ĂĂ«shtja e tĂ«rheqjes ose jo tĂ« njĂ« letre qĂ« Serbia ia ka dĂ«rguar Bashkimit Evropian lidhur me KosovĂ«n, Ă«shtĂ« mbĂ«shtjellĂ« me mister, pas deklaratave kundĂ«rthĂ«nĂ«se tĂ« bĂ«ra sĂ« voni nga blloku evropian dhe nga autoritetet kosovare, pĂ«rderisa udhĂ«heqja serbe nuk ka bĂ«rĂ« asnjĂ« koment konkret.
Më 6 shtator, pas një takimi në Prishtinë me kryenegociatorin e Kosovës, Besnik Bislimi, emisari evropian për dialogun Kosovë-Serbi, Mirosllav Lajçak, deklaroi se Serbia e ka tërhequr letrën e kryeministres së atëhershme, Ana Bërnabiq.
Nëpërmjet kësaj letre, dërguar në Bruksel në dhjetorin e vitit 2023, Serbia shprehu rezerva për Marrëveshjen për rrugën drejt normalizimit të raporteve me Kosovën dhe për Aneksin e zbatimit të saj, që BE-ja i sheh si marrëveshje historike në procesin për zgjidhjen e mosmarrëveshjeve.
Por, pas takimeve me Lajçakun, Bislimi tha mĂ« 17 shtator se ka kuptuar qĂ« letra, nĂ« tĂ« vĂ«rtetĂ«, sâĂ«shtĂ« tĂ«rhequr.
âAjo qĂ« ka dashur ai tĂ« thotĂ« nĂ« PrishtinĂ« Ă«shtĂ« se, po punohet me SerbinĂ« qĂ« letra tĂ« tĂ«rhiqet. Letra nuk Ă«shtĂ« tĂ«rhequr dhe as nuk ka kĂ«rkesĂ« pĂ«r tĂ«rheqjen e saj nga ana e SerbisĂ« endeâ, deklaroi Bislimi.
Zëdhënësi i BE-së, Peter Stano, tha për Radion Evropa e Lirë se Brukseli nuk i komenton deklaratat e asnjërës palë, duke shtuar se është Serbia ajo që duhet të pyetet lidhur me veprimet e saj.
âNe presim qĂ« palĂ«t mĂ« nĂ« fund tĂ« pĂ«rqendrohen te zbatimi [i MarrĂ«veshjes] dhe tĂ« mos humbin kohĂ« nĂ« taktika devijueseâ, tha Stano.
Burime tĂ« Radios Evropa e LirĂ« nĂ« BE thanĂ« se askush nĂ« Bruksel nuk ka deklaruar se letra Ă«shtĂ« tĂ«rhequr, pĂ«rveç Lajçakut. Stano mĂ« herĂ«t kishte deklaruar se nuk kishte çfarĂ« tâi shtonte asaj qĂ« kishte thĂ«nĂ« Lajçak nĂ« kryeqytetin kosovar.
Ndërkaq, presidenti serb, Aleksandar Vuçiq, as nuk ka mohuar, e as pohuar se shteti i tij e ka tërhequr këtë letër.
Rëndësia e letrës
Toby Vogel nga KĂ«shilli pĂ«r Politikat e Demokratizimit nĂ« Bruksel tha pĂ«r Radion Evropa e LirĂ« se letra e BĂ«rnabiqit gjithmonĂ« ka qenĂ« âpak e mistershmeâ.
Ai vlerësoi se edhe dërgimi i saj ishte i pazakontë, pasi Bërnabiq ia dorëzoi atë një zyrtari të nivelit të mesëm të Shërbimit për Veprim të Jashtëm të BE-së, gjë që, sipas tij, është edhe shkelje e protokollit.
âDuke pasur parasysh faktin se BE-ja atĂ«botĂ« nuk njoftoi pĂ«r kĂ«tĂ« letĂ«r, Ă«shtĂ« jashtĂ«zakonisht e pazakonshme qĂ« tani tĂ« njoftojĂ« pĂ«r tĂ«rheqjen e sajâ, vlerĂ«soi Vogel.
