Kryeministri Edi Rama, i cili ndodhet në Shtetet e Bashkuara të Amerikës, iu adresua Sesionit të 79-të të Asamblesë së Përgjithshme të OKB.
Fjala e plotë e Kryeministrit Rama në OKB:
Ndërsa takohemi këtu sot përballemi me një tjetër vit krizash e konfliktesh komplekse, ndërsa një botë thellësisht e përçarë rri e sheh. Perspektivat tona për një botë më të paqtë, të drejtë e të barabartë janë të mjegullta sot, tonat janë kohëra sfiduese.
Disa ditë më parë u zotuam kundrejt paktit për të ardhmen, një kuadër solid me nivel të lartë ambicieje dhe rezultate, të cilat duhen zbatuar.
Kemi ndërmarrë të tjera angazhime të tilla në të shkuarën, jo gjithmonë i kemi mbajtur për ta thënë shumë butë. Kemi paguar çmimin. Ky është sërish një tjetër shans që e marrim në trysni për të bërë ndryshimin, për një të ardhme më të paqtë e më të begatë, ndërkohë që kohërat në të cilat jetojmë, nuk mund të ishin më të zymta.
Shqipëria me përulje i bashkohet këtij diskutimi pas përmbylljes së misionit të vet për herë të parë në Këshillin e Sigurimit të Kombeve të Bashkuara.
Ne kishim për qëllim të përfaqësonim atë komunitet vendesh që qëndron së bashku për ato vlera e parime që janë të panegociueshme dhe sinqerisht shpresoj që të kemi përmbushur pritshmëritë e shumë prej jush.
Sot më shumë se kurrë kemi nevojë për tolerancë e besim, një dorë të shtrirë miqësie drejt njëri-tjetrit. Mos u gaboni, me tolerancë nuk nënkuptoj vetëkënaqësi. Toleranca kërkon që të shkojmë përtej zonave tona të rehatisë dhe jo thjeshtë të tolerojmë, por të tolerojmë me respekt në mënyrë aktive, me hijeshi. Jo thjeshtë duke pranuar këndvështrimet e tjetrit, por duke u angazhuar në mënyrë konstante me kompleksitetin e të gjithë historive tona. Për ne shqiptarët toleranca nuk është thjeshtë pranimi pasiv e jo fort me qejf i divesitetetit të dikujt.
Kjo formë tolerance, toleranca që shqiptarët myslimanë e të krishterë shprehën gjatë Luftës së Dytë Botërore kundrejt hebrenjve duke vënë jetët e tyre në rrezik kundrejt së keqes e duke e bërë Shqipërinë të vetmin vend në Europë që e mbylli luftën me më shumë hebrenj seç kishte kur lufta nisi, kërkon frymën e vet partizane, kërkon të angazhohesh me atë që është ndryshe prej teje, të paqtosh mosmarrëveshjet me respekt e të vazhdosh të ndërtosh ura, në mënyrë që të mund të vazhdojmë të debatojmë e të nxisim mirëkuptim e paqe të mëtejshme, duke e vënë veten në vendin e tjetrit.
Kërkon po kështu që ne të vazhdojmë të sfidojmë veten, duke reflektuar mbi mundësitë e njëanshmërive e gjykimeve që kemi ne, duke reflektuar mbi arbitraritetin dhe njëanshmërinë që u veshim të tjerëve dhe duke vënë përherë në pikëpyetje standardet tona të dyfishta morale.
