ« mizore sepse, pavarĂ«sisht nĂ«se gjykimi Ă«shtĂ« i gabuar ose i saktĂ« (si pĂ«rbindĂ«shi i Frankenshtajnit), tĂ« quash dikĂ« tĂ« shĂ«mtuar mund tĂ« shkaktojĂ« mĂ« shumĂ« dĂ«m se akuza se dikush Ă«shtĂ« gĂ«njeshtar apo mashtrues. Ndryshe nga gĂ«njeshtra apo mashtrimi, shĂ«mtia duket se ka pak justifikime, njĂ« situatĂ« e pĂ«rkeqĂ«suar, pĂ«r ironi, nga disponueshmĂ«ria e lehtĂ« e rregullimit kozmetik dhe ngritja e shiritit tĂ« pamjes sĂ« mirĂ« ‘standarde’”, citojmĂ« shkrimin e njĂ« estete tek e “ShĂ«mtuara” (Devereaux, 2005).

E megjithatĂ«, e shĂ«mtuara po zĂ« kaq shumĂ« vend. Me kĂ«tĂ« pĂ«rçarje qĂ« ka futur politika tek ne, shĂ«mtia Ă«shtĂ« kthyer tashmĂ« nĂ« normĂ«. Dhe, jo vetĂ«m estetike. ShoqĂ«ria shqiptare ka kohĂ« qĂ« trandet me vrundujt qĂ« i vinĂ« qoftĂ« nga kalimet socialekonomike tĂ« shpejta, por edhe nga probleme antropologjike tĂ« mbartura, qĂ« nuk ka ditur t’i adresojĂ«. Kjo kohĂ« nuk rregullon dot gjĂ«. Arti, politika, media, arkitektura, sjellja e shoqĂ«risĂ« duket sikur janĂ« nĂ« aleancĂ« dhe tĂ« kujtojnĂ« trishtueshĂ«m atĂ« qĂ« personazhi i SabinĂ«s nĂ« romanin e Milan KunderĂ«s, “LehtĂ«sia e padurueshme e qenies”, e thoshte hidhur: Ne jemi dĂ«shmitarĂ« tĂ« “shĂ«mtimit” progresiv tĂ« botĂ«s. Çështja qĂ« vĂ«rtetĂ« Ă«shtĂ« e hidhur ka tĂ« bĂ«jĂ« me faktin se: nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« ose nĂ« njĂ« tjetĂ«r, njĂ« imazh i shĂ«mtuar shoqĂ«rohet shpesh me njĂ« formĂ« tĂ« keqe morale, njĂ« sens qĂ« sot e lodh shumĂ« dhe po e çorodit shumĂ« shqiptarin e thjeshtĂ«. “
ndĂ«rsa shoqĂ«ria Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« mĂ« urbane dhe mĂ« pak fetare, kulti i shĂ«mtisĂ« ka zĂ«nĂ« vend.

Nuk mund të jetë rastësi që ka ardhur në një kohë prosperiteti të paparë. Arti i shëmtuar modern prodhohet nga fëmijët e përkëdhelur të shtetit demokratik, të cilëve nuk u është dashur kurrë të luftojnë, që nuk kanë njohur luftën dhe që kanë hyrë që në moshë të re në prehrin e luksit (Scruton, 2009), e shpreh hidhur mendimin kritiku i njohur social. Në fakt është realitet tjetër, por shëmtia jonë, në kushte të mungesës së shumë elementëve qoftë demokratikë, por edhe estetikë të së mirës, na sjell një shqetësim: Pse po mësohemi vallë kaq lehtë me të keqen dhe pse po e tolerojmë aq shumë atë?

(Homo Albanicus)

/Gazeta Panorama

The post Shëmtia appeared first on Gazeta Shqiptare Online.

Yesterday — 15 September 2024Main stream

Dosja që zbulon një familje batakçinjsh

✇Java News
By: Mero Baze
15 September 2024 at 21:36

Nga Mero Baze

Në përfundim të leximit të gjithë dosjes së akuzës ndaj Sali Berishës dhe dhëndërit të tij, shija më e hidhur që të lë gjithë kjo histori, nuk është ajo për të cilën po akuzohen penalisht, abuzimi me pushtetin i cili është i provuar dhe plotësisht i mbështetur nga ana ligjore.
Sali Berisha nuk e ka rastin e parë të abuzimet me pushtetin. Prej vitit 1992, gjenden qindra raste të tilla deri në abuzime që kanë rrezikuar sigurinë kombëtare të Shqipërisë siç ishte prishja me SHBA më 1996 destabilizimi i 1997, apo më vonë 21 janari dhe Gërdeci, që janë krime flagrante.

Ajo që është e hidhur dhe që tregon makutërinë e familjes Berisha në këtë histori, është mënyra se si janë sjellë me familjen e zgjeruar të dhëndrit.

Nuk po flas për ish-pronarët e tjerë, se me ata janë sjellë si me gjithë popullin shqiptar, por e kam fjalën për ata, që janë njerëz të afërt të Malltezit dhe njëkohësisht trashëgimtarë të kësaj prone.

Nuk po i hymĂ« fare historisĂ« a kishin mĂ« tĂ« drejta mbi kĂ«tĂ« pronĂ« a jo, pasi dosja e SPAK, zbulon qartĂ« zhdukjen e dokumenteve dhe mungesĂ«n e njĂ« akti shpronĂ«simi nga qeveria komuniste ç’ka forcon tezĂ«n se kĂ«ta i ka shpronĂ«suar kundrejt pareve qeveria italiane.

Nuk po i hyjmĂ« fare as pjesĂ«s se si Berisha ka ngritur shtetin nĂ« kĂ«mbĂ«, pĂ«r t’i diskriminuar pozitivisht nĂ« raport me pronarĂ«t e tjerĂ« dhe pĂ«r t’i ndryshuar VKM e pronave sipas halleve tĂ« tyre.
Aty brenda e shikon se si administrata e shtetit shqiptar ka qenë thjeshtë një repart i gatshëm në shërbim të kësaj historie, që nga privatizimi i deri tek kreditë për blerje banese. Dhe mbi të gjitha ka qenë dhe kriter për karrierë brenda pushtetit, njësoj si ata të Gërdecit.
Por po e konsiderojmë se dhe kjo është një nga abuzimet e tij të rëndomta me pushtetin.

Por fakti që ai ka rrjepur njësoj kushërinjtë e tij, si pronarët e tjerë kundrejt ndereve që u ka bërë në emër të vjehrrit kryeministër, duke qenë ne dijeni dhe aktive në këtë histori grabitje, gjithë Familja Berisha, tregon karakterin real të asaj familje dhe zhytjen e saj në një batak amoral që është shumë më i rëndë se bataku ligjor ku kanë hyrë me vetëdije.

Ky batak ku kanë hyrë, është çështje karakteri, është çështje e identitetit të tyre, është thjesht batakçillëku i tyre.

Kjo shpjegon pastaj pse kĂ«ta duan tĂ« duken sikur bĂ«jnĂ« akte bamirĂ«sie apo falin “zekat” si nĂ« kohĂ«n e perandorisĂ« osmane, pĂ«r tĂ« larĂ« ndĂ«rgjegjen e tyre tĂ« pistĂ«. Ata thjeshtĂ« janĂ« njĂ« tufĂ« batakçinjsh, qĂ« nga babai kryeministĂ«r, nĂ«na “bamirĂ«se” dhe vajza e djali hajdut.

Në janar 2006, lëshohen prokurat për Jamarbrin dhe atij i jepen 3-5% e pronave takuese te secilit për shpenzime.

Kjo ishte gjoba që berishët i kanë marrë si shpenzime ryshfeti nëpër zyrat e shtetit të babait kryeministër. Tani ose duhet të pranojnë që kanë gjobitur të afërmit e tyre, ose duhet të pranojnë se ata paguanin shtetin e babait.

3 për qind është konform tarifave që u kërkonte Argita klientëve, për çdo punë qe duhet te bënte babai në fakt.

Dhe ku kanë plaçkitur dhe të vetët, pavarësisht se ata mund ta kenë fituar pa u takuar gjithçka, mos prisni të kenë mëshirë për të tjerët.

Për Shqipërinë jo e jo.

Fjalor i paradokseve

✇Java News
By: Java News
15 September 2024 at 17:24

Nga Fatos Tarifa

Nuk kisha menduar ndonjëherë se, në morinë e punëve të mia dhe mes angazhimeve të shumta akademike e profesionale, do të gjeja kohë të shkruaja e të përgatisja për botim një libër si ky. Shtysë për të u bë një vëllim i vogël nga Gustave Flaubert, i titulluar Fjalori i ideve të pranuara (The Dictionary of Accepted Ideas), botuar pas vdekjes së tij, në frëngjisht, nën titullin Dictionnaire des Idées Reçues.

Para se tĂ« pĂ«rfshihesha nĂ« kĂ«tĂ« sipĂ«rmarrje intelektuale, mĂ« Ă«shtĂ« dashur tĂ« marr njĂ« vendim. Hartimi dhe botimi i njĂ« vĂ«llimi si ky kĂ«rkonte domosdoshmĂ«risht qĂ« tĂ« bĂ«ja njĂ« zgjedhje: tĂ« shprehja hapur ato çfarĂ« unĂ« realisht mendoj dhe bindjet qĂ« mbroj, duke rrezikuar qĂ« fjalĂ«t e mia tĂ« shkĂ«puten nga konteksti e tĂ« pĂ«rdoren kundĂ«r meje nga njerĂ«z tĂ« caktuar, apo ta censuroja veten dhe t’i modifikoja pikĂ«pamjet e mia nĂ« atĂ« mĂ«nyrĂ«, qĂ« ato tĂ« bĂ«heshin tĂ« pranueshme pĂ«r mendĂ«sinĂ« konservatore ende sunduese nĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ« dhe pĂ«r hipokrizinĂ« morale tĂ« njĂ« pjese tĂ« madhe tĂ« saj?

Për mua, zgjedhja ishte e lehtë: të shprehja lirisht mendimet që kam, pa i burgosuar ato në dhomën obskure të autocensurës. Nëse nuk jemi të vërtetë me veten tonë, nuk mund të jemi të vërtetë as me të tjerët. Edhe nëse pjesë të veçanta të këtij vëllimi mund të duken të ngarkuara me emocione personale, kjo ka ndodhur për shkak të emocioneve intelektuale që më kanë shoqëruar gjatë hartimit të tij.

Forma në të cilën është përgatitur ky vëllim e bën atë një libër të hapur. Pavarësisht se sa i dobishëm mund të jetë për lexuesin, kujtdo që e merr në dorë i lutem të mbajë parasysh se një libër si ky mund të shkruhej vetëm nëse njerëzit janë ende relativisht të lirë të mendojnë e të shprehin mendimet e tyre siç dëshirojnë dhe, po kështu, janë të gatshëm e të lirë që të pranojnë mendimet e të tjerëve. Nëse e çmoni atë, ju duhet gjithashtu të çmoni lirinë e shprehjes.

A

AFERË. AsnjĂ« martesĂ« nuk Ă«shtĂ« e imunizuar ndaj aferave jashtĂ«martesore.

AFTËSI. AsnjĂ«herĂ« nuk mund ta dimĂ« se ç’jemi tĂ« aftĂ« tĂ« bĂ«jmĂ«, nĂ«se nuk pĂ«rpiqemi e nuk provojmĂ« tĂ« bĂ«jmĂ« diçka.

ALTRUIZËM. PjesĂ« e gjendjes sonĂ« humane, ashtu si dhe e kundĂ«rta e tij, egoizmi. Empatia Ă«shtĂ« njĂ« kusht i domosdoshĂ«m, edhe pse jo i mjaftueshĂ«m, pĂ«r veprime altruiste.

AMERIKA. NjĂ« vend demiurg, nĂ« tĂ« cilin kushdo gjen mundĂ«sinĂ« pĂ«r tĂ« filluar sĂ«rish çdo gjĂ« nga e para. NĂ« AmerikĂ«, thotĂ« Fukuyama, “çdo individ mund ta rikthejĂ« orĂ«n e tij nĂ« zero dhe mund tĂ« bĂ«het ai qĂ« dĂ«shiron vetĂ« ai dhe jo çfarĂ« kanĂ« pritur prindĂ«rit dhe paraardhĂ«sit e tij qĂ« ai tĂ« bĂ«het”. Shprehje klishe tĂ« tilla, si â€œĂ«ndrra amerikane”, ose “tokĂ« e njerĂ«zve tĂ« lirĂ«â€ dĂ«shmojnĂ« sensin e mundĂ«sive tĂ« pakufizuara, me tĂ« cilat ne e lidhim AmerikĂ«n nĂ« pĂ«rfytyrimin tonĂ«. Ndryshe nga Europa, e cila Ă«shtĂ« “produkt i historisĂ«â€, “Amerika Ă«shtĂ« produkt i filozofisĂ«â€ (Margaret Thatcher).

AMNEZI. Njëfarë amnezie është e domosdoshme për çdo shoqëri që del nga traumat e së kaluarës, siç janë edhe traumat që shkaktuan Lufta e Dytë Botërore dhe regjimet komunistë. Pa dyshim që kujtesa për krimet e luftës dhe për ata që bashkëpunuan me pushtuesit, ashtu si dhe kujtesa për krimet e komunizmit duhet të mbeten gjallë, por kjo nuk duhet të justifikojë hapjen e plagëve të vjetra dhe rinisjen e një vale të re urrejtjeje e hakmarrjeje mbi bazën e asaj çka paraardhësit e dikujt mund të kenë bërë kundër dikujt tjetër. Një sjellje e tillë, karakteristike për trashëgimitë historike të popujve të Ballkanit, lipset të varroset bashkë me të kaluarën, së cilës ajo i përket; përndryshe, ajo do të helmojë e do të dëmtojë jetët e gjeneratave të sotme e atyre të ardhme dhe do të bëjë të vazhdojë, si në periudhën komuniste, lufta e klasave, apo një luftë hobesiane e të gjithëve kundër të gjithëve.

