Shkrimtari dhe publicisti Fatos Lubonja, i ftuar nĂ« emisionin âOpenâ nĂ« News 24 ka komentuar protestĂ«n e sotme tĂ« opozitĂ«s. Lubonja theksoi se protesta e sotme ishte e drejtĂ«. Sipas tij, kryeministri Edi Rama nuk lĂ«shon qeveri teknike pa pasur barazpeshĂ« nĂ« forcĂ«.
âKishte molotov dhe gaz lotsjellĂ«s nĂ« protestĂ«. Gazi lotsjellĂ«s ishte mĂ« i fortĂ« dhe molotovi ishte mĂ« i dobĂ«t. UnĂ« nuk Ă«shtĂ« se çuditem shumĂ« nga kĂ«to skena. NĂ« Itali kishte protesta pĂ«r PalestinĂ«n nĂ« RomĂ«. Problemi Ă«shtĂ« qĂ« a ka vazhdimĂ«si kjo protestĂ« apo jo. Aksioni sot ka vlerĂ«n e vet.
Nuk ka masĂ« tĂ« revoltuar nĂ« ShqipĂ«ri, shqiptarĂ«t janĂ« revoltuar vetĂ«m mĂ« 1997 kur iu morĂ«n paratĂ«. Protesta Ă«shtĂ« e drejtĂ«. TĂ« sulmohen institucionet Ă«shtĂ« e drejtĂ«, se nuk punojnĂ« pĂ«r njerĂ«zit. Rama nuk lĂ«shon qeveri teknike pa arritur barazpeshĂ« force. UnĂ« mendoj se me kapjen e pushtetit nĂ« tĂ« tilla nivele Ă«shtĂ« e vĂ«shtirĂ« tĂ« arrihet qeveria teknikeâ â tha Lubonja. /BW
Në mbyllje të protestës së opozitës, e cila zgjati rreth 3 orë, Sekretari i Përgjithshëm i PD-së, Flamur Noka nga selia e PD-së tha se sot ishte dita e parë që mosbindja civile zbriti në rrugët e Tiranës. Noka tha se ky ishte hapi i parë i mosbindjes civile.
âIshte dita e parĂ« qĂ« mosbindja civile zbriti nĂ« rrugĂ«t e TiranĂ«s. Regjimi narkos i tĂ«rbuar, sot mori njĂ« mesazh; jepi zgjidhje kĂ«rkesĂ«s sĂ« qytetarĂ«e, jepi zgjidhje qeverisĂ« teknike, ndryshe narkosi nĂ« pushtet nuk do tĂ« ketĂ« paqe asnjĂ«herĂ«.
Sot ata e kuptuan se beteja me qytetarët nuk fitohet me gaz, as me dhunë, nuk e fitojnë dot kurrë. Qytetarët sot i dhanë një leksion, ne do të jemi këtu të vazhdojmë mosbindjen civile deri sa synimet tona, kërkesat e qytetarëve të plotësohen.
Narkosi duhet të largohet, duhet ti hapë rrugë një qeverie teknike që ti afrojë vendit paqe sociale dhe zgjedhje të lira. Sot startuam nga parlamenti në rrugë, për çdo hap tjetër do të ju njoftojmë. Ne do të jemi në mosbindje civile.
Të jeni të sigurtë që sot ata janë duke u dridhur, ata janë të tërbuar sepse forca e qytetarëve u ka kallur datën. Me mijëra forca policore kanë rrethuar bunkerin e Surrelit, sepse sulltani atje dridhet dhe nuk flet i qetë, siç e pat ju gjithandej. I gjithë shteti në panik, nuk ndalohet as me polici, as me gaz e as me asgjë revolta qytetare. Revolta do të vijë duke zierë.
Nuk ishte protestĂ«, kjo ishte revoltĂ«, ky Ă«shtĂ« hapi i parĂ« i mosbindjes civile. Do tĂ« jemi nĂ« kontakt çdo ditĂ« e do tĂ« jemi nĂ« aksion. Falenderoj tĂ« gjithĂ« qytetarĂ«t dhe demokratĂ«t qĂ« iu pĂ«rgjigjĂ«n ftesĂ«s tonĂ«â â tha Noka. /LAPSI.al
Tensione mbrëmjen e sotme në Tiranë në një proteste të opozitës së qendrës së djathtë shqiptare të udhëhequr nga Partia Demokratike. PD është forca kryesore opozitare e drejtuar nga ish-kryeministri, Sali Berisha.
MbĂ«shtetĂ«sit e opozitĂ«s hodhĂ«n njĂ« sĂ«rĂ« kokteje molotovi pĂ«rpara SelisĂ« sĂ« QeverisĂ«, pĂ«rpara se tĂ« vazhdonin marshimin qĂ« u ndal pĂ«rpara selisĂ« sĂ« PartisĂ« Socialiste tĂ« kryeministrit Edi Rama. Edhe kĂ«tu nje âdushâ me kokteje molotov ka rĂ«nĂ« nĂ« fasadĂ«n e ndĂ«rtesĂ«s, e cila Ă«shtĂ« pĂ«rfshirĂ« nga flakĂ«t.
Policia ka ndërhyrë për të shuar zjarrin, ndërsa ka përdorur bomba tymuese për të shpërndarë turmën e drejtuar nga deputetë të Partisë Demokratike. I njëjti skenar u përsërit më pas para zyrave të Ministrisë së Brendshme dhe Bashkisë së Tiranës, të drejtuar nga kryebashkiaku socialist Erion Veliaj. Përveç tymit, policia vendosi edhe makina të hedhjes së ujit.
âSot Ă«shtĂ« vetĂ«m fillimi i njĂ« beteje qĂ« do tĂ« vazhdojĂ« deri nĂ« fitoren tonĂ«â, â deklaroi dje Berisha, i cili ndodhet nĂ« arrest shtĂ«piak qĂ« nga dhjetori i kaluar dhe nĂ« pritje tĂ« nisjes sĂ« njĂ« gjyqi qĂ« e sheh tĂ« akuzuar pĂ«r korrupsion âpĂ«r favorizimin e dhĂ«ndrit tĂ« tij nĂ« privatizimin e truallit tĂ« njĂ« klubi sportivâ nĂ« TiranĂ«, mbi tĂ« cilin u ndĂ«rtua mĂ« pas njĂ« kompleks pallatesh.
Në Shqipëri, protesta e paralajmëruar e opozitës ka nisur me tensione para selisë së qeverisë. Fillimisht ka patur një përplasje mes drejtuesve të opozitës dhe forcave të policisë që kanë rrethuar godinën, ndërsa më pas drejt kryeministrisë janë lëshuar një seri bombash molotov. Policia ka përdorur lëndë lotsjellëse për të sprapsur turmat.
Prej andej deputetët e opozitës lëvizën në formë marshimi. Gjatë rrugës, protestuesit i vunë flakën një stacioni autobusi, si dhe disa kazanëve të mbeturinave. Ndalesa e rradhës ishte selia e Partisë socialiste, ku një shi bombash molotov u lëshuan drejt godinës, ndërsa një banderolë e madhe me një foto të kryetarit dhe kryeministrit socialist Edi Rama, e vendosur në fasadën hyrëse, mori flakë. Policia ndërhyri për të shuar zjarrin si dhe përdori sërish gazin lotsjellës. I njejti skenar u përsërit pak më pas, disa qindra metra më larg, pranë ndërtesës së ministrisë së Brendshme e pak minuta më vonë dhe drejt Bashkisë së Tiranës, ku policia përdori dhe pompat e ujit për të larguar protestuesit.
Vendimi për organizimin e protestës së sotme u mor nga forumet e larta të Partisë Demokratike, pasi Gjykata e Apelit dënoi me një vit burgim deputetin e saj Ervin Salianji. Ajo është paraprirë nga disa atë force të opozitës në parlament ku fillimisht deputetët e opozitës dogjën karriget e tyre, para godinës ku zhvillohen seancat. Pak ditë më pas tensionet mbetën të larta kur ata tentuan të pengojnë hyrjen e deputetëve të shumicës në sallën e parlamentit.
Opozita ka njoftuar se ajo po nis një betejë pa kthim e cila synon sipas saj, të garantojë votën e lirë të shqiptarëve, duke këmbëngulir në një qeveri teknike që të organizojë zgjedhjet e ardhshme parlamentare. Eksponentë të ndryshëm të saj ditët e fundit në deklarata mediatike kanë përdorur tone të ashpra duke lënë të kuptojnë se çdo lloj reagimi është i justifikueshëm ndërsa kanë vënë në dukje dënimin e zotit Salianji të cilin e konsiderojnë si hakmarrje politike, apo dhe moszbatimin nga shumica të vendimeve të Gjykatës Kushtetuese, në rastin e mandatit të ish ministres Xhaçka.
Në njoftimin dërguar policisë opozita ka bërë të ditur se protesta do të zhvillohet para kryeministrisë për 4 orë, por pa përcaktuar itinerarin e lëvizjes, ndërkohë që nuk janë parashikuar fjalime. Policia duket se dyshon se protesta mund të shtrohet dhe në akse të tjera rrugore larg zonës së kryeministrisë dhe për këtë arsye ka njoftuar se mund të bllokohet qarkullimi në pikat kyçe të kryeqytetit. Mbi 1 mijë forca policisë janë angazhuar për të mbrojtur institucionet përgjatë bulervardit qëndror të kryeqytetit.
Protesta po mbikqyret nga afër dhe nga disa grupe monitorimi të Avokatit të popullit. Ky institucion i ka bërë thirrje thirrje protestuesve që të demonstrojnë paqësisht, duke kërkuar nga policia që të veprojë me përgjegjësi, duke respektuar standardet e ndërhyrjes së nevojshme për të garantuar rendin dhe sigurinë, pa cënuar të drejtat e qytetarëve. /VOA
Forcat opozitare në Shqipëri mbajtën këtë të hënë një protestë mbarëkombëtare në kryeqytetin e vendit duke kërkuar që qeveria të zëvendësohej nga një kabinet kujdestar teknokratik përpara zgjedhjeve parlamentare të vitit të ardhshëm. Opozita konservatore akuzon qeverinë e majtë për manipulim të votimeve të mëparshme dhe për uzurpim të pushteteve, përfshirë atë të gjyqësorit.
Partia Demokratike e ish-kryeministrit Sali Berisha ka zhvilluar protesta në Kuvend javën e fundit pasi një koleg i tyre u dënua për shpifje dhe u burgos, dënim të cilin e cilësoi si të motivuar politikisht. Ervin Salianji në vitin 2018 kërkoi dorëheqjen e ministrit të Brendshëm të atëhershëm duke e akuzar për veprimtari të paligjshme të vëllait të tij që më pas rezultuan të sajuara. Salianji, i cili filloi të vuante dënimin me 1 vit burg, më shumë se një javë më parë, ka apeluar dënimin e tij në Gjykatën e Lartë.
Demokratët po kërkojnë një kabinet të përbërë nga teknokratë, duke fajësuar kryeministrin Edi Rama të Partisë Socialiste të majtë në pushtet për manipulimin e votimeve të mëparshme. Ata kanë akuzuar prej kohësh socialistët e Ramës për uzurpim të pushtetit, përfshirë drejtësinë, dhe kanë organizuar protesta të dhunshme kundër qeverisë që nga viti 2013.
Demokratët gjithashtu bëjnë thirrje për lirimin e Berishës nga arresti shtëpiak, i cili u vu nën një hetim i dyshuar për korrupsion. Opozita ka bërë thirrje për mosbindje civile, duke nisur protestën me një tubim para godinës kryesore të qeverisë, ku nuk pati fjalime, e më pas duke e zgjatur atë duke bllokuar qarkullimin në kryqëzimet kryesore të Tiranës.
Një gomë automjeti u dogj para zyrës presidenciale, jo shumë larg zyrave kryesore të qeverisë. Qindra oficerë policie, të pajisur me maska kundër gazit, zunë pozicione për të mbrojtur institucionet kryesore të qeverisë. Policia ka thënë se trafiku është bllokuar në shumë rrugë në qendër të Tiranës.
