Pas sulmeve vdekjeprurëse të javës së kaluar ndaj pajisjeve të komunikimit të Hezbollahut, ushtria izraelite nisi një valë të re sulmesh të rënda në Liban, duke synuar pozicionet nga të cilat lëshohen raketa në Izrael.
NĂ« njĂ« pĂ«rditĂ«sim, zyrtarĂ«t e IDF thanĂ« se âavionĂ«t luftarakĂ« shĂ«njestruan dhjetĂ«ra vendndodhjeâ nĂ« disa zona nĂ« Libanin jugor.
Sulmet ajrore intensive vranë të paktën 492 njerëz, përfshirë 35 fëmijë, sipas autoriteteve në vend, i cili përjetoi ditën e tij më të përgjakshme në gati një vit zjarri kufitar krahas luftës në Rripin e Gazës.
Gjatë gjithë natës, mijëra civilë u përpoqën të shkonin në Bejrut, duke ikur nga qytetet dhe fshatrat në Libanin jugor.
Sulmet ajrore të përhapura izraelite, të cilat goditën zonat në jug, lindje dhe, tani për tani, në veri, rezultuan në ditën më vdekjeprurëse në Liban që nga të paktën 2006, hera e fundit që Hezbollahu dhe Izraeli u përfshinë në një luftë.
Në dritën e zhvillimeve, SHBA-ja njoftoi se po dërgon një numër të vogël trupash shtesë në Lindjen e Mesme, siç njoftoi Pentagoni, pa specifikuar megjithatë numrin ose misionin e saktë të forcave të dislokuara.
Aftësitë e SHBA-së në rajon përfshijnë aeroplanmbajtësen Abraham Lincoln, avionë luftarakë dhe mbrojtje ajrore.
Një luftë në hije që zgjat 40 vjet
Armiqësitë midis Izraelit dhe Hezbollahut të Libanit nuk janë të reja. Për më shumë se 40 vjet, një luftë e përgjakshme dhe e dhunshme në hije ka shpërthyer midis shërbimeve të inteligjencës izraelite dhe organizatës islamike shiite me bazë në Liban, Hezbollah.
NjĂ« nga disfatat e para tĂ« Izraelit erdhi nĂ« nĂ«ntor 1982, pesĂ« muaj pasi forcat e tij pushtuan Libanin me synimin pĂ«r tĂ« shkatĂ«rruar OrganizatĂ«n pĂ«r Ălirimin e PalestinĂ«s (PLO).
Kur luftëtarët e armatosur të PLO u detyruan të largoheshin nga Bejruti, u duk se Izraeli kishte fituar një fitore të madhe.
Më pas ndodhi një shpërthim masiv që shkatërroi selinë e Shin Bet, shërbimi i brendshëm i inteligjencës izraelite, në qytetin bregdetar të Tirit. 91 vetë vdiqën në shpërthim, të cilin autoritetet atëherë dhe për shumë vite ia atribuuan një rrjedhje gazi.
Në realitet, ishte një sulm masiv vetëvrasës me makinë bombë, një nga të parët e këtij lloji, i organizuar nga militantë islamikë nga popullata shiite e Libanit jugor.
Ata qĂ« qĂ«ndronin pas shpĂ«rthimit vazhduan tâi bashkohen Hezbollahut, i cili u themelua verĂ«n e ardhshme me mbikĂ«qyrjen dhe mbĂ«shtetjen e regjimit tĂ« ri revolucionar iranian qĂ« kishte marrĂ« pushtetin nĂ« Teheran nĂ« vitin 1979. TĂ« njĂ«jtĂ«t radikalĂ« tĂ« rinj shiitĂ« bombarduan me sukses selinĂ« e tij Shin Bet nĂ« Tiro edhe njĂ« herĂ« nĂ« nĂ«ntor 1983, duke vrarĂ« 28 tĂ« burgosur izraelitĂ« dhe 32 libanezĂ«.
Ata gjithashtu shkaktuan qindra viktima nĂ« SHBA dhe FrancĂ« me sulme tĂ« tjera masive vetĂ«vrasĂ«se qĂ« agjencitĂ« izraelite ishin tĂ« pafuqishme pĂ«r tâi parandaluar.