E ARDHMJA. Vjen ditë pas dite, çdo ditë nga pak.

ARKITEKT. Nuk njoh asnjë të tillë që të mos pretendojë se është origjinal.

ART. Përveçse një shumësi formash krijimtarie, edhe një formë terapie.

ARROGANCË. Tipar dallues i çdo pushteti.

ATEIST. Një ateist, ndryshe nga një besimtar, lind dhe vdes pa idenë e Zotit, pra lind dhe vdes ateist; një besimtar lind ateist por vdes besimtar.

ATEIZËM. Besimi nĂ« diçka mĂ« tĂ« madhe e mĂ« tĂ« pĂ«rjetshme sesa Zoti.

AUTOBIOGRAFI. NjĂ« rrĂ«fim qĂ« s’ështĂ« kurrĂ« tĂ«rĂ«sisht i vĂ«rtetĂ«, pasi e vĂ«rteta nuk Ă«shtĂ« kurrĂ« e pĂ«rshtatshme pĂ«r t’u bĂ«rĂ« publikisht e njohur.

AUTORITET. Pushtet i legjitimuar.

AVENTURË. E vetmja mĂ«nyrĂ« pĂ«r tĂ« kuptuar mundĂ«sitĂ« qĂ« tĂ« ofron jeta dhe mundĂ«sitĂ« e tua njerĂ«zore, si individ.

Before yesterdayMain stream

PD mĂ« shumĂ« po mendon t’i pĂ«lqej BerishĂ«s sesa publikut

✇Java News
By: Ben Andoni
14 September 2024 at 18:10

Nga Ben Andoni

Zgjedhjet e vitit 2025 do tĂ« jenĂ« me gjasa tĂ« fundit sa i pĂ«rket karrierĂ«s politike pĂ«r liderin e PartisĂ« Demokratike. Sali Berisha po pĂ«rballet me njĂ« padi nga SPAK-u nĂ«n akuzĂ«n pĂ«r korrupsion pasiv, ku i duhet tĂ« merret pak kohĂ« mĂ« vonĂ« edhe me njĂ« çështje gjyqĂ«sore. Nisur nga masa e arrestit, hamendĂ«sohet se gjyqi do kĂ«rkojĂ« kohĂ«. NdĂ«rkohĂ« mosha e tij biologjike, strukturat e reja te opozita, zhvillimet brenda PD-sĂ«, e mbi tĂ« gjitha interesat e grupeve nuk do ja mundĂ«sojnĂ« dot angazhimin e duhur. E para sepse çështja para DrejtĂ«sisĂ« Ă«shtĂ« shumĂ« e koklavitur dhe ndĂ«rkohĂ« nuk kanĂ« marrĂ« jetĂ« dosje tĂ« tjera si “21 Janari”, ashtu si ato qĂ« lidhen me kohĂ«n e drejtimit tĂ« tij. E dyta, sepse nĂ« çfarĂ«do situate, qoftĂ« humbje apo fitore, realisht BerishĂ«n nuk e duan realisht. Gjithkush do interesin e tij dhe kjo Ă«shtĂ« koha qĂ« pĂ«rshtatet me servilizmin ndaj tij. Emrat janĂ« pĂ«rballĂ«. KĂ«tĂ« e ndjen indirekt nga protagonizmi i shumĂ« njerĂ«zve tĂ« PD-sĂ«, nĂ« kĂ«tĂ« rast drejtuesve tĂ« qarqeve qĂ« pĂ«r interesa nuk kanĂ« as njĂ« kut moral; ashtu si kauza e mbĂ«shtetjes nga karta zyrtare ndĂ«rkombĂ«tare, ku emri i BerishĂ«s pĂ«rshfaq probleme. VetĂ« lideri historik i PartisĂ« Demokratike e di mirĂ« kĂ«tĂ« situatĂ«, njeh shumĂ« mirĂ« thelbin e militantit tĂ« PD-sĂ«, ashtu si protagonizmin e njĂ« pjese tĂ« tyre. Ndaj i luan si kukulla. E di se edhe imitimi, qĂ« i bĂ«jnĂ« deri tek gjestet, Ă«shtĂ« fryt i mungesĂ«s sĂ« individualiteteve, pikĂ«risht atĂ« qĂ« ai nuk do e linte asnjĂ«herĂ« tĂ« lulĂ«zonte. Kjo e ka zbehur mĂ«nyrĂ«n e pĂ«rshtatjes dhe gjetjen e formave tĂ« drejtuesve tĂ« PD-sĂ« pĂ«r t’u pĂ«rfshirĂ« si duhet mĂ« shumĂ« nĂ« publik. Ky i fundit, i asfiksuar nga aferat e frikshme tĂ« pushtetarĂ«ve tĂ« sotĂ«m; korrupsionin e njerĂ«zve tĂ« lidhur me pushtetin e SocialistĂ«ve deri nĂ« masĂ« tĂ« paimagjinueshme; i lodhur nga e njĂ«jta retorikĂ« nĂ« opozitĂ«; i neveritur nga paktet PD-PS nuk mund ta konceptojĂ« dot mĂ« udhĂ«n e drejtĂ« dhe alternativĂ«n. NdĂ«rkohĂ« energjia mĂ« e madhe e njerĂ«zve dhe e besnikĂ«ve rreth e rrotull PD-sĂ« Ă«shtĂ« sesi tĂ« artikulojnĂ« ndaj SPAK-ut, ku masa e akuzave tĂ« ngritura prej tyre ende nuk e kĂ«naq dot panginjen e publikut tĂ« pĂ«rgjithshĂ«m pĂ«r tĂ« parĂ« njerĂ«z pas hekurave. Ka tĂ« ngjarĂ«, se njĂ« masĂ« e madhe qĂ« do kĂ«naqet nĂ« tĂ« ardhmen pĂ«r dĂ«nimin e BerishĂ«s, do jetĂ« pikĂ«risht prej kĂ«tyre kinse militantĂ«ve. Kurse ata qĂ« kanĂ« pĂ«rfituar do e ndĂ«rrojnĂ« shpejt fletĂ«n. 8 Janari Ă«shtĂ« ende gjallĂ« dhe “dashuria e madhe” pĂ«r PD-nĂ«, kurse fryma qĂ« kĂ«rkon publiku Ă«shtĂ« ende njĂ« puhizĂ« e lehtĂ«, ngaqĂ« zhgĂ«njimi mĂ« i madh janĂ« vetĂ« drejtuesit pĂ«r bazĂ«n sakrifikuese tĂ« PD-sĂ«. GĂ«njyer prej liderve tĂ« tyre, marrĂ« nĂ«pĂ«r kĂ«mbĂ« nga njerĂ«z qĂ« janĂ« pasuruar pafund, pa shpresĂ« prej riciklimit tĂ« po tĂ« njĂ«jtĂ«ve, ata thjesht rrinĂ« e vĂ«shtrojnë dhe mbushin numrat. Postulati demokratik pĂ«r liderĂ«t e kĂ«qinj se krijojnĂ« thjesht ndjekĂ«s, porse tĂ« mirĂ« krijojnĂ« liderĂ« tĂ« sĂ« ardhmes Ă«shtĂ« forma mĂ« e mirĂ« pĂ«r tĂ« kuptuar se PD-ja mendon ngushtĂ« pĂ«r interesa dhe jo shpresĂ«n, qĂ« publiku e mban prej vitesh pĂ«r ndryshimin e mezipritshĂ«m. PĂ«r BerishĂ«n do mendojnĂ« dhe pak muaj nĂ« kĂ«to zgjedhje dhe ai vetĂ« e di mirĂ«, ndĂ«rsa pakkush te PD-ja i intereson publiku, pĂ«rderisa tĂ« jetĂ« nĂ« lista. (Javanews)

 

 

Lamtumirë: Dje humba një mik!

✇Java News
By: Java News
14 September 2024 at 17:53

Nga Kreshnik Spahiu

Dje u nda nga ne, një shok dhe mik i shtrenjtë. Drithërimat më kapluan trupin dhe toka më rrëshqiti nën këmbë. Piva tre kafe ekspres të mblidhja veten.Ishim rritur bashkë,
Ishim shkolluar bashkë,

Kishim punuar disa herë bashkë,

Kishim ndarë bukën në ditë të vështira.

Kishim qarë dhe qeshur të dy, në çdo gëzim dhe hidhërim.

Ai nuk ishte më aty. U nda krejt papritur, atëherë kur askush nuk e imagjinonte.

Nuk u nda nga jeta jo, as nga bota.

Thjesht, ai u largua nga facebooku im.

Harroi miqësinë 30 vjeçare. Harroi që ishim si vëllezër.

U ligĂ«shtova dhe s’dija ku gabova, por morra guximin dhe i shkrova.

I dashur mik, i dashur vëlla,

Ku të kam lënduar? Në punë, në familje, në shoqëri, në biznes, në fis, në fe, apo në planet e tua?

Ku tĂ« kam shkelur dhe s’kam kuptuar?

Mesazhi i tij tronditĂ«s erdhi me dy fjalĂ«: –

“Kreshnik, ti mĂ« ke sharĂ« kryetarin e partisĂ«!

Kam frikë se ai na sheh që unë të bëj LIKE.

Kam frikë se na shohin që jemi miq në Facebook.

Kam frikë se ata e bëjnë lidhjen se jemi shok.

UnĂ« LIKE i bĂ«j vetĂ« njerzve tĂ« partisĂ«â€

SĂ« fundmi e kuptova qĂ« s’kisha humb vetĂ«m dje njĂ« mik, por edhe pardje njĂ« mik tjetĂ«r, madje dy apo tre ditĂ« mĂ« parĂ« disa miq mĂ« shumĂ« sepse kisha sharĂ« edhe kryetarin e partisĂ« tjetĂ«r!

Kishin vdekur mijĂ«ra miq apo mikesha sepse unĂ« tashmĂ« isha: “Armiku i partive”

Lamtumirë dhe udha e mbarë o mik, sepse ti kurrë nuk e kishe merituar miqësinë time!
Mos u kthe më kurrë, sepse ne tashmë jetojmë në dy botë të ndryshme.

TĂ« vdekurit nuk ngjallen


Nuk do e harroj kurrë nënën tënde kur na gatuante dhe mirëpriste në shtëpinë tuaj. Ishte një grua e mrekullueshme, që të rriti me mundime. Ajo ishte krenar për ty.

A po më lexon or mik?

Po flas pĂ«r nĂ«nĂ«n tĂ«nde, qĂ« tĂ« bĂ«ri kokĂ«n, jo pĂ«r “nĂ«nĂ«n parti”

Gjithsesi nuk më mbetet tjetër veç të të uroj:

Të rroftë partia me kryetarin, se ti aty ke lidh gomarin.

Sinqerisht
Kreshnik Spahiu

Doktor Fisheri dhe Doktor Penxhereja

✇Java News
By: Namir Lapardhaja
14 September 2024 at 14:52

Nga Namir Lapardhaja

Doktor Fisheri është protagonisti i veprës me të njëjtin titull. Si njëri i kamur që është, ai fton një grup të njohurish në vilën e bukur dhe kopshtin e saj, mjaft të njohur.

Në vend të koktejlit u servir për të ngrënë bollgur në kausha të mëdhenj. Të pranishmit duhet të hanin detyrimisht bollgurin dhe më pas do të merrnin dhurata surprizë.

Ai që nuk hante bollgurin e pështirë nuk kishte të drejtë të merrte dhuratën. Rituali i ngrënies së bollgurit, stërmundimi njerëzor, nuk e prek aspak doktor Fisherin.

Kur ai sheh se natyra njerëzore me pangopësinë e saj është gati të bëjë çfarëdo sakrifice në emër të përfitimit, shkon më tej.

Në dhuratat surprizë ka disa mijëra franga, por njëra prej tyre ka një bombë brenda. Në dhjetë persona që do luajnë, 9 do fitojnë, ndërsa njeri do e pësojë. Dhe nis loja makabër.

Të gjthë pranojnë të marrin pjesë në lojë duke vënë në rrezik jetën për shumën e madhe të parave.

E tërheq i pari shiritin e dhuratës. Nuk u dëgjua asnjë zhurmë. Tmerri i tij kthehet në gëzim të pafund. Për çudi loja nuk u braktis as kur mbetën dy pako dhe bomba ende nuk qe zbuluar.

I ftuari i fundit rrezikoi 50 me 50 %. Kur tërhoqi shiritin as vetë nuk e besoi që ishte ende gjallë.

Shiritin e bombës së fundit e tërhoqi vetë doktor Fisheri i Gjenevës, duke qeshur e duke u tallur me natyrën e pangopur njerëzore.

Nuk kishte asnjë bombë, por Doktori vërtetoi se deri ku shkon makutëria e njeriut, tjetërsimi i tij, shpersonalizimi i tij.

Dhe në këtë lojë ndihej sovran, argëtohej deri në rrënqethje.

Doktor Penxhereja tallet në të njëjtën mënyrë si doktor Fisheri i Gjenevës.

