Normal view

There are new articles available, click to refresh the page.
Today — 8 October 2024Main stream

Franca synon të dërgojë në vitin 2025 aeroplanë luftarakë Mirage për të ndihmuar Ukrainën

8 October 2024 at 14:57

Franca synon të dërgojë aeroplanë luftarakë të prodhimit francez në Kiev në gjysmën e parë të vitit të ardhshëm, tha ministri i Forcave të Armatosura, Sébastien Lecornu.

“Mirage 2000s mund të fluturojë në Ukrainë në gjysmën e parë të 2025”, i tha ai Sud Ouest në një intervistë të botuar të hënën vonë.

Në fillim të këtij viti, presidenti Emmanuel Macron u zotua t’ia jepte aeroplanët Mirage 2000-5 vendit të shkatërruar nga lufta, transmeton Telegrafi.

Pilotët ukrainas tashmë po fluturojnë me General Dynamics F-16 të dhuruar nga vendet evropiane, përfshirë Holandën dhe Danimarkën.

Francezët po përmirësojnë aeroplanët e tyre për t’i bërë ata më të përshtatshëm për luftën në Ukrainë, shtoi Lecornu.

Mirage 2000 u krijuan fillimisht për t’u fokusuar kryesisht në luftimet ajër-ajër.

“Qëllimi është pajisja e tyre me aftësi luftarake ajër-tokë. Dhe përforcimi i sistemit të tyre të luftës elektronike. Por më e rëndësishmja nga të gjitha është trajnimi i pilotëve dhe mekanikëve, i cili vazhdon në Nancy”, tha ministri francez.

Orari i saktë i dërgesave do të varet nga mënyra se si po shkon trajnimi.

Si Macron ashtu edhe Lecornu kanë refuzuar vazhdimisht të bëjnë të ditur se sa aeroplanë luftarakë do të dërgohen në Ukrainë. /Telegrafi/

 

The post Franca synon të dërgojë në vitin 2025 aeroplanë luftarakë Mirage për të ndihmuar Ukrainën appeared first on Telegrafi.

Harris pranon se mban armë: Kam një Glock prej kohësh, sigurisht se kam shtënë me të

8 October 2024 at 14:40

Zëvendëspresidentja amerikane Kamala Harris ka deklaruar në 60 Minutes se posedon një revole të tipit Glock, me të cilën ka shtënë disa herë në poligon të qitjes.

“Po kam një Glock, e kam prej kohësh. Vijë nga sfondi i forcave të sigurisë”, i tha Harris gazetarit Bill Whitaker të CBS News.

Ndërkaq kur u pyet nëse ka shtënë ndonjëherë me të, ajo pa hezituar tha: “Po. Natyrisht, që po. Në poligonin e qitjes, natyrisht që kam shtënë”, transmeton Telegrafi.

Harris ka folur vazhdimisht për nevojën e adresimit të dhunës nga armët – dhe ka mbajtur konferencë të përbashkët me presidentit Joe Biden në Shtëpinë e Bardhë, për të njoftuar përpjekjet për reduktimin e vdekjeve nga armët dhe rrit masat në shitjen e caktuar të armëve.

Harris i ka bërë thirrje Kongresit  që të rivendosë ndalimin e armëve sulmuese (ushtarake). Në të njëjtën kohë, ka kërkuar të moderojë imazhin e saj për armët përpara zgjedhjeve. /Telegrafi/

The post Harris pranon se mban armë: Kam një Glock prej kohësh, sigurisht se kam shtënë me të appeared first on Telegrafi.

Çmimi Nobel në Fizikë 2024, shkencëtarët Hopfield dhe Hinton fitojnë për punën e mësimit të makinerive

8 October 2024 at 12:54

Shkencëtari amerikan John Hopfield dhe kolegu britaniko-kanadez Geoffrey Hinton fituan Çmimin Nobel në Fizikë për vitin 2024, për zbulimet dhe shpikjet që hodhën themelet për mësimin e makinerive, tha të martën organi që jep çmime.

Çmimi vjen me një shumë prej 11 milionë krona suedeze (1.1 milionë dollarë), e cila ndahet ndërmjet fituesve nëse ka disa. Çmimi për fizikë jepet nga Akademia Mbretërore suedeze e Shkencave, transmeton Telegrafi.

“Dy laureatët e Nobelit të këtij viti në fizikë kanë përdorur mjete nga fizika për të zhvilluar metoda që janë themeli i mësimit të fuqishëm të makinerive të sotme”, tha organi që jep çmimin.