Ambasada e SHBA-së në Tiranë ka paralajmëruar qytetarët që të qëndrojnë larg protestës. Shqipëria zhvillon zgjedhjet parlamentare vitin e ardhshëm. Bashkimi Evropian dhe Shtetet e Bashkuara i kanë kërkuar opozitës të rifillojë dialogun me qeverinë, duke thënë se dhuna nuk do ta ndihmojë vendin të integrohet në bllokun 27-vendesh.
Para pak çastesh ka reaguar policia e shtetit mbi protestĂ«n e opozitĂ«s. âShĂ«rbimet e PolicisĂ« janĂ« tĂ« angazhuara maksimalisht pĂ«r mbrojtjen e institucioneve shtetĂ«rore, pronĂ«n publike dhe private, jetĂ«n e qytetarĂ«ve dhe tĂ« vetĂ« punonjĂ«sve tĂ« PolicisĂ«. QĂ« prej fillimit tĂ« tubimit njĂ« pjesĂ« e qytetarĂ«ve nĂ« tubim sulmuan e vijojnĂ« te sulmojnĂ« PolicinĂ« dhe godinat e institucioneve shtetĂ«rore me molotov e lĂ«ndĂ« plasĂ«se.
Deri nĂ« kĂ«to momente nga sulmet e qytetarĂ«ve nĂ« tubim, me molotov, lĂ«ndĂ« piroteknike e sende tĂ« forta ndaj PolicisĂ«, janĂ« dĂ«mtuar 10 punonjĂ«s Policie. Policia e Shtetit iu bĂ«n thirrje qytetarĂ«ve pjesĂ«marrĂ«s nĂ« tubim, tĂ« ndalojnĂ« sulmet me molotov e lĂ«ndĂ« piroteknike mbi PolicinĂ« dhe institucionet shtetĂ«rore. Policia ka marrĂ« tĂ« gjitha masat pĂ«r identifikimin, kapjen dhe shoqĂ«rimin e personave tĂ« pĂ«rfshirĂ« nĂ« sulme mbi PolicinĂ« dhe institucionet shtetĂ«roreâ â thuhet nĂ« njoftimin e shpĂ«rndarĂ« nga policia. LAPSI.al
Për tetë muaj, 32-vjeçari Azad Yousuf Kumar nga Pulwama e Kashmirit, u përpoq me dëshpërim të braktiste ushtrinë ruse dhe të kthehej në shtëpinë e tij. Ai thotë se u mashtrua nga një reklamë në internet për një punë si ndihmës sigurie në Moskë.
Ai nënshkroi një kontratë në rusisht që nuk ishte e përkthyer në gjuhën e tij. Zoti Kumar thotë se tre ditë pasi mbërriti në Moskë me gjashtë shtetas të tjerë indianë, ata u dërguan në një vend të panjohur, iu dhanë uniforma dhe iu nënshtruan trajnimit ushtarak.
âU lĂ«ndova gjatĂ« javĂ«s sĂ« parĂ« tĂ« stĂ«rvitjes dhe u shtrova nĂ« spital. Pas shĂ«rimit, kĂ«rkova tĂ« gjej miqtĂ« dhe bashkĂ«kombĂ«sit e mi dhe mĂ«sova se ishin dĂ«rguar nĂ« zonat e luftĂ«s sĂ« bashku me disa egjiptianĂ« dhe nepalezĂ«.â
Kumar tregon se gjatë angazhimit me forcat ruse, ai hapi llogore dhe ndërtoi bunkerë në pjesën lindore dhe jugore të Ukrainës, duke punuar për ditë të tëra pa ushqime dhe ujë të mjaftueshëm.
âNuk kam fjalĂ« qĂ« mund ta pĂ«rshkruajnĂ« vuajtjen time. Motivi ynĂ« i vetĂ«m ishte tĂ« qĂ«ndronim gjallĂ« dhe tĂ« ktheheshim nĂ« shtĂ«pi.â
Në Kashmir, familjen e Kumarit e kaploi frika pasi mësoi për peripecitë dhe rreziqet me të cilat po përballej. Ata i kërkuan ndihmë Ministrisë së Punëve të Jashtme dhe parlamentit.
Kryeministri indian Narenda Modi thuhet se e ngriti këtë çështje gjatë takimit në Moskë me Presidentin Vladimir Putin.
âModi zhvilloi dy vizita dhe ndihmoi nĂ« kthimin e tij. Ne kĂ«rkuam vazhdimisht ndihmĂ«n e autoriteteve pĂ«r kthimin e tyre. Pas njĂ« pritje tĂ« gjatĂ«, fatmirĂ«sisht janĂ« kthyer shumica e atyre qĂ« u mashtruan. Tani jemi tĂ« lumturâ, thotĂ« nĂ«na Raja Begum.
Kumar thotë se arriti të mbijetonte pasi refuzoi të mësonte të fliste rusisht, ndërsa ata që e mësuan gjuhën u dërguan me forcat ruse në vijën e parë të frontit.
Kumar dhe 34 të tjerë u kthyen në vendin e tyre. Por ai thotë se atje ndodhen edhe shumë indianë të tjerë që u mashtruan si ai ndërsa i kërkon qeverisë të ndihmojë për kthimin e tyre në atdhe. /VOA
NĂ« aksin rrugor Laç â AutostradĂ«, shtetasja Florinda Zvangu, 43 vjeçe, (punonjĂ«se policie, jashtĂ« orarit tĂ« punĂ«s), duke drejtuar automjetin e saj ka aksidentuar shtetasin Vath Hyra, 51 vjeç, banues nĂ« Kurbin, (kĂ«mbĂ«sor), i cili u transportua nĂ« Spitalin e TraumĂ«s TiranĂ« pĂ«r asistencĂ« mjekĂ«sore mĂ« tĂ« specializuar, por ka humbur jetĂ«n nĂ« spital.
Grupi hetimor dhe specialistĂ«t e AMP (rajoni LezhĂ«-Shkoder), kanĂ« kryer tĂ« gjitha veprimet nĂ« vendin e ngjarjes si dhe drejtuesja e mjetit Ă«shtĂ« shoqĂ«ruar dhe arrestuar pĂ«r veprĂ«n penale âShkelja e rregullave tĂ« qarkullimit rrugorâ, parashikuar nga neni 290/3 i Kodit Penal. Materialet procedurale do tĂ« referohen nĂ« ProkurorinĂ« pranĂ« GjykatĂ«s ShkallĂ«s sĂ« ParĂ« tĂ« Juridiksionit tĂ« PĂ«rgjithshĂ«m LezhĂ« pĂ«r veprime tĂ« mĂ«tejshme.
Me plazhe të gjatë e të bardhë, shtigje të pafundme të biçikletave, por edhe me disa kulla të çuditshme, të pajisura me antena dhe radarë, të cilat dëshmojnë për një të kaluar në të cilën ishulli idilik i Bornholmit nuk ka qenë vetëm një destinacion turistik për rreth 700 mijë gjermanë dhe skandinavë në vit.
NĂ« mes tĂ« Detit Baltik, 160 kilometra nga Kopenhaga dhe vetĂ«m 30 kilometra nga bregu suedez, nĂ« fund tĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, Bornholm kaloi 1 vit nĂ«n pushtimin sovjetik dhe rrezikoi tĂ« pĂ«rfundonte nĂ« anĂ«n âe gabuarâ tĂ« botĂ«s. GjatĂ« LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ« ky ishull pĂ«rfaqĂ«sonte âveshin e NATO-sâ nĂ« Lindje. Edhe sot, pas shpĂ«rthimit tĂ« luftĂ«s midis RusisĂ« dhe UkrainĂ«s ai luan njĂ« rol tĂ« rĂ«ndĂ«sishĂ«m strategjik. Kjo Ă«shtĂ« historia e kĂ«tij ishulli, pak mĂ« shumĂ« se dyfishi i madhĂ«sisĂ« sĂ« ElbĂ«s, i cili e ka gjetur veten nĂ« qendĂ«r tĂ« skenĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare pĂ«r 80 vjet.
NĂ« shtator 1939, nĂ« fillim tĂ« LuftĂ«s sĂ« DytĂ« BotĂ«rore, Danimarka u deklarua neutrale. NĂ« dhjetor Hitleri vendosi tĂ« pushtonte vendin, njĂ« plan qĂ« u vu nĂ« veprim mĂ« 9 prill 1940 me Operacionin WeserĂŒbung. Pas disa orĂ« luftimesh, ushtria daneze kapitulloi dhe Danimarka u shndĂ«rrua efektivisht nĂ« njĂ« protektorat gjerman. VetĂ«m nĂ« gusht 1943, Berlini vendosi tĂ« pushtonte vendin ushtarakisht.
Pas rĂ«nies sĂ« Berlinit mĂ« 30 prill 1945, pĂ«r DanimarkĂ«n shpĂ«rtheu njĂ« garĂ« mes aleatĂ«ve. Kushdo qĂ« kishte mbĂ«rritur i pari besonte se do ta kishte pasur tĂ« lehtĂ« ta mbante vendin nĂ«n sferĂ«n e tij tĂ« ndikimit. MbrĂ«mjen e 4 majit, BBC njoftoi se forcat britanike kishin çliruar DanimarkĂ«n kontinentale. NjĂ« fat tjetĂ«r do tâu kishte ndodhur ishujve: Grenlanda u çlirua nga amerikanĂ«t, ndĂ«rsa Bornholm pĂ«rfundoi pĂ«rsĂ«ri nĂ«n bomba.
Bornholmi ishte me interes për sovjetikët për të paktën 3 arsye: kishte disa të burgosur rusë në burgjet e ishullit; një flotë e vogël nëndetësesh ishte vendosur në port; dhe mbi të gjitha, vendqëndrimet e armëve me rreze të gjatë që Bornholm kishte në dispozicion do ta lejonin atë të kontrollonte lehtësisht ujërat përreth, dhe rrjedhimisht Balltikun.
Ishin sovjetikët ata që mbërritën të parët në ishull. Megjithatë pati një problem të vogël: komandanti i garnizonit gjerman në Bornholm, kapiteni detar Gerhard von Kamptz, kishte marrë urdhra të sakta. Ai mund të dorëzohej, por vetëm para aleatëve perëndimorë. Për këtë arsye gjermanët dërguan disa telegrame në Kopenhagë, duke kërkuar që të paktën një ushtar britanik të transferohej në Bornholm. Askush nuk shkoi.
Prania gjermane nĂ« ishull ato ditĂ« ishte masive. âMidis 5 dhe 6 majit, mĂ« shumĂ« se 10 000 ushtarĂ« dhe refugjatĂ« gjermanĂ« tĂ« arratisur arritĂ«n nĂ« portin e NexĂžâ,- thotĂ« Jakob Seerup, drejtor i Muzeut Bornholms. âPĂ«r ishullin ky ishte njĂ« fluks i madh. Mjafton tĂ« thuhet se gjatĂ« pjesĂ«s tjetĂ«r tĂ« okupimit, nga viti 1940 deri nĂ« vitin 1945, Bornholmi u pushtua nga vetĂ«m njĂ« numĂ«r i ulĂ«t trupash gjermane, nga 500 deri nĂ« 1000 ushtarĂ«â.
Midis 7 dhe 8 majit, avionët sovjetikë bombarduan pamëshirshëm RÞnne dhe NexÞ, dy qytetet kryesore të ishullit. Në NexÞ nuk mbeti asnjë shtëpi e vetme, ndërsa në RÞnne vetëm 400 shtëpi nga 3400 u shpëtuan. Gjatë sulmit, i cili shkaktoi dhjetëra viktima civile, radios daneze nuk iu lejua të raportonte bombardimet për të mos prishur festimet e çlirimit.
âNjĂ« numĂ«r kaq i ulĂ«t i viktimave Ă«shtĂ« i mrekullueshĂ«mâ, â vazhdon Seerup, âsepse sulmi erdhi krejtĂ«sisht nĂ« befasi. Askush nuk e priste dhe sirenat e sulmit ajror nuk ishin aktivizuarâ. Kur trupat sovjetike zbarkuan nĂ« ishull mĂ« 9 maj, garnizoni gjerman u dorĂ«zua pas njĂ« lufte tĂ« shkurtĂ«r.