Me besim nĂ« njerĂ«zim dhe humanizĂ«m, ShqipĂ«ria u shndĂ«rrua nĂ« strehĂ«n e sigurt pĂ«r njerĂ«zit qĂ« ikĂ«n nga vdekja pas rĂ«nies sĂ« Kabulit nĂ«n talebanĂ«t, tĂ« cilĂ«t u mikpritĂ«n e u pranuan nga vendi ynĂ«, ndĂ«rkohĂ« qĂ« shtete anĂ«tare tĂ« NATO-s mĂ« tĂ« mĂ«dha e mĂ« tĂ« pasura u kthen shpinĂ«n atyre. NĂ« tĂ« njĂ«jtĂ«n frymĂ« u dhamĂ« strehĂ« disa mijĂ«ra refugjatĂ«ve iranian, jetĂ«t e tĂ« cilĂ«ve rrezikoheshin çdo ditĂ« nĂ« kampin âLiriaâ nĂ« Irak ku sulmoheshin e masakroheshin nga vrasĂ«sit e Teheranit.
Paguam një çmim të madh për mikpritjen e tyre. Regjimi totalitar i Teheranit u angazhua në një sulm masiv kibernetik kundër Shqipërisë që synonte të gjunjëzonte vendin, duke fshirë të gjithë infrastrukturën tonë digjitale të shërbimeve publike. Ishin mjaft brutal, por dështuan mjerisht.
Ne nuk u lëkundëm e nuk do të lëkundemi në angazhimin tonë për të strehuar ata njerëz në vendin tonë për aq kohë sa është e nevojshme.
Mikpritja jonë nuk ka qenë e nuk është aspak e lidhur me ndonjë qëndrim politik kundër Iranit, por vetëm me bindjen humaniste, gdhendur në shpirtin tonë si komb.
Së fundmi i shtrimë dorën e ndihmës, fqinjësisë sonë e mikes së veçantë, Italisë, në përpjekje për të lehtësuar vështirësitë me të cilat e ka ngarkuar gjeografia, në një prej dukurive më trysnuese të kohëve tona, migracioni.
Në vend që thjeshtë të flisnim, u përpoqëm të vepronim, pa pretenduar që të zgjidhnin problemin e madh të migracionit në Europë, po nga ana tjetër nuk qëndruam duarlidhur, e duke u përpjekur që të ndërtonim e të shtonim diçka konstruktive bëmë pjesën tonë. Kjo qenie solidariteti e bashkëpunimi e marrëdhënie fqinjësie të mirë është bë fakt boshti i politikës në rajonin tonë të Ballkanit Perëndimor.
Në rajonin tonë pas më shumë çerek shekulli, plagët e thella të lëna nga shpërbërja e dhunshme e Ish-Jugosllavisë kanë nevojë ende të shërohen. Por kemi parë po kështu edhe ndërtimin e paqes, reflektuar mbi të gjitha nga vizioni, urtia e pakrahasueshme dhe kurajo që çoi në krijimin e Bashkimit Europian.
Të gjithë në Ballkanin Perëndimor jemi rrekur për një dekadë që të bëhemi bashkë, të takohemi, të flasim për sfidat dhe të planifikojmë të ardhmen tonë të përbashkët.
ĂshtĂ« bindja e palĂ«kundur e ShqipĂ«risĂ« qĂ« duhet ta shohim tĂ« shkuarĂ«n me sytĂ« e sĂ« ardhmes e jo tĂ« shohim tĂ« ardhmen me sytĂ« e tĂ« shkuarĂ«s.
Sot popujt e Ballkanit kanë një moment të një mundësie historike në kontekstin e një rreziku historik më gjerë në Europë, ku agresioni rus kundër Ukrainës duhet të na shërbejë të gjithëve si një zile e përhershme alarmi.
Do tĂ« thoja qĂ« Ballkani PerĂ«ndimor Ă«shtĂ« sot nĂ« njĂ« pozicion shumĂ« mĂ« tĂ« mirĂ« sesa ka qenĂ« ndonjĂ«herĂ«, por na duhet tĂ« punojmĂ« pareshtur dhe me durim midis vetes sonĂ« nĂ« rajon e mbi tĂ« gjithĂ« me aleatĂ«t e partnerĂ«t tanĂ« pĂ«r tâu siguruar qĂ« kthimi nĂ« tĂ« shkuarĂ«n tĂ« jetĂ«, jo vetĂ«m i pamundur, po thjeshtĂ« i paimagjinueshĂ«m.