“Mësimi i makinerisë i bazuar në rrjetet nervore artificiale aktualisht po revolucionarizon shkencën, inxhinierinë dhe jetën e përditshme”, u tha ndër tjera.

I konsideruar gjerësisht si çmimi më prestigjioz për fizikanët në mbarë botën, ai u krijua, së bashku me çmimet për arritjet në shkencë, letërsi dhe paqe, në testamentin e Alfred Nobelit. /Telegrafi/

 

The post Çmimi Nobel në Fizikë 2024, shkencëtarët Hopfield dhe Hinton fitojnë për punën e mësimit të makinerive appeared first on Telegrafi.

Harris thotë se nuk do të takohej me Putinin nëse Ukraina nuk përfaqësohet nëse bisedime që do t’i jepnin fund luftës

8 October 2024 at 08:41

E nominuara demokrate Kamala Harris thotë se nuk do të takohej me presidentin rus Vladimir Putin për bisedime për paqe, nëse Ukraina nuk përfaqësohet gjithashtu.

Ajo ritheksoi kritikat ndaj rivalit të saj politik Donald Trump lidhur me politikat e tij në raport me Ukrainën – duke i përshkruar ato si “të dorëzuara”, transmeton Telegrafi.

Harris theksoi në një intervistë të hënën mbrëma se nëse zgjidhet presidente e Shteteve të Bashkuara, nuk do të takohet me Putinin për bisedime për paqe nëse Ukraina nuk do të përfaqësohej në këto bisedime.

“Jo bilaterale pa Ukrainën, jo. Ukraina duhet ta ketë të drejtën të flet për të ardhmen e Ukrainës”, tha zëvendëspresidentja për CBS në emisionin 60 Minutes kur u pyet nëse do të takohej në katër sy me liderin rus për të negociuar që t’i japë fund luftës.

Në anën tjetër, administrata e presidentit Joe Bide më herët ka refuzuar bisedimet me Putinin.

Harris ripërsëriti kritikat nga rivalit republikan për politikat e tij karshi Ukrainës, që ajo i përshkruan si “të dorëzuara” ndaj pushtimit rus të Ukrainës që nisi në shkurt të vitit 2022. /Telegrafi/

 

The post Harris thotë se nuk do të takohej me Putinin nëse Ukraina nuk përfaqësohet nëse bisedime që do t’i jepnin fund luftës appeared first on Telegrafi.

Yesterday — 7 October 2024Main stream

Ujiti lulet e fqinjit që ishte në pushime, policia në Alabama arreston pastorin

7 October 2024 at 14:55

Oficerët e policisë që arrestuan një pastor me ngjyrë ndërsa ujiste lulet e fqinjit të tij mund të paditen, ka vendosur një gjykatë federale e apelit, duke anuluar vendimin e një gjyqtari të gjykatës më të ulët që kishte hedhur poshtë padinë e pastorit.

Një panel prej tre gjyqtarësh të Gjykatës së Apelit të SHBA vendosi njëzëri se tre oficerëve që arrestuan Michael Jennings në Childersburg, Alabama, në maj 2022 u mungonte shkaku i mundshëm për arrestimin dhe për këtë arsye nuk janë të mbrojtur nga imuniteti i kualifikuar, transmeton Telegrafi.

Imuniteti i kualifikuar mbron zyrtarët nga përgjegjësia civile gjatë kryerjes së detyrave të tyre, për sa kohë që veprimet e tyre nuk cenojnë ligjin e përcaktuar qartë ose të drejtat kushtetuese për të cilat ata duhet të kishin ditur.

Jennings u arrestua pasi një fqinj i bardhë e raportoi atë në polici, teksa po ujiste kopshtin e mikut të tij ndërsa ata ishin jashtë qytetit.

Policët morën një denoncim për një njeri të çuditshëm dhe një automjet në pronë. Oficerët që u përgjigjën thanë se ata arrestuan Jennings sepse refuzoi të jepte letërnjoftimin.

Pamjet e kamerave tregojnë se burri në mënyrë të përsëritur u tha oficerëve se ishte ‘Pastori Jennings’ dhe se jetonte matanë rrugës.

Jennings, e cila u pa në video duke ujitur lulet, sapo ishte kthyer nga shërbimi i së dielës. Ai i tha policisë se fqinji i tij i kërkoi të kujdesej për lulet e tij ndërsa ishte jashtë qytetit.