Puthadorët poshtë ballkonit durojnë çdolloj ofendimi dhe çdolloj turpi vetëm që Doktor Penxhereja ti vërë në listën e deputetëve.

Doktor Penxhereja i mbledh aspirantët për deputet me çdokusht. Duke dëgjuar fjalimet, birbove tanë u përdridhet surrati pakrahsimisht më tepër se mysafirët e Doktor Fisherit te Gjeneves.

Me këtë kryevepër, Graham Grini ka satirizuar edhe pangopësinë njerëzore të poltikanëve të nënpenxheres që janë duke sakrifikuar të ardhmen e tyre nga babëzia per pushtet e para.

Aty poshtë penxheres qëndrestaret durojnë çdo mbrëmje broçkullat e Doktorit se vitin tjeter do jenë në pushtet, gjë që edhe vetë Muli që beson gjithçka, nuk e beson.

Makuteria ua ka errësuar arsyen. Janë gati të tërheqin edhe shiritin e vetëvrasjes politike, duke iu kundërvënë aleatëve euroatlantikë, mjaft që të marrin dhuratën e shumpritur.

Ka një përqasje midis dy doktorëve. Doktor Fisheri ka vilën e tij, kopështin e tij, ku eksperimenton. Edhe Doktor Penxhereja ka kopshtin e tij, PD-në, ku eksperimenton veset njerëzore, krejt si doktor Fisheri i Gjenevës.

Po ka një ndryshim fatal në synimin e dy doktorëve. Doktor Fisheri i Gjenevës eksperimenton nga qejfi, ndërsa Doktor Penxhereja eksperimenton nga halli.

Një tjetër diferencë themelore në këtë përqasje shfaqet në fund të farsave. Adhuruesit e Doktor Fisherit në fund janë të lumtur.

Ata u shpĂ«rblyen pĂ«r sakrificĂ«n e tyre, e plotĂ«suan babĂ«zinĂ«, ndĂ«rsa mĂ«tonjĂ«sit e Doktor PenxheresĂ«, nĂ« fund, do mbeten me gisht atje ku s’thuhet.

Doktor Penxhereja nuk ka me çfarĂ« t’i shpĂ«rblejĂ« pĂ«r babĂ«zinĂ«, durimin, pĂ«rulĂ«sinĂ«, poshtĂ«rimin e tyre. VetĂ«m bollguri i ka mbetur nĂ« fund tĂ« shakasĂ« makabre.

Kohë e koklavitur e relativizmit

✇Gazeta Shqiptare
By: P. Gj.
14 September 2024 at 11:04

NGA GËZIM TUSHI 

Ka kohĂ« qĂ« shoqĂ«ria Ă«shtĂ« nĂ«n peshĂ«n e vĂ«shtirĂ«sive tĂ« kuptimit, perceptimit dhe shpjegimit tĂ« shumĂ« dukurive politike, sociale dhe morale qĂ« preokupojnĂ« atĂ«. NĂ«se e vlerĂ«sojmĂ« me objektivitet, pa parti-pris politike situatĂ«n sociale qĂ« jetojmĂ«, nuk Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« dallohet, madje tĂ« evidentohet si dukuri gjithĂ«pĂ«rfshirĂ«se, ekzistenca e zgjeruar e ndjenjave tĂ« pĂ«rziera e tĂ« koklavitura politike e morale. QĂ« herĂ« optimiste e shumĂ« herĂ« pesimiste, gjithnjĂ« tĂ« shoqĂ«ruara me zhgĂ«njim social permanent e dĂ«shpĂ«rim individual evident. Pa dyshim, kĂ«to fenomene pĂ«rtej shkaqeve dhe pasojave tĂ« tyre, janĂ« tregues i tĂ« vĂ«rtetĂ«s, se nuk jetojmĂ« nĂ« njĂ« “shoqĂ«ri muzeale” apo me lidhje interpersonale false, e jetuar me pĂ«rfytyrime e realitete tĂ« imagjinuara apo tĂ« dĂ«shiruara, por jetojmĂ« nĂ« njĂ« shoqĂ«ri tĂ« vĂ«rtetĂ«.

Personalisht duke e vlerësuar në tërësi situatën sociale në të cilën ndodhemi, mendoj se po përballemi me një shoqëri, që edhe pse mund të quhet e lirë për të zgjedhur individualisht, shqetësuese dhe serioze është se po ecim drejt formatimit të një shoqërie pa vlera e determinant social-konsensual, mbi të gjitha pa sisteme referenciale e vlera konsensuale të qëndrueshme, që kanë forcën e paradigmës sociale mbi individin, modulet e sjelljes së qytetëruar personale e ndërtimin e instrumenteve moderne të ndërtimit të marrëdhënieve sociale. Praktikisht duke parë situatën, duket se ndodhemi në një pozitë delikate, më saktë në një kapërcyell social që shfaqet kaotik në lirinë e vet, duke jetuar në aliazhin e një statusi, kur nuk kemi ose i kemi të paqarta standardet, që shpesh duke qenë atipike, janë as të ngjashme me një shoqëri të formuar demokratike, as në kornizat e një shoqërie paternaliste.

Padyshim, Ă«shtĂ« vĂ«rtetĂ« e vĂ«shtirĂ«, qĂ« nĂ« kohĂ«n moderne dhe suazĂ«n e shoqĂ«risĂ« sĂ« lirĂ«, kur dominon ndjenja frenetike e progresit individual, qĂ« pavarĂ«sisht mangĂ«sive tĂ« momentit Ă«shtĂ« kthyer nĂ« “ideal tĂ« personalitetit individual”, tĂ« pĂ«rpiqesh tĂ« kultivosh te njerĂ«zit mendimin, sjelljen, tĂ« menduarit nĂ« mĂ«nyrĂ« normative, tĂ« njĂ«kahshme, me parime dogmatike apo vlera sociale absolute. NĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ« ka tregues socialĂ« tĂ« sigurt, qĂ« tĂ« ndihmojnĂ« tĂ« kuptosh dhe vlerĂ«sosh racionalisht kĂ«tĂ« “realitet tĂ« ri” social, nĂ« tĂ« cilin liria individuale, qĂ« Ă«shtĂ« njĂ« arritje e pakontestueshme, po kalon njĂ« “pĂ«rplasje” serioze me pamjaftueshmĂ«ritĂ« ekzistuese tĂ« jetĂ«s qĂ« ajo promovon, si modele pĂ«r vlera tĂ« pĂ«rbashkĂ«ta sociale.

NĂ« kĂ«to kushte Ă«shtĂ« evident koklavitja e situatĂ«s, nĂ« tĂ« cilĂ«n njeriu bĂ«het dhe mban qĂ«ndrime relativiste, tejet tĂ« lĂ«kundura midis pragmatizmit individual, qĂ« shkon pĂ«rtej kufijve tĂ« natyrshĂ«m tĂ« ekzistencĂ«s paralele tĂ« njĂ« “shoqĂ«rie tĂ« humanizuar”. TĂ« gjithĂ« zhvillimet kryesore, sidomos kĂ«to tĂ« kohĂ«ve tĂ« fundit nĂ« politikĂ«, ekonomi, jetĂ«n morale, e sociale, janĂ« “argumente tĂ« mjaftueshme” pĂ«r tĂ« vĂ«rtetuar tezĂ«n, se realiteti shqiptar, pavarĂ«sisht “nuancimeve” dhe devijancave parciale, thelbĂ«sisht tenton tĂ« marrĂ« pĂ«rmasat e “shoqĂ«risĂ« sĂ« hapur”. NĂ« kĂ«tĂ« kontekst, situata e zhvillimit politik, ekonomik dhe shfaqjet e çuditshme, antinormative tĂ« sjelljes morale, duhen parĂ« nĂ«n “optikĂ«n paradigmatike”, qĂ« tĂ« ndihmon tĂ« kuptosh atĂ« qĂ« po ndodh, qĂ« nĂ« pamje tĂ« parĂ« dhe me vĂ«shtrim semplist, mund tĂ« pĂ«rdoret si argument pĂ«r tezĂ«n se pĂ«r shkak tĂ« zgjerimit tĂ« koncepteve tĂ« hapura e relativiste, “shoqĂ«ria shqiptare po del jashtĂ« standardit”.

Problemi nuk Ă«shtĂ« imagjinar, por ontologjikisht konkret, thelbĂ«sor deri nĂ« nivelin qĂ« natyrshĂ«m shtrohet pyetja: deri ku mund tĂ« shkojĂ« shoqĂ«ria me kĂ«tĂ« relativizĂ«m tĂ« shfaqur in extremis, e shoqĂ«ruar me patologjinĂ« e individualizmit dhe “zbrazjen shpirtĂ«rore” tĂ« marrĂ«dhĂ«nieve njerĂ«zore? Ka shumĂ« fakte tĂ« kohĂ«s sĂ« fundit qĂ« tĂ« krijojnĂ« kĂ«tĂ« perceptim, sepse po jetojmĂ« njĂ« situatĂ« paradoksale, nĂ« tĂ« cilĂ«n edhe pĂ«r shumĂ« probleme serioze, duket se ka njĂ« amplitudĂ« sociale qĂ« varion nga kaotizmi nĂ« “kollajllĂ«kun relativist” politik apo moral. Natyrisht, duhet parĂ« ca mĂ« gjerĂ« problemi i “relativizmit” nĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ«, si vĂ«shtirĂ«si e kohĂ«s moderne pĂ«r tĂ« gjetur apo pĂ«rcaktuar masĂ«n relativiste midis vlerave sociale dhe ato individuale. Kjo Ă«shtĂ« vĂ«shtirĂ«sia qĂ« vjen nga tĂ« “dy llojet” kryesore tĂ« lirisĂ« qĂ« pĂ«rpunon shoqĂ«ria moderne si “liri pozitive” dhe si “liri negative”.

Pa dashur tĂ« bĂ«j “teori tĂ« mĂ«dha” tĂ« liberalizmit moral, pasi nuk Ă«shtĂ« vendi i duhur, duhet tĂ« them dhe besoj se kam tĂ« drejtĂ«, se nuk Ă«shtĂ« e lehtĂ«, qĂ« nĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ« qĂ« dikur ishte tradicionaliste, e hiperkolektivizuar, tĂ« pĂ«rcaktosh nĂ« kohĂ«n e sotme, nĂ« mĂ«nyrĂ« konsensuale, pa le mĂ« t’i imponosh njerĂ«zve nĂ« jetĂ«n politike, ekonomike e morale, “parametra socialĂ«â€ tĂ« vjetĂ«r. Nuk Ă«shtĂ« e lehtĂ« qĂ« nĂ« shoqĂ«rinĂ« tonĂ« sot, tĂ« kesh mundĂ«sinĂ«, qĂ« duke u nisur nga “vlera tĂ« qĂ«ndrueshme”, politike, morale apo ekonomike, tĂ« pĂ«rcaktosh gjetjen e “zgjidhjes mĂ« tĂ« mirĂ«â€. Derisa ndjenja e “relativizmit” Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« dukuri “ontologjike”, “gnoseologjike” dhe “aksiologjike” nĂ« njohjen dhe vlerĂ«simin e njerĂ«zve, ngjarjeve dhe dukurive sociopolitike nĂ« kĂ«tĂ« vend, Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« kĂ«rkosh tĂ« ketĂ« ndĂ«rkaq parime, standarde vlerĂ«simi, qĂ« mund tĂ« ndihmojnĂ« pĂ«r tĂ« gjetur apo zgjedhur alternativĂ«n mĂ« tĂ« mirĂ«, pĂ«r shqetĂ«simet qĂ« shoqĂ«rojnĂ« sjelljet e njeriut relativist, sidomos tĂ« atyre qĂ« janĂ« mĂ«suar tĂ« abuzojĂ« me lirinĂ«, normat e pĂ«rbashkĂ«ta nĂ« shoqĂ«ri, tĂ« atyre qĂ« kryejnĂ« krime tĂ« pĂ«rbindshme dhe shfaqin sjelljet seksuale anormale e anarkike, pĂ«r deformimet qĂ« po pĂ«son tipologjia e familjes, konceptet kaotike pĂ«r tĂ« mirĂ«n, tĂ« bukurĂ«n tĂ« shĂ«mtuarĂ«n, etj..

Padyshim ka njĂ« lidhje dukshĂ«m organike midis njeriut relativist, tĂ« pavendosur drejt, i shqetĂ«suar individualisht, qĂ« i ndĂ«rlikohet jeta dhe sjellja nga njĂ« paqartĂ«si relativiste, midis asaj qĂ« dĂ«shiron pĂ«rballĂ« asaj qĂ« mundet. Kjo sindromĂ« sociale e pĂ«rhapur ka prekur politikĂ«n, moralin shoqĂ«ror. JanĂ« tĂ« shumtĂ« njerĂ«zit tĂ« cilĂ«t individualisht, po kalojnĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« vĂ«shtirĂ« “relativizmi”, e cila gjendet e shfaqur dukshĂ«m nĂ« shumĂ« tregues e parametra tĂ« sjelljes politike, morale, e qytetare. Duket se shoqĂ«ria shqiptare po mĂ«sohet tĂ« “ushqehet” dhe adoptohet, me mentalitetin e gjykimit relativist tĂ« gjĂ«rave. Dhe kjo natyrisht duket se Ă«shtĂ« njĂ«ri nga “faktorĂ«t themelorĂ«â€, qĂ« ka krijuar njĂ« atmosferĂ« social politike, e cila po “determinon”, njĂ« ndjenjĂ« tĂ« thellĂ« skepticizmi social, relativizmi politik apo moral. Personalisht nuk kam asgjĂ«, madje jam dakord me rrugĂ«n qĂ« shoqĂ«ria shqiptare ka zgjedhur, pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« botĂ«n moderne, pĂ«r t’u bĂ«rĂ« e barabartĂ« me “tĂ« ngjashmit e saj”.