Duke kalimit nĂ«pĂ«r Gjermani, Ushtria e Kuqe kishte lĂ«nĂ« pas saj njĂ« gjurmĂ« tĂ« gjatĂ« vrasjesh dhe pĂ«rdhunimesh ndaj pĂ«r kĂ«tĂ« arsye edhe popullsia e Bornholmit i priti me dyshim rreth 8000 ushtarĂ«t sovjetikĂ«. BashkĂ«jetesa nuk nisi mirĂ«. âPo vjedhin gjithçka si kriminelĂ«â, â tha guvernatori i ishullit njĂ« javĂ« pas fillimit tĂ« pushtimit. Gjenerali AleksandĂ«r Yakushov, kreu i forcave tĂ« Stalinit nĂ« ishull, mori shpejt hapa pĂ«r tâi mbajtur ushtarĂ«t tĂ« ndarĂ« nga vendasit. NĂ« fakt, rusĂ«t nuk e mĂ«suan kurrĂ« gjuhĂ«n daneze, pĂ«rveç atyre pak fjalĂ«ve qĂ« u duheshin pĂ«r tĂ« blerĂ« ose shkĂ«mbyer alkool.
Pushtimi zgjati për muaj të tërë. Disa familje, nga frika se rusët kishin ndërmend të qëndronin, vendosën të largoheshin nga ishulli. Shqetësimet u nxitën edhe nga zgjedhja e disa oficerëve sovjetikë që morën edhe gratë dhe fëmijët e tyre. Situata krijoi gjithashtu shumë shqetësime në komunitetin ndërkombëtar.
Por pse rusĂ«t qĂ«ndruan nĂ« Bornholm? NĂ« fillim, gjenerali Yakushov tha se prania sovjetike ishte pĂ«r tĂ« siguruar qĂ« gjermanĂ«t tĂ« largoheshin nga territori. MegjithatĂ«, pas disa muajsh nuk kishte mĂ« asnjĂ« gjurmĂ« tĂ« ushtarĂ«ve gjermanĂ« dhe duhej njĂ« justifikim tjetĂ«r. Korotkoff, njĂ« gjeneral tjetĂ«r, shpjegoi mĂ« pas se Bornholmi ishte gjeografikisht prapa vijĂ«s sĂ« okupimit sovjetik dhe se ushtria do tĂ« qĂ«ndronte âderisa tĂ« zgjidheshin çështjet nĂ« lidhje me luftĂ«n nĂ« Gjermaniâ.
Projekti ishte mjaft i qartë: të përdorej pushtimi i Bornholmit në tryezën e negociatave për të zhvendosur ekuilibrat e rinj të Evropës në anën e tyre. Politikanët danezë, britanikë dhe amerikanë filluan të dyshonin se sovjetikët nuk do të tërhiqeshin pa një ndërhyrje diplomatike dhe ndoshta edhe ushtarake.
MegjithatĂ« nĂ« prill 1946, 11 muaj pas pushtimit, forcat sovjetike u larguan paqĂ«sisht nga ishulli. Stalini pranoi tâua dorĂ«zonte kontrollin e GrenlandĂ«s dhe IslandĂ«s, anglo-amerikanĂ«ve, duke e mbajtur Balltikun brenda sferĂ«s sĂ« tij tĂ« ndikimit. Danimarka hyri efektivisht nĂ« bllokun perĂ«ndimor, por nĂ« kĂ«mbim tĂ« njĂ« premtimi: asnjĂ« ushtar i huaj nuk do tĂ« shkelte nĂ« Bornholm. Ishulli mbeti i vetmi territor qĂ« rusĂ«t e lanĂ« pa luftuar.
Në fund të Luftës së Dytë Botërore, Danimarka kishte 4 stacione dëgjimi në HjÞrring, Gedser, LÞgumkloster dhe Kopenhagë. Por tashmë në vitin 1946 ishte e qartë se situata ndërkombëtare kishte ndryshuar. Kërcënimet ndaj vendit nuk vinin më nga Jugu, por nga Lindja, dhe mbrojtja duhej të përshtatej.
Për këtë arsye, një komision qeveritar rekomandoi një marrëveshje sekrete me inteligjencën amerikane për të monitoruar lëvizjet në lindje të Perdes së Hekurt. Dhe cili vend më i mirë për të spiunuar sovjetikët sesa Bornholmi, pika më lindore e Danimarkës? Në vitin 1948 u ndërtua stacioni i parë rudimentar spiun në qendër të ishullit, duke përdorur pajisje gjermane të kohës së luftës.
Në fillim të viteve 1950, Danimarka ishte futur tashmë fort në bllokun perëndimor, por Bornholm mbeti një vend kufitar, politikisht në perëndim, por gjeografikisht në lindje. Konfirmimi erdhi mëngjesin e 5 marsit 1953, kur në orën 10.53 një aeroplan Mig-15 u ul në aeroportin RÞnne. Piloti, një oficer i ri polak, u dorëzua tek autoritetet daneze, duke deklaruar se nuk dëshiron të jetojë më nën regjimin sovjetik.
Ishte hera e parĂ« qĂ« njĂ« avion reaktiv i ndĂ«rtuar nĂ« Rusi pĂ«rfundonte i paprekur nĂ« duart e PerĂ«ndimit dhe zyrtarĂ«t danezĂ« dhe britanikĂ« nuk e humbĂ«n rastin ta shqyrtojnĂ« me kujdes. Hera e parĂ«, por jo e fundit. MĂ« 20 maj 1953 njĂ« tjetĂ«r MiG polak zbarkoi nĂ« Bornholm. MĂ« 25 shtator 1956 njĂ« tjetĂ«râŠ
Përkeqësimi i marrëdhënieve midis Lindjes dhe Perëndimit i bindi autoritetet daneze të investojnë në stacionet e dëgjimit në Bornholm. Në vitin 1958, Inteligjenca mori përsipër menaxhimin e farit Dueodde, në skajin juglindor të ishullit. Tre vjet më vonë, pranë farit u ndërtua kulla e parë e antenave, së cilës në vitin 1964 iu shtuan edhe 3 kate të pajisura me antena. Ndërtesa të tjera banimi pranë farit u përdorën për spiunazh, ndërsa një strukturë ad hoc u ndërtua në vitet 1970.
Pasi mbyllën stacionin Aakikerby, tani është nga Dueodde që danezët përgjojnë sinjalet që vijnë nga stacionet e radarit dhe kullat e kontrollit të vendosura prapa Perdes së Hekurt. Inteligjenca daneze regjistron bisedat, mesazhet e dërguara nëpërmjet telegrafit dhe komunikimeve të koduara. Të gjitha informacionet u shpërndaheshin vendeve të tjera të NATO-s dhe shërbenin për të kuptuar qëllimet e sovjetikëve dhe potencialin e tyre luftarak.
Sistemi provoi dobinĂ« e tij nĂ« vitin 1968, kur stacioni Dueodde regjistroi lĂ«vizjet e trupave tĂ« Paktit tĂ« VarshavĂ«s drejt kufijve tĂ« ĂekosllovakisĂ«. NĂ« korrik, inteligjenca daneze njoftoi se njĂ« ndĂ«rhyrje ushtarake pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund PranverĂ«s sĂ« PragĂ«s konsiderohej shumĂ« e mundshme. NjĂ« parashikim i saktĂ«. NatĂ«n midis 20 dhe 21 gusht 1968, tanket sovjetike hynĂ« nĂ« Ăekosllovaki.
Në vend të kullës së vjetër, në vitin 1986 u ndërtua një e re, 70 metra e lartë dhe e pajisur me radarë dhe pajisje dëgjimi novatore. E çmontuar dhe shitur në vitin 2012, sot kulla strehon Muzeun e Luftës së Ftohtë, i cili rindërton historinë e ishullit në gjysmën e dytë të shekullit të XX përmes artefakteve dhe filmave të luftës.
A ka mbaruar gjithçka? Jo. Shfaqja e tensioneve midis Rusisë dhe Ukrainës dhe më pas shpërthimi i luftës përfaqësoi një kthim në të kaluarën për Bornholmin. I injoruar për vite, interesi nisi të zgjohej duke filluar nga viti 2014, me aneksimin e Krimesë dhe shpërthimin e luftës në Donbass.
Skenari ka ndryshuar dhe Bornholm e gjen veten sĂ«rish nĂ« qendĂ«r tĂ« skenĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare. NĂ« vitin 2017 qeveria njoftoi ndĂ«rtimin e njĂ« stacioni tĂ« ri spiunazhi 85 metra tĂ« lartĂ« pranĂ« Ăstermarie. Objektivi i deklaruar Ă«shtĂ« tĂ« pĂ«rgjohen komunikimet ruse: âStruktura do tĂ« forcojĂ« aftĂ«sinĂ« tonĂ« pĂ«r tĂ« kuptuar synimet e RusisĂ« ndaj DanimarkĂ«s dhe zonave fqinjeâ, â thotĂ« Lars Findsen, kreu i inteligjencĂ«s daneze. NjĂ« vit mĂ« pas, NATO njoftoi pĂ«rmirĂ«simin e njĂ« radari ushtarak nĂ« Bornholm, i aftĂ« pĂ«r tĂ« monitoruar hapĂ«sirĂ«n ajrore tĂ« Balltikut me njĂ« rreze prej 470 kilometrash.
MĂ« pas erdhi viti 2022. NĂ« prag tĂ« pushtimit tĂ« UkrainĂ«s, Rusia i kujtoi DanimarkĂ«s marrĂ«veshjen e vjetĂ«r tĂ« vitit 1946, sipas sĂ« cilĂ«s trupat e huaja nuk mund tĂ« vendoseshin nĂ« Bornholm. Kryeministrja daneze Mette Frederiksen u pĂ«rgjigj me vendosmĂ«ri. Danimarka, tha ajo, Ă«shtĂ« anĂ«tare e NATO-s dhe do tĂ« bĂ«jĂ« gjithçka qĂ« e sheh tĂ« nevojshme pĂ«r tĂ« mbrojtur sigurinĂ« e saj. Jo vetĂ«m kaq: âRusia nuk duhet tĂ« ndĂ«rhyjĂ« nĂ« diskutimet nĂ« lidhje me praninĂ« e ushtarĂ«ve amerikanĂ« nĂ« tokĂ«n e Bornholmitâ, â shtoi ajo.
Në fakt, duke filluar nga pranvera e 2022, stërvitjet e përbashkëta në ishull janë intensifikuar. Më 17 qershor 2022, Danimarka raportoi shkeljen e ujërave të saj territoriale nga një korvetë ruse në veri të ishullit të vogël ChristiansÞ, në brigjet e Bornholm.
âRusia shkel edhe njĂ« herĂ« rregullat ndĂ«rkombĂ«tare duke mos respektuar kufijtĂ«â, â denoncoi ministri i JashtĂ«m danez Jeppe Kofod. âAmbasadorit rus i Ă«shtĂ« komunikuar nĂ« mĂ«nyrĂ« shumĂ« tĂ« qartĂ« se ky lloj veprimi Ă«shtĂ« krejtĂ«sisht i papranueshĂ«m. Metodat e bullizmit nuk funksionojnĂ« kundĂ«r DanimarkĂ«s. Ne nuk do tĂ« pranojmĂ« provokime tĂ« tillaâ.
Një lajm i rëndë vjen nga fshati Gjashtë në Sarandë. Gjatë ditës së sotme, për motive të dobëta, një person i identifikuar si Admir Beqiri, rreth 42 vjeç, ka goditur shishe qelqi, Gëzim Bizionin rreth 65 vjeç, në oborrin e banesës së tij. Si pasojë e dëmtimeve të marra, ky i fundit ka ndërruar jetë në vendngjarje.
âShĂ«rbimet e PolicisĂ« shkuan menjĂ«herĂ« nĂ« vendngjarje dhe, falĂ« reagimit tĂ« shpejtĂ«, bĂ«nĂ« tĂ« mundur kapjen e autorit tĂ« dyshuar, shtetasin Admir Beqiri, i cili u shoqĂ«rua nĂ« Komisariatin e PolicisĂ« SarandĂ« pĂ«r veprime tĂ« mĂ«tejshme hetimore.