Por pavarësisht qëllimeve të tij të mira dhe banorëve të tjerë që garantuan për të – duke përfshirë një fqinj të bardhë – Jennings u dërgua në burg dhe më vonë u akuzua për pengim të detyrës dhe u detyrua të paguante garanci prej 500 dollarësh për të dalë. /Telegrafi/

The post Ujiti lulet e fqinjit që ishte në pushime, policia në Alabama arreston pastorin appeared first on Telegrafi.

Lideri i Hamasit filmohet duke bartur valixhen me 25 kilogramë dinamit derisa kalon në tunel me gruan dhe tre fëmijët

7 October 2024 at 14:26

Gjatë viteve të fundit, Izraeli ka eliminuar një nga një lidershipin e Hamasit – me kreun e këtij grupi të armatosur të “mundur” dje.

Por kryesori prej tyre – mbetet në arrati, “truri” i sulmit të 7 tetorit  – Yahya Sinwar, transmeton Telegrafi.

Kreu i këtij grupi vazhdon të fshihet pas një viti luftë të ashpër – e një video e publikuar së fundmi shfaqet në një tunel ku po mbaheshin pengjet.

Fotografia bardhezi, e zbuluar nga trupat e IDF-së gjatë një bastisjeje, shfaq burrin që besohet të jetë Sinwar duke kaluar nëpër tunel së bashku me gruan dhe tre fëmijët e tyre – dhe ajo çfarë bie në sy është një valixhe e madhe që e mbante në dorë.

“Në atë valixhe kishte rreth24 kilogramë dinamit. Rreth tij gjendeshin të paktën 20 pengje”, ka thënë Kobi Michael, ish-eprori i Shin Bet që kishte marrë në pyetje Sinwarin.

“Kemi pasur disa raste ta vrasim, por nëse e bëjmë, ai do të vret të gjithë pengjet rreth tij”, shtoi Michael. /Telegrafi/

The post Lideri i Hamasit filmohet duke bartur valixhen me 25 kilogramë dinamit derisa kalon në tunel me gruan dhe tre fëmijët appeared first on Telegrafi.

Ushtria izraelite shfaq pamje të reja të sulmit të Hamasit, gjatë 7 tetorit të vitit të kaluar

7 October 2024 at 13:53

Presidenti i Izraelit me rastin e një vjetorit të masakrës së 7 tetorit ka dalë me një deklaratë prekëse, ndërsa IDF publikoi pamjet e reja të sulmeve një vit më parë.

“Ka kaluar një vit që kur jeta u ndal, qiejt u errësuan dhe të gjithë ne dëshmuam mizorinë monstruoze të armikut që kërkonte të sillte shkatërrim mbi popullin hebre, shtetin e Izraelit dhe shoqërinë izraelite”, presidenti Isaac Herzog tha në përvjetorin e mizorive të kryera nga Hamasi.

“Të gjithë jemi ende në dhimbje dhe kërkojmë të krijojmë hapësirë ​​për zi kombëtare, për lotët për fatkeqësinë e tmerrshme që na goditi”, tha ai ndër të tjera në një deklaratë, transmeton Telegrafi.

Në anën tjetër, IDF publikoi pamje të sulmeve të papara më herët, duke treguar ushtarët izraelitë duke luftuar kundër militantëve të Hamasit në Kibbutz Re’im në mëngjesin e sulmit.

Videoja tregon një civil që trajton një ushtar të plagosur, si dhe një luftëtar të Hamasit që gjuan dronin duke filmuar nga lart.

Ndërsa disa ushtarë mund të shihen duke vrapuar rreth kibucit gjatë sulmit terrorist – i cili la 1200 izraelitë të vdekur – të tjerët u filmuan të shtrirë në tokë pa lëvizur. /Telegrafi/

The post Ushtria izraelite shfaq pamje të reja të sulmit të Hamasit, gjatë 7 tetorit të vitit të kaluar appeared first on Telegrafi.

Çmimi Nobel për Mjekësi u jepet shkencëtarëve për punën në mikroARN

7 October 2024 at 12:43

Çmimi Nobel në mjekësi iu dha Victor Ambros dhe Gary Ruvkun për zbulimin e tyre të mikroARN-së dhe rolin e saj në rregullimin e gjeneve pas transkriptimit.

Thomas Perlmann, sekretari i Asamblesë së Nobelit, shpalli çmimin sot në Stokholm, transmeton Telegrafi.

Çmimet Nobel u krijuan nga shpikësi suedez Alfred Nobel, i cili vdiq në 1896. Vjen me një çmim në të holla prej 11 milionë krona suedeze, ose gati 976,000 euro.