Në këtë kontekst Republika jonë simotër e Kosovës është një realitet i pakthyeshëm si shtet mes 6 vendeve të Ballkanit Perëndimor me një perspektivë të qartë europiane e një aleancë të padiskutueshme ndaj komunitetit të madh demokratik të vendeve.
Ădo paralele e hequr artificialisht midis KosovĂ«s e zonave tĂ« pushtuara tĂ« UkrainĂ«s kanĂ« pĂ«r synim tĂ« shpĂ«rqendrojnĂ« e tĂ« hutojnĂ« kĂ«do qĂ« Ă«shtĂ« e mundur nĂ« kĂ«tĂ« ndĂ«rtesĂ« dhe tĂ« gjithĂ« opinionin publik ndĂ«rkombĂ«tar, por kurrĂ« nuk mund tâia arrijnĂ« tĂ« zbehin tĂ« vĂ«rtetĂ«n qĂ« Ă«shtĂ«: Kosova Ă«shtĂ« tashmĂ« njĂ« pjesĂ« e pandashme e realitetit ndĂ«rkombĂ«tar, njĂ« anĂ«tare aspirante e komunitetit Euroatlantik e nuk duhet tĂ« mbahet peng nga askush me pretendime e justifikime tĂ« rreme, duke e nisur nga grupi i 5 shteteve anĂ«tare tĂ« BE-sĂ« qĂ« ende nuk e njohin vendin e KosovĂ«s me tĂ« drejtĂ«, nĂ« çdo organizatĂ« e forum ndĂ«rkombĂ«tar.
Në vitin e tretë të luftës së pajustifikuar e të paprovokuar të Rusisë kundër Ukrainës, ndihmi të detyruar të përtërimë thirrjen tonë për Rusinë që ta ndalë këtë luftë. Kjo luftë që as Ukrainë e as bashkësia e vendeve tona me të njëjtën mendësi e kanë zgjedhur, një katastrofë e ngjizur nga vendimi i një vendi dhe në fakt i një ëndërrimtari delirant i një së shkuare të vjetër imperialiste. Të shpërblesh një agresor që anekson territoret e një vendi sovran duke çarmatosur viktimën e agresionit, nuk sjell paqe, por i shtron rrugën, më shumë lufte.
Të gjithë ata që kërkojnë paqe, duke ndaluar Ukrainën ndërkohë, në vend që të ndalojnë agresionin neoimperialist të Rusisë e kanë gabim dhe duhet të jenë të vetëdijshëm për një të vërtetë shumë të thjeshtë, një paqe që është disfatë për Ukrainën do të sjellë vetëm agresion të mëtejshëm e do ta shndërrojë botën tonë në një botë që sundohet nga fuqia, jo nga e drejta.
Po, edhe ne duam paqe dhe po, duam që të ketë paqe midis Ukrainës dhe Rusisë sa më shpejt të jetë e mundur dhe sigurisht do të mbështesim çdo përpjekje për paqe dhe çdo format që do të përfshijë Rusinë përreth tryezës, por kërkojmë një paqe të drejtë, mbështetur në kartën e këtyre Kombeve të Bashkuara, në të drejtën ndërkombëtare dhe në rezolutat e kësaj Asambleje të Përgjithshme të Kombeve të Bashkuara, një paqe që nuk mund të minoj Ukrainën dhe të drejtën e saj.
Në fillim të këtij viti në Tiranë, në kryeqytetin tonë pritëm Samitin e dytë midis Ukrainës dhe Evropës Juglindore dhe mirëpritëm presidentin Zelenskyy, një udhëheqës i vërtetë dhe i guximshëm i rezistencës që nuk është thjesht rezistencë dhe qëndresë ndaj një agresioni brutal kundër atdheut të tij, por në të njëjtën kohë është një qëndresë për vetë ekzistencën e demokracisë dhe një Evrope dhe një bote të drejtë e të mbështetur në rregulla.