Veç duhet qĂ« pasi zgjedhim njĂ« rrugĂ«, duhet tĂ« mĂ«sohemi mĂ« shpejt pĂ«r tĂ« “ecur sipas saj” dhe jo kundĂ«r saj. NĂ«se ka ende njerĂ«z qĂ« nuk e kuptojnĂ« thelbin e modelit politik, ekonomik, social dhe moral qĂ« kemi zgjedhur, pothuaj nĂ« mĂ«nyrĂ« konsensuale, si politikĂ« e si popull, faji nuk Ă«shtĂ« i tyre, por i politikĂ«s, shoqĂ«risĂ« civile dhe sidomos i intelektualĂ«ve, sociologĂ«ve dhe moralistĂ«ve, tĂ« cilĂ«t kanĂ« mundĂ«sinĂ« por dhe detyrĂ«n dhe pĂ«rgjegjĂ«sinĂ«, qĂ« realitetin ku jemi, rrugĂ«n nĂ«pĂ«r tĂ« cilĂ«n po ecim ta “zhveshin nga ambalazhet” dhe tautologjitĂ« e vjetra, ngushĂ«lluese, me natyrĂ« sociale deterministe e tĂ« ekzagjeruar. ShoqĂ«ria jonĂ« po modernizohet nĂ« pĂ«rputhje modelin mĂ« tĂ« mundshĂ«m “liberalist”, qĂ« Ă«shtĂ« modeli “triumfues”, kusht pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar brenda koncepteve relativiste njĂ« shoqĂ«ri organike.

Ky model i zgjedhur veç tĂ« tjerave, Ă«shtĂ« “hakmarrje e shfaqur” ndaj njĂ« shoqĂ«risĂ« sonĂ« tĂ« mĂ«parshme, e cila ishte e indoktrinuar, e kornizuar nĂ« gjithçka e nĂ« çdo gjĂ«. Kalimi me “inat”, gjithĂ« vrull, pa u pĂ«rmbajtur nga njĂ« “shoqĂ«ri rregullatore”, nĂ« njĂ« “shoqĂ«ri relativiste” e pa shumĂ« rregulla” fikse apo me norma sociale tĂ« relativizuara, Ă«shtĂ« shkaku qĂ« po pĂ«rjetojmĂ« njĂ« periudhĂ« tĂ« gjatĂ« “mungese aftĂ«sie”, pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« vlerĂ«simin konsensual tĂ« gjĂ«rave, pĂ«r tĂ« ndarĂ« “kufijtĂ«â€ midis tĂ« sĂ« mirĂ«s dhe tĂ« keqes nĂ« politikĂ«, nĂ« jetĂ«n shoqĂ«rore, sjelljen personale e publike, duke bĂ«rĂ« dallimin e sjelljes etike nga ajo antiqytetĂ«ruese, tĂ« bukurĂ«n nga e shĂ«mtuara nĂ« shijet estetike, modelet e veshjeve, dallimin e sjelljes humane nga veprimet banale e kriminale etj.. NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, nuk jam kundĂ«r nevojĂ«s pĂ«r njĂ« shoqĂ«ri qĂ« tĂ« ketĂ« nĂ« thelbin e saj njĂ« relativizĂ«m tĂ« shĂ«ndetshĂ«m, qĂ« lidhet me dinamikĂ«n dhe ndryshueshmĂ«rinĂ« e vlerave dhe personaliteteve tĂ« politikĂ«s profesioniste, me vlerĂ«simin objektiv dhe rivlerĂ«simin e njerĂ«zve nĂ« perspektivĂ«n e ecurisĂ« sĂ« tyre, duke pĂ«rplasur meritave tĂ« tyre historike dhe aktuale, duke qenĂ« njĂ«herĂ«sh kundĂ«r “tabuve”, kundĂ«r shenjtĂ«rimit tĂ« njerĂ«zve, kthimit tĂ« tyre nĂ« “idole” apo “idhuj”, qĂ« nĂ« shumĂ« raste kanĂ« ndikim spekulativ.

Le ta shohim kĂ«tĂ« nĂ« arenĂ«n e koklavitur tĂ« jetĂ«s politike, e cila pĂ«r fat tĂ« keq, nuk mund tĂ« mos shfaqĂ« defektin e njohur, tĂ« vjetĂ«r, ende tĂ« pashĂ«ruar tĂ« politikĂ«s sonĂ« nacionale, e cila pafundĂ«sisht pothuaj ka vuajtur nga “sindroma intrasigjente e liderizmit”. Nuk mund tĂ« gjenden mĂ«ndje relativiste tek “politikanĂ«t vasalĂ«â€, qĂ« nga qĂ« e kuptojnĂ« se u ka kaluar “koha politike”, qĂ«ndrojnĂ« nĂ« “skakierĂ«n e politikĂ«s profesioniste” mĂ« shumĂ« si infantilĂ« dhe mediokĂ«r. Nuk Ă«shtĂ« fare e vĂ«shtirĂ« tĂ« dallosh politikanĂ«t qĂ« kapardisen kot para kamerave, megjithĂ«se e dinĂ« edhe vetĂ« qĂ«, asnjĂ«herĂ« nuk kanĂ« qenĂ« nĂ« gjendje tĂ« “qĂ«ndrojnĂ« nĂ« kĂ«mbĂ«â€ apo tĂ« “mendojnĂ« relativisht” me kokĂ«n e tyre, pa qenĂ« nĂ« “suzerenitetin” e tĂ« tjerĂ«ve.

SidoqoftĂ« ka rĂ«ndĂ«si tĂ« kuptohet se nuk ka “shoqĂ«ri e hapur” nĂ«se nuk pranon “relativizmin” si kusht pĂ«r tĂ« pranuar se nĂ« jetĂ« gjĂ«rat janĂ« kalimtare, qĂ« nĂ« kushtet e shoqĂ«risĂ« modern, mbeten dhe pranohen si “vlera konsensuale” sende, ide dhe njerĂ«z, qĂ« kanĂ« vlera tĂ« qĂ«ndrueshme, tĂ« pranuara konsensualisht nga shoqĂ«ria, partia, komuniteti, morali etj.. “Koha e re” e shoqĂ«risĂ« shqiptare, me gjithĂ« kaosin e natyrshĂ«m tĂ« kalimit nĂ« periudhĂ«n moderne, Ă«shtĂ« duke vĂ«rtetuar se njerĂ«zit kanĂ« akoma shumĂ« rrugĂ« pĂ«r tĂ« bĂ«rĂ« dhe arritur sukses, pĂ«r t’i bĂ«rĂ« tĂ« qĂ«ndrueshme (jo vetĂ«m relativiste) tentativat pĂ«r tĂ« vepruar nĂ« shoqĂ«ri, jo vetĂ«m duke u nisur nga pasionet personale relativiste, por edhe nĂ« pĂ«rputhje me standardet e arsyes sociale tĂ« pĂ«rbashkĂ«t, shoqĂ«risht konsensuale.

Ajo qĂ« Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« e vĂ«shtirĂ« pĂ«r jetĂ«n sociale tĂ« shoqĂ«risĂ« shqiptare, qĂ« sjell kaotizĂ«m, paqartĂ«si e “neurotizĂ«m social”, Ă«shtĂ« fakti se po ecim nĂ« rrugĂ« tĂ« re, nĂ« njĂ« trase sociale, drejtimi i sĂ« cilĂ«s Ă«shtĂ« i qartĂ«, por qĂ« nuk Ă«shtĂ« e mundur tĂ« parashikohet deri nĂ« detaje. PikĂ«risht vlera e madhe e shoqĂ«risĂ« “liberale dhe tolerante”, qĂ«ndron nĂ« faktin, qĂ« ajo nuk i pĂ«rcakton gjĂ«rat nĂ« formĂ« tĂ« prerĂ«, ultimative, detyruese dhe pĂ«rfundimtare. PĂ«rkundrazi, relativizmi, e drejta e çdo njeriu pĂ«r tĂ« pasur bindje, sjellje personale, “kod” moral personal, Ă«shtĂ« vlera e padiskutueshme, pa tĂ« cilĂ«n shoqĂ«ria jonĂ« nuk mund tĂ« bĂ«het kurrĂ« modern dhe e lirĂ«. Ama me njĂ« kusht, relativizmi si shprehja e lirisĂ« individuale, Ă«shtĂ« njĂ« “kalĂ«â€ qĂ« sĂ« pari duhet mĂ«suar tĂ« “ngasĂ«sh”


The post Kohë e koklavitur e relativizmit appeared first on Gazeta Shqiptare Online.

A duhet të armatoset Shqipëria

✇Panorama
14 September 2024 at 09:21
NGA BEN BLUSHI  Si një njeri që ka jetuar njëzet vjet nën një regjim gjysmë ushtarak, unë pothuajse e kam urryer ushtrinë. Më dukej  sikur ushtria ishte një magazinë e mbushur me gjëra që nuk duheshin. Në klasat ushtarake isha indiferent, armët që na jepnin i përdorja si dekor karnavalesh, kapelat me yll të kuq që

A duhet të armatoset Shqipëria

✇Gazeta Shqiptare
By: P. Gj.
14 September 2024 at 09:35

NGA BEN BLUSHI 

Si njĂ« njeri qĂ« ka jetuar njĂ«zet vjet nĂ«n njĂ« regjim gjysmĂ« ushtarak, unĂ« pothuajse e kam urryer ushtrinĂ«. MĂ« dukej  sikur ushtria ishte njĂ« magazinĂ« e mbushur me gjĂ«ra qĂ« nuk duheshin. NĂ« klasat ushtarake isha indiferent, armĂ«t qĂ« na jepnin i pĂ«rdorja si dekor karnavalesh, kapelat me yll tĂ« kuq qĂ« mĂ« prishnin flokĂ«t i palosja nĂ« xhep, kallashnikovin model 56 e zbĂ«rtheja me pĂ«rtesĂ« dhe nĂ« zbor shkoja ashtu si shumica e djemve dhe vajzave pĂ«r t’u marrĂ« me punĂ« tĂ« tjera qĂ« i shkonin moshĂ«s. NjĂ«lloj ishin pak a shumĂ« nxĂ«nĂ«sit dhe studentĂ«t nĂ« atĂ« kohĂ«. Pothuajse asnjĂ«ri nuk kishte dĂ«shirĂ« tĂ« mĂ«sonte sesi mbrohej atdheu. Nuk e di a ka ekzistuar nĂ« ndonjĂ« vend tĂ« EuropĂ«s njĂ« kategori e tillĂ« adoleshentĂ«sh, por nĂ« TiranĂ«n e viteve ‘80 qĂ« njoh, ky kontingjent ushtarĂ«sh potencialĂ« ishte i madh.

Ne besonim se njĂ« vend qĂ« na pengonte tĂ« dĂ«gjonim muzikĂ«, tĂ« udhĂ«tonim jashtĂ«, tĂ« flisnim, tĂ« shanim, tĂ« ankoheshim, tĂ« talleshim, tĂ« kĂ«rcenim, tĂ« harbonim, tĂ« lexonim, nuk meritonte tĂ« mbrohej. PĂ«r kĂ«tĂ« vend ndoshta nuk ia vlente tĂ« vdisje. NĂ« kĂ«tĂ« vend ne nuk kishim asnjĂ« pronĂ«. Çdo gjĂ« ishte e pĂ«rbashkĂ«t, asgjĂ« nuk ishte e jona. Ata qĂ« kishin luftuar para nesh, gjyshĂ«rit tanĂ« nĂ« vitet 1940 kishin prona, tĂ« cilat i humbĂ«n, pasi luftuan. Kurse ne lindĂ«m pa e njohur pronĂ«n dhe ndoshta atdheu pa pronĂ« ka diçka qĂ« i mungon, prandaj dukej e çuditshme tĂ« mbroje diçka qĂ« nuk e kishe. PĂ«r kĂ«to arsyeja ne e pĂ«rçmonim ushtrinĂ«. Ushtria ishte gardiani i burgut ku jetonim. Ajo nuk lejonte botĂ«n tĂ« hynte nĂ« ShqipĂ«ri dhe nuk lejonte asnjĂ« shqiptar tĂ« dilte jashtĂ«, sepse kontrollonte kufijtĂ« me armĂ«. NĂ« 45 vjet, ushtria shqiptare vrau mĂ« shumĂ« shqiptarĂ« se tĂ« huaj dhe kjo e bĂ«n atĂ« ushtrinĂ« mĂ« tĂ« pavlefshme nĂ« historinĂ« e botĂ«s. Ajo e mbrojti çdo ditĂ« ShqipĂ«rinĂ« nga shqiptarĂ«t dhe asnjĂ« ditĂ« nga tĂ« huajt. Por megjithĂ«se ishte njĂ« nga ushtritĂ« mĂ« tĂ« pasura nĂ« planet, ajo ishte njĂ«kohĂ«sisht mĂ« e varfra. Kishte shumĂ« armĂ«, por nuk kishte duar.