Nga viti 1901 deri në vitin 2023, janë dhënë 114 çmime Nobel në Fiziologji ose Mjekësi. Trembëdhjetë nga 227 fituesit ishin gra.

Çmimi i mjekësisë vitin e kaluar iu dha biokimistes hungarezo-amerikane Katalin Karikó dhe imunologut amerikan Drew Weissman për punën e tyre në teknologjinë e mRNA që qëndron pas vaksinave COVID-19. /Telegrafi/

 

The post Çmimi Nobel për Mjekësi u jepet shkencëtarëve për punën në mikroARN appeared first on Telegrafi.

Sulm me dronë në një rafineri nafte në Krime, zjarr i madh

7 October 2024 at 08:58

Kanali Astra në Telegram raporton se një zjarr i madh ka shpërthyer në një rafineri nafte në Feodosiia në Krimenë e pushtuar nga rusët – që u sulmuar me dronë.

Ekipet emergjente të komunës janë duke bërë të pamundurën që të lokalizojnë zjarrin në këtë qytet ukrainas, transmeton Telegrafi.

Oleg Kryuchkov i ashtuquajturi këshilltari i të parit të Krimesë, ka njoftuar se ministria ruse e Mbrojtjes ka ndërmarrë të gjitha masat që të mos ketë ndonjë sulm tjetër me dronë.

“Është një zjarr i madh në rafinerinë e naftës në Feodosiaa. Ekipet emergjente janë në terren”, shtoi Kryuchkov.

Bëhet fjalë për rafinerinë JSC Marine që është më i madhi në Krime. Ajo edhe më herët ishte cak i sulmeve me dronë. /Telegrafi/

Пожежа на нафтобазі у Феодосії. Відео: Astra pic.twitter.com/OUwXwDbG96

— Українська правда ✌ (@ukrpravda_news) October 7, 2024

#Ukraine gave the indicted war criminal a birthday present this morning.#Putin‘s 72nd birthday started with a bang. Well many bangs actually.

Last night I wrote about the substantial attacks on occupied #Crimea

Airfields we cannot see yet, but an oil depot in #Feodosia burns pic.twitter.com/h77izxPqca

— Tim White (@TWMCLtd) October 7, 2024

The post Sulm me dronë në një rafineri nafte në Krime, zjarr i madh appeared first on Telegrafi.

Before yesterdayMain stream

Sulme me dronë mbi bizneset ruse në Voronezh

5 October 2024 at 15:37

Autoritetet ruse në rajonin Voronezh, kanë raportuar sulme me dronë kamikaz mbi disa biznese gjatë natës mes 4 dhe 5 tetorit.

Guvernatori i Voronezhit, Alexander Gusev njoftoi në Telegram se kompanitë ruse janë sulmuar nga fluturaket pa pilot – duke goditur rëndë fabrikat e produkteve civile, transmeton Telegrafi.

Një zjarr i madh shpërtheu në njërin nga bizneset, kanë njoftuar ekipet emergjente që akoma po tentojnë të lokalizojnë zjarrin.

Deri më tani nuk raportohet për të lënduar apo dëme materiale, ndërsa një sulm tjetër me dron kishte për shënjestër një fabrikë.

Kanale të ndryshme në Telegram, tregojnë distileritë që janë sulmuar në dy raste me dronë.

Videon e momentit mund ta shikoni KËTU. /Telegrafi/

 

 

The post Sulme me dronë mbi bizneset ruse në Voronezh appeared first on Telegrafi.

Pas sulmeve vdekjeprurëse mbi Hezbollahun, aviokompania Emirates ua ndalon pasagjerëve përdorimin e pejxherëve dhe radiolidhjeve

5 October 2024 at 15:20

Aviokompania Emirates nga Dubai, ua ka ndaluar pasagjerëve përdorimin dhe bartjen e pejxherëve dhe radiolidhjeve gjatë fluturimit me aeroplanët e tyre.

Ky vendim u mor pasi muajin e kaluar ndodhi një sulm mbi grupin militant Hezbollah të Libani, që përfshinte shpërthimin e pajisjeve të komunikimit ku dhjetëra persona humbën jetën dhe mijëra tjerë u plagosën, transmeton Telegrafi.

“Të gjithë pasagjerët që udhëtojnë nga Dubai apo për në Dubai, u ndalohet transportimi i pejxherëve dhe radiolidhjeve që do t’ju merren edhe nëse i kanë nëpër bagazhe”, u tha nga kjo aviokompani.

Ata shtuan se çdo pajisje e ndaluar do të konfiskohet nga policia e Dubait si pjesë e masave të shtrënguara të sigurisë.

