NjĂ« popull, dy qeveri/ ĂfarĂ« i ndan shqiptarĂ«t andej dhe kĂ«tej kufirit
Një popull që nuk pengohet më nga kufijtë mes dy shteteve, por qw ka diferenca të mëdha në kulturën e korrupsionit. Në njërën anë, ku jetojnë shqiptarët e Shqipërisë metasatazat e korrupsionit po bëjnë kërdinë, ndërsa në anën tjetër ku jetojnë shqiptarët e Kosovës, korrupsioni është në nivelet më të përmirësuara të rajonit.
Ky përfundim del nga një raport i publikuar së fundmi nga SELDI (një organizatë e financuar nga Bashkimi Europian që vëzhgon korrupsionin dhe qeverisjen në vendet e Europës Juglindore) që e nxin qeverisjen në Shqipëri si më të korruptuarën e Europës Juglindore, por e vendos Kosovën në vendin me më pak korrupsion në rajon.
Grafiku më lart tregon nivelin e ryshfetit, në Malin e Zi, Kosovë, Bosnje Hercegovinë, Serbi, Maqedoni e Veriut dhe Shqipëri.
ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« me tĂ« kuqe dhe siç shihet ka nivelin mĂ« tĂ« lartĂ« tĂ« ryshfetit nĂ« rajon me 40% tĂ« fitimit. PĂ«r ta ilustruar grafikun e parĂ« me njĂ« shembull vlen tĂ« pĂ«rmendet rasti i kompanisĂ« â5Dâ qĂ« ryshfetin nga 20% e çoi nĂ« 100%, pasi tĂ« gjitha paratĂ« e parashikuara pĂ«r njĂ« rrugĂ« apo njĂ« projekt tĂ« bashkisĂ« sĂ« TiranĂ«s, drejtorĂ«t e Erjon Veliajt i çonin nĂ« kompaninĂ« qĂ« menaxhonin vetĂ« dhe kĂ«shtu fusnin nĂ« xhep tĂ« gjithĂ« fitimet e mundshme.
NĂ« KosovĂ« nuk funksionon kĂ«shtu. âTaksa e korrupsionitâ nĂ« formĂ«n e ryshfetit Ă«shtĂ« ndĂ«r mĂ« tĂ« ultat, me 10%, njĂ«soj si nĂ« Malin i Zi.
Por ky nuk është treguesi i vetëm që bën dallimin mes qeverisjes në të dy vendet.
Sipas tĂ« njĂ«jtit raport, shqiptarĂ«t e ShqipĂ«risĂ« mund tĂ« konsiderohen ndĂ«r popujt mĂ« tĂ« âpajtuarâ me korrupsionin, pasi 80% e tyre Ă«shtĂ« e prirur pĂ«r tĂ« pranuar ose ofruar rryshfet. Kjo e dhĂ«nĂ« tronditĂ«se dĂ«shmon se pas dekadash bashkĂ«jetesĂ« me korrupsionin dhe tĂ« korruptuarit, ka mbetur vetĂ«m 20% e popullsisĂ« qĂ« vazhdon tâi rezistojĂ« vjedhjes dhe futjes nĂ« xhep tĂ« parave tĂ« pista.
Një tregues po kaq domethënës për diferencat në dy anët e kufirit është edhe grafiku më lart, që tregon se shqiptarët e Shqipërisë janë nën presion më të madh për të paguar ryshfet (mbi 52% thonë se iu janë kërkuar para nga zyrtarët shtetërorë). Kjo e dhënë bie në kundërshtim me një mesazh që propagandohet vazhdimisht lart e poshtë sikur reforma në drejtësi i ka dhënë efektet e para dhe zyrtarët e korruptuar janë trembur nga hetimet e SPAK. Fakti që 52% e qytetarëve të pyetur thonë se iu është kërkuar ryshfet, tregon se kultura e korrupsionit mbetet ende e përhapur dhe do të duhet më shumë se një drejtësi me regji për ta zmbrapsur.
Por nga raporti i publikuar nga SELDI, (grafiku me lart) bie në sy fakti se shqiptarët e Kosovës që pranojnë se iu është kërkuar ryshfet janë fare pak , vetëm 7% (grafiku lart). Kjo e dhënë i rendit ata në vendin që është më pak i ngarkuar nga klima e korrupsionit në të gjithë rajonin.
Gjithnjë është folur për diferencat mes shqiptarëve këtej dhe andej kufirit, por siç tregojnë raportet ndërkombëtare, cilësia e pushtetit që prodhon njëri apo tjetri komunitet, rezulton të jetë një nga ndarjet më radikale që ekzistojnë mes nesh.
Në 30 vitet e fundit metodat korruptive të qeverive të Shqipërisë kanë prodhuar skandale të nivelit botëror, siç ishte më i fundit rasti McGonigal.
Në tetor të vitit të kaluar një raport i World Justice e renditi Shqipërinë të fundit në Europë për korrupsion, ndërsa atë të Albin Kurtit si ndër vendet e para në rajon.
Nga një krahasim i shpejtë mes Shqipërisë dhe Kosovës në raportin e organizatës World Justice për Indeksin e zbatimit të ligjit për vitin 2023, del se diferencat mes dy qeverive shqiptare janë shumë të mëdha. Shqipëria rezultonte në vendin e 91 këtë vit, (Tabela më lart) duke lënë pas Marokun ku mbretëron monarku Muhamet dhe Serbinë, autokracinë e sunduar nga Vuçiç. Kosova ndërkohë qëndronte në distancë, shumë më lart, në vendin e 58, duke lënë pas Bullgarinë dhe Senegalin. LINK/ Lapsi.al
The post NjĂ« popull, dy qeveri/ ĂfarĂ« i ndan shqiptarĂ«t andej dhe kĂ«tej kufirit appeared first on Lapsi.al.