Presidenti ukrainas, Volodymyr Zelensky, pĂ«r muaj tĂ« tĂ«rĂ« po u lutet Shteteve tĂ« Bashkuara dhe BritanisĂ« qĂ« tâi japin tĂ« drejtĂ« qĂ« tĂ« pĂ«rdorĂ« raketat e tyre me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi pĂ«r tĂ« sulmuar thellĂ« brenda RusisĂ«.
Ai, më në fund duket se është afër arritjes së këtij qëllimi.
Javëve të fundit ka pasur një momentum lidhur me heqjen e këtyre kufizimeve, para se të mbahej një takim kyç mes presidentit amerikan, Joe Biden, dhe kryeministrit britanik, Keir Starmer, në Uashington më 13 shtator. Dy liderët pritej të diskutonin mbi mbështetjen për Ukrainë, por jo edhe që zyrtarisht të njoftonin për ndryshim të kësaj politike.
Por, vetĂ« takimi dhe informacionet e tjera tĂ« raportuara gjatĂ« javĂ«s dhanĂ« pamjen se diçka po ndodhte. I pyetur mĂ« 11 shtator nĂ«se ai do tĂ« hiqte kufizimin pĂ«r pĂ«rdorimin e raketave me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi, Biden tha âne po punojmĂ« pĂ«r kĂ«tĂ«â, duke sinjalizuar njĂ« ndryshim tĂ« mundshĂ«m nĂ« qĂ«ndrimin e tij. Deklarata erdhi pasi shumĂ« anĂ«tarĂ« tĂ« Kongresit amerikan, pĂ«rfshirĂ« edhe nga Partia e tij Demokratike, i bĂ«nĂ« thirrje presidentit qĂ« tĂ« zbuste politikĂ«n e tij.
âPres qĂ« sĂ« shpejti tĂ« shohim njĂ« njoftim pĂ«r lehtĂ«simin e kufizimeve. Ka pasur njĂ« intensifikim tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m drejt kĂ«saj dhe do tĂ« ishte shumĂ« e vĂ«shtirĂ« qĂ« tĂ« ketĂ« njĂ« tĂ«rheqjeâ, tha pĂ«r Radion Evropa e LirĂ«, Mark Cancian, analist ushtarak nĂ« QendrĂ«n pĂ«r Studime Strategjike dhe Institucionale.
âDyshoj se SHBA-ja dhe MbretĂ«ria e Bashkuar po pĂ«rcaktojnĂ« kushtet, veçmas sa i pĂ«rket caqeve, sepse ata do tĂ« duan tĂ« kufizojnĂ« sulmet vetĂ«m nĂ« caqe ushtarake, nĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« shmangen viktimat civileâ.
Caqet e mundshme të lejuara për sulme me rreze të gjatë veprimi do të përfshinin bazat ajrore, qendrat logjistike, depotë dhe selitë, tha ai.
Që nga fillimi i këtij viti, Ukraina vazhdimisht ka goditur asetet energjetike të Rusisë, në veçanti rafineritë e naftës dhe objektet e magazinimit, me dronët e saj që i ka prodhuar vetë, që kanë rreze të gjatë veprimi. Edhe pse ato janë caqe legjitime ushtarake brenda Rusisë, administrata Biden nuk ka shprehur mbështetje për sulme të tilla.
Gazeta britanike, Guardian, raportoi mĂ« 12 shtator se Londra veçse i ka dhĂ«nĂ« dritĂ«n e gjelbĂ«r UkrainĂ«s qĂ« tĂ« pĂ«rdorĂ« raketat e saj lundruese, Storm Shadow â tĂ« cilat mund tĂ« udhĂ«tojnĂ« deri nĂ« 250 kilometra â pĂ«r sulme me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi thellĂ« brenda territorit rus. LondrĂ«s i duhet tĂ« marrĂ« leje nga Uashingtoni pĂ«r kĂ«tĂ«, pasi raketat kanĂ« pjesĂ« amerikane.
Duke i dhĂ«nĂ« leje UkrainĂ«s pĂ«r pĂ«rdorimin e Sistemit Raketor Taktik Ushtarak (ATACMS) â njĂ« raketĂ« e fuqishme hipersonike, balistike, qĂ« mund tĂ« udhĂ«tojĂ« deri nĂ« 300 kilometra â pĂ«r tĂ« shkatĂ«rruar asetet e ushtrisĂ« ruse larg nga vija e frontit, do tĂ« ishte nĂ« linjĂ« me modelin e vendosur nga administrata Biden qĂ« nga nisja e pushtimit tĂ« UkrainĂ«s nga Rusia.
Administrata Biden fillimisht kishte refuzuar kĂ«rkesĂ«n e UkrainĂ«s pĂ«r tanket Abrams, pĂ«r avionĂ«t luftarakĂ« F-16 ,pĂ«r Sistemin raketor tĂ« artilerisĂ« me lĂ«vizshmĂ«ri tĂ« lartĂ« (HIMARS) dhe ATACMS, pjesĂ«risht pĂ«r shkak tĂ« shqetĂ«simit se Rusia mund tâi shihte si provokim. Biden pĂ«rfundimisht u dorĂ«zua para kĂ«tyre kĂ«rkesave, pas rritjes sĂ« presionit nga Ukraina, aleatĂ«t dhe nga presioni brenda SHBA-sĂ«.
Më herët gjatë këtij viti, teksa forcat ruse u përqendruan pranë kufirit me qëllim që të ripushtonin Harkivin, qytetin e dytë më të madh të Ukrainës, administrata Biden zbuti politikën e saj dhe i lejoi Ukrainës që të përdorte raketat ATACMS për të sulmuar në zonat kufitare në Rusi, por jo thellë brenda territorit rus.