Kishte shumë vullnet, por nuk kishte shpirt. Ushtarët e saj adhuronin armikun. Nuk e di çfarë do kishte ndodhur në atë kohë, sikur Amerika, Gjermania apo Franca të na kishin sulmuar, por jam i bindur se shumë ushtarë do kishin kaluar me armikun, që më vonë u provua se ishte çlirimtari. E pavarësisht se nuk u testua asnjëherë dhe nuk mundi dot asnjë armik të jashtëm, Ushtria Shqiptare ishte pasuria më e madhe që kemi pasur në histori. Para dhe pas saj ne nuk kemi krijuar asgjë që mund të krahasohet me ushtrinë e komunizmit dhe ndoshta nuk do arrijmë të krijojmë kurrë më një institucion aq të organizuar, aq të madh dhe të pajisur me armë të të gjitha kalibrave. Ushtria Shqiptare ishte e vetmja gjë gjigante në një shtet liliput si Shqipëria.

PĂ«rveç bombĂ«s atomike, ajo kishte gjithçka qĂ« i duhej pĂ«r t’u mbrojtur, nĂ« ajĂ«r, nĂ« tokĂ« dhe nĂ« det. Kur komunizmi ra, ShqipĂ«ria kishte 1200 tanke. QĂ« tĂ« kuptohet sa janĂ« 1200 tanke, duhet tĂ« dini se sot Serbia ka vetĂ«m 230 tanke. NdĂ«rsa Greqia ka aktualisht aq tanke sa ne kishim nĂ« kohĂ«n e komunizmit, rreth 1300. Rusia qĂ« lufton dhe pushton nuk ka mĂ« shumĂ« se 6 mijĂ« tanke, disa prej tĂ« cilĂ«ve si ata qĂ« na ka falur ne dikur. Kurse ShqipĂ«ria sot ka vetĂ«m 40 tanke. Nga 1200 qĂ« kishte. NĂ« vitin 1990 ShqipĂ«ria kishte 240 avionĂ« nga tĂ« cilĂ«t 120 ishin “Mig” tĂ« disa llojeve, pĂ«rfshi MIG 15, 19 dhe 21 tĂ« gjithĂ« avionĂ« sulmues, ky i fundit edhe mĂ« i shpejtĂ« se F 22 amerikan i kohĂ«s sĂ« vet, qĂ« kapte njĂ« shpejtĂ«si mĂ« shumĂ« 2200 kilometra nĂ« orĂ«. Sot ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« i vetmi vend anĂ«tar i NATO-s, qĂ« nuk ka asnjĂ« avion luftarak. E vetme ShqipĂ«ria nuk mbrohet dot nga ajri. NdĂ«rkaq, Maqedonia ka tre avionĂ« luftarakĂ«, qĂ« meqĂ« ra fjala i bleu nga Ukraina pĂ«r t’i pĂ«rdorur kundĂ«r rebelimit tĂ« shqiptarĂ«ve nĂ« vitin 2004, kurse Serbia ka 18 MIG si ata qĂ« kemi pasur ne, nĂ« gjendje pune dhe tĂ« gatshĂ«m pĂ«r sulm. Por nuk mbaron me kaq. TĂ« tjerĂ«t janĂ« armatosur kur ne jemi çarmatosur.

Sot Serbia Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« njĂ« eksportuese armĂ«sh, Maqedonia prodhon pistoleta dhe pushkĂ«, ndĂ«rsa Kroacia Ă«shtĂ« njĂ« nga furnizueset kryesore me armĂ« personale tĂ« tĂ« gjitha llojeve tĂ« Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« AmerikĂ«s sidomos me pistoleta, armĂ« gjahu dhe automatikĂ«. NdĂ«rkohĂ« tĂ« gjitha fabrikat e prodhimit tĂ« armĂ«ve nĂ« ShqipĂ«ri janĂ« mbyllur. ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« i vetmi vend qĂ« nuk prodhon mĂ« as fishekĂ« pĂ«r vete. VetĂ«m tri dekada mĂ« parĂ« nĂ« Poliçan prodhoheshin 40 tonĂ« municion nĂ« ditĂ«, nĂ« Gramsh deri nĂ« 400 automatikĂ« nĂ« ditĂ«. MĂ« kujtohet nĂ« vitet 2000 kur nĂ« rrethet tona qarkullonte njĂ« shaka e hidhur. Kur tanket çoheshin pĂ«r skrap, kishte nga ata qĂ« talleshin duke thĂ«nĂ« se mund ta blinin njĂ« tank pĂ«r 200 dollarĂ« thjesht pĂ«r t’ua bĂ«rĂ« peshqesh fĂ«mijĂ«ve. NjĂ« tank kinez dyzet tonĂ«sh kushtonte nĂ« ato kohĂ« mĂ« lirĂ« se njĂ« qen kinez i ilustruar qĂ« bĂ«nte fotografi me njĂ« bateri tĂ« fshehur pas kurrizit. Sikur kĂ«to pasuri t’ua kishin shitur njerĂ«zve si relike, gjysma do t’i kishin ruajtur. Por ato u çuan nĂ« furra pĂ«r t’u shkrirĂ«. Kjo e bĂ«n edhe mĂ« tĂ« kobshme atĂ« qĂ« ka ndodhur. Ushtria shqiptare Ă«shtĂ« e para e llojit tĂ« vet qĂ« nĂ« vend tĂ« shkatĂ«rronte armikun, shkatĂ«rroi armĂ«t e veta. Edhe vetĂ«vrasja Ă«shtĂ« mĂ« e logjikshme se vetĂ«gjymtimi.

Tanket dhe avionët u shitën me kile, sipas peshës, pa marrë parasysh funksionin e tyre. Kjo është njëlloj sikur vlera e një futbollisti të matet nga pesha e tij trupore dhe jo nga cilësitë atletike. Në tregun e lirë sot, një tank kinez do kushtonte më shumë se 200 mijë dollarë, ndërsa një avion MIG pa dyshim disa milionë. Shumë prej këtyre modeleve që ne kemi pasur, lëvizin çdo ditë mes fushave të Ukrainës dhe Rusisë, duke bërë pushtime të vogla dhe duke mbrojtur ushtarë, pasi kanë kaluar nëpër një proces rinovimi teknologjik. Nga një llogari pak euforike, del që vlera e gjithë armatimeve të ushtrisë shqiptare me çmimet e sotme të tregut do shkonte më shumë se 100 miliardë dollarë, nëse do u shitej vendeve të etura për armatim siç po ndodh sot kudo në botë. Por, edhe sikur gjysma apo çereku i kësaj vlere të jetë e vërtetë, ajo duket edhe më dramatike në kushtet kur buxheti vjetor i ushtrisë shkon afërsisht 400 milionë dollarë në vit, që do thotë se vetëm duke shitur pasurinë ushtarake që kishim, mund ta kishim siguruar për 250 vjet ose 125 vjet këtë buxhet, pa prekur taksat.

ËshtĂ« njĂ«lloj sikur babai tĂ« tĂ« lĂ«rĂ« njĂ« pasuri aq tĂ« madhe saqĂ« mund tĂ« jetosh disa qindra vjet pa punuar. Kur i bĂ«j kĂ«to llogari mĂ« duket se ShqipĂ«ria i ngjan njĂ« familjeje qĂ« ka shitur armĂ«t e gjyshit pĂ«r tĂ« blerĂ« buzĂ«kuq dhe pĂ«r tĂ« shkuar nĂ« njĂ« dasmĂ«. KomshinjtĂ« kanĂ« qeshur dhe kur ka mbaruar dasma tĂ« gjithĂ« kanĂ« shkrepur armĂ«t nĂ« ajĂ«r, siç ndodh nĂ« Ballkan, kurse ty tĂ« Ă«shtĂ« fshirĂ« buzĂ«kuqi nga turpi. Sa e dhimbshme! NĂ«se nĂ« vitin 1990 ishim njĂ« vend qĂ« kishte shumĂ« armĂ«, por nuk kishte çfarĂ« mbronte sepse ishte shumĂ« i varfĂ«r, sot i ngjajmĂ« njĂ« vendi qĂ« ka çfarĂ« mbron, por nuk ka me se e mbron.

Prandaj pyetja është kjo:

A duhet të armatoset Shqipëria?

Për arsye që para luftës në Ukrainë dukeshin të pamundura, të gjitha vendet kanë nisur të armatosen, madje rëndë. Fshati ynë po mbushet me armë dhe tani të gjithë shkojnë nëpër dasma me xhepat plot me bomba. Aty mund të plasë një konflikt nga çasti në çast. Kështu duket sot Europa dhe bota, e cila nuk kuptohet pse gjithnjë i bën luftërat në Europë. Amerikanët luftojnë në Europë, rusët luftojnë në Europë, kinezët nuk kanë ardhur akoma. Kështu ka qenë dhe kështu është. Dhe meqë kështu ka qenë, mesa duket kështu do jetë, sepse të gjithë po presin që në Europë të ketë luftë prandaj të gjithë po armatosen. Franca për 10 vjet e dyfishon buxhetin e saj ushtarak, nga 30 miliardë në 60 miliardë euro.

Zvicra një vend neutral, ka vendosur që deri në vitin 2030 ta dyfishojë buxhetin e ushtrisë nga 6 në 11 miliardë. Greqia e ka rritur me dy herë në dhjetë vjet shpenzimin për ushtrinë dhe sot harxhon 8 miliardë dollarë në vit. Serbia, vendi që kërcënon më shumë fshatin afër nesh, nga viti 2016 e ka dyfishuar buxhetin e ushtrisë nga 700 milionë në 1.5 miliardë dollarë dhe të njëjtën gjë ka bërë edhe Kroacia. Jo çuditërisht, më shumë nga të gjithë, shpenzimet ushtarake po i rrisin ata që kanë ushtritë më të forta dhe armët më të frikshme. Të mëdhenjtë. Amerika, Rusia dhe Kina. Në dy vitet e fundit Kina e ka dyfishuar buxhetin ushtarak nga 230 miliardë dollarë në 470 miliardë. Natyrisht bëhet gati të mbrohet, por më e sigurt është se po bëhet gati të sulmojë. Rusia harxhonte në vitin 2021, 65 miliardë dollarë për ushtrinë, sot harxhon 140 miliardë dhe për tri vitet e ardhshme do shkojë në 600 miliardë.

Ukraina mjafton pĂ«r tĂ« kuptuar pse. Do vazhdojĂ« tĂ« sulmojĂ« nĂ« PerĂ«ndim nĂ« EuropĂ«, sepse nĂ« Lindje nuk ka ku shkon. ShumĂ« njerĂ«z nĂ« ShqipĂ«ri, pĂ«rfshi edhe mua, mendojnĂ« se askush nuk ka pse e sulmon ShqipĂ«rinĂ«, por edhe nĂ«se kjo ndodh, pĂ«r arsye qĂ« sot nuk i kuptojmĂ«, NATO do na mbrojĂ«. Natyrisht qĂ« kjo Ă«shtĂ« njĂ« garanci e madhe, megjithatĂ« duke parĂ« se tĂ« gjithĂ« fqinjĂ«t armatosen, nuk mund tĂ« flesh i qetĂ«. ÇfarĂ« dinĂ« ata qĂ« ne nuk e dimĂ«? ÇfarĂ« ndodh nĂ«se ka njĂ« konflikt global si ai i LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore kur Gjermania, fuqia mĂ« e madhe e botĂ«s erdhi nĂ« ShqipĂ«ri dhe na pushtoi gati njĂ« vit pĂ«r tĂ« kaluar nĂ« Greqi? A do kalojnĂ« prapĂ« nĂ« territorin tonĂ« ata qĂ« duan tĂ« shkojnĂ« diku tjetĂ«r? A do e sulmojĂ« Rusia NATO-n, apo do tĂ« ndodhĂ« e kundĂ«rta, NATO do sulmojĂ« RusinĂ« e dobĂ«suar nga Ukraina?

Ndoshta jo, por ndoshta po. Ne jemi gjithmonë si ai fshati mes dy qyteteve në luftë. Nuk mund të mos prekemi. Ciflat e bombave që kalojnë mbi qiellin tonë mund të na plagosin çdo ditë. Sot bota është një vend më i rrezikshëm se para 30 vitesh, shumë më i frikshëm se para tri vjetësh dhe shumë më i paparashikueshëm se para tre ditësh. Nëse bota jashtë nesh ka ndryshuar shumë, megjithëse disa thonë që nuk ka ndryshuar shumë, në 30 vjet diçka ka ndryshuar shumë brenda nesh. Fëmijët që tani kanë mbushur moshën e armëve kanë më shumë arsye për ta mbrojtur vendin.

Ky vend mund të mos jetë çdo ditë i dashur, por nuk të jep më asnjë arsye për ta urryer. Ai nuk të fut në burg kur e shan, nuk të vret kur e braktis dhe nuk të ndalon të kesh prona. Të rinjtë e Shqipërisë kanë sot po aq arsye sa një francez, një zviceran dhe një kroat për të mbrojtur vendin e tyre. Atyre nuk u mungon as shpirti, as fuqia dhe as dashuria. Atyre u mungojnë vetëm armët. Sepse prindërit e tyre i shitën.

The post A duhet të armatoset Shqipëria appeared first on Gazeta Shqiptare Online.

Fabula fatale e zgjedhjeve pa Edi Ramën

✇Java News
By: Java News
13 September 2024 at 21:45

Nga Ylli Pata

Spinët e Sali Berishës tashmë kanë nxjerrë hapur e qartë tezën se nuk ka zgjedhje me Edi Ramën. Një tezë që realisht është turpëruese për çdo parti apo politikan që do të vijë në qeverisje.