Shqipëria do të vazhdojë të qëndrojë përkrah Ukrainës dhe do të mbështesë atë për aq kohë sa është e nevojshme dhe për aq kohë sa të arrihet një paqe e gjatë dhe e qëndrueshme.
Një tjetër luftë po vlon në Juglindje të Europës. Shqipëria i qëndron e palëkundur qëndrimit të saj se nuk ka vend për Hamasin dhe të ngjashmit e tij në botën ku duam të jetojmë, në të drejtën plotësisht të njohur të popullit palestinez të kenë vetë vendin e tyre të sigurt në këtë botë dhe të drejtën për të lindur e rritur fëmijët e tyre në shtetin e tyre.
Garantimi i një kushti kaq bazë për miliona palestinezë është shumë më e lehtë të thuhet sesa të bëhet, po aq sa është më shumë e lehtë të thuhet sesa të bëhet që populli hebre të jetojë në tokën e vet ndërkohë që askënd nuk e vë në pikëpyetje të drejtën e tij për të ekzistuar.
Duhet të ri kalibrojmë busullën tonë morale në Lindjen e Mesme. Po, por nuk ka asnjë busull morale që të relativizojë dhe largqoftë, të normalizojë terrorin e një organizate terroriste si Hamasi si pjesë e paqes që të gjithë e duam mes Izraelit dhe Palestinës. Ta bësh këtë, do të ishte njësoj si të relativizoje murtajën e antisemitizmit e të pranoje të bashkë ekzistoje me një formë të mbrapshtë të re nazizmi, që është e keqja më e madhe që mund të kishte ndodhur për kaq shumë vjet së pari e mbi të gjitha, për vetë popullin palestinez.
Megjithatë nuk është kaq e vështirë ta thuash fort e me zë të lartë, që kaq shumë dhunë e shkatërrim nuk mund të jetë zgjidhje afatgjatë si për Izraelin ashtu edhe për Palestinën dhe duhet të ndalet. Konfirmojmë edhe një herë këtu, mbështetjen kombëtare për një zgjidhje të drejtë e gjithëpërfshirëse të konfliktit izraelito-palestinez mbështetur në zgjidhjen me dy shtete.
ShqipĂ«ria mbĂ«shtet pĂ«rpjekjet e bashkĂ«sisĂ« ndĂ«rkombĂ«tare lidhur me kĂ«tĂ« konflikt pĂ«rmes dialogut e bisedimeve qĂ« çojnĂ« nĂ« njĂ« zgjidhje tĂ« vĂ«rtetĂ«, tĂ« pavarur, shteti qĂ« jetojnĂ« nĂ« paqe e nĂ« fqinjĂ«si tĂ« mirĂ«; njĂ« shtet funksional i PalestinĂ«s dhe njĂ« shtet sikur Izraeli, qĂ« nĂ« vend qĂ« tâi bĂ«jnĂ« leksione nga lart, duhet mbĂ«shtetur , jo duke thĂ«nĂ«, âpo porâŠâ nĂ« luftĂ«n kundĂ«r terrorizmit ndĂ«rkohĂ« qĂ« ka qindra tĂ« pafajshĂ«m qĂ« ende mbahen nĂ« vende ferri , nĂ« faqen e tokĂ«s nga âkasapĂ«tâ e 7 tetorit tĂ« vitit tĂ« kaluar.
Sundimi i ligjit është në themel të një prej objektivave të zhvillimit të qëndrueshëm të agjendës 2030, një objektiv që luan rolin e mundësuesit e përshpejtuesit të të gjitha objektivave të tjera të zhvillimit të qëndrueshëm.
Rëndësia e tij mbështetet në premtimin e arritjes së shoqërive më gjithëpërfshirëse të drejta e të paqta, pa institucione të forta që hasin në drejtësi, respektim të të drejtave të njeriut, përparimi në objektivat e tjerë; si dhënia fund e varfërisë, siguria apo garantimi i sigurisë ushqimore, promovimi i shëndetit, mirëqenies, përfshi ndryshimin klimaterik, do të ishte i kufizuar.