Në sulmin vdekjeprurës të shtatorit, mijëra persona, kryesisht pjesëtarë të Hezbollahut që bartnin pejxherë dhe radiolidhje e pësuan.

Ata fajësuan Izraelin për këtë sulm, ndërsa nga kabineti i Benjamin Netanyahu e kanë mohuar kategorikisht përfshirjen. /Telegrafi/

 

 

The post Pas sulmeve vdekjeprurëse mbi Hezbollahun, aviokompania Emirates ua ndalon pasagjerëve përdorimin e pejxherëve dhe radiolidhjeve appeared first on Telegrafi.

Udhëheqësi i lartë i Hezbollahut i supozuar për të zëvendësuar Nasrallahun, ‘i paarritshëm’ që nga e premtja

5 October 2024 at 13:28

Udhëheqësi i lartë i Hezbollahut, i këshilluar për të zëvendësuar kushëririn e tij, Hassan Nasrallah, ka qenë “i paarritshëm” që kur sulmet izraelite goditën Libanin të premten, raportohet se ka thënë një burim libanez i sigurisë për agjencinë e lajmeve Reuters.

Pas vdekjes së liderit të Hezbollahut, Hassan Nasrallah, kushëriri i tij Hashem Safieddine ishte kryesuesi për të zënë vendin e tij, transmeton Telegrafi.

Por, raportet kanë sugjeruar se ai ka qenë në shënjestër të një sulmi izraelit në Bejrut, dhe fati i tij aktualisht nuk dihet.

Tre zyrtarë të sigurisë kanë konfirmuar për Reuters se ai ishte objektivi i sulmit në periferi të Bejrutit.

Kushëriri më i vogël i Nasrallahut lindi në fshatin libanez jugor Deir Qanoun En Nahr pranë Tirit në vitin 1960, dhe të rinjtë studionin teologji së bashku në dy institucione shiite – një në Najaf, Irak dhe tjetri në Qom, Iran. /Telegrafi/

The post Udhëheqësi i lartë i Hezbollahut i supozuar për të zëvendësuar Nasrallahun, ‘i paarritshëm’ që nga e premtja appeared first on Telegrafi.

Izraeli konfirmon sulmin mbi “qendrën komanduese” të Hezbollahut në jug të Libanit

5 October 2024 at 11:49

Gjatë mbrëmjes së kaluar, ushtria izraelite ka goditur qendrën komanduese të Hezbollahut që gjendej brenda një xhamie në jug të Libanit, Bin Jbeil, që gjithashtu gjendej pranë spitalit Salah Ghandour.

IDF-ja izraelite thotë se sulmi me dron ishte “preciz”, duke u bazuar në informacionet e inteligjencës ushtarake, transmeton Telegrafi.

Sipas ushtrisë izraelite, qendra komanduese përdorej nga operativët e Hezbollahut për “të planifikuar sulme terroriste mbi trupat e IDF-së në shtetin e Izraelit”.

Para se të fillonte sulmin, IDF-ja kishte dërguar mesazhe tek banorët, dhe u kishte bërë thirrje zyrtarëve në fshatrat përreth – duke u kërkuar që të largohen.

“Që nga fillimi i luftës, dhe madje që nga aktiviteti i kufizuar tokësor në jug të Libanit, IDF-ja ka bërë përpjekje të mëdha që të parandalojë dëmtimin e civilëve të papërfshirë në luftë si dhe është mbrojtur infrastruktura civile, për dallim nga Hezbollahu që po shfrytëzon infrastrukturën civile, përfshirë ndërtesat kolektive për të kryer akte terroriste”, u tha nga IDF-ja. /Telegrafi/

 

The post Izraeli konfirmon sulmin mbi “qendrën komanduese” të Hezbollahut në jug të Libanit appeared first on Telegrafi.

Janë numëruar gabimisht të vdekurit nga përmbytjet në Bosnje e Hercegovinë, gjithsej 13 persona humbën jetën

5 October 2024 at 11:36

Në konferencën për shtyp të kantoneve Hercegovinës-Neretva në Bosnje e Hercegovinë, u shpjegua se kanë llogaritur gabim numrin e viktimave dhe se në këtë zonë kanë vdekur gjithsej 13 persona.

Një trup i pajetë është gjetur Fushën Butureviq në Konjic, ndërsa 12 të tjerë janë gjetur në Jabllanicën e Poshtme, ku gjendja është më kritike.