Por turpi, në këtë vend hahet edhe bukkë edhe me djathë, por edhe me flori zotëri.

Kjo është një tezë pa lidhje sepse qoftë i shkreti Berisha qoftë të tjerët që i shkojnë anash, nuk vijnë në pushtet ndryshe. Në fakt Sali Berisha ka ardhur në pushtet ndryshe nga shantazhi, ka ardhur në pushtet nga presioni, pasi realisht Sali Berishë nuk e ka pasur dhe e ka mazhorancën.

MbĂ«shtetĂ«sit e BerishĂ«s kanĂ« njĂ« fabul qĂ« e thonĂ« e ku pĂ«rmendin Elvis Roshin, Bajrat, Qifen, apo shijaksit. ËshtĂ« alibi. Totalisht alibi, sepse Bajrat, CelĂ«t etj, etj, dikur kanĂ« pĂ«rkrahur PD-nĂ«. Madje fort. Po cila ka qenĂ« kjo pĂ«krahje? Ka qenĂ« qĂ« socialistĂ«t “centristĂ«â€ tĂ« mos i lejojĂ« nĂ« zgjedhje. Por kjo nuk Ă«shtĂ« mĂ« rast. MegjithatĂ« spinĂ«t e BerishĂ«s mbrĂ«mĂ« pĂ«rmenden Elvis Roshin nĂ« KavajĂ«. NjĂ« personazh qĂ« sot nuk ka pushtet por qĂ« ka influencĂ« dhe lidhje me pushtetin e demokratĂ«ve qĂ« kanĂ« marĂ« bashkinĂ« e KavajĂ«s.

Por a ka qenë Elvis Roshi një personazh përthunues që Shkullaku e konsideroi një fuqi politike në Kavajë? Natyrisht që jo! Elvisi, Ben Noka, Tom Doshi e të tjerë kanë qënë patronazhistë të PD nga 1992-2013. Por në 2013 u afruan me PS. Mëkat? Ndoshta! Por një pyetje për Skullakun: a mundet mëkati i Elvis Rosshit mund të mbulojë mëkatet e Sali Berishës? A mundet?

Por kjo është një pjesë e logjikës, pasi thelbi është jo zgjedhje me Edi Ramën! Po si duhet? Si e kërkon opozita? Kërkon një qeveri dhe jo një rregullator po ligj zgjedhor. Sali Berisha sot mund të hapte listat të ndryshonte sistemin, të sillte një zgjedhje më demokratike dhe se bëri. Atëherë? Po nuk ërmbyse kazanin nuk ka zgjidhje!

Mbi një super blerës dekoratash dhe deklaratash

✇Java News
By: Java News
13 September 2024 at 19:52

Nga Mero Baze

Sulejman Rexhepi, ish udhĂ«heqĂ«s i BashkĂ«sisĂ« Islame tĂ« MaqedonisĂ« sĂ« Veriut shkarkuar vite mĂ« parĂ«, ka botuar kujtime tĂ« tij nĂ« vitin 2020, nĂ« tĂ« cilĂ«n dĂ«shmon se si i janĂ« ofruar pĂ«r ti dhĂ«nĂ« njĂ« dekoratĂ« tĂ« lart ”Urdhri i SkĂ«nderbeut” nga ish presidenti Ilir Meta, kudrejt 300 mijĂ« eurove.

Dëshmia është në detaje për shumën e lekëve, vendin ku do ti paguante etj. Ndërmjetës është bashkëpunëtori i Ilir Metës Fari Balliu, që e rëndon situatën pasi djali i tij ka qenë në atë kohë këshilltar tek presidenti i Republikës.

Pas botimit të një pjesë te librit sot në gazetën Tema dhe portale të tjera, Sulejman Rexhepi ka reaguar duke mohuar të jetë autor i atyre deklaratave, duke e lënë të paqartë nëse është apo jo autor i librit.
Meqë më përmend emrin për shpifje më duhet ta sqaroj.

Së pari zoti Rexhepi unë nuk kam asnjë interes për karrierën tënde si një udhëheqës fetar nën ish Jugosllavi e pas në Maqedoni, edhe pse je në krye të listave që shqiptarët rreshtojnë për bashkëpunëtor të UDB. Nuk më hynë në punë jeta jote.

NĂ«se ti ke blerĂ« me lek, sic dĂ«shmon, ”Urdhrin e SkĂ«nderbeut” tĂ« RepublikĂ«s sĂ« ShqipĂ«risĂ«, unĂ« natyrisht qĂ« jam i interesuar qĂ« kjo çështje tĂ« zbardhet nga drejtĂ«sia shqiptare pasi Ă«shtĂ« fyerja mĂ« e madhe qĂ« i Ă«shtĂ« bĂ«rĂ« institucionit tĂ« Presidentit tĂ« RepublikĂ«s, i cili Ă«shtĂ« nĂ«n akuzĂ« prej kohĂ«sh pĂ«r shitje shtetĂ«sish dhe dekoratash. Madje pĂ«r njĂ« rast tĂ« tillĂ« ai Ă«shtĂ« konfrontuar me gazetĂ«n Tema disa vite mĂ« parĂ«, kur i dha njĂ« futbollisti afrikan shtetĂ«si pĂ«r tre ditĂ« nĂ«n justifikimin se i duhej Klubit Tirana, dhe pas njĂ« jave ai iku nĂ« EvropĂ«. Pra nuk u soll si president por si trafikant qeniesh njerĂ«zore.

Rasti jot e bën më të ndjeshëm historinë.

Por ti mos u mĂ«rzit se nuk je i vetmi. “Urdhrin e SkĂ«nderbeut” e kanĂ« poshtĂ«ruar aq shumĂ« Buajr Nishani dhe Ilir Meta sa e kanĂ« marrĂ« dhe picajol tĂ« VjenĂ«s, shefa gazhine nĂ« ShqipĂ«ri ku hanin kĂ«ta, parukierĂ« e masazhatorĂ« tĂ« presidenti etj. Problemi Ă«shtĂ« se ti e paske paguar shtrenjte ngaqĂ« ka futur sekser Fari Balliun. Mund ta gjeje dhe mĂ« lirĂ«.

Por të jam mirënjohës për besnikërinë e rrëfimit se më nxore mallin e fjalive të Fariut kur të thoshte mos komuniko me Metën por me atë direkt, se Metën e ndjekin amerikanët. Se ai është dhe me Berishën dhe Metën dhe me amerikanët në cdo rast.

Së dyti një sqarim lidhur me përpjekjen tënde për të përgënjeshtruar ato që ke shkruar dhe urdhërin që na jep të fshijmë shkrimin.

Ne nuk kemi bërë ndonëj shkrim tonin. Kemi botuar një shkrim tuajin. Kjo është akuzë e rënd publike dhe prevalon interesi publik. Ne nuk e fshijmë derisa SPAK ta hetoj këtë çështje dhe të arrij në përfundimin se është e vërtet ose e gënjeshtërt. Atëherë e fshijmë. Deri atëhere do kërkojmë hetim.

Nëse ke gënjyer pastaj zgjidhe vet me Metën.

SĂ« fundmi pĂ«rpjekja jote pĂ«r tĂ« mbrojtur Presidentin Meta tani nuk Ă«shtĂ« se i bĂ«n ndonjĂ« nder atij. Ai ka aq shumĂ« halle me drejtĂ«sinĂ«, sa kjo e jotja as e rĂ«ndon as e lehtĂ«son. ThjeshtĂ« e lĂ« atĂ« maleve rezervuarve liqeneve dhe lumenjve tĂ« ShqipĂ«risĂ« duke folur me zĂ« tĂ« lart me vete “malet tona mĂ« tĂ« larta, ujĂ«rat tona mĂ« tĂ« pastra”.

ËshtĂ« thjesht njĂ« njeri qĂ« ka marrĂ« malet.

Por nëse krahasojmë tekstin e librit dhe tekstin e përgënjeshtrimit, njëri duket dialekt i Mokrës tjetri dialekt i Tetovës. Pra përgënjeshtrimi duket me dialektin dhe stilin e Fari Balliut, kurse libri me dialektin dhe stilin tënd.

E kuptoj që i ke vënë në pozitë të vështirë dhe ndoshta ti kanë kthyer lekët, por ne duhet të kthejmë besimin tek institucioni i presidentit. Dhe derisa të ndodh kjo përmes hetimit ti mos u mërzit. Ashtu si dikur ke blerë dekoratat tani bliju deklaratat. Biznes është dhe ky.

Berisha i pandehur, PD e varur nga tekat e hallet e një 80 vjeçari

✇Java News
By: Java News
13 September 2024 at 19:20

Nga Jakin Marena

SPAK ka marrë të pandehur Sali Berishën, nën akuzën për korrupsion pasiv në bashkëpunim me dhëndrin e tij Jamarbër Malltezi. Dhe ky u mor po të mërkurën, dy orë pas vjehrrit ish kryeministër, si i pandehur se ka korruptuar Saliun dhe për pastrim parash.

ProkurorĂ«t e Posaçëm vetĂ«m sa i kanĂ« komunikuar akuzĂ«n BerishĂ«s, teksa e kanĂ« marrĂ« tĂ« pandehur, duke i ‘ngarkuar’ nĂ« shpinĂ« dhe dosjen voluminoze prej 500 faqesh, nĂ« tĂ« cilĂ«n janĂ« pĂ«rshkruar nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« detajuar tĂ« gjitha shkeljet e BerishĂ«s asokohe kryeministĂ«r, pĂ«r aferĂ«n e privatizimit tĂ« ish kompleksit sportiv “Partizani’ nĂ« favor tĂ« dhĂ«ndrit tĂ« tij JamarbĂ«r Malltezi.

VetĂ«m pak minuta ka qĂ«ndruar Berisha brenda ambienteve tĂ« SPAK, pasi prokurorĂ«t e posaçëm kishin mbaruar punĂ« me tĂ«. Por nuk kishte ‘mbaruar’ punĂ« Berisha. Kreu i PD Ă«shtĂ« munduar ta shesĂ« shumĂ« ‘shtrenjtë’ tek militantĂ«t e paktĂ« qĂ« e kishin shoqĂ«ruar tek selia e SPAK kĂ«tĂ« vajtje nĂ« ambientet e SPAK nga banesa e tij ku qĂ«ndron nĂ«n arrest shtĂ«piak prej mĂ« shumĂ« se 9 muajsh pĂ«r korrupsion pasiv nĂ« favor tĂ« familjes sĂ« tij.

Dhe në hyrje dhe në dalje të SPAK Berisha ka ngritur një sërë akuzash ndaj prokurorëve të posaçëm, tashmë të stërpërsëritura dhe që nuk bëjnë sens më për veshin e publikut shqiptar, teksa ka mbajtur fjalim të shkruar në letër që të mos harrojë asgjë.

NdĂ«rkohĂ« qĂ« ka stonuar nĂ« pĂ«rgjigjen ndaj gazetarĂ«ve nĂ« lidhje me vendimin e SPAK, duke pranuar me gjysmĂ« zĂ«ri se nuk ka asnjĂ« akuzĂ« shtesĂ« ndaj tij nga ato qĂ« janĂ« bĂ«rĂ« publike dhe nĂ« fund duke thĂ«nĂ« se ishte marrĂ« i pandehur, Berisha nuk ka munguar tĂ« tentojĂ« tĂ« shfaqet para militantĂ«ve tĂ« paktĂ« tĂ« PD para godinĂ«s sĂ« SPAK si njĂ« ‘inspektor’ qĂ« kishte krye ‘inspektime’ nĂ« zyrat e SPAK. A thua s’kishte qĂ«nĂ« aty pĂ«r tĂ« marrĂ« mandatĂ«n e tĂ« shpalurit i pandehur.

Si gjithnjĂ« Berisha gati sa nuk tha se kishte marrĂ« nĂ« pyetje prokurorĂ«t e posaçëm, nĂ« pĂ«rpjekje pĂ«r tĂ« treguar se nuk pyet pĂ«r akuzat e atyre qĂ« ai i cilĂ«son si “mercenarĂ« tĂ« Edi RamĂ«s”. Duke pĂ«rmendur, e kishte tĂ« shkruar nĂ« letĂ«r nĂ« fakt qĂ« njĂ« natĂ« mĂ« parĂ« nĂ« shtĂ«pi, se nĂ« SPAK kishte parĂ« dosjet e rĂ«nda tĂ« qeveritarĂ«ve tĂ« PS dhe frikĂ«n qĂ« ekzistonte nĂ« fytyrĂ«n e tyre. Se si i ishin fanitur BerishĂ«s klĂ«eto dosje apo fytyrat e socialistĂ«ve nĂ« qeverisje, hajde e merre vesh.

Por pĂ«r hir tĂ« sĂ« vĂ«rtetĂ«s ka qĂ«nĂ« vetĂ« Berisha qĂ« Ă«shtĂ« trembur fort nga marrja si i pandehur nga SPAK nĂ«n akuzĂ«n e korrupsionit pasiv nĂ« bashkĂ«punim me dhĂ«ndrin e tij JamarbĂ«r Malltezi, nĂ« aferĂ«n e privatizimit tĂ« ish kompleksit sportiv “Partizani”. Ka ndryshuar ligje dhe ka nxjerrĂ« vendime vetĂ«m e vetĂ«m qĂ« tĂ« pĂ«rfitonte dhĂ«ndri i tij, ku deri mĂ« tani dihet se janĂ« 5 milionĂ« euro tĂ« deklaruar si fitim neto. Dhe dhĂ«ndri pĂ«r ata qĂ« bĂ«jnĂ« sikur nuk kuptojnĂ«, Ă«shtĂ« Jamarbri, burri i ArgitĂ«s, vajzĂ«s sĂ« ish kryeministrit Sali Berisha.