Kështu filloi një nga konfliktet më të ashpra të fshehta të dekadave të fundit kudo në botë. Ushtria izraelite luftoi Hezbollahun derisa u detyrua të largohej nga Libani në 1999 dhe përsëri gjatë një lufte të shkurtër në 2006, por shërbimet e tij sekrete të sigurisë vazhduan të funksionojnë.
Mungesa akute e informacionit i la izraelitĂ«t nĂ« âerrĂ«sirĂ«â ââpĂ«r planet e Hezbollahut pĂ«r pjesĂ«n mĂ« tĂ« madhe tĂ« viteve 1980.
Pati shumë humbje, por u deshën më shumë se 20 vjet që izraelitët të arrinin qëllimin e tyre kur një makinë bombë shpërtheu dhe vrau Mughniyeh në Damask në 2008.
Një fushë beteje e rëndësishme në fillim të viteve 1990 ishte Amerika e Jugut, ku Hezbollahu ishte në gjendje të rekrutonte nga diaspora e madhe shiite libaneze. Kur helikopterët sulmues izraelitë vranë Abbas al-Moussaëi, liderin e ri të Hezbollahut, në Libanin jugor në shkurt 1992, grupi militant islamik kërkoi hakmarrje në Argjentinë.
Së pari, ambasada izraelite në Buenos Aires u bombardua, duke vrarë 29, dhe më pas, në vitin 1994, një sulm vetëvrasës vrau 85 njerëz në një qendër të komunitetit hebre në kryeqytetin argjentinas.
TĂ« dy sulmet i atribuohen Hezbollahut nga hetuesit.
Amerika e Jugut është shfaqur gjithashtu si një qendër kryesore financimi për Hezbollahun, me një shumëllojshmëri të gjerë aktivitetesh legale dhe të paligjshme të drejtuara nga mbështetësit e saj atje, duke gjeneruar fonde të mëdha për organizatën.
Shkalla e madhe e operacioneve, tĂ« kryera shpesh nga vende tĂ« largĂ«ta ku agjencitĂ« lokale tĂ« sigurisĂ« kishin prani ose njohuri tĂ« kufizuara, penguan pĂ«rpjekjet e Izraelit pĂ«r tâi dhĂ«nĂ« fund.
Sulmet në Europë
Në dekadat e fundit, Europa ka qenë një tjetër teatër armiqësish në luftën në hije. Ndërsa Hezbollahu është përpjekur të zgjerojë operacionet e tij në kontinentin e vjetër përmes dhjetëra kompanive, inteligjenca izraelite është përpjekur të pengojë përpjekjet e grupit.
Një numër operacionesh të profilit të ulët kanë pasur njëfarë suksesi, shumë prej tyre për shkak të ndihmës diskrete të shërbimeve lokale të sigurisë.
NjĂ« pĂ«rpjekje e Hezbollahut pĂ«r tâu hakmarrĂ« pĂ«r vdekjen e Mughniyeh duke sulmuar ambasadĂ«n izraelite nĂ« Azerbajxhan dĂ«shtoi.
Por në korrik 2012, një sulm vetëvrasës me autobus vrau pesë të rinj izraelitë dhe një shofer në vendpushimin e Detit të Zi, Burgas, në Bullgari. Hetuesit gjetën prova të lidhjeve me Hezbollahun.
Deri atëherë, beteja po përhapej në të gjithë botën. Në vitin 2012, analistët e inteligjencës në SHBA identifikuan komplote të shumta të Hezbollahut kundër objektivave izraelitë ose hebrenj, duke përfshirë dy në Bangkok dhe nga një në Delhi, Tbilisi, Mombasa dhe Qipro, në vetëm gjashtë muaj.
Një diplomat në Delhi u plagos gjatë një serie sulmesh me bombë me makinë në një operacion që përfshinte agjentë në Tajlandë dhe Indi, disa me lidhje me Iranin dhe Hezbollahun.