Tre persona humbën jetën edhe në Fojnicë, kështu që numri i përgjithshëm zyrtar i viktimave nga përmbytjet në BeH deri më tani është 16, transmeton Telegrafi.

Në zonën e HNK-së janë gjithsej 10 persona në kërkim, nga të cilët katër janë në Konjic, ndërsa gjashtë në Jabllanicë.

Zëdhënësi i Qeverisë së HNK-së, Darko Juka, ka konfirmuar se gruaja shtatzënë, e cila dje humbi foshnjën e saj, sot është në gjendje stabile shëndetësore. /Telegrafi/

 

The post Janë numëruar gabimisht të vdekurit nga përmbytjet në Bosnje e Hercegovinë, gjithsej 13 persona humbën jetën appeared first on Telegrafi.

Vritet komandanti i Hamasit në një sulm ajror në kampin e refugjatëve

5 October 2024 at 09:24

Saeed Atallah, një nga udhëheqësit e një krahu të armatosur të Hamasit, është vrarë së bashku me tre anëtarë të familjes së tij, kanë raportuar mediat e lidhura me Hamasin këtë mëngjes.

Ai thuhet se u vra në një sulm izraelit në një kamp refugjatësh palestinezë në Tripoli, në Libanin verior, transmeton Telegrafi.

Atallah ishte një udhëheqës i brigadave al-Qassam, një krah ushtarak i Hamasit, ndër milicitë më të mëdha dhe më të pajisura që vepronin në Gaza vitet e fundit. Ai drejtohej nga Mohammed Deif, i cili u supozua i vdekur në korrik të këtij viti.

Gjykata Penale Ndërkombëtare lëshoi ​​më parë një urdhërarrest për Deifin, për krime të dyshuara lufte dhe krime kundër njerëzimit, duke përfshirë vrasjen, përdhunimin dhe marrjen e pengjeve.

Izraeli nuk ka komentuar ende për sulmin. Lajmi vjen një ditë pasi një tjetër sulmi ajror izraelit që shkatërroi një autostradë kryesore që lidh Libanin me Sirinë. /Telegrafi/

 

The post Vritet komandanti i Hamasit në një sulm ajror në kampin e refugjatëve appeared first on Telegrafi.

Cili vend i BE-së ka më shumë njerëz që mësojnë shumë gjuhë?

4 October 2024 at 23:56

Në vitin 2022, 6.5 për qind e nxënësve të shkollave fillore në BE mësonin dy ose më shumë gjuhë të huaja, sipas Eurostat.

Ka shumë përparësi për të mësuar gjuhë të huaja në moshë të re: përmirëson të kuptuarit tuaj për botën, ju lejon të bisedoni me fqinjët tuaj, ju lejon të zbuloni seri të reja në gjuhën e tyre origjinale dhe ju ndihmon të kuptoheni më mirë (në pjesën më të madhe) gjatë pushimeve jashtë vendit, transmeton Telegrafi.

Më vonë në jetë, ‘shumëgjuhësia’ zgjeron mundësitë profesionale, përmirëson qasjen në shërbime dhe favorizon kohezionin social duke forcuar dialogun ndërkulturor.

Studimet shkencore tregojnë gjithashtu se të folurit e më shumë se një gjuhë mund të vonojë fillimin e Alzhajmerit.

Prandaj është një ide e shkëlqyeshme të studioni gjuhë të huaja në shkollë sa më shpejt që të jetë e mundur. Megjithatë, mësimi i gjuhëve të huaja është i pabarabartë në vendet e BE-së. Cilët nxënës evropianë studiojnë më shumë gjuhë të huaja?

Mësimi shumëgjuhësh në pakicë

Në vitin 2022, 6.5 për qind e nxënësve të shkollave fillore në BE mësonin dy ose më shumë gjuhë të huaja, sipas Eurostat.

Luksemburgu ishte i vetmi vend i BE-së ku shumica e nxënësve të shkollave fillore (79.6%) mësonin dy ose më shumë gjuhë të huaja.

Një pjesë e këtij suksesi mund të jetë në metodologjinë e Eurostat. Theksohet se megjithëse gjuhët zyrtare të Luksemburgut janë frëngjishtja, gjermanishtja dhe luksemburgase, për qëllime të statistikave të arsimit, frëngjishtja dhe gjermanishtja numëroheshin si gjuhë të huaja.

Ajo u pasua nga Letonia (37.2%), Greqia (34.9%) dhe Estonia (33.6%).

Ndërsa studimi i dy ose më shumë gjuhëve të huaja është në pakicë, lajmi i mirë është se mësimi i gjuhëve është në rritje në të gjithë BE-në.