Ndërkohë që frika e Berishës u vu re që në momentin kur u shfaq para militantëve para dhe pas daljes nga godina e SPAK ku iu komunikuar akuza, me letër në dorë duke lexuar gjithçka deklaroi. Rrallëherë Berisha shfaqet në këtë mënyrë, vetëm në momentet kur është me të vërtetë i trembur fort. Dhe këtë radhë është frikësuar me të vërtetë.

Dhe vĂ«rtetĂ« Berisha Ă«shtĂ« nĂ« pozicionin qĂ« Ă«shtĂ« pĂ«r t’u trembur. Madje fort. Sepse pĂ«rpos tij dhe dhĂ«ndrit Malltezi qĂ« janĂ« marrĂ« tĂ« pandehur pĂ«r bashkĂ«punim nĂ« korrupsion dhe pastrim parash, tĂ« pandehur janĂ« marrĂ« dhe ortaku i dhĂ«ndrit biznesmeni Fatmir Bektashi, si dhe bashkĂ«pronari Xhimi Begeja. TĂ« dy kĂ«ta pĂ«r pastrim parash. EshtĂ« dhe njĂ« grua, qĂ« pritet tĂ« kalojĂ« nĂ« ‘qarkun’ e SPAK pĂ«r tĂ« marrĂ« mandatĂ«n si e pandehur.

E keqja kĂ«tu, pĂ«r tĂ« katĂ«r apo pesĂ« tĂ« pandehurit e SPAK pĂ«r aferĂ«n e “Partizantit’, Berisha, Malltezi, Begeja e Bektashi, Ă«shtĂ« se janĂ« pĂ«rfshirĂ« tĂ« bashkĂ«punim me njĂ«ri tjetrin, dhe kjo nuk i shpĂ«ton nga akuza pĂ«r krijim grupi kriminal. QĂ« pĂ«rbĂ«n njĂ« vepĂ«r tjetĂ«r penale dhe qĂ« rĂ«ndon akoma mĂ« fort situatĂ«n pĂ«r ish kryeministrin demokrat.

Aq mĂ« tepĂ«r qĂ« Berisha ka nĂ«n hetim dhe dosjen nĂ« ngarkim tĂ« tij pĂ«r 4 vrasjet tragjike tĂ« ’21 janarit’, ku pritet nga momenti nĂ« moment qĂ« tĂ« merret i pandehur bashkĂ« me bashkĂ«punĂ«torĂ«t e tij, si dhe dosjet tĂ« tjera tĂ« rĂ«nda, pĂ«rfshirĂ« dhe “GĂ«rdecin’ me 26 viktima pa pĂ«rjashtuar kĂ«tu vdekjen misterioze tĂ« Kosta TrebickĂ«s si shtetas amerikan qĂ« ka qĂ«nĂ«, aferĂ«n CEZ-DIA dhe hetimin e pasurisĂ« sĂ« tij e tĂ« familjes. Pra janĂ« dosje tĂ« rĂ«nda qĂ« e zhysin fort BerishĂ«n, e pranuar dhe nga avokati i tij Gjokutaaj, qĂ« tha se vetĂ«m pĂ«r akuzĂ«n e “Partizanit’ mund tĂ« marrĂ« njĂ« dĂ«nim prej 12 vitesh burg.

Ndaj Berisha kĂ«tĂ« herĂ« Ă«shtĂ« trembur vĂ«rtetĂ« shumĂ«, pasi po sheh dita ditĂ«s qĂ« ‘laku’ i drejtĂ«sisĂ« rreth ‘qafĂ«s’ sĂ« tij po shtrĂ«ngohet pa u ndalur, ndĂ«rsa i ka ‘firuar’ dhe mbĂ«shtetja e militantĂ«ve. E pĂ«r mĂ« tepĂ«r qĂ« dhe gjysma e atyre qĂ« ishin me tĂ« para selisĂ« sĂ« SPAK ‘lusin Zotin’ qĂ« Berisha tĂ« pĂ«rfundojĂ« nĂ« qeli pĂ«r tĂ« mos dalĂ« mĂ« i gjallĂ« prej andej.

Prandaj Berisha kĂ«rcĂ«noi se kandidat pĂ«r kryeministĂ«r nĂ« zgjedhje do tĂ« jetĂ« ai dhe vetĂ«m ai, pĂ«r t’ua prerĂ« hovin atyre qĂ« janĂ« pĂ«rgatitur pĂ«r t’i zĂ«nĂ« vendin. Kuptohet, pasi tĂ« kenĂ« hedhur jashtĂ« lidershipit dhe vajzĂ«n Argita tĂ« lĂ«nĂ« trashĂ«gimtare nĂ« linjĂ« gjaku nĂ« krye tĂ« PD nga Berisha, por qĂ« pĂ«r fatin e keq tĂ« saj Ă«shtĂ« dhe ajo ‘non grata’ nĂ« SHBA dhe nuk ofron asgjĂ« pĂ«r PD, duke e bĂ«rĂ« lehtĂ«sisht tĂ« cĂ«nueshme nga ‘ujqĂ«rit’ nĂ« PD qĂ« presin afatin e ‘skadencĂ«s’ sĂ« BerishĂ«s.

Teksa i Ă«shtĂ« rikthyer sĂ«rish ‘arrestit shtĂ«piak’ brenda nĂ« banesĂ«n e tij, nĂ« pritje tĂ« vendimit tĂ« gjykatĂ«s qĂ« me shumĂ« mundĂ«si do ta dĂ«rgojĂ« nĂ« qeli, duke i hequr dhe mundĂ«sinĂ« e hyrjes nĂ« Parlament, Berisha po bĂ«n gjithçka pĂ«r tĂ« mbajtur pas vetes njĂ« pjesĂ« tĂ« ithtarĂ«ve tĂ« tij. ThjeshtĂ« e vetĂ«m si mburojĂ« pĂ«rballĂ« akuzave tĂ« SPAK dhe pĂ«rballĂ« partnerĂ«ve ndĂ«rkombĂ«tarĂ« qĂ« e kanĂ« shpallur me kohĂ« dhe vakt ‘non grata’ dhe nuk e llogarisin fare as atĂ« dhe pĂ«r pasojĂ« as PD-nĂ« qĂ« udhĂ«heq, si faktor relevant politik qĂ« tĂ« pretendojĂ« pĂ«r tĂ« qĂ«nĂ« nesĂ«r aktor qeverisĂ«s.

Dhe Berisha kĂ«tĂ« e di fort mirĂ«. Ndaj herĂ« bĂ«n thirrje pĂ«r qeveri teknike, herĂ« quan dhe vrasjen e Azem Hajdarit krim shtĂ«tĂ«ror, tĂ« cilin pĂ«r tetĂ« vite nĂ« pushtet teksa kishte drejtĂ«sinĂ« nĂ«n kthetrat e tij kishte tĂ«rĂ« kohĂ«n e duhur pĂ«r ta zbardhur, ndĂ«rkohĂ« qĂ« bĂ«n apel pĂ«r tĂ« pĂ«rmbysur kĂ«tĂ« qeveri. Sulmon drejtĂ«sinĂ«, partnerĂ«t dhe kush i bie ndĂ«rmend kur mban fjalim para 30-40 militantĂ«ve dhe i mban me gajret se dhe mund tĂ« bĂ«het kryeministĂ«r, pavarĂ«sisht moshĂ«s, ‘non gratĂ«s’ dhe pragut tĂ« burgut nĂ« tĂ« cilin ndodhet.

Tani, fatkeqësia më e madhe është për PD dhe për opozitën në përgjithsësi, e cila me Berishën kryetar as që mendohet të vijë ndonjë herë në pushtet dhe për më tepër po ecën me shpejtësi drejt rrënimit, pasi nuk ofrohet asnjë alternativë pushteti, përpos përdorimit të PD si koracë mbrojtjeje për hallet e Berishës përballë drejtësisë.

PĂ«r mĂ« tepĂ«r qĂ«, nĂ« gjallje tĂ« BerishĂ«s, PD dhe kĂ«ta liderĂ«t ‘mobilë’ qĂ« lĂ«vrijnĂ« nĂ« kĂ«tĂ« parti duke kapĂ«rcyer herĂ« pas here dhe ‘ylberin’ janĂ« tĂ« detyruar t’i nĂ«shtrohen tekave dhe humorit tĂ« keq, por dhe halleve tĂ« forta tĂ« BerishĂ«s, njĂ« plaku 80 vjeçar qĂ« nĂ« njĂ« vend normal duhej tĂ« ishte duke shkruajtur kujtimet e tij, duke u marrĂ« me nipĂ«r e mbesa, stĂ«rnipĂ«r e stĂ«rmbesa dhe jo tĂ« rikthehej nĂ« krye tĂ« partisĂ«. Dhe ta ndante e bĂ«nte lĂ«msh sikurse e bĂ«ri.

Por halli tĂ« bĂ«n tĂ« marrĂ«sh udhĂ«t, pasi Ă«shtĂ« nĂ« rrezik burgu familjarisht, e mbi tĂ« gjitha rrezikon tĂ« humbasĂ« dhe tĂ«rĂ« pasurinĂ«, tĂ« vĂ«nĂ« me ‘mund e djersë’ duke grabitur arkĂ«n e shtetit sa herĂ« ka qĂ«nĂ« nĂ« pushtet, por dhe pĂ«rmes pazareve tĂ« kĂ«qija sa herĂ« qĂ« i Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« mundĂ«sia. EshtĂ« i vetmi kryeministĂ«r qĂ« ka bĂ«rĂ« korrupsion tĂ« pĂ«rgjakshĂ«m, duke shkaktuar humbje masive jetĂ« njerĂ«zish pĂ«r tĂ« pasuruar familjarĂ«t dhe ortakĂ«t e tij.

NĂ« fund tĂ« herĂ«s, sa kohĂ« qĂ« demokratĂ«t e opozita do tĂ« qĂ«ndrojnĂ« me sytĂ« nga ballkoni i pallatit tĂ« BerishĂ«s, duke ‘pĂ«rtypur’ me dashje apo pa dashje tĂ« gjitha ‘kumbullat’ qĂ« hedh ai, sa nga mosha, sa nga izolimi nĂ« arrest shtĂ«piak, sa dhe nga hallet qĂ« e kanĂ« zĂ«nĂ« pasi Ă«shtĂ« kandidat numĂ«r njĂ« pĂ«r tĂ« shkuar familjarisht nĂ« qeli, PD dhe kjo opozitĂ« po kaq kohĂ« do tĂ« qĂ«ndrojĂ« nĂ« opozitĂ«. Do t’u duket afĂ«r dhe viti 2033 pĂ«r tĂ« pretenduar ardhjen nĂ« pushtet.

Pandi pa gojë!

✇Albeu
By: E S
12 September 2024 at 18:39

Nga Erges Eskiu

Tensioni i Pandit do duhej të ishte ndaj Edi Ramës që shkatërroi PS-n dhe po shkatërron Shqipërinë!

Tensioni i Pandit do duhej të ishte ndaj Ramës që ka goditur fermerin dhe prodhimin vendas, i ka çuar fermerët në falimentim, në depresion, në vetvrasje ose në largim nga Shqipëria.

Tensioni i Pandit duhet të ishte për socialistët e thjeshtë të cilët vuajnë për të blerë ushqimet se nuk kanë minimum jetik, nuk kanë mundësi për të blerë ilaçet.

Tensioni i Pandit do duhej të ishte për socialistët që Edi Rama u ka ndare familjet dhe u ka grabitur pasuritë.

Tensioni i Pandit do duhej të ishte ndaj arrogancës se Ramës që nuk jep llogari për dëmet që ka bërë dhe për moslejimin e njerëzve të zgjedhin të lirë.

Tensioni i Pandit do duhej të ishte ndaj Ramës që ka 26 vjet në politikë, 24 vjet në pushtet dhe sillet me socialistet dhe gjithë shqiptarët si të ishte një pushtues i huaj e gjakpirës.

Tensioni i Pandit do duhej të ishte ndaj Ramës, që po shpopullon Shqipërinë, po e boshatis vendin, duke i bërë atë që asnjë armik i egër nuk ia ka bërë deri më sot.

Por jo, tensioni i Pandit Ă«shtĂ« se Rama nuk do i jap mundĂ«sinĂ« atij tĂ« jetĂ« nĂ« parlament vitin tjetĂ«r, dhe kĂ«tĂ« tension Pandi qoftĂ« edhe nĂ« formĂ« pendesĂ« njĂ« “mea culpa”, qĂ« ka mbĂ«shtetur autokratin Edi Rama nuk e shfryn dot ndaj RamĂ«s dhe t’u thotĂ« socialistĂ«ve tĂ« vĂ«rtetĂ«n, t’u kĂ«rkoj ndjesĂ« publike, t’u bĂ«j nderin e fundit apo respektin e fundit, por frikacaku Pandi tensionin e shfryn ndaj gazetares qĂ« e pyet: A ndiheni i rrezikuar pĂ«r mandatin e deputetit me qĂ« nuk do jeni nĂ« listĂ« tĂ« sigurt?