Kreu i PD-sĂ« Sali Berisha pĂ«rdori tone tĂ« ashpra mbrĂ«mjen e sĂ« dielĂ«s nĂ« tubimin qĂ« u mbajt poshtĂ« banesĂ«s sĂ« tij. Ai tha se protesta qĂ« nis pasditen e sĂ« hĂ«nĂ«s do tĂ« jetĂ« nisja e mosbindjes civile.Â
â23 orĂ« na ndajnĂ« nga dita e fillimit tĂ« asaj beteje nĂ« tĂ« cilĂ«n çdo demokrate dhe demokrat, çdo opozitar dhe opozitare vendos i betuar, i gatshĂ«m pĂ«r çdo sakrificĂ« pĂ«r dinjitetin e tij, pĂ«r dinjitetin e shqiptarĂ«ve, pĂ«r votĂ«n e lirĂ«, pĂ«r tĂ« ardhmen tonĂ«â â e nisi Berisha.
Më pas ai bëri akuza të forta ndaj kryeministrit Edi Rama.
âNuk ka pasur dhe nuk mund tĂ« ketĂ« njĂ« qĂ«ndrim mĂ« armiqĂ«sor, mĂ« çnjerĂ«zor, mĂ« antishqiptar se sa qĂ«ndrimi i kreut tĂ« krimit tĂ« organizuar, Edi RamĂ«s, organizatĂ«s sĂ« tij kriminale, rilindjes sĂ« drogĂ«s dhe krimit, hajnisĂ«, narko-institucioneve, narko-policisĂ«, narko-drejtĂ«sisĂ« qĂ« vĂ«rsulen si qen tĂ« tĂ«rbuar kundĂ«r popullit opozitar.
VĂ«rsulen tĂ« tmerruar pĂ«r krimet qĂ« kanĂ« kryer, pĂ«r vjedhjet qĂ« kanĂ« bĂ«rĂ« kundĂ«r popullit fisnik opozitar, kundĂ«r popullit atdhetar opozitar. JanĂ« vĂ«rsulur si hiena kundĂ«r atyre qĂ« pĂ«rmbysĂ«n pushtetin e etĂ«rve tĂ« tyre barbarĂ«â â tha ndĂ«r tĂ« tjera Berisha.
Kreu i PD-së tha se ajo që do të nisë mbrëmjen e së hënës nuk ka kthim pas deri në rrëzimin e Ramës dhe krijimin e një qeverie teknike.
âBeteja qĂ« nisim Ă«shtĂ« betejĂ« kundĂ«r propagandĂ«s sĂ« mashtrimit tĂ« rilindasve qĂ« mburren me vjedhjen e votĂ«s, tĂ« kĂ«saj fare tĂ« urryer qĂ« me votat qĂ« vjedh garanton pasuritĂ« e krimit, rrĂ«non ligje e KushtetutĂ«. PoshtĂ«ron shqiptarĂ« me tĂ« parĂ« e tĂ« mbrapĂ«â â tha ai.
Nuk i kurseu shigjetimet edhe për ata që mbrojnë Ramën në TV.
âAta tĂ« cilĂ«t ju thonĂ« ju se Edi Rama fiton zgjedhjet, se Edi Rama i vjedh pak po i fiton, ata janĂ« monstrat e votĂ«s sĂ« lirĂ«. Ata janĂ« papagajtĂ« e shpifur tĂ« diktaturĂ«s. Ata qĂ« bĂ«jnĂ« teoritĂ« nĂ« varĂ«si nga xhepi i tyre pĂ«r paratĂ« qĂ« marrin, se Edi Rama, i tilli, dhe i atilli i fiton. Ata janĂ« mjerimi njerĂ«zor, janĂ« mjerimi i mjerimit, janĂ« shĂ«rbĂ«torĂ« skllevĂ«r tĂ« njĂ« diktature krimi qĂ« u hedh nga njĂ« kockĂ« dhe llomotitin, bĂ«jnĂ« papagallin nga mĂ«ngjesi gjer nĂ« darkĂ«â â tha Berisha.
Me ndryshimin e fundit tĂ« rrezikshĂ«m tĂ« politikĂ«s bĂ«rthamore tĂ« RusisĂ«, presidenti Vladimir Putin sugjeroi mĂ« 25 shtator se Kremlini mund tâi pĂ«rdorĂ« armĂ«t bĂ«rthamore kundĂ«r cilitdo shtet qĂ« e sulmon RusinĂ«, nĂ«se ai shtet mbĂ«shtetet nga njĂ« fuqi bĂ«rthamore.
Nëse Rusia do ta ndërmerrte një sulm masiv bërthamor ndaj Ukrainës apo Evropës Perëndimore, kontinenti nuk është se do të mund të bënte shumë për ta ndalur atë.
Pavel Podvig, hulumtues i lartĂ« nĂ« Institutin e Kombeve tĂ« Bashkuara pĂ«r Hulumtime tĂ« Ăarmatimit (UNIDIR), konsiderohet gjerĂ«sisht tĂ« jetĂ« eksperti kryesor perĂ«ndimor nĂ« botĂ« pĂ«r armĂ«t bĂ«rthamore tĂ« RusisĂ«. Ai tha se nuk ka indikacione se njĂ« katastrofĂ« e tillĂ« Ă«shtĂ« afĂ«r qĂ« tĂ« bĂ«het realitet, por pĂ«rshkruan rrethanat e zymta tĂ« njĂ« sulmi potencial bĂ«rthamor ndaj EvropĂ«s.
âNĂ«se do tĂ« kishte njĂ« lloj lĂ«shimi masiv â apo lĂ«shim tĂ« disa raketave [ruse] â do tĂ« ishte pothuajse e pamundur tĂ« garantohej qĂ« tĂ« gjitha do tĂ« rrĂ«zoheshinâ, u shpreh ai.
Vendi ku ndodhet sistemi i mbrojtjes raketore balistike të NATO-s, Aegis Ashore, në jug të Rumanisë. Një sistem i dytë Aegis u shfaq në internet në veri të Polonisë në korrik të vitit 2024.
Llogaritjet e brendshme tĂ« OrganizatĂ«s sĂ« Traktatit tĂ« Atlantikut Verior (NATO) raportohet se parashikojnĂ« qĂ« nĂ« rast tĂ« njĂ« sulmi tĂ« plotĂ« nga Rusia, blloku ushtarak ka âmĂ« pak se 5 pĂ«r qindâ tĂ« mbrojtjeve tĂ« nevojshme ajrore.
Rusia besohet se ka rreth 1700 koka bërthamore brenda më shumë se 500 raketave që mund të lëshohen brenda minutave nga bazat, lëshuesit mobilë, nëndetëset dhe aeroplanët luftarakë. Shtetet e Bashkuara me gjasë do të ishin objektivi kryesor, por shumë prej këtyre raketave dihet se janë të menduara për përdorim kundër Evropës.
Por, nëse breshëritë e raketave janë pothuajse të pandalshme, çfarë duhet të bëjnë civilët në rast të një sulmi bërthamor?
Disa kryeqytete evropiane kanë vendstrehime bërthamore të kohës së Luftës së Ftohtë, të cilat po rinovohen heshtazi. Kievi së fundi rihapi një bunker bërthamor dhe e bëri sërish të përdorshëm.
NĂ« PragĂ«, disa bunkerĂ« tĂ« LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ« kanĂ« pĂ«rjetuar njĂ« rritje tĂ« interesimit nga banorĂ«t, qĂ« prej pushtimit tĂ« UkrainĂ«s nga Rusia mĂ« 2022. BunkerĂ«t âjanĂ« ende funksionalĂ«, qĂ« nga rĂ«nia e komunizmit, dhe mund tĂ« aktivizohen sipas nevojĂ«sâ, konfirmoi Jan Mikes, shef i departamentit pĂ«r menaxhim krizash nĂ« qarkun Praga 2, nĂ« njĂ« prononcim pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«.
NjĂ« zĂ«dhĂ«nĂ«se e ShĂ«rbimit tĂ« ZjarrfikĂ«sve tĂ« RepublikĂ«s Ăeke tha pĂ«r REL-in se, nga viti 2023, institucioni ka nisur tĂ« pĂ«rditĂ«sojĂ« âkĂ«rkesat pĂ«r sistemin e vendstrehimit dhe pĂ«r vetĂ« vendstrehimetâ, pa dhĂ«nĂ« mĂ« shumĂ« hollĂ«si.
NjĂ« derĂ« hidraulike nĂ« stacionin e metrosĂ« Dejvicka, qĂ« Ă«shtĂ« projektuar pĂ«r tĂ« mbyllur njĂ« pjesĂ« tĂ« rrjetit nĂ«ntokĂ«sor tĂ« PragĂ«s nĂ« rast tĂ« njĂ« sulmi bĂ«rthamor. Dera Ă«shtĂ« pjesĂ« e âSistemit tĂ« Mbrojtjes sĂ« MetrosĂ«â tĂ« qytetit tĂ« epokĂ«s sĂ« LuftĂ«s sĂ« FtohtĂ«.
Në Luginën e Ahrit, afër Bonit, në Gjermani, drejtoresha e një vendstrehimi kundër bombave bërthamore, i cili tani funksionon si muze, raportoi për një shtim të vizitorëve së voni.
âInteresimi Ă«shtĂ« rritur, veçanĂ«risht nga tĂ« rinjtĂ«, pĂ«r shkak tĂ« luftĂ«s nĂ« UkrainĂ«â, tha Heike Hollunder nĂ« njĂ« prononcim pĂ«r REL-in. âA mund tĂ« pĂ«rdoret bunkeri sĂ«rish? A ka bunker bĂ«rthamor pĂ«r QeverinĂ« nĂ« Berlin? KĂ«to janĂ« pyetjet kryesore qĂ« bĂ«henâ.
Por, kĂ«to masa drastike sigurie janĂ« ndoshta tĂ« kota. Podvid thotĂ« se njĂ« sulm bĂ«rthamor rus do tĂ« linte shumĂ« pak kohĂ« pĂ«r tĂ« ikur drejt njĂ« vendstrehimi tĂ« fortĂ«. Nga lĂ«shimi deri te goditja e njĂ« objektivi nĂ« EvropĂ«n Qendrore, sipas llogaritjeve tĂ« Podvigut, âdo tĂ« kalonin rreth 10 minutaâ.
Shtetet e Bashkuara kanë një rrjet satelitësh, të aftë për të vërejtur menjëherë tymin e lëshimit të një rakete, por ai sistem me gjasë do të ishte i padobishëm për vendet që ndodhen afër Rusisë.
âShtetet e Bashkuara i kanĂ« tĂ« gjitha llojet e sistemeve paralajmĂ«ruese â satelitĂ«t e gjĂ«ra tĂ« tilla. Por, unĂ« dyshoj se ky informacion mund tĂ« ndahet aq shpejt apo fare me aleatĂ«t e SHBA-sĂ« nĂ« shtetet evropianeâ, ka thĂ«nĂ« Podvig.
Një fotografi nga arkivi e një rakete ruse Topol-M, në një mjet lëshues mobil.
Simulimet e asaj që mund të bëjnë armët moderne bërthamore nëpër qytete ofrojnë një pasqyrë të frikshme. Një raketë e vetme ruse Topol-M do të shpërthente në një top zjarri me gjerësi prej një kilometri, i cili do të digjte çdo gjë të gjallë që do të prekte. Brenda një rrezeje prej 7 kilometrash, civilë të panumërt do të vdisnin nga djegiet e rënda dhe do të shtypeshin nën rrënojat e ndërtesave të shkatërruara nga vala e goditjes. Pastaj do të vinte rrezatimi, i cili do të prekte vendin e shpërthimit dhe do të helmonte ujin dhe ajrin.
Historiani ushtarak britanik, Basil Liddel Hart, ishte dĂ«shmitar i njĂ« loje lufte mĂ« 1955, nĂ« tĂ« cilĂ«n NATO-ja ushtroi skenarin e njĂ« lufte tĂ« plotĂ« bĂ«rthamore me Bashkimin Sovjetik. NATO-ja fitoi ballafaqimin, por pasi ra pluhuri hipotetik, pothuajse çdo gjĂ« e çmuar e botĂ«s perĂ«ndimore u kthye nĂ« rrĂ«noja. Hart mĂ« vonĂ« do ta pĂ«rshkruante pĂ«rvojĂ«n si âtejet neveritĂ«seâ.