Shqipëria është provë e gjallë e transformimit rrënjësor të praktikave e mendësisë së mirëqeverisjes. Shërbimet tona janë tashmë 95% pa letër dhe digjitalizimi i aksesit dhe shërbimeve ka tkurrur korrupsionin, informalitetin dhe mosbesimin në institucione.
Me njĂ« reformĂ« tĂ« pashembullt nĂ« drejtĂ«si, ShqipĂ«ria ka investuar masivisht gjatĂ« viteve tĂ« fundit nĂ« arritjen e OZHQ-sĂ« 16 si instrument kyç pĂ«r tĂ« pĂ«rftuar tĂ« ardhme tĂ« qĂ«ndrueshme, progres shoqĂ«ror, prosperitet ekonomik, qĂ«ndrueshmĂ«ri mjedisore dhe drejtĂ«si, por pĂ«r njĂ« vend nĂ« zhvillim qĂ« pĂ«rpiqet pĂ«r institucionet e drejta, e ndershme e mirĂ«qeverisje, kjo Ă«shtĂ« njĂ« betejĂ« qĂ« nuk mund tĂ« fitohet brenda njĂ« viti pĂ«rmes disa reformave apo edhe brenda vetĂ«m njĂ« dekade. NĂ« tĂ« kundĂ«rt, Ă«shtĂ« njĂ« pĂ«rpjekje e pareshtur pĂ«r tĂ« transformuar sĂ« brendshmi, tĂ« gjitha praktikat pĂ«r tâu ofruar akses qytetarĂ«ve nĂ« tĂ« gjitha nivelet dhe shkallĂ«t e qeverisjes.
Jemi zotuar tĂ« luajmĂ« rolin tonĂ« e tĂ« bashkĂ«punojmĂ« me komunitetin ndĂ«rkombĂ«tar pĂ«r tĂ« siguruar realizimin me sukses tĂ« agjendĂ«s sonĂ« ââShqipĂ«ria 2030ââ. Duke punuar mbi atĂ« çfarĂ« kemi bĂ«rĂ« nĂ« vazhdim gjatĂ« mandatit tĂ« mĂ«parshĂ«m si anĂ«tar jo i pĂ«rhershĂ«m i KĂ«shillit tĂ« Sigurimit, do tĂ« vazhdojmĂ« tĂ« punojmĂ« me vende me mendĂ«si tĂ« ngjashme me ne, pĂ«r tĂ« pĂ«rmirĂ«suar qeverisjen dhe efikasitetin institucional tĂ« OKB si edhe rendin shumĂ«palĂ«sh, respektimin e tĂ« drejtave tĂ« njeriut. Si anĂ«tare e KĂ«shillit tĂ« tĂ« Drejtave tĂ« Njeriut, ShqipĂ«ria Ă«shtĂ« zotuar kundrejt parimeve universale, tĂ« drejtave tĂ« njeriut e dinjitetit njerĂ«zor, ku çdo qenie njerĂ«zore mund tĂ« realizojĂ« potencialin e vet tĂ« plotĂ« dhe tĂ« jetojĂ« me dinjitet e respekt.
NjĂ« bijĂ« e dashur e shqiptarĂ«ve, ShĂ«n Tereza tha dikur, âE vetme nuk mund tĂ« ndryshoj botĂ«n, por mund tĂ« hedh njĂ« gurĂ« nĂ« ujĂ« pĂ«r tĂ« krijuar shumĂ« rrathĂ«ââ.
Nuk ka thënie më të mirë që shëmbëllen nevojën e sotme për të punuar së bashku mbi atë çka qartësisht është thelbi i rendit shumëpalësh. Faleminderit shumë!
The post Nga njohja e Kosovës, lufta në Ukrainë dhe konflikti në Lindjen e Mesme, mesazhet e Ramës në OKB appeared first on Albeu.com.
Login