Kanalet e financimit të Hezbollahut
Amerika e Veriut ka qenë kryesisht një qendër furnizimi për Hezbollahun, me një prioritet operacionet kryesore financuese. Këto thuhet se lejuan simpatizantët e organizatës të dërgonin qindra miliona dollarë në Hezbollah, një rrugë e rëndësishme financimi për buxhetin e saj të gjerë të mirëqenies, si dhe për operacionet ushtarake.
Në vitin 2011, zyrtarët amerikanë pretenduan se të ardhurat nga shitja e makinave dhe trafiku i drogës u kthyen në Liban përmes kanaleve të pastrimit të parave të kontrolluara nga Hezbollahu.
Vitin e kaluar, njĂ« koleksionist arti i profilit tĂ« lartĂ« u sanksionua nga Departamenti i Thesarit tĂ« SHBA-sĂ« dhe u akuzua nĂ« SHBA pĂ«r akuzat se ai po pĂ«rdor koleksionin e tij, i cili pĂ«rfshin kryeveprat e Pablo Picasso, Anthony Gormley dhe Andy Ăarhol, pĂ«r tĂ« pastruar para pĂ«r Hezbollahun.
Në vitin 2023, David Barnea, drejtor i Mossad, agjencia kryesore e inteligjencës së huaj izraelite, përshkroi 27 komplote iraniane kundër izraelitëve, duke përfshirë Gjeorgjinë, Qipron, Greqinë dhe Gjermaninë.
Operativët e Hezbollahut operojnë në Irak, Jemen dhe Siri, ku mijëra luftëtarë të tij janë vendosur gjatë luftës civile.
Edhe pse ka pasur fitore dhe disfata nga të dyja palët gjatë disa dekadave, bilanci duket se ka rënë në mënyrë vendimtare në favor të Izraelit në muajt e fundit. Zyrtarët izraelitë kanë përshkruar përpjekjet e agjentëve iranianë ose Hezbollahut për të kryer atentate në Izrael. Asnjë nuk ia arriti qëllimit.
Sulmet vdekjeprurëse, të koordinuara ndaj zhurmave
Sulmet e javĂ«s sĂ« kaluar ndaj sinjalizuesve dhe radiove, tĂ« cilat vranĂ« 42 dhe plagosĂ«n rreth 3,000, besohet se janĂ« kryer nga Mossad dhe agjenci tĂ« tjera izraelite dhe janĂ« parĂ« nga analistĂ«t si njĂ« âfitoreâ e fuqishme nĂ« konfliktin e gjatĂ« sekret.
Në të njëjtën kohë, komanda e lartë e Hezbollahut është shkatërruar nga një seri vrasjesh izraelite të zyrtarëve të lartë ushtarakë që sugjerojnë një rrjedhë të informacionit të brendshëm në kohë dhe të saktë, me gjasë nga komunikimet e përgjuara, vëzhgimet dhe agjentët që janë bashkuar me radhët e Hezbollahut.
âKy Ă«shtĂ« njĂ« grusht shteti masiv i inteligjencĂ«s. IzraelitĂ«t po synojnĂ« nivelet e larta dhe tĂ« mesme dhe kjo e lĂ« Hezbollahun tĂ« shurdhĂ«r dhe memec,â tha Magnus Ranstorp, njĂ« vĂ«zhgues veteran i Hezbollahut nĂ« Universitetin Suedez tĂ« Mbrojtjes.
Fouad Shukr, shefi i shtabit të Hezbollahut i vrarë nga Izraeli në korrik, dhe Ibrahim Akil, i cili u vra javën e kaluar, ishin anëtarë të rëndësishëm të hierarkisë aktuale ushtarake të Hezbollahut dhe do të luanin një rol të rëndësishëm në çdo luftë të ardhshme.
Të dy ishin gjithashtu anëtarë themelues të Hezbollahut dhe pjesë e rrjetit përgjegjës për bombardimet e 1982 dhe 1983.
/abcnews.al
Login
BREAKING: Israel just bombed the Ghobeiry area in the suburbs of Beirut, Lebanon. 