Fitorja, shkroi ai, âe kishte humbur kuptiminâ.
UdhĂ«heqĂ«si sovjetik, Nikita Khrushchev, raportohet tĂ« ketĂ« thĂ«nĂ« se pas luftĂ«s sĂ« plotĂ«, âtĂ« gjallĂ«t do tâua kishin lakmi tĂ« vdekurveâ.
Një vajzë duke eksploruar një strehimore bërthamore në Kiev më 26 shtator. Strehimorja e kohës së Luftës së Ftohtë u rinovua dhe u hap për publikun në fund të vitit të kaluar.
Podvig nga UNIDIR është i kujdesshëm me zbulimin e llogaritjeve të veta.
âUnĂ«, thjesht, pĂ«rpiqem tĂ« mos mendoj pĂ«r tĂ«, sepse i di disa skenarĂ« katastrofikĂ« qĂ« janĂ« tejet tĂ« kĂ«qijâ, tha ai.
Sikurse në kulmin e Luftës së Ftohtë, të vetmit parandalues seriozë sot janë shkatërrimi i ditur që sigurojnë rezervat prej qindra raketash bërthamore të Perëndimit, bashkë me një politikë kontroverse të lëshimit me paralajmërim.
Kjo politikĂ« u mundĂ«son Shteteve tĂ« Bashkuara tĂ« ndĂ«rmarrin sulme hakmarrĂ«se, nĂ«se vĂ«rehen raketa qĂ« vjen, para rĂ«nies nĂ« tokĂ«n amerikane. Ajo do tĂ« parandalonte shkatĂ«rrimin e armĂ«ve bĂ«rthamore tĂ« AmerikĂ«s, por lĂ« hapur mundĂ«sinĂ« e njĂ« gabimi qĂ« mund tâi japĂ« fund civilizimit.
Stacioni amerikan i radarit në det, SBX-1, i krijuar për gjurmimin e raketave ndërkontinentale balistike në ardhje, duke u transportuar me anije më 2006.
Me gjithë rritjen e vazhdueshme të tensioneve ndërmjet Rusisë dhe Perëndimit, Podvig tha se një apokalips bërthamor mbetet vetëm një mundësi e largët.
âUnĂ« besoj se para se tĂ« vinte puna deri aty, deri te mundĂ«sia e vĂ«rtetĂ«, ne do tĂ« shohim goxha hapa tĂ« tjerĂ« pĂ«rshkallĂ«zuesâ, u shpreh ai.
PĂ«rveç retorikĂ«s specifike, Podvig ka parashikuar se âne do tĂ« shihnim disa lĂ«vizje armĂ«sh dhe gjĂ«ra tĂ« tillaâ.
Ai tha se Ă«shtĂ« i sigurt se mbetet âshumĂ« e pagjasĂ« qĂ« kjo do tĂ« ndodhte krejt papriturâ. /MarrĂ« nga Radio Evropa e LirĂ«
Argita Malltezi, vajza e kreut tĂ« PartisĂ« Demokratike, Sali Berisha ishte kĂ«tĂ« tĂ« diel e ftuar nĂ« âInterviewâ nĂ« Euronews Albania ku e pyetur nga Mirela Milori nĂ«se e mendon tĂ« futet nĂ« politik, ajo tha se nuk e kishte menduar ndonjĂ«herĂ« pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« politik.
Ajo tha se edhe në këtë moment kjo gjë nuk ka ndryshuar, por siç u shpreh ajo tha se dëmi më i madh që një njeri mund të bëjë është të mos angazhohet në jetën politike.
âPĂ«r shumĂ« arsye nuk Ă«shtĂ« se e kisha menduar ndonjĂ«herĂ«. E kisha vlerĂ«suar, e kisha peshuar, por nuk kisha vendosur kurrĂ« pĂ«r tĂ« hyrĂ« nĂ« politikĂ«. Dhe nuk ka ndryshuar kjo rrethanĂ« edhe tani. Ka qenĂ« njĂ« gjĂ« qĂ« nĂ« fakt mĂ« ka bindur edhe para se tĂ« ndodhte kjo çështje. UnĂ« kam qenĂ« njeri qĂ« gjithmonĂ« e kam thĂ«nĂ« atĂ« qĂ« mendoja, nuk kam qenĂ« njĂ«ri i pazĂ«.
Ajo qĂ« jam e bindur sot, Ă«shtĂ« qĂ« dĂ«mi mĂ« i madh qĂ« mund tĂ« bĂ«jĂ« njeriu pĂ«r tĂ« ardhmen e fĂ«mijĂ«ve, Ă«shtĂ« tĂ« mos angazhohet nĂ« jetĂ«n publike. TĂ« mos thotĂ« qĂ« diçka Ă«shtĂ« gabim, kur e mendon se Ă«shtĂ« gabim. NĂ« kĂ«tĂ« sens unĂ« nuk e pĂ«rjashtoj angazhimin tim publik, por realisht nuk Ă«shtĂ« se kam planifikuar diçka pĂ«r angazhimin tim publikâ,- tha Argita Malltezi.
Rreh partneren dhe më pas qëllon djalin e saj 18-vjeçar, i cili ndërhyri për ta mbrojtur. Ngjarja ndodhi në Novate Milanese, një komunë jashtë qytetit italian. Ngjarja ndodhi fillimisht brenda dhe më pas jashtë shtëpisë së tyre rreth orës 3.40 të mëngjesit të kësaj të diele. I riu me origjinë ukrainase është goditur në qafë dhe ndodhet në gjendje të rëndë, por jashtë rrezikut për jetën.
Autori është një 45-vjeçar shqiptar, i cili u arrestua në flagrancë nga karabinierët. Ai ndodhet në burg dhe akuzohet për tentativë vrasje, posedim të paautorizuar të armës së zjarrit dhe marrje të mallrave të vjedhur.
Kur u mor në pyetje, ai pranoi se e kishte rrahur gruan (një 39-vjeçare ukrainase) dhe se i riu e kishte sulmuar. Gjatë konfrontimit fizik dyshohet se ai ka nxjerrë armën e mbajtur pa leje dhe ka qëlluar mbi të riun me një plumb mes qafës dhe klavikulës. Djali mbërriti në gjendje shumë të rëndë në spital. Ai është shtruar në terapi intensive, në kushte të qëndrueshme.
Nga ora 18:00 e së dielës policia e shtetit do të kalojë në gatishmëri të përforcuar për protestën kombëtare të lajmëruar nga opozita ditën e hënë. Gatishmëria do të zgjasë deri në një urdhër të dytë ndërsa prej ditësh uniformat blu kanë nisur hartimin e planit të masave të sigurisë për mbarëvajtjen e tubimit kombëtar të opozitës.
Për këtë kryepolici i ri Ilir Proda ka thirrur në një mbledhje pasditen e së dielës drejtuesit e policisë së Tiranës dhe shefat e komisariateve. Ndërkohë informacion u është kërkuar edhe drejtorive në qarqe mbi organizimet, numrin e personave që pritet të marrin pjesë në tubim dhe identifikimin e individëve që mund të përbëjnë rrezik për cenimin e sigurisë publike.
Burime bëjnë me dije se policia ka siguruar informacione në rrugë operative mbi akset që pritet të bllokohen, ku sipas të dhënëve mund të digjen edhe goma automjetesh apo kazanët e mbeturinave në shenjë simbolike.
Kryeministria, parlamenti dhe bashkia e Tiranës po ashtu do të jenë të mbuluara me shërbime policie dhe forca speciale. Nga ana tjetër plani i masave parashikon grupe shërbimesh rendi dhe forca speciale të lëvizshme në varësi të problematikave që do të shfaqen ose për devijimin e qarkullimit rrugor. Mjetet ujëhedhëse dhe pajisjet e tjera për shpërndarjen e turmave po ashtu pritet të dislokohen në disa zona për shkak se protesta nuk ka një axhendë të qartë. Ndërkohë në një njoftim zyrtar policia e shtetit i bëri thirrje qytetarëve të shmangin lëvizjen me automjet në kryqëzimet hyrëse në Tiranë por dhe ato brenda kryeqytetit.
Ndërkohë uniformat blu apelojnë organizatorët, drejtuesit, pjesëmarrësit në tubim dhe përfaqësuesit të subjekteve politike, që të ushtrojnë të drejtën e tyre në përputhje me Kushtetutën dhe legjislacionin në fuqi dhe të distancohen nga çdo akt që cenon sigurinë publike dhe jetën dhe çdo akt dhune ndaj institucioneve shtetërore, pronës publike e private, ndaj punonjësve të Policisë, përfaqësuesve të mediave dhe qytetarëve.
Në varësi të zhvillimit të tubimit mund të ketë kufizime të qarkullimit të automjeteve dhe në këto akse rrugore:
Kafe âEuropaâ â Segmenti âUshtari i panjohurâ deri te 9-katĂ«shet;
Shkolla â1 Majiâ â kryqĂ«zimi i urĂ«s sĂ« ATSH-sĂ« deri te rruga e Elbasanit;
Kryqëzimi i Liceut Artistik deri te Fakulteti i Gjuhëve të Huaja;
Sheshi âSkenderbejâ, bashkia TiranĂ« dhe Pallati i KulturĂ«s;
Kryqëzimi i Librit Universitar;
KryqĂ«zimi i 21-Dhjetorit deri te shkolla âSabaudin Gabraniâ;
Gazeta e njohur amerikane Wall Street Journal i ka kushtuar njĂ« artikull tĂ« gjatĂ« projekteve tĂ« Jared Kushner dhe Ivanka Trump nĂ« ShqipĂ«ri, ku ata planifikojnĂ« tĂ« zhvillojnĂ« njĂ« kompleks turistik luksoz nĂ« ishullin e Sazanit.Â
Në artikull theksohet se ideja për këtë projekt i lindi dhëndrit të Donald Trump pasi kaloi një javë duke shijuar plazhet e bukura të Shqipërisë. WSJ shkruan se Kushner i paraqiti propozimin kryeministrit shqiptar, Edi Rama, gjatë një takimi në Davos.
Sipas medias amerikane kryeministri Rama Ă«shtĂ« optimist pĂ«r kĂ«tĂ« projekt, duke nĂ«nvizuar potencialin e ShqipĂ«risĂ« pĂ«r tĂ« rritur turizmin dhe pĂ«r tĂ« tĂ«rhequr investime tĂ« huaja. Nuk lihen pa pĂ«rmendur megjithatĂ« edhe lehtĂ«sirat qĂ« qeveritĂ« nĂ« TiranĂ« dhe Beograd i kanĂ« bĂ«rĂ« familjes, Trump me kĂ«to projekte. MĂ« poshtĂ« vjen shkrimi i plotĂ«âŠ
Aventura e shkëlqyer e Jared dhe Ivanka
Muaj pasi u larguan nga ShtĂ«pia e BardhĂ« nĂ« 2021, Jared Kushner dhe Ivanka Trump kaluan njĂ« javĂ« duke shijuar plazhet e ShqipĂ«risĂ«. Ata u ngjitĂ«n nĂ« shkallĂ«t e gurta tĂ« njĂ« teatri 2200-vjeçar tĂ« Butrintit, darkuan nĂ« njĂ« jaht me kryeministrin shqiptar Edi Rama dhe u âfiksuanâ nga vizita nĂ« ishullin e vetĂ«m tĂ« ShqipĂ«risĂ«. Aq shumĂ« e deshĂ«n, sa menduan se do tĂ« ishte destinacioni i pĂ«rsosur pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar njĂ« hotel luksoz.
UdhĂ«timi nĂ« ShqipĂ«ri, u la aq shumĂ« pĂ«rshtypje, saqĂ« kur Kushner u takua me RamĂ«n disa muaj mĂ« vonĂ« nĂ« Forumin Ekonomik BotĂ«ror nĂ« Davos tĂ« ZvicrĂ«s, i bĂ«ri njĂ« propozim. GjatĂ« njĂ« kafeje, Kushner tha se ishte âshumĂ«, shumĂ« i hipnotizuar nga bukuritĂ« e ShqipĂ«risĂ«â. KĂ«to detaje i ndau kryeministri Edi Rama, i cili shtoi: âKushner mĂ« pyeti nĂ«se do tĂ« kishte mundĂ«si qĂ« tĂ« investonte nĂ« ShqipĂ«riâ.