Midis 2013 dhe 2022, përqindja e nxënësve të shkollave fillore në BE që mësojnë të paktën dy gjuhë të huaja u rrit nga 4.6 në 6.5 për qind.

Për dallim, në nëntë vendet e BE-së përqindja ra, Polonia (-6,8%) dhe Luksemburgu (-4,2%) raportuan rënien më të ndjeshme.

Kthimi në shkollën e mesme

Në nivelin e mesëm të ulët, 60,7 për qind e nxënësve mësonin dy ose më shumë gjuhë të huaja në vitin 2022.

Përqindjet më të larta janë vërejtur në Finlandë (98%), Itali (96%) dhe Greqi (96%).

Në Finlandë, në varësi të gjuhës së tyre amtare, studentët duhet të zgjedhin midis finlandishtes dhe suedishtes.

Të dyja konsideroheshin si gjuhë të huaja për qëllime të statistikave të arsimit, sqaroi Eurostat.

Nga ana tjetër, përqindjet më të ulëta u vunë re në Irlandë (6.1%), Hungari (6.6%) dhe Austri (7.7%).

Ashtu si në arsimin fillor, mësimi i gjuhëve të huaja është në rritje në shkollën e mesme.

Krahasuar me vitin 2013, përqindja e nxënësve të mesëm të ulët në BE që mësojnë të paktën dy gjuhë të huaja u rrit në 60.7 për qind në vitin 2022, nga 58.4.

Kjo përqindje u rrit më së shumti në Çeki (24.1%), Francë (21.8%) dhe Belgjikë (18.5%).

Por Belgjika ka tre gjuhë zyrtare shtetërore: holandisht, frëngjisht dhe gjermanisht. /Telegrafi/

The post Cili vend i BE-së ka më shumë njerëz që mësojnë shumë gjuhë? appeared first on Telegrafi.

Pamje rrëqethëse, filmohet momenti kur rrufeja godet shëtitoren në Tivar

4 October 2024 at 23:31

Gjatë stuhisë që përfshiu bregdetin në Mal të Zi, rreth orës 10:30 të mëngjesit të sotëm, rrufeja ka goditur një pishë në shëtitoren Mbreti Nikolla në qytetin e Tivarit.

Gjithashtu, trafoja e energjisë elektrike ka marrë flakë, që u shua me ndërhyrjen e shpejtë të një prej pronarëve të lokalit aty pranë, transmeton Telegrafi.

Punonjësit e parkut të qytetit po hiqnin drutë e thyera pranë objektit të hotelierisë në shëtitoren Mbreti Nikolla, i cili është dëmtuar nga një goditje rrufeje.

Pema pësoi shumë dëmtime, por nuk u shkul plotësisht, ndërsa një video amatore e shfaqur në rrjetin social tregon momentin kur rrufeja godet. /Telegrafi/

 

The post Pamje rrëqethëse, filmohet momenti kur rrufeja godet shëtitoren në Tivar appeared first on Telegrafi.

Ish-ambasadori izraelit në SHBA akuzon Netanyahun – thotë se lejoi që miliona dollarë të shkojnë te Hamasi

4 October 2024 at 23:20

Ish-ambasadori izraelit në SHBA ka akuzuar Benjamin Netanyahun si “kryesisht përgjegjës” për sulmet e 7 tetorit, duke pretenduar se ai e forcoi Hamasin duke i shpërndarë para për ta përmes Katarit.

Danny Ayalon thotë se Netanyahu kaloi vite në mënyrë aktive duke nxitur Hamasin në Gaza, në një përpjekje për të luajtur me militantët islamikë kundër Autoritetit Palestinez në Bregun Perëndimor dhe për të mbajtur territorin të ndarë.

I pyetur nga prezantuesja e Sky News, Anna Botting nëse Netanyahu kishte një rast personal për t’u përgjigjur për sulmet e 7 tetorit dhe pasojat e tyre, Ayalon tha se kryeministri izraelit “absolutisht” e bën këtë, transmeton Telegrafi.

“Ai mbikëqyr mbrojtjen dhe gjithçka rreth, kështu që sigurisht që është përgjegjësi kryesor”, tha ai për Sky News.

“Ai është njeriu që mbikëqyri ose shpiku strategjinë e forcimit të Hamasit, duke u përpjekur të mbajë në thelb territorin palestinez të ndarë midis Autoritetit Palestinez në Judea dhe Samarisë dhe Hamasit në Gaza”, shtoi ai.