Impotenca intelektuale e Pandit pĂ«r t’iu pĂ«rgjigjur autokratit, qĂ« shkatĂ«rroi PartinĂ« Socialiste dhe ShqipĂ«rinĂ«, pĂ«rkthehet nĂ« dhunĂ« ndaj njĂ« gazetare pyetja e sĂ« cilĂ«s i heq “valvulĂ«n e presionit” Pandit qĂ« paska humbur qetĂ«sinĂ« dhe si pĂ«rgjigje ka dhunĂ«n.

I qeti Pandi reagon ndaj zonjës sepse fizikisht ajo është më e dobët se Pandi, reagon ndaj një gazetareje sepse është më pak e pushtetshme se drejtuesi i medias ku ajo punon dhe më pak e pushtetshme se politikani Pandi.

Impotenca e Pandit përkthehet në dhunë ndaj një zonje shtatzënë, ndaj një femre që duhet të shihet dhe respektohet si shenjtore sepse brenda saj po rrit një krijesë, një njeri, një ëngjëll që i jep kuptim jetës. Asaj zonje që po sjell në jete një fëmije, që i jep vetë jetës, jetë.

Tensioni i Pandit është i papranueshëm, por është edhe një dëshmi e alarmit që ngritëm se dhuna e Ramës ndaj Ambrozias, fyerjet ndaj saj dhe gazetarëve të tjerë do të imitohen nga anëtarë të pushtetit, nga bashkëpunëtorë të krimit dhe për fat të keq u imitua fillimisht nga më i qeti i pushtetit, ai që gojën, prej kohës së shembjes së Teatrit Kombëtar, e ka ende në periudhë post-operatore dhe nuk ka mundësi të përgjigjet me fjalë.

The post Pandi pa gojë! appeared first on Albeu.com.

Te ne s’ështĂ« vetĂ«m e ardhmja, por edhe e kaluara e paqartĂ«!

✇Gazeta Shqiptare
By: P. Gj.
12 September 2024 at 09:29

BEN ANDONI

NdĂ«rkohĂ« qĂ« socialistĂ«t po projektojnĂ« vitin 2030 si cak pĂ«r tĂ« vazhduar drejtimin e tyre tĂ« vendit (duke harruar se pĂ«rpara janĂ« edhe dy palĂ« zgjedhje tĂ« pĂ«rgjithshme), publiku pret pĂ«rgjigje pĂ«r mirĂ«qenien dhe ekonominĂ« e vet. Bash, tĂ« sotmen. MĂ« pak, tĂ« ardhmen. Problematikat e shumta qĂ« po e shoqĂ«rojnĂ« ekonominĂ« shqiptare dhe modeli i sfumuar tashmĂ« i krahut tĂ« lirĂ« tĂ« punĂ«s i ka lenĂ« vendin shqetĂ«simit tĂ« madh e real tĂ« largimit masiv tĂ« njerĂ«zve. Kryeministri Rama e konsideron si tipar tĂ« shqiptarit largimin dhe kĂ«tu i bashkohet paradigmĂ«s sĂ« historianit Oliver Schmidt, qĂ« historinĂ« e shqiptarĂ«ve e konsideron si histori qĂ« lidhet me emigrimet. NĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, Ă«shtĂ« kaq e vĂ«shtirĂ« dhe kaq e pamundur mbajtja e shqiptarĂ«ve, saqĂ« kjo tĂ« bĂ«n tĂ« besosh atĂ« postulatin se: banorĂ«t e mbetur tĂ« njĂ« vendi me bum emigrimesh gjenden edhe vetĂ« nĂ« njĂ« frymĂ« dhe mĂ«dyshje pĂ«r t’u larguar. E megjithatĂ«, socialistĂ«t projektojnĂ« pĂ«r gati dy mandate tĂ« ardhshme, duke ‘harruar’ tĂ« thjeshtĂ«n se mandati Ă«shtĂ« vetĂ«m katĂ«r vite.

NĂ« kĂ«to ditĂ«, qĂ« pĂ«rkojnĂ« me fillimin e vitit tĂ« ri shkollor, optimizmi socialist tĂ« pĂ«rball me njĂ« realitet tĂ« trishtĂ« tĂ« rĂ«nies sĂ« numrit tĂ« nxĂ«nĂ«sve, numĂ«r i cili Ă«shtĂ« tkurrur nĂ« 30% ndĂ«rmjet 2011 dhe 2023, jo vetĂ«m pasojĂ« e emigracionit tĂ« lartĂ«, por edhe plakjes sĂ« popullsisĂ«, referuar “Monitor”. NĂ« pesĂ« vitet e fundit, investimet nĂ« arsim pĂ«suan rĂ«nie sistematike nĂ« raport me Prodhimin e BrendshĂ«m Bruto (PBB) duke arritur nĂ« 2.9% tĂ« PBB-sĂ« nga 3.3% qĂ« ishin nĂ« 2020, sipas tĂ« dhĂ«nave zyrtare nga INSTAT. Kjo shifĂ«r mbetet pas mesatares sĂ« Bashkimit Evropian, qĂ« i kalon 5% tĂ« PBB-sĂ«, por edhe nĂ« raport me rajonin, qĂ« luhatet nĂ« 4% (Monitor, 2024)!

Pse e përmendëm? Pasi, tashmë këtë e ndjen me varfërimin e burimeve njerëzore, strategjinë e investimeve, por edhe përballjen e individëve që dalin nga bankat e shkollave të gjithë niveleve. Më shumë akoma: Pasojat e një reforme të mbetur në arsim do të ndihen për disa mandate, qoftë edhe jashtë parashikimeve optimiste të socialistëve. Loja e shifrave dhe mënyra sesi i interpretojnë ekonomistët e ndryshëm, pro apo kundër qeverisë e konfuzojnë edhe më shumë situatën. Shqiptari i zakonshëm, me një kulturë jo të mirë ekonomike, jo vetëm e thjesht humbet, por është krejt i paqartë. Flitet dhe trumbetohet fort për bumin e turizmit dhe sidomos ndërtimet. Lejet e ndërtimeve vijojnë me ritme gati frenetike, paçka se kërkesa nuk është ajo që e justifikon. Sa i përket turizmit në total, në vendin tonë, deri në fund të korrikut hynë 6.36 milionë shtetas të huaj, por edhe pse kjo shifër ishte 23% më e lartë se 7-mujori i një viti më parë, konsumi në shërbime turistike mbeti i vakët. Turizmi po e zëvendëson deri diku konsumin e munguar të vendësve, por sërish nuk mjafton. Modeli i turizmit të lirë, duket se po na dëmton jo pak. Nga ana tjetër, varësia e ekonomisë ndaj sektorit të ndërtimit në Shqipëri konsiderohej si më e larta në Evropë në vitin 2023, sipas të dhënave që janë përditësuar së fundmi nga Eurostat. Shpenzimet nominale për ndërtimin në raport me Prodhimin e Brendshëm Bruto (PBB) në vitin 2023 në Shqipëri ishin 19.1%, nga 18.8% vitin e kaluar. Por bumi i ndërtimeve nuk rrit mirëqenien e publikut.

A mjafton njĂ« faktor i vetĂ«m pĂ«r ndryshimin dhe ngritjen e mirĂ«qenies sĂ« ShqipĂ«risĂ«? NĂ« tekste, referuar kĂ«tij argumenti, krahas termit tĂ« “mallkimit
” pĂ«r njĂ« burim tĂ« vetĂ«m mbi tĂ« cilĂ«n ngrihet ekonomia ka pĂ«rshkrime pozitive tĂ« gazetarĂ«ve tĂ« specializuar, ashtu si kundĂ«rthĂ«nie tĂ« specialistĂ«ve pĂ«r ndikimin real nĂ« ekonomi. ShqipĂ«ria po e vuan mallkimin e vendit tĂ« pasur dhe kujtimit tĂ« vendit tĂ« begatĂ«, mbi tĂ« cilĂ«t ngrihet njĂ« narrativĂ« e tĂ«rĂ« poetike dhe panegjirike. PĂ«r tĂ« kuptuar zhvillimin e vendeve, sidomos atyre nĂ« zhvillim, personaliteti i ekonomisĂ« Ruchir Sharma, nĂ« njĂ« libĂ«r shumĂ« interesant, “Ngritja dhe RĂ«nia e Kombeve”, duke vlerĂ«suar subjektivitetin e kĂ«tij argumenti shkruan se: asnjĂ« faktor i vetĂ«m nuk funksionon si njĂ« shenjĂ« e mirĂ«, apo tĂ« jetĂ« nĂ« gjendje tĂ« parathotĂ« se cilat janĂ« gjasat e ndryshimit tĂ« njĂ« ekonomie nĂ« pesĂ« vitet e ardhshme. “PĂ«r shembull ‘mallkimi i naftĂ«s’ Ă«shtĂ« i vĂ«rtetĂ«: vendet e varfra, tĂ« cilat nuk kanĂ« fituar lotarinĂ« e naftĂ«s, kanĂ« tendencĂ«n tĂ« ushqejnĂ« korrupsionin dhe tĂ« vonojnĂ« zhvillimin, pĂ«r shkak tĂ« pĂ«rdorimeve tĂ« shumta qĂ« ka kjo lĂ«ndĂ« e parĂ«â€.

MĂ« pak fjalĂ«, shkalla dhe niveli i rritjes ekonomike Ă«shtĂ« produkt i faktorĂ«ve tĂ« shumĂ«fishtĂ«, ndĂ«rsa balanca e kĂ«tyre faktorĂ«ve ndryshon me kalimin e kohĂ«s kur vendi bĂ«het mĂ« i pasur, si edhe me ndryshimin e kushteve nĂ« nivel global, shkruan mendimtari i ekonomisĂ«. KĂ«tu e gjen argumentin, ai qĂ« shikon modelin e ShqipĂ«risĂ« dhe kĂ«mbĂ«nguljen e politikĂ«s pĂ«r argumente qĂ« nuk qĂ«ndrojnĂ«. Referuar Eurostat, ShqipĂ«ria mbetet me tĂ« ardhurat dhe fuqinĂ« blerĂ«se mĂ« tĂ« ulĂ«t nĂ« EvropĂ«. TĂ« ardhurat pĂ«r frymĂ« nĂ« raport me Prodhimin e BrendshĂ«m Bruto (PBB) ishin sa 34% e mesatares sĂ« Bashkimit Evropian, qĂ« e bĂ«jnĂ« treguesin si mĂ« tĂ« ulĂ«tin nĂ« EvropĂ«. ËshtĂ« shqetĂ«suese, kur kupton se: NjĂ« familje i duhet mbi 40% tĂ« buxhetit pĂ«r t’u ushqyer (13% qĂ« Ă«shtĂ« mesatarja e Bashkimit Europian). ËshtĂ« e lehtĂ« pĂ«r tĂ« abstraguar sesa mbeten pĂ«r nevoja tĂ« tjera tĂ« mĂ«dha, ashtu si pĂ«r koncepte abstrakte pĂ«r tĂ« shijuar jetĂ«n.

Ndaj, a nuk duhet tĂ« jemi mĂ« tĂ« kujdesshĂ«m me ekonominĂ« dhe tĂ« lemĂ« pas projeksionet dhe tĂ« shikojmĂ« dhe mĂ«simet nga e shkuara. Ky duket se nuk Ă«shtĂ« mĂ«sim i lehtĂ« pĂ«rderisa ne pĂ«rsĂ«risim gabime. ShqetĂ«sim mbetet sensi politik sesi e shikon ndryshimin dhe mundĂ«sinĂ« e rritjes ekonomike nĂ« dobi tĂ« mirĂ«qenies. NĂ« aktivitetin e fundit tĂ« AsamblesĂ« Socialiste, kryeministri Rama u kujtoi kundĂ«rshtarĂ«ve: vitin 1997, njĂ« vit, ku kriza e fajdeve e çoi vendin drejt njĂ« Lufte Civile. Paçka se referimi ishte nĂ« aspektin politik pĂ«r mandatet e asaj kohe, njĂ« shqetĂ«sim qĂ« mbetet Ă«shtĂ« se ne edhe tĂ« kaluarĂ«n e kemi tĂ« paqartĂ«. NĂ« socializĂ«m u referoheshim deri nĂ« fund tĂ« viteve ‘80 vitit 1938! Kurse sot u referohemi kohĂ«ve, qĂ« janĂ« kaluar me kĂ«tĂ« zhvillim tĂ« sotĂ«m, por edhe nga e cila nuk nxorĂ«m mĂ«simin e duhur. NĂ« fund, duket se njĂ« referim na vjen sĂ«rish interesant nga ish-guvernatori i BankĂ«s Qendrore tĂ« IndisĂ«, kur bĂ«nte njĂ« shikim gati njĂ« dekadĂ« mĂ« parĂ« pĂ«r vendin e tij, qĂ« po pĂ«rballej me ndryshime tĂ« jashtĂ«zakonshme: “NdĂ«rkohĂ« qĂ« e ardhmja Ă«shtĂ« gjithmonĂ« e pasigurt, tek ne edhe e kaluara Ă«shtĂ« po aq e pasigurt”. A ka vĂ«rtetĂ« mĂ« pasiguri sesa kur sheh nĂ« tri drejtimet e kohĂ«s, qĂ« pĂ«rshkon ekonomia shqiptare dhe nĂ« premtimet e politikĂ«s shqiptare?! (Homo Albanicus)/ Gazeta Panorama

The post Te ne s’ështĂ« vetĂ«m e ardhmja, por edhe e kaluara e paqartĂ«! appeared first on Gazeta Shqiptare Online.

❌
❌