Sipas tij, njoftimi për një tërheqje të tillë do të duhej të bëhej nga Qeveria e Serbisë.
âDuke njoftuar pĂ«r kĂ«tĂ« tĂ«rheqje tĂ« pretenduar, edhe nĂ«se del tĂ« jetĂ« e vĂ«rtetĂ«, Lajçaku u shndĂ«rrua nĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«s tĂ« QeverisĂ« sĂ« SerbisĂ«. NĂ«se asgjĂ« tjetĂ«r, kjo e vĂ« nĂ« pikĂ«pyetje gjykimin politik tĂ« Lajçakutâ, tha Vogel.
Nikolla Burazer nga Qendra për Politikë Bashkëkohore në Beograd tha për Radion Evropa e Lirë se BE-ja ua ka bërë të qartë palëve se duhet ta zbatojnë pa kushte Marrëveshjen, nga e cila varet edhe rruga evropiane e dy vendeve.
Për Serbinë, marrëveshja është pjesë e kapitullit 35 të kornizës negociuese për anëtarësim në BE.
Burazer vlerĂ«soi se BE-ja ânuk e merr seriozishtâ letrĂ«n e BĂ«rnabiqit dhe rezervat e shprehura pĂ«rmes saj nga Beogradi.
âPavarĂ«sisht nĂ«se [letra] Ă«shtĂ« tĂ«rhequr apo jo, ajo nĂ« asnjĂ« mĂ«nyrĂ« nuk ndikon nĂ« obligimin e palĂ«ve. BE-ja e sheh [MarrĂ«veshjen] si zotim qĂ« palĂ«t duhet ta pĂ«rmbushin, nĂ«se duan tĂ« ecin pĂ«rpara nĂ« integrimin evropianâ, tha ai.
Kryeministri i Kosovës, Albin Kurti, një vit më parë vendosi tri kushte për angazhim në nivelin politik të dialogut. Një nga to ishte edhe tërheqja e letrës.
A ka interesim për normalizim?
Në letër, Bërnabiq ka thënë se Marrëveshja është e pranueshme për Serbinë vetëm në një kontekst që nuk i referohet njohjes de facto dhe de jure të Kosovës. Aty, po ashtu, thuhet se Beogradi nuk pajtohet me anëtarësimin e Kosovës në Organizatën e Kombeve të Bashkuara apo në mekanizma dhe në agjenci që ekzistojnë në kuadër të OKB-së.
Për Vogelin, njoftimi i Lajçakut për një tërheqje të letrës së Bërnabiqit tregon se Perëndimi me çdo kusht po tenton të tregojë se dialogu po vazhdon.
âAta nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« dĂ«shpĂ«ruar duan ndonjĂ« lajm tĂ« mirĂ«, sikurse na e dĂ«shmoi edhe tĂ«rheqja e pretenduar e letrĂ«s sĂ« BĂ«rnabiqit, si dĂ«shmi se dialogu po jep rezultate, se marrĂ«veshjet e Brukselit/Ohrit janĂ« tĂ« vlefshme, dhe se qasja e PerĂ«ndimit mĂ« nĂ« favor tĂ« SerbisĂ« dhe ndĂ«shkuese pĂ«r KosovĂ«n Ă«shtĂ« duke funksionuarâ, tha ai.
Si Vogel, ashtu edhe Burazer, pajtohen se Kosova dhe Serbia aktualisht nuk janĂ« tĂ« interesuara pĂ«r normalizim, por se duan qĂ« âtĂ« blejnĂ« kohĂ«â, para se tâi zbatojnĂ« zotimet e procesit qĂ« nisi mĂ« 2011.
Ndërkaq, Lajçaku kishte deklaruar për REL-in se shoqëritë në Kosovë dhe Serbi nuk janë gati për normalizim.
Sa i përket të ardhmes së dialogut, Burazer nuk pret ndryshime në format dhe në qasje, kurse Vogel kërkon model të ri, në mënyrë që procesi të ketë sukses./ REL
The post Kosova pretendon se nuk Ă«shtĂ« tĂ«rhequr/ Ăâpo ndodh me letrĂ«n e BĂ«rnabiçit appeared first on Lapsi.al.
Login