Rama dha bekimin e tijâdhe mĂ« shumĂ«.
Kushner, 43 vjeç, tani po punon për një projekt që do të kushtojë 1 miliard dollarë. Ai po negocion detaje me qeverinë e Ramës për të ndërtuar vila ekskluzive në Sazan, ishullin ushtarak që ai vizitoi, e cila më parë shërbente si një bazë për nëndetëset sovjetike. Ishulli është i mbrojtur ekologjikisht. Por një ligj i ri shqiptar lejon ndërtimin e hoteleve, për sa kohë që ato janë të paktën pesë yje.
Që kur u largua nga Shtëpia e Bardhë, ku shërbeu si këshilltar i lartë i vjehrrit të tij, presidentit të atëhershëm Donald Trump, Kushner ka ndërtuar një perandori të re biznesi duke u anuar në lidhjet gjeopolitike. Kushner u mbështet në lidhjet me monarkët arabë për të mbledhur pjesën më të madhe të parave në fondin e tij privat prej 3.1 miliardë dollarësh. Kjo lëvizje ka ngjallur kritika nga republikanët dhe demokratët në Kongres.
Kompania e tij e re, Affinity Partners, është e mbushur me ish-zyrtarë të administratës Trump. Disa janë pretendentë për poste të larta qeveritare nëse Trump fiton këtë nëntor.
NĂ« Ballkan, Kushner iu drejtua liderĂ«ve tĂ« ShqipĂ«risĂ« dhe SerbisĂ« pĂ«r tĂ« zhvilluar biznesin e tij me prona tĂ« paluajtshme nĂ« toka publike pa pasur nevojĂ« tĂ« kalonte nĂ«pĂ«r ankande. NĂ« Serbi, ai po ndĂ«rton mbi njĂ« memorial qĂ« qeveria thotĂ« se do tâu kushtohej tĂ« gjitha viktimave tĂ« agresionit tĂ« NATO-s. Mbledhja e fondeve tĂ« Kushnerit dhe marrĂ«veshjet e pronave me vendet e tjera, po nxisin frikĂ«n se ai dhe anĂ«tarĂ«t e tjerĂ« tĂ« familjes Trump mund tĂ« pĂ«rfitojnĂ« duke kultivuar marrĂ«dhĂ«nie me liderĂ«t botĂ«rorĂ«.
Por për Kushner nuk është kështu.
âUnĂ« nuk mendoj se dikush ka thĂ«nĂ« ndonjĂ«herĂ« se kam thyer ndonjĂ« rregull ose nuk kam ndjekur ligjet e vendeve se ku dua tĂ« investoj, apo se kam qenĂ« shumĂ« skrupuloz duke e bĂ«rĂ« plane. Kam mĂ«suar gjatĂ« kohĂ«s sime nĂ« qeveri se nĂ«se e kaloj kohĂ«n time duke u pĂ«rpjekur tĂ« jetoj nĂ« njĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« zbut shqetĂ«simet e kaq shumĂ« njerĂ«zve qĂ« nuk i respektoj, tĂ« cilĂ«t janĂ« tĂ« motivuar nga politikat partiake, atĂ«herĂ« thjesht do paralizoheshaâ.
I pyetur se nĂ«se Trump rikthehet nĂ« detyrĂ«, a do ketĂ« komplikime, Kushner u shfaq edhe vetĂ« i paqartĂ«: âNdoshta. Ndoshta do tĂ« ketĂ« mĂ« shumĂ« gjykim mbi mua sot sesa njĂ« vit mĂ« parĂ«â.
Por, ai gjithashtu tha nuk po distancohet nga fushata presidenciale. Nga zyra e tij nĂ« Majami, Kushner luan njĂ« rol informal si kĂ«shilltar. âJam aty pĂ«r tĂ« ndihmuar dhe kĂ«shilluar Trump dhe ekipin e tij!â. Ai gjithashtu pranon çdo thirrje pĂ«r tĂ« dĂ«shmuar nga senatorĂ«t dhe kongresmenĂ«t. Por shton se nuk e ka nĂ« plan tĂ« rikthehet nĂ« qeveri. TĂ« njĂ«jtĂ«n gjĂ« ka thĂ«nĂ« edhe vajza 42-vjeçare e ish-presidentit, Ivanka Trump.
Jeta në Miami
Pasi Trump u largua nga detyra, Kushner dhe Ivanka Trump ishin tĂ« etur pĂ«r tĂ« filluar njĂ« kapitull tjetĂ«r nĂ« jetĂ«n e tyre. Ăifti dhe tre fĂ«mijĂ«t e tyre â 8, 10 dhe 13 vjeç â u larguan shpejt nĂ« Miami. Ata morĂ«n me qira njĂ« apartament prej 7000 metrash katrorĂ« ndĂ«rsa rinovuan njĂ« shtĂ«pi prej 24 milionĂ« dollarĂ«sh nĂ« Indian Creek Island, njĂ« fshat hiper-ekskluziv nĂ« gjirin Biscayne, ku afĂ«rsisht tre duzina shtĂ«pi formojnĂ« njĂ« perimetĂ«r nĂ« formĂ« patkoi rreth njĂ« fushe golfi. Tom Brady dhe Jeff Bezos janĂ« fqinjĂ«t e çiftit.
Familja i kalon fundjavat kryesisht jashtë, duke bërë ski dhe shëtitje me varkë në gjirin që rrethon shtëpinë e tyre. Sa i përket karrierës, ndryshe nga i shoqi, Ivanka Trump zgjodhi që të mbante një profil më të ulët biznesi sesa bëri para 2017-ës. Ajo nuk bën më marrëveshjet e markës ose zhvillimit të hotelit Trump. Ajo nuk është e përfshirë shumë as me Affinity, e cila është në pronësi të plotë të Kushner-it.
Stafi dhe këshilltarët e Affinity përfshijnë Richard Grenell, i cili mbante poste në administratën Trump, duke përfshirë atë të ambasadorit në Gjermani dhe të dërguarin e Shtëpisë së Bardhë për dialogun Kosovë-Serbi, dhe Kevin Hassett, ish-këshilltarin ekonomik të Shtëpisë së Bardhë. Lista përmban gjithashtu ish-zyrtarin e lartë të sigurisë kombëtare të Lindjes së Mesme, Miguel Correa.
Edhe Kushner pasi la ShtĂ«pinĂ« e BardhĂ« iu rikthyer dashurisĂ« sĂ« parĂ«; investimit nĂ« pasuritĂ« e paluajtshme, duke nisur nga Ballkani PerĂ«ndimor. Kushner pa njĂ« mundĂ«si pĂ«r investim. Ămimet e apartamenteve po lulĂ«zojnĂ« nĂ« Serbi, ndĂ«rkohĂ« qĂ« sĂ« fundmi turistĂ«t janĂ« vĂ«rshuar masivisht nĂ« plazhet me kosto tĂ« ulĂ«t tĂ« ShqipĂ«risĂ«. Affinity synon tĂ« krijojĂ« mijĂ«ra njĂ«si hotelesh dhe apartamentesh vetĂ«m disa minuta larg njĂ« aeroporti tĂ« ri ndĂ«rkombĂ«tar qĂ« po ndĂ«rtohet pranĂ« qytetit tĂ« VlorĂ«s.
Marrëveshja me Serbinë
Grenell, i cili si i dërguari i Trumpit për Ballkanin ishte i afërt me presidentin serb, kishte kohë që kishte parë objektin e shtabit të përgjithshëm të ushtrisë jugosllave në qendrën historike të qytetit të Beogradit, të cilin qeveria ka kërkuar ta rizhvillojë. Por ishte e ndërlikuar.
Vendi u bombardua nga NATO nĂ« vitin 1999 nĂ« mes tĂ« njĂ« pĂ«rpjekjeje pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund fushatĂ«s sĂ« spastrimit etnik tĂ« presidentit jugosllav Slobodan Millosheviç nĂ« KosovĂ«. Grenell, i etur pĂ«r tĂ« sjellĂ« investime amerikane nĂ« rajon, i telefonoi Kushnerit disa muaj pasi Trump la detyrĂ«n pĂ«r tâu pĂ«rpjekur ta âshisteâ idenĂ« e tij.
Kushner dĂ«rgoi njĂ« punonjĂ«s, i cili ishte âi mahniturâ nga gjallĂ«ria e Beogradit. NĂ« maj, Serbia tha se ra dakord pĂ«r tĂ« dhĂ«nĂ« godinĂ«n me qira pĂ«r investimet e Kushner, i cili do âhedhĂ«â 500 milionĂ« dollarĂ«.Â
Si kusht për rizhvillimin e një vendi në Beograd që NATO bombardoi në 1999, Affinity do të duhej të ndërtonte një memorial për ato që qeveria serbe i quan viktima të agresionit të aleancës euro-atlantike. Ky inkuadrim ka ngjallur polemika.
Clark, Wyden dhe amerikanĂ« tĂ« tjerĂ« kanĂ« kritikuar idenĂ«. NacionalistĂ«t nĂ« qeverinĂ« serbe e kanĂ« kundĂ«rshtuan planin, sepse e konsiderojnĂ« godinĂ«n njĂ« âvend tĂ« shenjtĂ«â. Por Ă«shtĂ« e vendosur! Qeveria serbe tha se marrĂ«veshja do tĂ« ndihmojĂ« nĂ« tĂ«rheqjen e mĂ« shumĂ« investimeve tĂ« huaja nĂ« vend.
Një Mesdhe i ri
NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n kohĂ« qĂ« planet e Beogradit po ecnin mirĂ«, Kushner po vĂ«shtronte bregdetin shqiptar. Pas pushimeve tĂ« tij nĂ« jaht nĂ« 2021 dhe kafesĂ« sĂ« tij nĂ« Davos me RamĂ«n, ai zhvilloi pamjet e tij nĂ« dy pika ideale. Zgjodhi Sazanin â njĂ« ishull malor dhe njĂ« tokĂ« private nĂ« gadishullin e ZvĂ«rnecit, aty ku dynden flamingot.
Sazani do tĂ« jetĂ« mĂ« ekskluziv. Ishte ideja e Ivanka Trump pĂ«r tĂ« futur âAmanâ. Marka menaxhon resorte ultra-ekskluzive me dhoma qĂ« kanĂ« tendencĂ« tĂ« kushtojnĂ« mbi 1000 dollarĂ« nata. Vlad Doronin, njĂ« miliarder me origjinĂ« sovjetike qĂ« drejton Aman, fillimisht u befasua nga ideja, por nĂ« fund u nĂ«nshkrua pasi dĂ«rgoi dikĂ« pĂ«r tĂ« vĂ«zhguar vendndodhjen e ishullit. E kontantuar nga media amerikane, zĂ«dhĂ«nsĂ«ja e Aman nuk pranoi qĂ« tĂ« komentonte lidhur me planet e ndĂ«rtimit.
Aktualisht qeveria shqiptare po rishikon planet, por Rama ka qenë mbështetës i projektit që në fillim. Ai e quan Kushnerin mik dhe të dy shkëmbejnë mesazhe në WhatsApp.
Muaj pasi Kushner prezantoi zyrtarisht planet, Shqipëria ndryshoi një ligj për të lejuar hotelet në zona të mbrojtura mjedisore, për sa kohë që ato janë pesë yje ose më lart. Qeveria ka thënë se ligji nuk kishte lidhje me Kushnerin dhe kishte për qëllim turizmin në të gjithë vendin, por politikanët e opozitës dhe avokatët e mjedisit kanë sulmuar legjislacionin dhe pretendojnë se një marrëveshje me Kushnerin ka për qëllim të fitojë favorin e Trump.
Rama tha se negociatat me Kushner nuk kanĂ« tĂ« bĂ«jnĂ« fare me lidhjet e Kushnerit me Trump dhe pĂ«rputhen me vizionin e tij pĂ«r tĂ« ndĂ«rtuar bregdetin si njĂ« destinacion turistik i nivelit tĂ« lartĂ« â duke u pĂ«rmbajtur mbi tĂ«rheqjen masive tĂ« tij me tĂ« ardhura mesatare. âNĂ«se ky investim ndodh, do jetĂ« njĂ« xhevahir nĂ« kurorĂ«n e Mesdheutâ, shtoi Rama. /Wall Street Journal, LAPSI.al
Donald Trump u kthye të shtunën në Butler të Pensilvanisë ku i shpëtoi një atentati në korrik, duke mbajtur një tubim të madh përpara një turme masive, në një nga shtetet që pritet të përcaktojnë rezultatin e zgjedhjeve të nëntorit.