Bombat rrëshqitëse
Thirrja për lehtësimin e kufizimeve sa i përket sulmeve me rreze të gjatë veprimi është rritur gjatë këtij viti, përderisa Rusia po vazhdon të terrorizojë trupat ukrainase dhe qytetet përmes sulmeve me bombat e fuqishme rrëshqitëse, që vështirë detektohen nga radarët. Në qershor, Zelensky tha se Rusia po gjuante në Ukrainë deri në 3.000 bomba rrëshqitëse në muaj.
Sulmet nga ajri i pozicioneve ukrainase u ka mundĂ«suar trupave tokĂ«sore ruse â megjithĂ«se me kosto tĂ« madhe me jetĂ« dhe pajisje â tĂ« fitojnĂ« territor, duke kĂ«rcĂ«nuar qytetet kyçe logjistike, sikurse Pokrovsku.
Mbrojtja më e mirë kundër bombave rrëshqitëse është duke i shkatërruar avionët që i lëshojnë ato dhe duke i larguar këta avionë nga vijat e frontit, diçka që mund të arrihet duke sulmuar bazat ajrore, thanë ekspertët.
Por, Cancian pajtohet me deklaratën që bëri javën e kaluar sekretari amerikan i Mbrojtjes, Lloyd Austin, i cili tha se lehtësimi i kufizimeve nuk do të ndryshojë rrjedhën e luftës në favor të Ukrainës.
Cancian vuri në pah ndikimin e kufizuar që kanë pasur deri më tani armët perëndimore me rreze të gjatë veprimi në Krimenë e kontrolluar nga Rusia. Ukraina ka goditur me këto armë bazat ajrore dhe asete të tjera ushtarake të Rusisë në këtë gadishull. Përderisa, sulmet kanë dobësuar aftësitë e Moskës, ato nuk kanë qenë vendimtare për luftën, tha ai.
Ai shtoi se përdorimi i raketave precize me rreze të gjatë veprimi brenda Rusisë do ta bënte më të vështirë për Moskën që të kryejë sulme me bomba rrëshqitëse dhe do ta detyronte që të shpërndante selitë ushtarake dhe qendrat logjistike, duke bërë që operacioni i saj ushtarak të ishte më pak efikas.
âNuk do ta ndryshonte lojĂ«n, por do tĂ« ndihmonteâ, tha ai.
Kërcënimet e Putinit
Teksa u rrit momentumi gjatĂ« kĂ«saj jave lidhur me lehtĂ«simin e kufizimeve, presidenti rus, Vladimir Putin, bĂ«ri paralajmĂ«rimin e tij tĂ« fundit ndaj PerĂ«ndimit lidhur me mbĂ«shtetjen e UkrainĂ«s. Ai tha se do ta shihte ndryshimin e njĂ« politike tĂ« tillĂ« si âpjesĂ«marrje tĂ« drejtpĂ«rdrejtĂ«â tĂ« shteteve tĂ« NATO-s nĂ« luftĂ«n nĂ« UkrainĂ«. MegjithatĂ«, ai nuk tregoi se si do tĂ« reagonte.
Më 2022, Putin kishte lënë të kuptohej se do të përdorte armë taktike bërthamore, deklaratë që nxiti një përgjigje të menjëhershme negative në mbarë botën, përfshirë edhe nga vendet mike, sikurse India. Më herët gjatë këtij viti, pas ndryshimit të fundit të politikës së SHBA-së, Putin tha se Rusia mund të furnizojë me armë vdekjeprurëse kundërshtarët perëndimorë.
Deklarata tĂ« tilla tĂ« Putinit kanĂ« ndikuar qĂ« administrata Biden tĂ« ketĂ« njĂ« qasje tĂ« kujdesshme sa i pĂ«rket furnizimit tĂ« UkrainĂ«s me armĂ« gjithnjĂ« e mĂ« tĂ« sofistikuara, sikurse janĂ« avionĂ«t luftarakĂ« F-16, me raketa me rreze tĂ« gjatĂ« veprimi dhe sa i pĂ«rket lejimit tĂ« kryerjes sĂ« sulmeve brenda RusisĂ«. Disa ekspertĂ« argumentojnĂ« se kĂ«rcĂ«nimet e Putinit janĂ« boshe, duke thĂ«nĂ« se ai asnjĂ«herĂ« deri mĂ« tani nuk e ka çuar deri nĂ« fund ndonjĂ« kĂ«rcĂ«nim dhe SHBA-ja nuk duhet tâi marrĂ« parasysh kĂ«to kĂ«rcĂ«nime.
David Kramer, i cili ka shërbyer si ndihmëssekretar i Shtetit për Demokracinë, të Drejtat e Njeriut nga 2008 deri më 2009, gjatë një konference më 12 shtator deklaroi se Putini po e përdor kërcënimin bërthamor për të minuar vendosmërinë e Perëndimit, shkruan REL.
âRealisht, unĂ« paralajmĂ«roj kundĂ«r mbivlerĂ«simit tĂ« mundĂ«sisĂ« sĂ« pĂ«rshkallĂ«zimit bĂ«rthamor. Kjo Ă«shtĂ« ajo qĂ« Putini dĂ«shiron qĂ« ne tĂ« mendojmĂ«. Le tĂ« mos biem pre e kĂ«tij provokimiâ, tha Kramer, ekspert pĂ«r RusinĂ«, i cili Ă«shtĂ« drejtor ekzekutiv i Institutit George W.Bush.
LEXONI GJITHASHTU:
The post Ukraina, më afër marrjes së lejes për sulme me armë me rreze të gjatë brenda Rusisë appeared first on Euronews Albania.
Login