“Është ai që lejoi miliona dollarë të shkojnë në Hamas nga Katari në para në valixhe, i cili në thelb ndërtoi Hamasin dhe infrastrukturën e tij të frikshme ushtarake. Ai mendoi të frenonte dhe ta shkelmonte kanaçen në rrugë, dhe ajo i shpërtheu në fytyrë. Ai është sigurisht përgjegjës dhe do të duhet t’i përgjigjet shumë pyetjeve për këtë”, tha ndër tjera ish-ambasadori izraelit në SHBA.

Netanyahu ka kundërshtuar më parë pretendimet se forcoi Hamasin për të ndarë palestinezët në kampe rivale politike si , duke i cilësuar si pretendimet “qesharake”.

“Është një gënjeshtër e madhe që kam dashur të ndërtoj Hamasin. Qesharake. Nuk shkoni në luftë tre herë me Hamasin ose bëni operacione të mëdha ushtarake nëse doni të ndërtoni Hamasin”, tha ai. /Telegrafi/

Netanyahu 'allowed millions of dollars to go to Hamas', says former Israeli ambassador to the US.https://t.co/xGn57SLdut pic.twitter.com/C49uPs8YGX

— Sky News (@SkyNews) October 4, 2024

The post Ish-ambasadori izraelit në SHBA akuzon Netanyahun – thotë se lejoi që miliona dollarë të shkojnë te Hamasi appeared first on Telegrafi.

Zelensky viziton ushtarët ukrainas që morën pjesën në operacionin në Kursk të Rusisë

4 October 2024 at 22:55

Presidenti ukrainas Volodymyr Zelensky është takuar me ushtarët që morën pjesën në operacionin ukrainas në rajonin rus Kursk.

“Vizitova ushtarët tanë që morën pjesë në operacionin në Kursk – pjesëtarët e Brigadës së 82-të. Ata morën mirënjohjet e shtetit. Jam krenar me trimërinë e të gjitha këtyre burrave dhe grave – ushtarëve tanë”, tha presidenti ukrainas.

Takimi me ushtarët ka ndodhur në rajonin Sumy që kontrollohet nga ushtria ukrainase, transmeton Telegrafi.

Ai theksoi se operacioni në  Kursk është i “rëndësisë strategjike” – duke shtuar se kjo motivoi partnerët e Ukrainës të mbështesin këtë vend

Madje beson se kjo i bëri partnerët më të vendosur dhe t’i bëjnë presion Rusisë – presion ky që mund ta ndihmojë Ukrainën t’i japë fund luftës. /Telegrafi/

The post Zelensky viziton ushtarët ukrainas që morën pjesën në operacionin në Kursk të Rusisë appeared first on Telegrafi.

Jabllanica nga ajri, pas përmbytjeve të tmerrshme që goditën Bosnjën e Hercegovinën shndërrohet në “qytet fantazmë”

4 October 2024 at 22:40

Përmbytjet që goditën mbrëmë dhe mëngjesin e sotëm zonën e Bosnjë-Hercegovinës shkaktuan dëme të mëdha materiale në shumë vende, dhe më e keqja ishte zona e Jabllanicës.

Makineri dhe personel të shumtë ndodhen në këtë terren që herët në mëngjes, në përpjekje për të mbërritur në pjesët më të prekura nga përmbytjet, ku përrenjtë kanë rrëmbyer shtëpi të tëra, transmeton Telegrafi.

Në këtë pjesë janë ende të bllokuara si rruga kryesore ashtu edhe ajo lokale, ndërsa banorët e Jabllanicës theksojnë se për momentin kanë nevojë për qirinj dhe ujë të pijshëm.

Mediat boshnjake sjellin nga kjo zonë pamje, por edhe nga vende të tjera, ndërsa në videon që e publikuar më poshtë shihet se si kjo zonë duket e panjohur në krahasim me ditët e kaluara.

Për momentin, shërbimet kompetente kanë njoftuar opinionin se në këtë zonë kanë humbur jetën 17 persona, ndërsa dyshohet se nën rrënoja ka edhe të tjerë.

Zyrtarë të shumtë nga niveli lokal, federal dhe ai shtetëror vizituan Jabllanicën dhe njoftuan se do të vihen në dispozicion të gjitha fondet në dispozicion për restaurimin e kësaj zone. /Telegrafi/

 

The post Jabllanica nga ajri, pas përmbytjeve të tmerrshme që goditën Bosnjën e Hercegovinën shndërrohet në “qytet fantazmë” appeared first on Telegrafi.

❌
❌