FjalĂ«t e para tĂ« ish-presidentit dhe kandidatit republikan ishin âsiç po thojaâ, pĂ«r tĂ« krijuar pĂ«rshtypjen se po vazhdonte aty ku ishte ndĂ«rprerĂ« mĂ« 13 korrik, kur njĂ« person i armatosur u pĂ«rpoq ta vriste dhe e goditi nĂ« vesh.
Ekipi i fushatës të zotit Trump kishte bërë përpjekjet maksimale për ta vënë theksin tek simbolika e kthimit të ish-presidentit në Butler, në mkë moment kritik kur kanë mbetur vetëm 30 ditë para ditë së zgjedhjeve dhe ndërkohë votimet e hershme janë hapur në disa shtete në garën mes tij dhe rivales demokrate, Nënpresidentes Kamala Harris.
NĂ« tubim ishte i pranishĂ«m edhe miliarderi Elon Musk, i cili foli pĂ«r herĂ« tĂ« parĂ« nĂ« njĂ« aktivitet fushate tĂ« zotit Trump. âNe kemi luftuar sĂ« bashku. Ne kemi qĂ«ndruar sĂ« bashku. Kemi ecur pĂ«rpara sĂ« bashku,â tha zoti Trump. âDhe pikĂ«risht kĂ«tu nĂ« Pensilvani, ne u gjakosĂ«m sĂ« bashku. DerdhĂ«m gjakâ, tha ai.
Ish-Presidentit Trump i duhet të rrisë pjesëmarrjen e votuesve në bastionet konservatore si qarku Butler, një komunitet kryesisht i bardhë, rural dhe periferik, për të shtuar gjasat për fitore në shtetin e Pensilvanisë në nëntor.
Edhe demokratja Harris ka bërë fushatë intensive në Pensilvani, si pjesë përpjekjeve për të bërë për vete shtetet vendimtare për rezultatin e zgjedhjeve.
Duke qĂ«ndruar pas xhamit mbrojtĂ«s qĂ« tani pĂ«rdoret kur ai mban tubime fushate nĂ« ambjente tĂ« hapura, zoti Trump e quajti ânjĂ« pĂ«rbindĂ«sh tĂ« tmerrshĂ«mâ dhe tha se ai nuk ia doli falĂ« âdorĂ«s sĂ« fatit dhe hirit tĂ« Zotitâ.
Masat shtesë të sigurisë ishin të dukshme, me forca të armatosura të rendit të veshur me uniforma kamuflazhi në çati.
NjĂ« nga tĂ« ftuarit mĂ« tĂ« shumĂ«pritur tĂ« tubimit ishte zoti Musk, i cili e prezantoi zotin Trump duke thĂ«nĂ« se ai kishte âshpĂ«tuar fjalĂ«n e lirĂ«â.
âPresidenti Trump duhet tĂ« fitojĂ« pĂ«r tĂ« mbrojtur KushtetutĂ«n. Ai duhet tĂ« fitojĂ« pĂ«r tĂ« ruajtur demokracinĂ« nĂ« AmerikĂ«â, tha zoti Musk, i cili shprehu mbĂ«shtetjen e tij pĂ«r kandidaturĂ«n e ish-presidentit pas atentatit.
MĂ« herĂ«t tĂ« shtunĂ«n, kandidati republikan pĂ«r nĂ«npresident, senatori nga Ohajos, JD Vance, u ngjit nĂ« skenĂ« dhe reflektoi mbi ngjarjet e asaj dite, ndĂ«rsa kritikoi demokratĂ«t se e kanĂ« quajtur zotin Trump ânjĂ« kĂ«rcĂ«nim pĂ«r demokracinĂ«â, duke thĂ«nĂ« se kjo lloj gjuhe Ă«shtĂ« âprovokueseâ.
âI dĂ«gjuat tĂ« shtĂ«nat. E patĂ« gjakun. TĂ« gjithĂ« kishim frikĂ« se mund tĂ« ndodhte mĂ« e keqja. Por ju e dinit se gjithçka do tĂ« ishte nĂ« rregull kur Presidenti Trump ngriti grushtin lart nĂ« ajĂ«r dhe bĂ«rtiti: âLuftoni, luftoni!â, tha zoti Vance. âAjo qĂ« ndodhi ishte njĂ« mrekulli e vĂ«rtetĂ«.â
Kamala Harris viziton Karolinën e Veriut
Ndërkohë kandidatja demokrate Kamala Harris vizitoi të shtunën Karolinën e Veriut, një tjetër shtet kritik, dhe premtoi mbështetje të vazhdueshme federale për pasojat uraganit Helene që ka shkaktuar pasoja shkatërrimtare në këtë zonë fatkeqësie natyrore.
Nënpresidentja ishte në Charlotte një ditë pas një vizite në Karolinën e Veriut nga zoti Trump, i cili ka akuzuar qeverinë federale për masa të pamjaftueshme në përgjigjen ndaj katastrofës.
Zonja Harris premtoi se ndihma federale do të vazhdojë pa ndërprerje.
Më herët gjatë javës, ajo vizitoi Xhorxhian, ku ndihmoi në shpërndarjen e ushqimeve, vizitoi zonat e dëmtuara dhe ngushëlloi familjet e goditura rëndë nga stuhia. Mbi 200 vetë kanë humbur jetën nga uragani Helene.
Kandidati për nënpresident Tim Walz po bën fushatë në shtetin e tij të Minesotës.
Kandidatja demokrate planifikon disa intervista me mediat këtë javë, një gjë që nuk e ka bërë shpesh, dhe do ta vërë theksin tek mobilizimi për pjesëmarrje në zgjedhje. /VOA
NjĂ« anije me njĂ« ngarkesĂ« prej 4 tonĂ« kÎżkainĂ« u kap nga autoritetet spanjolle 130 milje nĂ« veri-lindje tĂ« Lanzarote nĂ« Ishujt Kanarie. Lajmin e kanĂ« bĂ«rĂ« tĂ« ditur agjencitĂ« kryesore tĂ« shtypit iberik. 10 persona u arrestuan, mes tĂ« cilĂ«ve kapiteni i anijes dhe disa marinarĂ« nga ekuipazhi. Anija âRasâ mbante flamurin e TanzanisĂ«. Mes tĂ« arrestuarve janĂ« 7 shtetas turq, 2 nga Azerbajxhani dhe 1 holandez.
Anija e ngarkesave po monitorohej nga Qendra për Analizën Detare dhe Operacionet mbi Trafikimin e Drogës me seli në Lisbonë. Hetuesit e panë të dyshimtë faktin se anija e mallrave po kryente një lundrim joekonomik. Ajo ishte nisur nga Turqia, lundroi përmes Mesdheut në Oqeanin Atlantik, pastaj në Sierra Leone dhe Guinea Bissau, pa ngarkuar ose shkarkuar asnjë mall të deklaruar.
Anija e mallrave Kathrin, për të cilën organizata ndërkombëtare joqeveritare Amnesty International (AI) beson se, ndër të tjera, po transporton eksploziv në Izrael, duhet të mbërrijë në portin e Koprit në Slloveni.
Këtë e ka konfirmuar për Radion Evropa e Lirë Zyra e kryeministrit të Sllovenisë, Robert Golob, por pa dhënë informacion për datën e saktë.
Ky informacion, ndonëse i pasaktësuar, është ndër të dhënat e rralla zyrtare për anijen MV Kathrin, e cila që prej datës 21 korrik lundron nga Vietnami drejt Portit të Koprit në Adriatik, i cili, siç tha zyra e Golobit, do të shërbejë si pikë transiti drejt vendeve të Bashkimit Evropian (BE), për ngarkesën që transporton anija.
âPorti i Koprit Ă«shtĂ« pika hyrĂ«se nĂ« BE. Kjo do tĂ« thotĂ« se ngarkesa vazhdon rrugĂ«n drejt destinacioneve nĂ« BEâ, thuhet nga Zyra e kryeministrit tĂ« SllovenisĂ«.
Nga korriku deri mĂ« 3 tetor, lundrimi i anijes Kathrin, e cila tash e tri ditĂ« po qĂ«ndron nĂ« njĂ« vend nĂ« detin Adriatik, pranĂ« brigjeve tĂ« KroacisĂ« dhe Malit tĂ« Zi, shkaktoi reagime tĂ« zyrtarĂ«ve tĂ« NamibisĂ«, PortugalisĂ«, organizatave dhe aktivistĂ«ve ndĂ«rkombĂ«tarĂ«, pĂ«r shkak tĂ« ngarkesĂ«s qĂ« po transporton dhe destinacionit tĂ« mundshĂ«m pĂ«rfundimtar â Izrael.
Amnesty International dhe Kombet e Bashkuara u bĂ«nĂ« thirrje vendeve tĂ« mos lejojnĂ« hyrjen e anijes nĂ« portet e tyre âduke pasur parasysh rrezikun e qartĂ« se njĂ« ngarkesĂ« e tillĂ« do tĂ« kontribuonte pĂ«r kryerjen e krimeve tĂ« mundshme tĂ« luftĂ«s nĂ« GazĂ«â.
Këto agjenci nuk shpjeguan pse ngarkesa nuk u dërgua drejtpërdrejt në Izrael ose pse u zgjodhën portet në Adriatik për shkarkim.
NĂ« itinerarin e anijes Kathrin, e cila lundronte nĂ«n flamurin portugez, ishin Namibia, Portugalia, Malta, ndĂ«rkaq nĂ« ueb faqen MarinTraffic pĂ«r monitorimin e trafikut detar â destinacion ishte edhe Porti i Tivarit nĂ« Malin e Zi.
Më 1 tetor, Porti i Tivarit i tha REL-it se nuk ka marrë njoftim për hyrjen e anijes.
Të premten, më 4 tetor, anija qëndronte në Adriatik rreth 75 milje detare ose rreth 140 km nga Porti i Tivarit dhe se dy ditët e fundit lëvizte në një rreth prej disa kilometrash, pa të dhëna të qarta se në çfarë drejtimi do të shkonte.
Anija Kathrin prej disa ditësh ndodhet në Adriatikun jugor; Faqja e Trafikut Detar për monitorimin e trafikut detar; 4 tetor 2024.
Në fund të gushtit, Namibia ndaloi ankorimin për Kathrin
Informacionet e para për anijen Kathrin u shfaqën në media në muajin gusht, kur Qeveria e Namibisë ndaloi ankorimin e anijes në portin Walvis Bay (Gjiri Walvis).
Dokumenti qĂ« Radio Evropa e LirĂ« ka marrĂ« nga aktivistĂ«t malazezĂ« qĂ« kundĂ«rshtuan hyrjen e Kathrin nĂ« Portin e Tivarit tregon se autoritetet namibiane e ndaluan anijen tĂ« ankorohej nĂ« Portin e Walvis Bay, nĂ« gusht 2024.MĂ« 27 gusht, media shtetĂ«rore New Era publikoi njĂ« artikull se si Namibia âbllokoi njĂ« anije qĂ« transportonte armĂ« tĂ« destinuara pĂ«r Izraelinâ tĂ« ankorohej nĂ« njĂ« port tĂ« kĂ«tij vendi.
Ministrja e Drejtësisë, Yvonne Dausab, u kërkoi autoriteteve të mos lejojnë Kathrin të hyjë në ujërat e Namibisë.
Sipas ministres Dausab, âvendimi Ă«shtĂ« nĂ« pĂ«rputhje me qĂ«ndrimin e NamibisĂ« pĂ«r konfliktin e vazhdueshĂ«m izraelito-palestinez, duke reflektuar mbĂ«shtetjen e vendit pĂ«r popullin palestinez dhe thirrjen e tij pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund dhunĂ«sâ.
Duke cituar njĂ« hetim policor, ministrja tha se anija âme tĂ« vĂ«rtetĂ« transportonte materiale shpĂ«rthyese tĂ« destinuara pĂ«r Izraelin, dhe pĂ«r kĂ«tĂ« arsye i Ă«shtĂ« ndaluar hyrja nĂ« ujĂ«rat e NamibisĂ«â, transmetoi BBC.
ĂfarĂ« transporton Kathrin?
Anija Kathrin, e ndërtuar në vitin 2010 në kantierin e anijeve Dongfang në Yueqing, Kinë, është një anije mallrash që mund të transportojë ngarkesë deri në 7.138 ton.
Sipas informacioneve nga policia namibiane, aktualisht është i ngarkuar me 60 kontejnerë trinitrotoluen (TNT) dhe tetë kontejnerë me eksploziv heksogen, një prej të cilëve është i destinuar për Izraelin.
Rruga e mundshme e anijes Kathrin nga Vietnami në Adriatik.
REL-i nuk arriti të konfirmojë në mënyrë të pavarur informacionin se kujt i drejtohet ngarkesa e anijes Kathrin dhe as si planifikohet shpërndarja e saj e mëtejshme.
Trinitrotolueni dhe heksogeni janë eksplozivët më të përdorur ushtarakë.
Duke u bazuar nĂ« kĂ«to informacione, Kombet e Bashkuara kĂ«rkuan embargo tĂ« armĂ«ve. NĂ« fund tĂ« gushtit, raportuesja speciale e Kombeve tĂ« Bashkuara pĂ«r territoret palestineze, Francesca Albanese, u bĂ«ri thirrje vendeve qĂ« tĂ« refuzojnĂ« hyrjen e anijes nĂ« portet e tyre, duke pretenduar se kĂ«ta eksplozivĂ« janĂ« âpĂ«rbĂ«rĂ«s kyç nĂ« bombat ajrore dhe raketat qĂ« Izraeli pĂ«rdor kundĂ«r GazĂ«s sĂ« rrethuarâ.
A e hoqi ndërkohë anija flamurin e Portugalisë me të cilin lundronte?
Anija Kathrin lundroi nën flamurin e Portugalisë dhe është e regjistruar në Madeira, ndërkaq ajo është në pronësi të kompanisë gjermane Lubeca Marine Germany Gmbh & Co Kg.
Në një bisedë të shkurtër telefonike, kjo kompani i tha REL-it se nuk do që të komentojë asgjë lidhur me anijen Kathrin.
Pasi autoritetet e Portugalisë, sipas agjencisë së lajmeve Lusa, nisën një hetim për rastin e transportimit të lëndëve plasëse, anija Kathrin kërkoi heqjen e flamurit të vendit, që është një vendim i pakthyeshëm, raportojnë mediat shtetërore portugeze, duke cituar një burim zyrtar qeveritar.
âTĂ« premten, mĂ« 27 shtator, pronari i anijes kĂ«rkoi zyrtarisht dhe nĂ« mĂ«nyrĂ« tĂ« pakthyeshme anulimin e regjistrimit nĂ« Madeira, duke kĂ«rkuar kĂ«shtu heqjen e flamurit portugezâ, tha po ai burim.
Media shtetĂ«rore, RTP, raportoi se nisma e kompanisĂ« qĂ« zotĂ«ron anijen erdhi pas njĂ« âkĂ«rkese pĂ«r sqarimâ nga Qeveria portugeze.
Në tekst thuhet se anija po transporton lëndë shpërthyese të destinuara për prodhuesit e armëve në Izrael, Poloni dhe Sllovaki.
Mediat portugeze raportuan se një anije pa flamur nuk mund të hyjë në asnjë port, çka mund të sqarojë faktin se pse Kathrin prej ditësh qëndron në vend, me lëvizje minimale në detin Adriatik.
Më herët ishte paralajmëruar se në Portin e Tivarit do të hyjë të enjten, më 3 tetor, nga ku do të vazhdojë për në Kopër të Sllovenisë, i vetmi port slloven ndërkombëtar i mallrave, i cili ka rëndësi kyç për lidhjen e Evropës Qendrore dhe Lindore me Mesdheun.
Informatat jozyrtare nga Administrata Detare e Sllovenisë
Nga Administrata pĂ«r ĂĂ«shtje Detare e SllovenisĂ« i thanĂ« Radios Evropa e LirĂ« se nuk kanĂ« pasur njoftim zyrtar para ardhjes sĂ« anijes Kathrin.
âKemi informacione jozyrtare tĂ« marra nga agjenti nĂ« anije, pĂ«r planin e mbĂ«rritjes nĂ« Portin e Kopritâ, thanĂ« nga ky institucion, pa saktĂ«suar detaje tĂ« tjera.
TĂ« dhĂ«nat jozyrtare pĂ«r heqjen e flamurit portugez nga Kathrin, Administrata pĂ«r ĂĂ«shtje Detare i ndau me organizatĂ«n Amnesty International nĂ« Slloveni, duke thĂ«nĂ« se ende nuk ka pĂ«rfunduar kalimi nga regjistri portugez i anijeve nĂ« regjistrin e njĂ« vendi tjetĂ«r.
ĂshtĂ« thĂ«nĂ« se anija do tĂ« mund tĂ« lundrojĂ« nĂ« Portin e Tivarit vetĂ«m pasi tĂ« ketĂ« njĂ« flamur tĂ« ri, ku synon tĂ« shkarkojĂ« njĂ« pjesĂ« tĂ« ngarkesĂ«s, thuhet nĂ« informacionin qĂ« Amnesty International nĂ« LubjanĂ« ndau me REL-in.
âPas lundrimit nga Porti i Tivarit, ai ka destinacion Portin e Koprit, ku do tĂ« shkarkojĂ« pjesĂ«n tjetĂ«r tĂ« ngarkesĂ«s qĂ« destinacion ka PoloninĂ«, ĂekinĂ« dhe SllovakinĂ«â, thuhet nĂ« emailin qĂ« Administrata pĂ«r ĂĂ«shtje Detare i ka dĂ«rguar Amnesty International.
Ndërkohë, disa media kanë shkruar se në vend se drejt Tivarit, anija do të lundrojë drejt portit kroat të Ploçës.
Nga ky port i thanë Radios Evropa e Lirë se aktualisht nuk kanë konfirmim nëse anija do të ankorohet në Ploçe.
âSi operatorĂ« tĂ« portit, Ă«shtĂ« obligimi ynĂ« qĂ« tĂ« ofrojmĂ« shĂ«rbimet e portit nĂ« pĂ«rputhje me ligjet dhe rregulloret nĂ« fuqi tĂ« RepublikĂ«s sĂ« KroacisĂ«, gjĂ« qĂ« ne e bĂ«jmĂ« nĂ« pĂ«rputhje me tĂ« gjitha standardet ligjore dhe tĂ« sigurisĂ«, si dhe me proceduratâ, thanĂ« nga ky port.
Nga Porti i Koprit nuk deshĂ«n tĂ« komentojnĂ«, duke thĂ«nĂ« se vendimet pĂ«r hyrjen e anijeve merren nga Administrata pĂ«r ĂĂ«shtjet Detare.
Organizatat bënë thirrje për respektimin e të drejtës ndërkombëtare
Më 1 tetor, Amnesty International u bëri thirrje Malit të Zi dhe Sllovenisë që të parandalojnë ankorimin e anijes në portet e tyre.
âNgarkesa vdekjeprurĂ«se qĂ« besohet tĂ« jetĂ« nĂ« bordin e MV Kathrin nuk duhet tĂ« arrijĂ« nĂ« Izrael, sepse ekziston njĂ« rrezik i qartĂ« qĂ« njĂ« ngarkesĂ« e tillĂ« do tĂ« kontribuojĂ« nĂ« kryerjen e krimeve tĂ« luftĂ«s kundĂ«r civilĂ«ve palestinezĂ«â, u tha nga organizata.
Taja Premk, nga AI-ja sllovene, i tha REL-it se âe drejta ndĂ«rkombĂ«tare humanitare i ndalon tĂ« gjitha shtetet tâi transferojnĂ« armĂ« te palĂ«t nĂ« konflikt tĂ« armatosur, kur ekziston njĂ« rrezik i qartĂ« se kjo do tĂ« kontribuonte nĂ« kryerjen e krimeve tĂ« luftĂ«s ose shkeljeve tĂ« tjera serioze tĂ« sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare humanitareâ.
Premk konfirmoi gjithashtu se ka shumë të panjohura për anijen Kathrin dhe destinacionet përfundimtare të ngarkesës, të cilën po transporton dhe se është shumë e vështirë të arrihet deri tek informacionet zyrtare.
Në nivel global, Traktati i Tregtisë së Armëve përcakton standarde të përbashkëta ndërkombëtare për rregullimin e tregtisë së armëve konvencionale, municionit, si dhe pjesëve dhe komponentëve.
As ky traktat dhe as ligji ndërkombëtar nuk ndalojnë transferimet e armëve, si të tilla në një konflikt të armatosur në zhvillim e sipër.
Megjithatë, ato ndalojnë transferime të tilla në rrethana të caktuara, ndërkaq disa shtete përmbahen nga transferimet për palët në konfliktet e armatosura në zhvillim e sipër, si çështje e ligjit ose politikës kombëtare, thuhet në faqen zyrtare të Komitetit Ndërkombëtar të Kryqit të Kuq (KNKK).
âShteteve nĂ«nshkruese tĂ« Traktatit u ndalohet tĂ« autorizojnĂ« eksportin, importin, transitin, transportimin dhe ndĂ«rmjetĂ«simin e armĂ«ve, municioneve, si dhe pjesĂ«ve dhe komponentĂ«ve nĂ«se e dinĂ« se kĂ«to armĂ« ose objekte do tĂ« pĂ«rdoren pĂ«r tĂ« kryer krime lufte ose krime tĂ« tjera ndĂ«rkombĂ«tareâ, thuhet nĂ« faqen e KNKK-sĂ«.
PĂ«rveç kĂ«saj, Konventa e GjenevĂ«s ndalon shtetet nĂ«nshkruese tĂ« transferojnĂ« armĂ« tek njĂ« palĂ« nĂ« njĂ« konflikt tĂ« armatosur â pavarĂ«sisht nĂ«se Ă«shtĂ« njĂ« grupim i armatosur shtetĂ«ror apo joshtetĂ«ror â kur ekziston rreziku i qartĂ« se kjo do tĂ« kontribuonte nĂ« shkeljen e sĂ« drejtĂ«s ndĂ«rkombĂ«tare humanitare. /MarrĂ« nga Radio Evropa e LirĂ«
Emergjencat Civile lajmëruan para pak çastesh se situata e motit të keq në qytetin e Vlorës është drejt normalizimit. Pas reshjeve të dendura në pjesën e dytë të ditës së sotme, thuhet se intensiteti i reshjeve ka rënë dhe, si pasojë, edhe uji është tërhequr.
âMinistria e Mbrojtjes, nĂ« koordinim me Shtabin e PĂ«rgjithshĂ«m dhe AKMC, dĂ«rgoi sot nĂ« qytetin e VlorĂ«s 28 forca, 8 mjete me kalueshmĂ«ri tĂ« lartĂ«, 2 motopompa pĂ«r heqjen e ujit, 1 gomone dhe 5 mjete transporti.
Sipas Shërbimit Meteorologjik Ushtarak, në 3 orë u regjistruan rreth 180 mm reshje shiu. Ndërkohë, janë evakuuar 33 familje (55 persona), të cilët janë sistemuar në ambientet e konvikteve nga Bashkia Vlorë.
Në mbledhjen e Komisionit të Mbrojtjes Civile, ku mori pjesë edhe Kryetari i Bashkisë së Vlorës, Ermal Verdha, u diskutua për evidentimin e zonave të cilat kanë prezencë uji dhe kanë nevojë për ndërhyrje, menaxhimin e trafikut në qytet, furnizimin e pandërprerë me energji elektrike të hidrovoreve dhe stacioneve të pompimit, koordinimin dhe menaxhimin ndërmjet strukturave të bashkisë dhe policisë për familjet e evakuuara, ndjekjen e situatës deri në normalizimin e plotë të saj, si dhe pastrimin e kanaleve të cilat janë mbushur për shkak të prurjeve të përrenjve.
Login
